چكیده:
توده نفوذی گابروئی کوه پریشان در جنوب شرق استان کردستان، جنوب قروه، حدفاصل روستاهای زرینه تا تکیه بالا واقع است و بر مبنای تقسیم بندی ساختاری ایران، بخشی از زون سنندج-سیرجان میباشد. براساس مشاهدات صحرایی توده گابروئی مورد مطالعه با مرز مشخص همراه با اختلاط ماگمایی در توده گرانیتوئیدی جنوب قروه نفوذ کرده است. بر اساس مطالعات سنگنگاری، توده از سنگهای هورنبلندپیروکسنگابرو، گابرو، کوارتزگابرو، گابرودیوریت، دیوریت وکوارتزدیوریت تشکیل شده است. مطالعات ژئوشیمیائی نشان میدهد که ماگمای سازنده این توده متاآلومین و دارای ماهیت کالک آلکالن با پتاسیم متوسط است. روند نمودارهای تغییرات عناصر اصلی، کمیاب و کمیاب خاکی، پیوستگی شیمیایی و خویشاوندی نمونهها را تایید می کند. همبستگی منفی بین تغییرات SiO2با MgO، Fe2O3 و CaO، وقوع تبلور تفریقی را تایید مینماید. نمودارهای متمایز کننده محیطهای تکتونیکی، حاکی از وابسته بودن ماگماتیسم توده به کمان آتشفشانی و حاشیه فعال قاره در ارتباط با مناطق فرورانش میباشد. غنی شدگی LREE نسبت به HREE و غنی شدگی از LILE مانند Pb و Th تهی شدگی از عناصر Ti، Zr، Nb وTa می تواند به دلیل آلایش پوستهای و وابستگی توده به مناطق فرورانش باشد. آنومالی قابل توجهی در Eu مشاهده نمی شود، تبلور همزمان کلینوپیروکسن، آمفیبول و پلاژیوکلاز و مشارکت پلاژیوکلاز در تشکیل ماگمای والد، سبب این رخداد شده است. روندهای خطی و مثبت عناصر ناسازگار در مقابل یکدیگر، بیانگر نقش تبلور تفریقی و ذوب بخشی در تشکیل ماگمای والد توده گابرویی میباشد. مقادیر YbN نرمالیزه شده نسبت به گوشته اولیه، کمتر از 10 احتمالا بیانگر حضور گارنت به عنوان فاز باقی مانده در گوشته منشاء است و نسبت (Dy/Yb)N بیشتر از 06/1 در نمونهها، گارنت لرزولیت را به عنوان منشاء ماگمای والد معرفی می کند. با توجه به نمودارهای پتروژنز و داده های ژئوشیمی، ماگمای والد این توده را میتوان گارنت اسپینل لرزولیت با ذوب بخشی حدوداً 10 تا 16 درصد در نظر گرفت که فرایندهای اختلاط ماگمایی، آلایش پوستهای، تبلور تفریقی و ذوب بخشی در تشکیل آن نقش داشته اند. واژه های کلیدی: کوهپریشان، توده نفوذی گابروئی، کمان آتشفشانی، زون سنندج-سیرجان.
