دارایی های مکمل

این مقوله اشاره به نقش دارایی های مکمل تخصصی و پایین دستی مورد نیاز موثر بر استراتژی تجاری سازی دارد. درحالیکه دارایی های مکملِ تخصصی دربرگیرنده تجهیزات ایجاد قابلیت طراحی، تولید باکیفیت، ایجاد یک نام تجاری قوی برای محصول و ایجاد شبکه توزیع با ظرفیت مناسب می باشد، دارایی های مکملِ پایین دستی معرف تجهیزات فروش و بازاریابیِ مناسب خواهد بود.

در ادامه اثر این عامل بر استراتژی تجاری سازی با ترکیب مطالعات ذکر شده در جدول ۴-۱۳ شناسایی شده است.

(S20در حالیکه ادبیات اشاره به نقش دارایی های مکمل بر برانگیختن استراتژیهای همکاری دارند اما این امر مشروط بر اینکه کدام شکل سازمانی(اشکال سازمانیِ بیشتر یکپارچه مثل فروش شرکت یا ادغام یا اشکال سازمانیِ کمتر یکپارچه مثل سرمایه گذاری مشترک تکنولوژیکی[۱](TJV) یا لیسانس مورد نیاز است، استراتژی همکاری خاصی را پیش می گیرد. شرکت ها برای تجاری سازی فناوریهای نیازمند تخصصی شدن با دارایی های مکمل مورد نیاز-یعنی تطبیق نواوری با عملیات تولید شامل ایجاد قابلیت طراحی، تولید باکیفیت، ایجاد یک نام تجاری قوی برای محصول، و ایجاد شبکه توزیع با ظرفیت مناسب-، با بهره برداری از اشکال سازمانیِ بیشتر یکپارچه مثل فروش شرکت یا ادغام با شرکت های تثبیت شده در شراکت با شرکت های تثبیت شده نسبت به اشکالِ سرمایه گذاری مشترک تکنولوژیکی(TJV) یا قراردادهای لیسانس در امر تجاری‌سازی موفق تر خواهند بود. چرا که تخصصی سازی نیازمند هماهنگی و رابطه خاص بین شرکا می باشد که این امر در اشکال سازمانی کمتر یکپارچه به مراتب پایین تر است. از طرف دیگر  فروش شرکت نوآور، هزینه های فرصت‌طلبی مربوط به تقلید از فناوری را کاهش داده و منافع حاصل از این استراتژی نسبت به استراتژی رقابت، با اجتناب از هزینه های تکراری ناشی از بدست آوردن دارایی های مکمل مستلزم تخصصی سازی افزایش می یابد. در مقابل، شرکت ها با قابلیت های مکمل پایین دستی قوی مثل فروش و بازاریابی، در شراکت با شرکت های تثبیت شده از طریق بهره‌برداری از اشکال سازمانیِ کمتر یکپارچه مثل لیسانس یا سرمایه گذاری مشترک تکنولوژیکی(TJV) در مقایسه با فروش شرکت یا ادغام با شرکت های تثبیت شده در امر تجاری سازی موفق تر هستند. در واقع مالکیت دارایی های مکمل پایین دستی موجب افزایش مبلغ اجاره دارایی های تحت تملک، کاهش هزینه‌های مبادله مربوط به کسب این دارایی ها برای شرکت نواور و در نهایت افزایش پرداخت های حاصل از این اشکال سازمانی خواهد شد. همچنین اگر شرکت با دشواریهایی در ارتباط با ایجاد داخلی دارایی های مکمل پایین دستی با اهمیت رو به رو باشد، احتمال موفقیت تجاری سازی با انتخاب استراتژی های همکارانۀ کمتر یکپارچه بیشتر خواهد شد.

