فهرست مطالب

…………………………………………………………………………………………………………………………….. 1

 

: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………….. 3 1-2- بیان مساله ……………………………………………………………………………………………………………….  3

1ـ٣- اهمیت و ضرورت تحقیق ………………………………………………………………………………………….. 6

1-4- اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………………….. 7

١ـ 5- چارچوب نظری تحقیق ……………………………………………………………………………………………. 7

1-6- فرضیه های تحقیق …………………………………………………………………………………………………… 8

1-7- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………….. 8

1-8- قلمرو تحقیق …………………………………………………………………………………………………………  10

 

فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق

2- 1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………. 12

 

بخش اول: اشتراک دانش

………………………………………………………………………………………………………………. 14

2-1-2- مفهوم داده، اطلاعات و دانش ………………………………………………………………………………. 15

2-1-3- مدیریت دانش …………………………………………………………………………………………………… 18

2-1-4- تاریخچه ی پیدایش مدیریت دانش ………………………………………………………………………. 19

2-1- 5- علل پیدایش مدیریت دانش ……………………………………………………………………………….. 20

2-1-6- تعاریف مختلف از مدیریت دانش ………………………………………………………………………… 21

2-1-7- فرایند مدیریت دانش …………………………………………………………………………………………. 23

2-1-8- اشتراک دانش …………………………………………………………………………………………………….. 27

2-1-9- تعاریف مختلف از اشتراک دانش …………………………………………………………………………. 29

2-1-10- عوامل موثر براشترک دانش در بین کارکنان …………………………………………………………. 30

2-1-11- شیوه های به اشتراك گذاری دانش …………………………………………………………………….. 32

2-1-12- بسترها و مجراهای اشتراك دانش ………………………………………………………………………. 33

2-1-13- ساز و کارهای اشتراک دانش در سازمان 33

2-1-14- موانع بالقوه ی سازمانی اشتراک دانش 34

2-1-15- مزایای اشترک دانش در سازمان 37

 

2-2-1- اعتماد 39

2-2-1-1- تعریف اعتماد 39

2-2-1-2- اهمیت و ضرورت اعتماد 41

2-2-1-3- انواع اعتماد 42

2-2-1-4- كاركردهای اعتماد 45

2-2-1-5- كاركردهای عدم اعتماد 46

2-2-1-6- سطوح اعتماد 47

2-2-1-7- ابعاد اعتماد 48

2-2-1-8- انواع اعتماد در سازمان 50

2-2-1-9- اعتمادسازی 51

2-2-2- امنیت روانشناختی 53

2-2-2-1- تعریف امنیت روانشناختی 53

2-2-2-2- پیامدهای وجود امنیت روانشناختی در سازمان 54

2-2-2-3- پیامدهای عدم وجود امنیت روانشناختی در سازمان 54

2-2-2-4- عوامل موثر بر امنیت روانشناختی در سازمان 55

2-2-2-5- امنیت روانشناختی و رفتار یادگیری 55

2-2-2-6- امنیت روانشناختی و عملکرد 56

2-2-3- خودآگاهی 56

2-2-3-1- خودآگاهی به عنوان یکی از ابعاد هوش هیجانی 56

2-2-3-2- فواید خودآگاهی 59

2-2-3-3- اجزای خودآگاهی 59

2-2-3-4- مهارت های خودآگاهی 60

2-2-3-5- نتایج حاصل از مهارت های خودآگاهی 61

2-2-3-6- عوامل موثر بررشد خودآگاهی 62

 

2- 3- 1- تحقیقات خارجی …………………………………………………………………………………………….. 64

2- 3- 2- تحقیقات داخلی ………………………………………………………………………………………………. 66

 

 

فصل سوم : روش اجرای تحقیق

3-1- مقدمه 70

3-2- روش تحقیق 70

3-3- جامعه و نمونه آماری 70

3-4- روش جمع آوری اطلاعات 71

3-5- ابزارهای جمع آوری داده ها و اطلاعات 72

3-5-1- روایی پرسشنامه 72

3-5-2- پایایی پرسشنامه 73

3-6- روش تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات 74

 

فصل  چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1- مقدمه 78

4-2- توصیف متغیرهای جمعیت شناختی پاسخ دهندگان 79

4-3- توصیف متغیرهای تحقیق 84

 

4-4- آزمون نرمالیته 88

4- 5- بررسی مدل تحقیق 89

4- 5-1- بررسی مدل تحقیق در حالت اعداد استاندارد 89

4- 5-2- بررسی مدل تحقیق در حالت اعداد معنی داری 90

4- 5-3- بررسی شاخص های معنی داری و برازش مدل کلی تحقیق 91

4-6- تحلیل مسیر های غیر مستقیم حاصل از مدل ساختاری تحقیق 92

4-7- آزمون فرضیه های تحقیق 93

 

فصل  پنجم: نتیجه گیری وپیشنهادات

5-1- مقدمه 95

5-2- نتیجه گیری 95

5-2-1- نتایج آمار توصیفی 95

5-2-2- نتایج آمار استنباطی و مقایسه آن باتحقیقات گذشته 99

5-3- پیشنهادات براساس فرضیه های تحقیق 101

5-4- پیشنهادات برای تحقیقات آتی 103

5- 5- محدودیت های تحقیق 103

 

منابع فارسی …………………………………………………………………………………………………………………. 105

منابع انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………….. 109

 

ها

پیوست 1 ……………………………………………………………………………………………………………………… 115

پیوست 2 ……………………………………………………………………………………………………………………… 120

 

چکیده انگلیسی ……………………………………………………………………………………………………………. 128

  

 

فهرست جداول

 

جدول 2-1- پیشینه پژوهش ها درباره عوامل مؤثر بر اشتراک دانش 31

جدول 2-2- ابعاد، تعاریف و نمادهای هوش عاطفی 57

جدول 2-3- ابعاد هوش عاطفی از نظر گولمن 58

جدول 2-4- مدل شایستگی هیجانی گلمن 58

جدول 3-1- صفات طیف پاسخی پرسشنامه 72

جدول 3-2- تفکیک سوالات پرسشنامه 72

جدول 3-3- ضریب آلفای کرونباخ مربوط به پایایی سوالات پرسشنامه 74

جدول 4-1- توصیف جنسیت پاسخ دهندگان 79

جدول 4-2- توصیف سن پاسخ دهندگان 80

جدول 4-3- توصیف میزان تحصیلات پاسخ دهندگان 81

جدول 4-4- توصیف سابقه خدمت پاسخ دهندگان 82

جدول 4-5- توصیف وضعیت استخدامی پاسخ دهندگان 83

جدول 4-6- توصیف متغیر تمایل به اشتراک دانش 84

جدول 4-7- توصیف متغیر امنیت روانشناختی 85

جدول 4-8- توصیف متغیر خودآگاهی 86

جدول 4-9- توصیف متغیر اعتماد 87

جدول 4-10- آزمون كولموگروف- اسمیرنف برای متغیرتمایل اشتراک دانش 88

جدول 4-11- شاخص های معنی داری و برازش مدل 91

جدول 4-12- جدول نتایج تحلیل مسیر در مدل ساختاری 93

جدول 5-1- توصیف معیارهای اشتراک دانش 96

جدول 5-2- توصیف معیارهای اعتماد 97

جدول 5-3- توصیف معیارهای امنیت روانشناختی 98

جدول 5-4- توصیف معیارهای خودآگاهی 99

 

 

 

 

 

 

فهرست نمودارها

 

نمودار 4-1- نمودار دایره ای جنسیت پاسخ دهندگان 79

نمودار 4-2- نمودار میله ای سن پاسخ دهندگان 80

نمودار 4-3- نمودار میله ای میزان تحصیلات پاسخ دهندگان 81

نمودار 4-4- نمودار میله ای سابقه خدمت پاسخ دهندگان 82

نمودار 4-5- نمودار میله ای وضعیت استخدامی پاسخ دهندگان 83

نمودار 4-6- هیستوگرام متغیرتمایل به اشتراک دانش 84

نمودار 4-7- هیستوگرام متغیر امنیت روانشناختی 85

نمودار 4-8- هیستوگرام متغیر خودآگاهی 86

نمودار 4-9- هیستوگرام متغیر اعتماد 87

نمودار 4-10- آزمون مدل تحقیق (حالت اعداد استاندارد) 89

نمودار 4-11- آزمون مدل تحقیق (حالت اعداد معنی داری) 90

 

 

 

 

فهرست اشکال

 

شکل 1-1- مدل مفهومی تحقیق 8

شکل 2-1- هرم دانش 17

شکل 2-2- روابط بین داده، اطلاعات و دانش 17

شکل 2-3- فرایند مدیریت دانش 24

شکل 2-4 ابعاد اعتماد 48

 

 

 

چکیده:

امروزه یکی از چالش های اساسی مدیریت دانش، واداشتن افراد برای به اشتراک گذاشتن آنچه که     می دانند است. در واقع دانش فردی هنگامی برای سازمان قابل دسترس خواهد شد که کارکنان تمایل به اشتراک آن داشته باشند. در این راستا هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر اعتماد و خودآگاهی کارکنان بر تمایل به اشتراک دانش با توجه به نقش میانجیگری امنیت روانشناختی در دانشگاه علوم پزشکی گیلان است. از نظر روش شناسی، تحقیق حاضر توصیفی است. روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق میدانی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق حاضر کارکنان علوم پزشکی گیلان بوده و طبق یک فرایند نمونه گیری غیر احتمالی در دسترس تعداد 303 نفر از بین آن ها انتخاب شدند. پرسشنامه ای شامل 26 سوال برای جمع آوری اطلاعات به صورت میدانی مورد استفاده واقع گردید. جهت بررسی روایی پرسشنامه از روایی محتوی و جهت بررسی پایایی از ضریب آلفای کرونباخ و جهت آزمون فرضیه های تحقیق از روش مدل سازی معادلات ساختاری با بهره گرفتن از نرم افزار LISREL 8.53 استفاده شد. یافته های تحقیق بیانگر وجود تاثیر مثبت و مستقیم اعتماد و امنیت روانشناختی بر تمایل به اشتراک دانش بوده است. همچنین نتایج نشان داد که اعتماد به طور غیر مستقیم واز طریق امنیت روانشناختی نیز بر تمایل به اشتراک دانش تاثیر دارد ولی تاثیرخودآگاهی بر امنیت روانشناختی تایید نشد.

 

واژگان کلیدی: اعتماد، امنیت روانشناختی، خودآگاهی، تمایل به اشتراک گذاری دانش.

 

 

 

 

 

فصل اول کلیات تحقیق

 

 
1-1- مقدمه:

نقش حیاتی دانش در دست یابی به برتری رقابتی در مبانی نظری مربوطه تاکید شده است. از این رو تمامی سازمان ها در پی یافتن روش هایی برای مدیریت بهترِ سرمایه های دانشی خود هستند (رنجبر فرد، اقدسی، البدوی و حسن زاده، 1392). پیتر دراکر معتقد است که راز موفقیت سازمان ها در قرن بیست و یکم، به کارگیری صحیح مدیریت دانش است. بنابراین در هزاره سوم، به کارگیری مدیریت دانش برای  سازمان ها ضروری بوده و آن ها باید برای کاربرد عملی دانش، برنامه ریزی داشته باشند ((Azma & Mostafapour, 2011. پژوهش های انجام شده در مورد اشتراک دانش حاكی از پیچیدگی آن و ابعاد چندوجهی مؤثر بر این پدیده سازمانی دارند (, 2009 Azarbayjani). در واقع یکی از چالش های اساسی مدیریت دانش، واداشتن افراد برای به اشتراک گذاشتن آنچه که می دانند است. چرا افراد باید دانشی را که به سختی به دست آورده اند در اختیار دیگران قرار دهند در حالی که این دانش یکی از عوامل کلید مزیت فردی آن ها در سازمان تلقی می شود؟ در برخی از     سازمان ها، به اشتراک گذاری دانش امری طبیعی است اما در برخی دیگر هنوز این نگرش قدیمی که دانش قدرت است حکمفرمایی می کند. در این راستا تحقیق حاضر به دنبال بررسی تاثیر اعتماد و خودآگاهی بر تمایل به اشتراک دانش با توجه به نقش میانجیگری امنیت روانشناختی در بین کارکنان سازمان علوم پزشکی استان گیلان است.

در فصل نخست تحقیق بعد از بیان مساله، به ضرورت و اهمیت تحقیق پرداخته خواهد شد. سپس به سوالات و اهداف تحقیق به همراه چارچوب نظری تحقیق اشاره شده و در نهایت با تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها و بیان قلمرو