چکیده :

مقدمه:سیستم اطلاعات بیمارستانی یکی ازعوامل موثربرمدیریت دانش سازمان های مراقبت های بهداشتی ودرمانی می باشد، این پژوهش باهدف تعیین تاثیر کاربردسیستم اطلاعاتی بیمارستان برمدیریت دانش مدیران در بیمارستانهای آموزشی – درمانی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان انجام گرفته است.

روش بررسی: این پژوهش کاربردی از نوع توصیفی- تحلیلی است، جامعه مورد مطالعه شامل 106 نفرازمدیران سطوح عالی ،میانی وعملیاتی دربیمارستانهای آموزشی- درمانی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان بودند وابزارجمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود که روایی وپایایی آن موردبررسی وتاییدقرارگرفت. تجزیه وتحلیل اطلاعات توصیفی واستنباطی درنرم افزار SPSS نسخه 16 انجام گرفته است.

یافته ها:پس ازتجزیه وتحلیل داده ها درسه معیار مالی،بالینی،منابع انسانی مشخص گردیدکه سیستم اطلاعاتی دردومولفه مالی(.   )وبالینی( ) معنی دارشدند ودرمولفه منابع انسانی معنی دار نشد .

نتیجه‌گیری: باتوجه به یافته های این پژوهش مبنی بر عدم تاثیر سیستم اطلاعات بیمارستانی برمدیریت دانش مدیران درمنابع انسانی وهمچنین تاثیر کمتر بر معیاربالینی توصیه می شود که دلایل عدم توجه به این دو امر دربیمارستانها مورد بررسی قرار گیرد

واژگان کلیدی :سیستم اطلاعات بیمارستان . مدیریت .مدیریت دانش

 

 

فهرست

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

صفحه	عنوان
3	فصل اول
4	مقدمه
6	1-1-شرح موضوع پژوهشی و منطق پشتوانه آن
9	1-2- زمینه پژوهش
9	1-3- پرسش های پژوهش
10	1-4- اهداف پژوهش
11	1-5- سابقه و ضرورت انجام تحقیق
12	1-6- فرضیه های پژوهش
13	1-7- كاربردهای پژوهش
13	1-8- مزایای حاصل از پژوهش
13	1-9- روش تحقیق
14	1-10- روش و ابزار گردآوری اطلاعات
14	1-10-1- مطالعات كتابخانه ای
14	1-10-2- تحقیقات میدانی
14	1-11- جامعه آماری
15	1-12- قلمرو زمانی و مكانی تحقیق
16	1-13- ساختار كلی پایان نامه
18	فصل دوم مروری بر ادبیات موضوع
19   20	بخش اول :   مقدمه
20	1-1- مدیریت دانش–2
22	2-1-2- داده، اطلاعات و دانش
24	2-1-3- دانش مستتر و آشكار
25	2-1-4- مدیریت دانش و تاثیر آن بر خلق دانش
27	2-1-5- تعاریف مدیریت دانشی
28	2-1-6- اهمیت مدیریت دانشی
30	2-1-7- نقش افراد در مدیریت دانشی
32	2-1-8- نقش تكنولوژی اطلاعات در مدیریت دانشی
35   35   38	بخش دوم :   2-2-1-  سیستمهای اطلاعاتی تاریخچه اطلاعاتی در سازمان 2-2-2
39	2-2-3-  سیستم مدیریت اطلاعات
40	بخش سوم :  سیستم اطلاعاتی بیمارستان
42	2-3-1 تعریف سیستم اطلاعات بیمارستان وپنج مرحله کامپیوتری کردن بیمارستان­ها
49	2-3-2- اهمیت كاربرد سیستم اطلاعاتی بیمارستان
53	2-3-3-  اهداف استفاده از كاربرد سیستم اطلاعاتی بیمارستان
58	2-3-4- تاریخچه كاربرد سیستم اطلاعات بیمارستان
60	2-3-5-  مروری برمطالعات انجام شده پیرامون تحقیق
69	2-3-6- اجزای سیستم اطلاعاتی
70	2-3-7- مزایای HIS
74	فصل سوم
75	مقدمه
75	3-1-روش جمع آوری داده ها
76   79	3-2-طراحی پرسشنامه   3-3-روایی وپایایی
82	3-4-متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق
85	3-5- فرضیه هاونمای شماتیک تحقیق
88	3-6- معیارها و شاخصهای تحقیق وجداول شاخص های مالی ،منابع انسانی،بالینی
93	3-7- روش های آماری
94	فصل چهارم
95	مقدمه
96	4-1- آمار توصیفی نمونه آماری
107	4-2- آمار توصیفی معیار مالی وجداول مولفه های مالی
111	4-3- آمار توصیفی معیار منابع انسانی وجداول مولفه های انسانی
115	4-4- آمار توصیفی معیار بالینی وجداول مولفه های بالینی
120	4-5- آمار استنباطی
120	4-5-1- تجزیه و تحلیل فرض اول
122	4-5-2- تجزیه وتحلیل فرض دوم
124	4-5-3- تجزیه تحلیل فرض سوم
126	4-5-4- تجزیه وتحلیل فرض چهارم
129	فصل پنجم: نتیجه گیری وپیشنهادات
130	مقدمه
131	5-1- نتایج ودستاوردهای حاصل از تحقیق
131	5-1-1- فرضیه فرعی اول
136	5-1-2-  فرضیه فرعی دوم
138	5-1-3-  فرضیه فرعی سوم
142	5-1-4- فرضیه اصلی
145	5-2-  پیشنهادات