فهرست مطالب
فصل اول: کلیات
1-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………… 2
1-2- هدف از انجام پژوهش …………………………………………………………………………………………………. 2
1-3- روش انجام پژوهش …………………………………………………………………………………………………. 2
1-4- موقعیت جغرافیایی و راه های دسترسی …………………………………………………………………………………………………….. 3
1-5- جغرافیای طبیعی …………………………………………………………………………………………….. 3
1-6- پیشینه مطالعات زمین شناسی ………………………………………………………………………………………………………………….. 5
1-7- زمین شناسی عمومی پهنه سنندج – سیرجان و منطقه مورد مطالعه …………………………………………………….. 6
1-7-1- زون سنندج – سیرجان …………………………………………………………………………………………………………………………. 7
1-7-2- زمین شناسی منطقه مورد مطالعه ……………………………………………………………………………………………………… 11
1-7-2-1- تناوب مرمر- آمفیبولیت- آمفیبول شیست ……………………………………………………………………………………. 13
1-7-2-2- سنگ آهک بلورین، آهک ماسه ای، آهک شیلی …………………………………………………………………………… 13
1-7-2-3- مرمر سیاه تا خاکستری رنگ …………………………………………………………………………………………………………. 13
1-7-2-4- میکاشیست ……………………………………………………………………………………………………………………………………… 13
11-7-2-5 – تناوبی از آمفیبول شیست و مرمر به همراه عدسی هایی از سیلیس ………………………………………… 14
1-7-2-6- کردیریت هورنفلس …………………………………………………………………………………………………………………………. 14
1-7-2-7-کردیریت شیست با درون لایه هایی از مرمر و عدسیهائی از آندالوزیت هورنفلس ………………………… 14
1-7-2-8- توده نفوذی جنوب قروه …………………………………………………………………………………………………………………. 14
1-7-2-9- پادگانهای آبرفتی مرتفع …………………………………………………………………………………………………………………. 15
1-7-2-10- نهشته های آبرفتی پست و کم ارتفاع …………………………………………………………………………………………. 15
1-7-2-11- آبرفت های عهد حاضر …………………………………………………………………………………………………………………. 15
1-7-3- زمین شناسی ساختمانی ……………………………………………………………………………………………………………………. 15
فصل دوم: مشاهدات صحرایی و مطالعات پتروگرافی
2-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 19
2-2- مشاهدات صحرایی
…………………………………………………………………………………………………………………………………… 19
2-2-1- شمال روستای شیروانه – گلالی ………………………………………………………………………………………………………… 19
2-2-2 شمال روستای تکیه بالا ………………………………………………………………………………………………………………………… 24
2-2-3- جنوب روستای مجیدآباد …………………………………………………………………………………………………………………….. 26
2-3- سنگ نگاری ……………………………………………………………………………………………………………. 29
2-3-1- گابروها …………………………………………………………………………………………………………………………………… 29
2-3-2-دیوریتها ……………………………………………………………………………………………………………………… 34
فصل سوم: ژئوشیمی
3-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………… 43
3-2- روشهای آنالیز ژئوشیمیایی ……………………………………………………………………………………………………………………. 43
3-3- رده بندی نمونهها …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 50
3-3-1- نمودار SiO2 (TAS )در مقابل Middlemost (1985 ) (Na2O + K2O ) ……………………………………….. 50
3-3-2- نمودار R1 – R2 (De la Roche et al.,1980) …………………………………………………………………………………… 51
3-3-3- نمودار SiO2 (TAS)در مقابل Cox et al., (1979) (Na2O+K2O) ………………………………………………… 52
3-3-4- طبقه بندی Debon and Le Fort (1983) ………………………………………………………………………………………… 53
3-4-تعیین سری ماگمایی ………………………………………………………………………………………………………………………………… 55
3-4-1- نمودار SiO2 در مقابل Rickwood (1989 ) (Na2O + K2O ) ………………………………………………………. 55
3-4-2- نمودار K2O در برابر SiO2 Peccerillo and Taylor (1976) ………………………………………………………….. 55
3-4-3- نمودار AFM، Irvin and Baragar (1971) ………………………………………………………………………………………. 56
3-5- نمودارهای تغییرات ………………………………………………………………………………………………………………………………….. 57
3-5-1- عناصر اصلی ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 58
