فهرست مطالب

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان	صفحه
چکیده ……………………………………………………………………………………………………………….	1
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1 مقدمه …………………………………………………………………………………………………………	3
1-2 بیان مساله ……………………………………………………………………………………………………	5
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق ……………………………………………………………………………..	12
1-4 اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………	12
1-4-1 اهداف کلی ……………………………………………………………………………………………..	12
1-4-2 اهداف جزئی …………………………………………………………………………………………..	12
1-5 سئوالات تحقیق ……………………………………………………………………………………………	12
1-6 تعاریف متغیرها ……………………………………………………………………………………………	14
فصل دوم : پیشینه تحقیق
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………..	16
2-1 پیشرفت تحصیلی …………………………………………………………………………………………	16
2-1-1 تعاریف پیشرفت تحصیلی  ………………………………………………………………………..	16
2-1-2 معیارهای پیشرفت تحصیلی ……………………………………………………………………….	17
2-1-3 عوامل مهم تاثیرگذار بر پیشرفت تحصیلی ……………………………………………………	18
2-1-4 به طور کلی عواملی که بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تأثیر دارند………………	22
2-1-5 خانواده و پیشرفت تحصیلی ………………………………………………………………………	23
2-1-6 ارزشها و انتظارات والدین و پیشرفت تحصیلی …………………………………………….	24
2-1-7 شرایط اجتماعی و اقتصادی و پیشرفت تحصیلی……………………………………………	24
2-1-8  سطح تحصیلی والدین و پیشرفت تحصیلی …………………………………………………	25
2-1-9 مدرسه و پیشرفت تحصیلی ……………………………………………………………………….	25
2-1-10 انتظارات معلم و پیشرفت تحصیلی ………………………………………………………….	26
2-1-11 نمره و ارزشیابی و پیشرفت تحصیلی ……………………………………………………….	26
2-2 یادگیری خود تنظیمی …………………………………………………………………………………..	27
2-2-1 نظریات یادگیری خودتنظیمی ……………………………………………………………………	28
2-2-2 راهبردهای خودتنظیمی …………………………………………………………………………….	29
2-2-3 راهبردهای مدیریت منابع ………………………………………………………………………….	31
2-2-4 ویژگی های یادگیرندگان خودتنظیم گر ………………………………………………………	32
2-2-5 رویکرد ساختن گرایی و یادگیری الکترونیکی ………………………………………………	32
2-2-6 پرورش خودتنظیمی در محیط الکترونیکی …………………………………………………..	34
2-3 فناوری اطلاعات …………………………………………………………………………………………	38
2-3-1 تاریخچه فن آوری اطلاعات  …………………………………………………………………….	43
2-3-2 اهمیت فناوری اطلاعات …………………………………………………………………………..	44
2-3-3 تاریخچه کاربرد تکنولوژی اموزشی در جهان ………………………………………………	45
2-3-4 تاریخچه تکنولوژی آموزشی در ایران ………………………………………………………….	47
2-3-5 تحقیقات عکس العملهای شناختی در مواجهه با رسانه ها ………………………………	49
2-3-6 اصول انتخاب امکانات جدید به عنوان یک رسانه آموزشی …………………………….	51
2-3-7 انتخاب روش استفاده از ابزار  و رسانه جدید به وسیله فراگیر ………………….	52
2-3-8 امکانات و فن آوری جدید آموزشی  و پیشرفت تحصیلی ……………………………	53
2-3-9 انواع مختلف فناوری :……………………………………………………………………	55
2-3-10 اهمیت و ضرورت توجه به علم رایانه و مبانی آن …………………………………	60
2-3- 11 مبانی نظری علوم و فنون رایانه………………………………………………………………	62
2-3-12 اعتیاد به اینترنت یکی از انواع اعتیاد به فناوری اطلاعات ………………………………..	65
2-3-13 انواع اعتیاد اینترنتی ……………………………………………………………………………….	67
2-3-14 آثار و پیامدهای اعتیاد اینترنت …………………………………………………………………	68
2-3-15 عوامل ایجاد کننده اعتیاد اینترنتی ( به جز خود عامل اینترنت ) ……………………	70
2-3-16 راهبردهای درمانی ………………………………………………………………………………	71
.2-3-17 معرفی خلاصه ای از آخرین پژوهش ها…………………………………………………….	72
2-3-18 فضا و زمان آموزشی لازم آموزشی (برنامه زمان بندی)…………………………………	73
2-4 مروری بر تحقیقات انجام شده ……………………………………………………………………….	79
2-4-1 تحقیقات انجام شده در خارج از کشور ……………………………………………………….	79
2-4-2 مطالعات انجام شده در داخل کشور …………………………………………………………..	83
فصل سوم : روش اجرای تحقیق
3-1 روش شناسی تحقیق …………………………………………………………………………………	88
3-2 مدل مفهومی تحقیق …………………………………………………………………………………..	88
3-2 جامعه آماری ……………………………………………………………………………………………   3-3-1 حجم نمونه …………………………………………………………………………………………..	89   89
3-4 شرح کامل و ابزار پژوهش …………………………………………………………………………	89
3-5 روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها ……………………………………………………….	90
فصل چهارم : نتایج
4-1 آمار توصیفی …………………………………………………………………………………………….	92
4-2 آمار استنباطی …………………………………………………………………………………………..	96
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری و پیشنهادات
5-1 مقدمه …………………………………………………………………………………………………….	106
5-2 نتایج پژوهش ……………………………………………………………………………………………..	107
5-2-1 نتایج به دست آمده از تحلیل توصیفی…………………………………………………………	107
5-2-2 بحث در رابطه با فرضیه های پژوهش…………………………………………………………	108
5-2 پیشنهادهای تحقیق …………………………………………………………………………………..	110
5-2-1 پیشنهادهای کاربردی …………………………………………………………………………….	110
5-2-2 پیشنهادات پژوهشی ……………………………………………………………………………..	111
5-3 محدویت های پژوهش ………………………………………………………………………………..	112
منابع
منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………	114
منابع غیر فارسی ………………………………………………………………………………………………..	114
پیوست
پیوست ……………………………………………………………………………………………………………..	117
چکیده انگلیسی …………………………………………………………………………………………………	123