(S80گرچه دارایی های مکمل برای ورود مهم هستند اما برای همسانی با شرکت پیشرو کافی نیستند. برای این منظور شرکت صاحب دارایی نه تنها باید از قدرت نفوذ دارایی های مکمل خود استفاده کند بلکه باید از سرریز دانش درس گرفته و در R&D جهت تقویت موقعیت خود نسبت به شرکت پیشرو سرمایه گذاری کند. البته توالی سرمایه گذاری ها نیز بسیار مهم می باشد بدین نحو که در حالیکه شرکتِ صاحب دارایی های مکمل در حال افزایش قابلیت های فنی خود جهت برابری فناوری با شرکت پیشرو است، باید برای بهره‌برداری از آن دارایی ها، جهت ورود زودهنگام و چابک به بازار  نیز سرمایه گذاری کند.

صنایع ذینفع:

M4) کارآفراینان نوپا و شرکتهای زایشی تحقیقانی محور فناورانه بویژه در صنایع نانو و زیست فناوری به دلیل جوانی و ماهیت نوین این صنایع اغلب کم تجربه هستند و بیشتر فناوریهای آنها در مرحله رشد و بلوغ به سر می برد. برای این نوع شرکتها که اغلب با کمبود منابع مکمل به عنوان شکافی بین  خلق دانش و تجاری سازی آن برای ورود به بازار فناوری روبرو هستند، چالش اصلی انتخاب راهبردی است که به بهترین نحو این شکاف را پر کند.

تفسیر موضوعی:

با توجه به مطالب ذکر شده، استراتژیهای پیشنهاد شده با توجه به عامل دارایی های مکمل تخصصی و پایین دستی به مدل قبل اضافه شده و در شکل ۴-۸ آورده شده است. نشان داده شده که در شرکت های نیازمند به دارایی های مکمل تخصصی جهت تجاری سازی فناوری دو استراتژی بیشتر یکپارچۀ ادغام و فروش و در شرکت های دارای دارایی های مکمل پایین دستی یا نیازمند به آن، دو استراتژی کمتر یکپارچۀ سرمایه گذاری مشترک و لیسانس، استراتژیهای مناسب جهت تجاری سازی فناوری خواهند بود. همچنین دو صنعت نانوفناوری و زیست فناوری به عنوان دو صنعت تحت تأثیر این عامل در امر تجاری سازی در بیشتر مطالعات مورد بررسی شناخته شده اند.

شکل ۴-۸- استراتژیهای تجاری سازی پیشنهادی با در نظر گرفتن عامل دارایی های مکمل

ماهیت کسب و کار

زمانی که یک شرکت/ مرکز تحقیقاتی ، تمایل به تجاری سازی نوآوری مشخصی را داشته باشد، به راحتی و با بررسی عوامل موثر و ملزومات مورد نیاز قادر به تجاری سازی نوآوری مزبور خواهد بود. اما این عوامل و ملزومات برای تمامی شرکتها/مراکز یکسان نبوده بلکه با توجه به نوع و هدف کسب و کار آنها متفاوت می شود و در نتیجه استراتژی تجاری سازی متأثر از این عوامل و ملزومات نیز در هر نوع شرکت/مرکز متمایز خواهد شد. از جمله شرکتها و مراکز متمایل به تجاری سازی عبارتند از شرکتهای زایشی تحقیقاتی محور -با مفهوم جدا شدن یک بخش جدیدی از سازمان و شکل گیری یک فعالیت اقتصادی جدید حول آن با هدف پژوهشی و تحقیقاتی-، شرکتهای کارآفرینی- خلق و شناسایی فرصت های جدید برای معرفی محصول/خدمت جدید و یا بهبود ساختار تولید توام با پذیرش مخاطرات مالی و با انگیزه کسب سود مالی، توفیق طلبی، رضایت‌بخشی و استقلال- و دانشگاهها.

با ترکیب مطالعات شرح داده شده در جدول ۴-۱۴، به توضیح عوامل موثر و استراتژی خاص تجاری سازی با توجه به ماهیت متمایز هر کسب و کار می پردازیم.