3-5-2- عناصر جزئی ………………………………………………………………………………………………………………………………………… 60
3-6- نمودارهای عنکبوتی …………………………………………………………………………………………………………………………………. 62
3-6-1- نمودارهای عنکبوتی عناصر کمیاب خاکی (REE) ……………………………………………………………………………. 63
3-6-2- نمودار های عنکبوتی عناصر جزئی ……………………………………………………………………………………………………… 65
فصل چهارم: جایگاه تکتونیکی
4-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………. 68
4-2- تعیین محیط تکتونیکی سنگ های مورد مطالعه …………………………………………………………………………………… 68
4-2-1- نمودار Zr/Y در برابرTi/Y، Pearce and Gale (1997) ……………………………………………………………………. 68
4-2-2- نمودارTi-Zr-Y، Pearce and Can (1973)……………………………………………………………………………………….. 69
4-2-3 – نمودار Wood (1980) ……………………………………………………………………………………………………………………… 71
4-2-4 نمودارTiO2-Y/20-K2O، Biermanns (1996) …………………………………………………………………………………… 71
فصل پنجم: پتروژنز
5-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………. 74
5-2- فرایندهای موثر در شکل گیری و تحول ماگمای به وجود آورنده سنگهای گابرو– دیوریتی کوه پریشان ……………………………………………………………………………………………………………………………………. 74
5-2-1 ذوب بخشی و تبلور تفریقی ………………………………………………………………………………………………………………….. 74
5-3- خاستگاه و درجه ذوب بخشی منشاء ………………………………………………………………………………………………………. 79
فصل ششم: نتیجه گیری و پیشنهادات
6-1- نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………… 85
6-2- پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………. 87
پیوست …………………………………………………………………………………………………………………………….. 89
منابع ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 92
– مقدمه
در این فصل به بیان کلیاتی درباره توده گابرویی کوهپریشان حدفاصل روستاهای زرینه و تکیه بالا (جنوب قروه، استان کردستان) میپردازیم. این فصل شامل هدف از انجام پژوهش، روش انجام پژوهش، موقعیت جغرافیایی و راه های دسترسی، جغرافیای طبیعی و پیشینه مطالعات زمین شناسی انجام شده در منطقه، خواهد بود.
موضوع مورد مطالعه در این پایان نامه پتروگرافی و پترولوژی توده گابرویی کوه پریشان (جنوب قروه) استان کردستان میباشد.
1-2- هدف از انجام پژوهش
بررسی دقیق سنگشناسی و مطالعات پترولوژیکی توده پلوتونیک مافیک منطقه کوهپریشان حد فاصل روستای زرینه – روستای تکیه بالا به منظور دستیابی به ترکیب سنگشناسی و ویژگیهای ژئوشیمیایی و پتروژنز توده مورد مطالعه میباشد.
1-3-روش انجام پژوهش
برای دستیابی به هدف یاد شده روش کار و ترتیب مراحل انجام آن عبارت است از:
- مطالعات کتابخانهای: بررسی و مطالعه کتابها، مقالهها، نشریهها، نقشههای زمین شناسی منطقه، نقشه توپوگرافی و راه های دسترسی و عکسهای ماهوارهای مرتبط با منطقه مورد پژوهش.
- مطالعات صحرایی: بازدید و بررسی واحدهای مرتبط با توده مافیک، تغییرات توده مافیک از نظر رنگ، ساخت، اندازه کانیها، گستردگی و پراکندگی آن در منطقه مورد پژوهش و نمونه برداری طی عملیات 10 روزه در ایستگاههای 1- ارتفاعات شمال روستای گلالی مشرف به روستای زرینه- شمال روستای شیروانه 2- ارتفاعات شمال تکیه بالا 3- ارتفاعات جنوب روستای مجید انجام گرفت. با توجه به حجم کم توده گابرویی و پراکندگی آن در منطقه و قرار گیری در ارتفاعات و خط الراس، عمل نمونه برداری با دشواریهای همراه بود اما نمونه برداری با دقت و شکیبایی انجام گرفت.
- بررسیهای آزمایشگاهی: شامل انتخاب 50 نمونه سالم با کمترین هوازدگی جهت تهیه مقطع نازک و مطالعات کانیشناسی و پتروگرافی بر روی این مقاطع. از 14 نمونه آنالیز XRF و ICP در آزمایشگاه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی انجام شد.
- ترسیم نمودارها با نرم افزارهای زمین شناسی و گرافیکی.
- تجزیه و تحلیل داده های حاصل، پردازش آنها و ارائه گزارش نهایی.
1-4- موقعیت جغرافیایی و راههای دسترسی
[یکشنبه 1399-09-30] [ 09:05:00 ب.ظ ]
|