فهرست جدول ها

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

عنوان	صفحه
جدول 4-1 مربوط به مشخصات  سن  ……………………………………………………………………………	92
جدول 4-2 مربوط به مشخصات نوع کلاس  ……………………………………………………………………	93
جدول 4-3  مربوط به مشخصات رشته تحصیلی ………………………………………………………………	94
جدول 4-4 مربوط به معدل ……………………………………………………………………. …………………….	95
جدول 4-5 مربوط به میانگین و انحراف معیار  راهبردهای شناختی و اعتیاد به فناوری اطلاعات………………	96
جدول 4- 6 مربوط به سطح معناداری مولفه راهبردهای شناختی و اعتیاد به فناوری اطلاعات…………………..	96
جدول 4 – 7 مربوط به  R چندگانه………………………………………………………………………………………	96
جدول 4 – 8 مربوط به آنالیز واریانس رگرسیون …………………………………………………………………………………….	97
جدول 4 – 9 مربوط به ضرایب رگرسیون و ثابت ………………………………………………………………………………….	97
جدول 4-10 مربوط به میانگین و انحراف معیار  راهبردهای فراشناختی و اعتیاد به فناوری اطلاعات…………	98
جدول 4- 11 مربوط به سطح معناداری مولفه راهبردهای فرا شناختی و اعتیاد به فناوری اطلاعات……. ……..	98
جدول 4 – 12 مربوط به  R چندگانه…………………………………………………………………………………….	99
جدول 4 – 13 مربوط به آنالیز واریانس رگرسیون …………………………………………………………………………………..	99
جدول 4 – 14 مربوط به ضرایب رگرسیون و ثابت ……………………………………………………………………………….	99
جدول 4-15 مربوط به میانگین و انحراف معیار  راهبردهای مدیریت منابع و اعتیاد به فناوری اطلاعات…….	100
جدول 4- 16 مربوط به سطح معناداری مولفه راهبردهای مدیریت منابع و اعتیاد به فناوری اطلاعات……. ….	100
جدول 4 – 17 مربوط به  R چندگانه…………………………………………………………………………………….	101
جدول 4 – 18 مربوط به آنالیز واریانس رگرسیون ………………………………………………………………………………….	101
جدول 4 – 19 مربوط به ضرایب رگرسیون و ثابت ……………………………………………………………………………….	101
جدول 4-20 مربوط به میانگین و انحراف معیار  پیشرفت تحصیلی و اعتیاد به فناوری اطلاعات……………….	102
جدول 4- 21 مربوط به سطح معناداری مولفه پیشرفت تحصیلی و اعتیاد به فناوری اطلاعات……. ……………	102
جدول 4 – 22 مربوط به  R چندگانه…………………………………………………………………………………….	103
جدول 4 – 23 مربوط به آنالیز واریانس رگرسیون …………………………………………………………………………………..	103
جدول 4 – 24 مربوط به ضرایب رگرسیون و ثابت ……………………………………………………………………………….	103