منابع ومآخذ                                                                                              146

پرسشنامه                                                                                                       152

چکیده انگلیسی                                                                                               159

 

فصل اول

مقدمه :

1 – شرح موضوع پژوهش و منطق پشتوانۀ آن

2- زمینۀ پژوهش

3 – پرسش های پژوهش

– 4 اهداف پژوهش

5- سابقه و ضرورت انجام تحقیق

6-  فرضیه های پژوهش

7-  کاربردهای پژوهش

8- مزایای حاصل از پژوهش

9-  روش تحقیق

10-  روش و ابزار گردآوری اطلاعات

10-1 مطالعات کتابخانه ای

10-2 تحقیقات میدانی

11 – جامعه آماری

12 – قلمرو زمانی و مکانی تحقیق

13 – ساختار کلی پایان نامه1

 

 

فصل اول

کلیات پژوهش :

 

 

 

 

 

مقدمه :

رشد روز افزون صنایع ارتباطی ، مخابراتی ، انفورماتیکی ، هر روز دنیا را با انقلابی جدید مواجه می کند . انقلاب فن آوری اطلاعات درکلیه بخش های اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی ، امنیتی کشور تاثیرات قابل توجه بر جای گذاشته است . امروزه سیستم های اطلاعاتی مدیریت باایجادارتباطات دقیق،سریع وگسترده بین اجزای سازمان موجب افزایش کیفیت تصمیم گیری وکاهش خطرات ناشش ازتصمیم گیری های اشتباه گشته اند.بیمارستانها به واسطه نوع خدمات ،محیط پیرامون وساختار ومشتریان خود بیشترازسایر سازمان ها محتاج به روزبودن وسرعت درانتقال اطلاعات برای اخذتصمیم گیریهای مدیریتی خودهستند(21).

سیستم اطلاعات بیمارستان(HIS)[1] یک نرم افزار جامع برای یکپارچه سازی اطلاعات مربوط به بیمار جهت ارسال و تبادل اطلاعات جامع بیمار بین بخش ها و سایر مراکز درمانی به منظور تسریع در فرایند مراقبت و درمان بیمار ، بهبود کیفیت ، افزایش رضایت مندی و کاهش هزینه می باشد(21).

مدیران بدون داشتن اطلاعات کامل در مورد یک موضوع قادر به تصمیم گیری موثر نخواهند بود . بنابراین در مدیریت نیاز به سیستم اطلاعاتی جامع می باشیم ، زیرا همه فرایند مدیریت به کسب اطلاعات مناسب و دقیق متکی است . سیستم اطلاعات بیمارستانی از طریق ارائه ی اطلاعات و سوابق بیمار به ارائه کنندگان خدمات، نه تنها موجب بهبود تصمیم گیری در اقدامات بهداشتی – درمانی می شود بلکه در توسعه ی عملکرد سازمانی نیز نقش بسزا و موثری دارد(22).

نقش سیستم اطلاعات بیمارستانی در بهبود عملکرد مدیریت بیمارستان و کادر درمانی آنها نقش مسجل و انکار ناپذیر است و اکثر دانشمندان و علمای مدیریت به بدون تردید استفاده از آن را توصیه نموده ، مدیران نیز اعتقاد دارند که برای ایجاد تحول در
بیمارستان ها ناگزیر به استفاده از آن هستند(23) .

موضوع دیگری که در این تحقیق بررسی شده است مدیریت دانش می باشد . دانش نخستین منبع راهبردی برای شرکت ها در قرن 21 است . مدیریت دانش فرایندی است که به سازمان ها در شناسایی ، انتخاب ، سازمان دهی ، انتشار و انتقال اطلاعات مهم و مهارت هایی که بخشی از سابقه سازمان هستند و عموماً به صورت ساختار نیافته در سازمان وجود دارند یاری می رساند. به کمک مدیریت دانش ، مفاهیم و روش ها ، روشن هستند ، چالش ها واضح اند و می توان بر آنها غلبه نمود ، منابع مشخصند و می توانند قابل توجه باشند (24) .

مدیریت دانش امر جدیدی نیست ، تمدن های بشری از نسلی به نسل دیگر اقدام به نگهداری و انتقال دانش ، برای درک گذشته و پیش بینی آینده می نمودند . در محیط های تجاری پیچیده و پویای امروزی تشنگی برای دانش ، روز به روز دامنه و نقش گسترده تری می یابد . دانشی که به شدت در حال تغییر و در بیرون سازمان ها در حال انتشار است . فناوری اطلاعات و اینترنت نیز چالش های جدیدی را در خلق ، نگهداری مدیریت دانش به وجود آورده است(26) . لذا تولید اطلاعات و دانش و از اهمیت خاصی جهت تصمیم گیری های مدیران در سطح بیمارستان و دانشگاه های علوم پزشکی دارد که این نقش در بیمارستان ها به عهده سیستم اطلاعاتی بیمارستان می باشد .

در این فصل شرح موضوع و زمینه پژوهش ، سوالاتی که محقق در جستجوی پاسخ به آنهاست ، اهداف و سابقه تحقیق ، ذخیره های پژوهش ، کاربردهاومزایای حاصل از پژوهش ، روش انجام تحقیق، ابزارهای گردآوری اطلاعات ، جامعه آماری ، قلمرو زمانی و مکانی تحقیق بیان خواهد شد. در خاتمه ساختار کلی پایان نامه ارائه خواهد شد.

1-1 شرح موضوع پژوهش و منطق پشتوانه آن :

امروزه فناوری اسلاعات برای تسهیل در انجام امور و کسب مزیت رقابتی و کاهش هزینه ها در سازمان های مختلف بکار گرفته شده است. سازمان هایی که در زمینه ارائه خدمات بهداشتی و درمانی فعالیت می نمایند نیز از این امر مستثنی نمی باشند. بیمارستان شناخته شده ترین سازمان ارائه دهنده این نو5نث7غع خدمات است که نقش بیسار مهمی در حفظ و بهبود سلامت شهروندان بازی می کند. (1)

سیستم اطلاعات بیمارستان  یکی از گسترده ترین نوع سیستم اطلاعاتی بکار رفته در محیط بیمارستان می باشد. این تعریف مطالعات کلی مختلفی را در بر می گیرد. اما بطور کلی سیستم اطلاعاتی بیمارستان برای مدیریت اداری، مالی، فعالیت های تکنیکی در بیمارستان طراحی شده است.