 

فهرست نمودار

 

 

 

 

 

عنوان	صفحه
نمودار 4-1 مربوط به مشخصات  سن  ……………………………………………………………………………	92
نمودار 4-2 مربوط به مشخصات نوع کلاس  …………………………………………………………………..	93
نمودار 4-3  مربوط به مشخصات رشته تحصیلی ………………………………………………………………	94
نمودار 4-4 مربوط به معدل ……………………………………………………………………. ……………………	95

[1]چکیده:

هدف : هدف کلی از این تحقیق بررسی نقش اعتیاد به فناوری اطلاعات بر راهبردهای خود تنظیمی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان شهر بندرعباس می باشد.

روش: با توجه به این که این پژوهش به بررسی نقش اعتیاد به فناوری اطلاعات بر راهبردهای خود تنظیمی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان می پردازد  لذا پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی می باشد جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش کلیه دانش آموزان دوره متوسطه شهرستان بندرعباس می باشند که از بین آن ها تعداد 367  نفر با بهره گرفتن از جدول مورگان و روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. روش مورد مطالعه میدانی و ابزار مورد استفاده پرسشنامه های گرایش به اعتیاد پرسشنامه اعتیاد به اینترنت کیمبرلی یانگ ( 1999) ، راهبردهای خودتنطیمی پنتریچ و دی گروت(1990) و نمره معدل نیمسال اول 92-91دانش آموزان می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش از شاخص های آمار توصیفی مانند (میانگین ، انحراف معیار …) و همچنین از آمار استنباطی با استفاده  آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده استفاده شد. داده های به دست آمده پژوهش با بهره گرفتن از سیستم نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج : نتایج تحقیق بدین شرح می باشد بین اعتیاد به فناوری اطلاعات و راهبردهای شناختی همبستگی معنادار و منفی ( معکوس ) به میزان (0.326- )  وجود دارد. همچنین با توجه به مقدار( 56.083  = F ) فرضیه تحقیق تایید می گردد. بین اعتیاد به فناوری اطلاعات و راهبردهای فرا شناختی همبستگی معنادار و منفی ( معکوس ) به میزان (0.161- )  وجود دارد. همچنین با توجه به مقدار(10.138 = F ) فرضیه تحقیق تایید می گردد. نتایج نشان داد که بین اعتیاد به فناوری اطلاعات و راهبردهای فرا شناختی همبستگی معنادار و منفی ( معکوس ) به میزان (0.147- )  وجود دارد. همچنین با توجه به مقدار(7.738  = F ) فرضیه تحقیق تایید می گردد. بین اعتیاد به فناوری اطلاعات و راهبردهای فرا شناختی همبستگی معنادار و منفی ( معکوس ) به میزان (0.547- )  وجود دارد. همچنین با توجه به مقدار(6.738 = F ) فرضیه تحقیق تایید می گردد

کلیدواژه: اعتیاد به فناوری اطلاعات ، راهبردهای یادگیری خود تنظیمی، راهبردهای شناختی، راهبردهای فراشناختی، راهبردهای مدیریت منابع ، پیشرفت تحصیلی .