بیمارستانهای برای ایجاد تحول در خدمات و امور مالی به اطلاعات وابسته هستند. در دهه ی اخیر تغییراتی بنیادی در روش های پرداخت هزینه ها، رقابت ، فن آوری ارائه ی خدمات و آمارهای جمعیتی به وجود امده که این تغییرات مراکز مراقبت سلامت را ناپایدارو متزلزل نموده است . پیشرفت ایجاد شده در فن اوری اطلاعات و سرعت تغییرات در محیط های سازمانی، اولین چالش را برای مدیران اجرایی به وجود اورده است.

در پاسخ به این چالش، حیطه ی اطلاع رسانی مراقبت سلامت نیز توسعه یافته ، تاکید به استفاده از فن اوری هایی دارد که تصمیم گیری در مراقبت از بیمار را به وسیله ی ارائه کنندگان خدمات، موردحمایت قرار می دهد. این تاکید در اطلاع رسانی خدمات بالینی، تحقق در آموزش  مدیریت بیمارستانها نیز مشهود است(2).

سیستم اطلاعاتی بیمارستانی این قابلیت را برای مدیران بیمارستان فراهم می نماید که در هر زمان و مکانی به اقدامات لازم برای تصمیم گیری دسترسی پیدا می کند و براساس اطلاعات واقعی محیط کاری خود تصمیم گیری نماید. تصمیم گیری مدیریت بر اساس اقدامات واقعی منجر به افزایش کارایی و توسعه درعملکرد و در نهایت موجب کارآیی و اثر بخشی بیمارستان می شود(26).

پیشرفت های شگرفت و خیره کننده فناوری اطلاعات یکی پس از دیگری رخ می دهد که فناوری اطلاعات [2](IT) یکی از موضوعات موثر بر مدیریت دانش سازمانی می باشد(27). تکنولوژی اطلاعات می تواند بعنوان ابزاری قدرتمند عمل کرده و ابزارهای موثر و کارآمد برای همه وجوه مدیریت دانش شامل تسخیر، اشتراک و کاربرد دانش تامین کند

تکنولوژی اطلاعات به خودی خود قلب مدیریت دانش نیست و هیچ پروژهای تنها به خاطر کاربرد آخرین تکنولوژی های اطلاعات تبدیل به پروژه مدیریت دانش نمی شود .

تکنولوژی اطلاعات فقط نقش پشتیبان را در مدیریت دانش ایفا می کند تکنولوژی اطلاعات به تنهایی تامین کننده دانش نسبت به تکنولوژی اطلاعات می تواند به افراد در پیدا کردن اطلاعات کمک کند اما این خود افراد هستند که باید تعیین کنند آیا اطلاعات متناسب و مرتبط با نیاز خاص آنها هست یاخیر . برای تبدیل اطلاعات به دانش به افراد باید اطلاعات راتفسیر ، تحلیل و درک کرد و آن را در متن جای داد(3).

از طرف دیگر مشکلات و گرایش های نزد مدیران بیمارستان ها از قبیل تماس به جایگزین پرونده های کامپیوتری به جای پرنده های دستی ، افزایش حجم داده ها بیمارستانها گرایش به استفاده از سیستم یکپارچه اطلاع رسانی به جای سیستم های درون بخشی  ،اضافه شدن بیماران  ودریافت کنندگان خدمات به عنوان کاربران بر خط سیستم اطلاعات بیمارستان در کنار مدیران و ارائه دهندگان خدمات ، استفاده از اطلاعات سیستم اطلاعاتی بیمارستان برای مراقبت