-1 مقدمه

پیشرفت تحصیلی دانش آموزان یکی از شاخص های مهم در ارزشیابی آموزش و پرورش است و تمام کوششها در این نظام درواقع تلاش برای جامعه عمل پوشاندن بدین امر تلقی می شود. به طور اعم کل جامعه و به طور اخص نظام آموزش و پرورش نسبت به سرنوشت کودکان، رشد و تکامل موفقیت آمیز آنان جایگاه آنها در جامعه علاقه مند و نگران است و انتظار دارد دانش آموزان در جوانب گوناگون، اعم از ابعاد شناختی و کسب مهارت و تواناییها و نیز در ابعاد عاطفی و شخصیتی، آنچنان که باید پیشرفت و تعالی یابند(پورشافعی، 1370).

بدون شک در دنیای پیشرفته امروزی یکی از علایم موفقیت فرد، پیشرفت تحصیلی می باشد که بدون آن توسعه و ترقی هیچ کشوری امکان پذیر نخواهد بود. ترقی هر کشوری رابطه مستقیم با پیشرفت علوم و دانش و تکنولوژی آن کشور دارد و پیشرفت علمی نیز حاصل نمی شود مگر اینکه افراد خلاق تربیت شده باشند، پیشرفت تحصیلی ضمن اینکه در توسعه و آبادانی کشور مؤثر است در سطوح عالی منجر به یافتن شغل و موقعیت مناسب و در نتیجه درآمد کافی می شود. دانش آموزان و دانشجویان که از موقعیتهای تحصیلی برخوردارند، خانواده و جامعه با دیده ی احترام به آنان        می نگرند. در جامعه با روحیه و نشاط بیشتری حضور خواهند یافت و در کنار اینها از هزینه های گزافی که از افت تحصیلی برآموزش و پرورش تحمیل می شود، کاسته خواهند شد. دستیابی به بهره وری و بهبود کیفیت نظام آموزشی را می توان اثر گذار ترین عامل در توسعه کشور ها دانست. تجارب کشورهای پیشرفته ای چون ژاپن در زمینه توسعه همه جانبه نیز حکایت از سرمایه گذاری بر روی منابع آموزشی و انسانی دارد. در راستای دستیابی به این اهداف بهبود کیفیت موقعیت تحصیلی از جمله اهداف اساسی برنامه های آموزشی است.

تئوری و تحقیق علمی در مورد یادگیری خودتنظیم، از اواسط دهه ی 1980 در پاسخ به این سؤال مطرح شد كه چه طور دانش آموزان به فرایندهای یادگیری خودشان مسلط م یشوند. در واقع از دهه ی 1980 به بعد، یادگیری خودتنظیم به عنوان راهبردی نو برای كمك به دانش آموزان به منظور تسلط بر فرایندهای یادگیری و به طور كلی بهبود كیفیت یادگیری، مورد توجه روا نشناسان، مشاوران و متخصصان تعلیم و تربیت قرار گرفت. تا قبل از دهه ی 1980 ، مطالعات در حوزه ی یادگیری خودتنظیم، بر زمینه های گوناگون فردی، خانوادگی و اجتماعی متمركز بود و پس از آن، این سازه در زمینه ی یادگیری مطرح شد و مورد توجه نظری ههای گوناگون روا نشناسی از جمله رفتار گرایی ، شناخت گرایی و ساخت گرایی قرار گرفت( کدیور ، 1380).

یادگیری خودتنظیم بدین معنی است كه دانش آموز مهارتهایی برای طراحی، كنترل و هدایت فرایند یادگیری خود كسب می كند و برای یادگیری تمایل دارد و قادر است كل فرایند یادگیری خود را ارزیابی كند و در مورد آن بیندیشد( بری، 1994). اسکراو و بروکس ( 2000) خودتنظیمی در یادگیری را، توانایی دانش آموزان برای درك و كنترل یادگیری شان می دانند كه برای موفقیت در مواد درسی بسیار مهم است و آ نها را به یادگیرندگانی اثربخش و كارامد تبدیل می كند.

استفاده از فن آوری و تکنولوژی های نوین یکی از جلوه های آشکار دنیای پیش روست. اینترنت نیز به

عنوان یکی از ابعاد نوپای این فن آوری های جدید جهان معاصر، نقش به سزایی درتغییر و تحول زندگی افراد جامعه دارد. اینترنت توانسته با ورود خود به سرعت به یکی ازابزار لازم زندگی تبدیل شود. تا جایی که حذف آن از امور روزمره زندگی امری اجتناب ناپذیراست.

قرن 21 قرن دانایی و انقلاب اطلاعات است. یعنی تبدیل جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی و امروزه ثروتمندترین كشورها و جوامع انسانی، آنهایی هستند كه بیشترین دانش و آگاهی و اطلاعات را در اختیار دارند و یقیناً راهبری آموزش و پرورش آینده به عهده فناوری اطلاعات و ارتباطات[1] ICT خواهد بود. (نوروزی و دیگران،1387).

همزمان با دسترسی گسترده افراد به اینترنت، شاهد نوع جدیدی از اعتیاد یعنی اعتیاد ابه فناوری اطلاعات مخصوصا اعتیاد اینترنتی و اعتیاد به گوشی همراه هستیم . که همانند تمامی انواع دیگر اعتیاد ، اعتیاد به اینترنت نیز با علایمی همراه است . همچون اضطراب، افسردگی، کج خلقی،      بی قراری، تفکرهای وسواسی و یا خیالبافی راجع به اینترنت. از طرفی، در عین حال که روابط این افراد (به ویژه کودکان و نوجوانان) در جهان مجازی افزایش می یابد.

1-2 بیان مسأله

پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در مقاطع مختلف رشد جسمی ، روانی و اجتماعی نیازمند دارا بودن نگرش مثبت به رشته تحصیلی و انگیزه های قوی است . نگرش به رشته تحصیلی ظاهراً یک امر فردی محسوب می شود . این تصور وجود دارد که هر دانش آموزی باتوجه به شخصیت خود و تمایلات و علاقه مندی و خصوصیاتش ، دارای برخی نگرش ها می باشد در صورتی که نگرش تحصیلی از دیدگاه علم روان شناسی ، اجتماعی و جامعه شناسی علاوه برفردی بودنش دارای بعد اجتماعی گسترده از جمله محیط ، اطرافیان ، پدر و مادر و معلم سایر افراد گروه هایی که دانش آموز با آن ها به نحوی برخورد دارند که در ایجاد و پرورش و تحکیم نگرش ‎های مثبت یا منفی به رشته تحصیلی وی مؤثرند.

پیشرفت تحصیلی از جمله موضوعاتی است که از ابعاد تربیتی، روان شناسی،به آن بسیار پرداخته شده است . ﻳﺎﻓﺘـﻪهـﺎی تحقیقات ﻣﺘﻌـﺪد ﻧـﺸﺎن دادﻩ اﺳــﺖ ﭘﻴــﺸﺮﻓﺖ تحصیلی ﻧــﻪ ﺗﻨــﻬﺎ از ﺳــﺎﺧﺘﺎرهای داﻧــﺶ و ﻓﺮاﻳﻨــﺪهای ﭘــﺮدازش اﻃﻼﻋــﺎت ﺗــﺄﺛﲑ ﻣــﻲﭘــﺬﻳﺮد ﺑﻠﻜــﻪ ﺑــﻪ ﻋﻮاﻣــﻞ اﻧﮕﻴﺰﺷــﻲ از جمله ﺑﺎورهــﺎ، ﻧﮕــﺮشهــﺎ و ارزشهــﺎ ﻧﻴــﺰ ﻣﺮﺑــﻮط ﻣــﻲﺷــﻮد (ﺑــﺴﺎﻧﺖ[2]، ١٩٩۵).

سالهای متمادی است که محققان و پژوهشگران تعلیم و تربیت و روانشناسان اجتماعی، مطالعات فراوانی در مورد عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان انجام داده اند. پیشرفت موضوعی است که به خصوص در حال حاضر نیز مورد توجه تمامی کشورهای جهان بوده است، و هر ساله مقدار زیادی از بودجه جوامع صرف تحصیل کودکان و نوجوانان می شود و پژوهشهای زیادی به بررسی عوامل مختلفی که می تواند بر پیشرفت تحصیلی تأثیر داشته باشد، عواملی مانند: خانواده، محیط زندگی، مدرسه و برنامه های آموزشی اختصاص یافته است(به نقل از مجیدیان، 1384).

امروزه یادگیری و پیشرفت تحصیلی یكی از گسترده ترین و متنوع ترین فعالیت های بشری است كه اساس برنامه های درسی در آموزشگاه های مختلف، دانشگاه ها و … را تشكیل می دهد. موفقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان