پایان نامه:بررسی تاثیر مدیریت یکپارچه در توسعه پایدار حوضه های رودخانه ای |
 |
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چكیده……………………………………………………………………………………………………………………… 1
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………….. 2
فصل اول: کلیات تحقیق…………………………………………………………………………………………… 4 4
1-1- بیان مسله و ضرورت انجام تحقیق…………………………………………………………………………….. 5
1-2- سوال تحقیق………………………………………………………………………………………………………. 6
1-3- فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 6 6
1-4- اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………….. 6
1-5- دلایل انتخاب موضوع…………………………………………………………………………………………… 6
1-6- تنگناها و محدودیتهای تحقیق…………………………………………………………………………………. 6
فصل دوم: مرور منابع……………………………………………………………………………………………….. 8 8
2-1- مبانی نظری تحقیق………………………………………………………………………………………………. 9
2-1-1- آبخیز………………………………………………………………………………………………………….. 9
2-1-2- مطالعه به روش حوضه ای…………………………………………………………………………………… 9 ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………..
2-1-3- حوضه آبریز…………………………………………………………………………………………………… 9
2-1-4- جریان رودخانه ای………………………………………………………………………………………….. 10
2-1-5- رابطه بین جریان رودخانه ای و متغیر های بستر رودخانه……………………………………………… 10 ………………………………………………………………………………………………………………………………..
2-1-6- عوامل حوضه ای…………………………………………………………………………………………….. 10 ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………..
2-1-7- شکل حوزه…………………………………………………………………………………………………… 10
2-1-8- پروفیل طولی و شیب رودخانه…………………………………………………………………………….. 10
2-1-9- شیب(slope)………………………………………………………………………………………………. 11
2-1-10- زمین شناسی و خاک شناسی……………………………………………………………………………. 11 11
2-1-11- ویژگی های پوشش گیاهی……………………………………………………………………………… 11
2-1- 12- ویژگیهای اقلیمی و عوامل مؤثر بر آب و هوای حوضه…………………………………………….. 12
2-1-13- عوامل ناشی از بهره برداری و دخالت انسان………………………………………………………….. 13
2-1-14- پایداری………………………………………………………………………………………………………. 14
2-1-15- توسعه پایدار…………………………………………………………………………………………………. 14
2-1-16- مدیریت آب………………………………………………………………………………………………… 14
2-1-17- مدل فرایند مطالعات در برنامه ریزی توسعه و مدیریت پایدار رودخانه ها………………………. 16
2-1-18- حوضه آبریز از دیدگاه سیستمی………………………………………………………………………… 19
2-1-19- محیط سیستم حوضه……………………………………………………………………………………….. 21
2-1-20- حفاظت از منابع…………………………………………………………………………………………….. 22
2-1-21- مشارکت و توسعه پایدار…………………………………………………………………………………. 22
2-1-22- مدیریت یكپارچه…………………………………………………………………………………………… 23
2-1-23- اصل مشارکت………………………………………………………………………………………………. 24
2-2- پیشینه تحقیق …………………………………………………………………………………………………….. 24
2-2-1- پیشینه تحقیق در خارج …………………………………………………………………………………….. 24
2-2-2- پیشینه تحقیق در ایران ……………………………………………………………………………………… 26
2-2-3- پیشینه تحقیق در محدوده مطالعاتی ………………………………………………………………………. 27
فصل سوم: مواد و روشها………………………………………………………………………………………….. 28
3-1- موقعیت جغرافیایی محدوده تحقیق…………………………………………………………………………… 29
3-2- راه های دسترسی به حوضه……………………………………………………………………………………. 32
3-3- موقعیت رودخانه های مهم حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………………. 33
3-4- داده های تحقیق………………………………………………………………………………………………… 36
3-4-1- بررسی آمار و اطلاعات هواشناسی……………………………………………………………………… 37
3-4-2- بررسی آمار و اطلاعات هیدرولوژی……………………………………………………………………. 37
3-4-3- بازسازی و تكمیل نواقص آماری………………………………………………………………………… 37
3-4- 4- بررسی دادههای بارش…………………………………………………………………………………….. 39
3-4- 4-1- بررسی بارش منطقهای در حوضه رودخانه پسیخان……………………………………………….. 40
3-4- 4-1-1 – انتخاب پایه زمانی مشترك یا دوره شاخص آماری…………………………………………. 40
3-4- 4-1-2 – بازسازی دادههای كمبود………………………………………………………………………….. 41
3-5- روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………… 41
3-6- روش گردآوری اطلاعات……………………………………………………………………………………. 43
3-7- ابزارگردآوری اطلاعات………………………………………………………………………………………. 43
3-8- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………………. 43
3-9- ضرورت تحقیق…………………………………………………………………………………………………. 43
3-10- روش انجام کار………………………………………………………………………………………………… 47
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها و یافته های تحقیق…………………………………………… 50
4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………. 51
4-2- فیزیوگرافی حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………………………………… 52
4-2-1- شکل حوزه ………………………………………………………………………………………………….. 52
4-2-1-1- روش هورتن ……………………………………………………………………………………………… 52
4-2-1-2- روش گراولیوس …………………………………………………………………………………………. 52
4-2-1-3- روش میلر …………………………………………………………………………………………………. 52
4-2-1-4- روش شیوم ……………………………………………………………………………………………….. 53
4-2-1-5- روش مستطیل معادل …………………………………………………………………………………….. 53
4-2-2- پستی و بلندی حوضه ………………………………………………………………………………………. 54
4-2-3- پروفیل طولی و شیب رودخانه…………………………………………………………………………….. 54
4-2-3-1- شیب ناخالص…………………………………………………………………………………………….. 57
4-2-3-2- شیب متوسط وزنی ………………………………………………………………………………………. 57
4-2-3-3- شیب خالص …………………………………………………………………………………………….. 57
4-2-4- شیب …………………………………………………………………………………………………………… 58
4-2-4-1- نقشه شیب حوزه………………………………………………………………………………………….. 58
4-2-4-2- جدول و هیستو گرام توزیع شیب نسبت به سطح…………………………………………………… 59
4-2-5- محاسبه شیب متوسط ……………………………………………………………………………………….. 59
4-2-5-1- شیب متوسط وزنی……………………………………………………………………………………….. 59
4-2-5-2- شیب میانه …………………………………………………………………………………………………. 60
4-2-5-3- نمای شیب ………………………………………………………………………………………………… 60
4-2-6- بررسی شیب اراضی اطراف رودخانه ……………………………………………………………………. 60
4-2-6-1- رودخانه سیا مزگی …………………………………………………………………………………….. 60
4-2-6-2- رودخانه چوبر …………………………………………………………………………………………… 60
4-2-6-3- رودخانه پسیخان………………………………………………………………………………………….. 61
4-3- اقلیم(آب و هوای) حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………………………… 66
4-3- 1- خصوصیات اقلیمی حوضه ………………………………………………………………………………. 66
4-3- 2- ویژگیهای اقلیمی و عوامل مؤثر بر آب و هوای حوضه………………………………………………. 67
4-3- 4- محاسبه مقدار بارش حوضه …………………………………………………………………………….. 68
4-3- 4- تغییرپذیری بارندگی حوضه……………………………………………………………………………… 71
4-3- 5- تعداد روزهای بارانی……………………………………………………………………………………….. 72
4-3- 6- توزیع بارندگی ماهانه و فصلی…………………………………………………………………………… 73
4-3- 7- حد اكثر بارندگی 24 ساعته حوضه……………………………………………………………………… 75
4-3- 8- حداكثر بارش محتمل……………………………………………………………………………………… 76
4-4- ویژگی های دمایی حوضه ……………………………………………………………………………………. 77
4-4 – 1 – رژیم حرارتی……………………………………………………………………………………………… 80
4-4 – 2 – روند تغییرات میانگین ماهانه دما……………………………………………………………………….. 81
4 – 4 – 3 بررسی میانگین دمای ماهانه حداقل و حداكثر مطلق……………………………………………….. 83
4-4 – 4 تغییرات روزانه و فصلی دما………………………………………………………………………………. 83
4- 4 – 5 – رژیم فصلی دما در حوضه……………………………………………………………………………… 84
4-4 – 6 تعداد روزهای یخبندان…………………………………………………………………………………….. 84
4-4 – 7 تعیین خط برف ماهانه با بهره گرفتن از گرادیان دما……………………………………………………… 87
4- 5 – رطوبت نسبی…………………………………………………………………………………………………… 87
4-6 – تبخیر…………………………………………………………………………………………………………….. 89
4-6 – 1 بررسی تغییرات میزان تبخیر از طشت با ارتفاع در حوضه…………………………………………… 90
4- 7- تبخیر و تعرق……………………………………………………………………………………………………. 91
4-7 – 1 تبخیر و تعرق پتانسیل……………………………………………………………………………………… 91
4-7 – 1 – 1 تبخیر و تعرق پتانسیل به روش ترنت وایت……………………………………………………….. 92
4-7 – 2 تبخیر و تعرق واقعی ………………………………………………………………………………………. 96
4-7 – 2 – 1 تبخیر و تعرق واقعی به روش تورك……………………………………………………………… 96
4-8- وضعیت خاک حوضه…………………………………………………………………………………………. 97
4-8-1- مشخصات كلّی خاكهای حوضه………………………………………………………………………….. 98
4-8-1-1- شاخه (رودخانه) چوبر………………………………………………………………………………….. 100
4-8-1-1- شاخه ( رودخانه ) چنار رودخان……………………………………………………………………… 101
4-8-2- مشخصات خاک رودخانه پسیخان………………………………………………………………………. 102
4-8-3- رژیم های رطوبتی و حرارتی خاكها……………………………………………………………………. 103
4-8-3-1-1 رژیم یودیك…………………………………………………………………………………………… 103
4-8-3-1-2 رژیم زریك……………………………………………………………………………………………. 104
4-8-3-2- رژیم حرارتی خاك……………………………………………………………………………………. 104
4-8-3-2-1 رژیم حرارتی ترمیك………………………………………………………………………………… 105
4-8-3-2-2 رژیم حرارتی مزیك…………………………………………………………………………………. 105
4-8-4- خاكهای حوضه رودخانه پسیخان از لحاظ ارتفاعی…………………………………………………. 105
4-8-4- 1 خاكهای جلگه ای……………………………………………………………………………………….. 105
4-8-4- 2 خاكهای كوهپایه ای…………………………………………………………………………………….. 106
4-8-4- 3 خاكهای كوهستانی …………………………………………………………………………………….. 106
4 ـ 9- منابع اراضی……………………………………………………………………………………………………. 107
4 ـ 9-1-گروه های هیدرولیكی خاكها…………………………………………………………………………….. 108
4-10- هیدرولوژی حوضه………………………………………………………………………………………….. 109
4-10-1- تحلیل منطقه ای آبدهی ماهانه و سالانه حوضه پسیخان …………………………………………… 110
4-10-2- تجزیه و تحلیل آمار روزانه جریان ……………………………………………………………………. 110
4-10-2-1- محاسبه متوسط دبی ماهانه و سالانه ………………………………………………………………. 110
4-10-2-2- محاسبه دبی های حداکثر وحداقل………………………………………………………………… 113
4-10-2-3- برآورد دبی حداکثر لحظه ای برای واحدهای هیدورلوژیک حوزه آبخیز پسیخان………. 115
4-10- 2-3-1- برآورد دبی حداکثر لحظه ای برای واحده های هیدو لوژیک به روش کریگر………. 115
4-10- 2-3-2- بر آورد دبی حداکثر لحظه ای با بهره گرفتن از رابطه منطقه ای………………………………. 116
4-10-2-4- بررسی دوره های کم آبی و پر آبی ………………………………………………………………. 117
4-10-2-4-1- دبی مشخصه حداکثر……………………………………………………………………………… 117
4-10-2-4-2- دبی مشخصه متوسط یا 6 ماهه…………………………………………………………………… 117
4-10-2-4-3- دبی مشخصه یک ماهه، سه ماهه و نه ماهه …………………………………………………… 117
4-10-2-4-4- دبی مشخصه کم آبی……………………………………………………………………………… 118
4-10- 5- تعیین رژیم آبی رودخانه پسیخان……………………………………………………………………… 118
4-11- زمین شناسی حوضه…………………………………………………………………………………………. 118
4-11-1- زمین شناسی سطحی حوضه پسیخان………………………………………………………………….. 119
4- 11-1-1- سازند زمان پركامبرین………………………………………………………………………………. 120
4-11-1-1-1- واحد Mtg………………………………………………………………………………………… 120
4-11-1-1-2- واحد Mt………………………………………………………………………………………….. 120
4-11-1-2- سازند دوران اول(دیرینه زیستی یا پالئوزوئیك)………………………………………………….. 120
4-11-1-2-1- زیر واحد P ……………………………………………………………………………………….. 120
4-11-1-2-2- زیر واحد PV ……………………………………………………………………………………. 121
4-11-1-3- سازند دوران دوم ( میان زیستی یا مزوزوئیك)………………………………………………….. 121
4-11-1-3-1- واحد TJS ………………………………………………………………………………………. 121
4-11-1-3-2- زیرواحد jsh ……………………………………………………………………………………… 121
4-11-1-4-1- واحد Q1da ( نهشته های كوهپایه ای و آبرفتی پلئیستوسین)…………………………… 121
4-11-1-4- سازند دوران چهارم (كواترنر یا عهد حاضر)……………………………………………………. 121
4-11-1-3-3- واحد K1L ………………………………………………………………………………………. 121
4-11-1-4-2- واحد Qal ( نهشته های آبرفتی و دشت سیلابی)………………………………………….. 122
4-12- فرسایش تشكیلات سطحی در حوضه آبریز پسیخان…………………………………………………. 125
4-12-1- آب و هوا………………………………………………………………………………………………….. 125
4-12-2- مورفولوژی ……………………………………………………………………………………………….. 126
4-12-3- چینه شناسی ………………………………………………………………………………………………. 126
4-12-4- پوشش گیاهی ……………………………………………………………………………………………. 126
4-13- کاربری اراضی حوضه………………………………………………………………………………………. 127
4-14- فرسایش در حوضه ………………………………………………………………………………………….. 128
4-15- پوشش گیاهی حوضه ………………………………………………………………………………………. 129
4-15-1- اشكوب بندی پوشش گیاهی ( درختان ) به تناسب ارتفاع………………………………………… 129
4-15-1-1- ارتفاع كمتر از 500 متر با جنگل نیمه متراكم……………………………………………………. 129
4-15-1-2- ارتفاع 500 تا 1500 متر با جنگل متراكم…………………………………………………………. 130
4-15-2- نقش پوشش گیاهی در فرسایش خاك……………………………………………………………… 130
4-16- مسائل اقتصادی- اجتماعی حوضه………………………………………………………………………… 131
4-16-1- نحوه کشاورزی اهالی رودخانه پسیخان………………………………………………………………. 132
4-16-2- آبادی های دارای سکنه …………………………………………………………………………………. 132
4-16-3- تعداد جمعیت، خانوار و بعد خانوار ………………………………………………………………….. 132
4-17- مدیریت یکپارچه و توسعه پایدار حوضه………………………………………………………………… 137
4-18- مصادیق و جنبه های تخریب و تهدیدات پیش روی منابع حوضه ی آبخیز پسیخان…………….. 139
فصل پنجم: بحث، نتیجه گیری و پیشنهادات……………………………………………………………… 142
5-1- بحث ونتیجه گیری…………………………………………………………………………………………….. 143
5-2- پاسخ به فرضیات تحقیق……………………………………………………………………………………… 156
5-2-1- فرضیه اول……………………………………………………………………………………………………. 156
5-2-2- فرضیه دوم……………………………………………………………………………………………………. 156
5-3- پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………….. 157
منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………………………….. 161
پیوست……………………………………………………………………………………………………………………. 168
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 2-1- عملكرد حوضه های رودخانه ای……………………………………………………………………. 16
جدول 3-1- موقعیت جغرافیایی زیرحوضه ها و رودخانه های آن…………………………………………….. 30
جدول 3-2- مشخصات ایستگاه های هواشناسی حوضه مطالعاتی و اطراف آن……………………………… 38
جدول 3-3 – مشخصات ایستگاه های هیدرومتری حوضه مطالعاتی و اطراف آن…………………………… 39
جدول 4-1- ضرایب شکل زیر حوزه ها و حوزه اصلی…………………………………………………………. 51
جدول 4-2- شیب های رودخانه ها و آبراهه های اصلی در حوزه پسیخان و زیر حوزه ها……………….. 56
جدول 4-3- کلاس شیب حوزه پسیخان…………………………………………………………………………… 57
جدول 4-4- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه سیاهمزگی………………………………………………… 60
جدول 4-5- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه چناران……………………………………………………… 60
جدول 4-6- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه لاسک……………………………………………………… 61
جدول 4-7- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه چماچاه…………………………………………………….. 61
جدول 4-8- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه مژده………………………………………………………… 62
جدول 4-9- توزیع شیب نسبت به سطح زیر حوزه پسیخان…………………………………………………….. 62
جدول 4-10- شیب متوسط وزنی ،شیب میانه و نمای شیب در حوزه زیر حوزه ها………………………… 63
جدول 4-11- مشخصات ایستگاه های محدوده مورد مطالعه…………………………………………………… 73
جدول 4-12- مقدار بارش حوضه رودخانه پسیخان……………………………………………………………… 78
جدول 4-13- تغییرات میانگین بارندگی سالانه ایستگاه های اطراف حوضه…………………………………. 79
جدول4-14- تعداد روزهای بارانی برحسب ماه های سال……………………………………………………….. 80
جدول 4-15- تعداد روزهای بارانی بر حسب فصلهای سال…………………………………………………….. 80
جدول 4-16- مقادیر بارندگی ماهانه و سالانه در حوضه پسیخان……………………………………………… 82
جدول 4-17- توزیع فصلی و درصدهای مربوط به بارندگی حوضه آبخیز پسیخان………………………… 83
جدول 4-18- نتایج تحلیل بارندگی 24 ساعته و احتمال وقوع بارندگی حوضه…………………………….. 84
جدول 4-19- متوسط درجه حرارت ماهانه ایستگاه های اطراف حوضه برحسب سانتیگراد………………. 87
جدول 4-20- معادلات و روابط بین درجه حرارت و ارتفاع در حوضه پسیخان……………………………. 88
جدول 4-21- توزیع درجه حرارت متوسط ماهانه و سالانه بر حسب سانتیگراد در حوضه پسیخان……… 89
جدول 4-22- دادههای درجه حرارت حوضه پسیخان………………………………………………………….. 89
جدول 4-23- تغییرات ماهانه درجه حرارت حوضه پسیخان……………………………………………………. 90
جدول 7-24- رژیم فصلی و درصد فصل درجه حرارت حوضه پسیخان…………………………………….. 93
جدول 4-25- تعداد روزهای یخبندان بر حسب ماه های سال…………………………………………………… 94
جدول 4-26- ارتفاع ماهانه خط برف براساس گرادیان ماهانه دما……………………………………………. 96
جدول4-27- میانگین رطوبت نسبی ایستگاه های معرف برحسب درصد…………………………………….. 97
جدول 7-28- میانگین تبخیر از طشتك در ایستگاه های معرف………………………………………………… 98
جدول 4-29- برآورد تبخیر و تعرق نقاط ارتفاعی سالانه حوضه به میلی متر………………………………. 99
جدول 4-31- مقادیر تبخیر و تعرق ماهانه حوضه آبریز پسیخان به روش ترنت وایت…………………… 103
جدول 4-32- محدوده های اقلیمی دمارتن……………………………………………………………………….. 107
جدول 4 ـ 33 – مشخصات تیپهای اصلی اراضی و واحدهای اراضی حوضه آبریز پسیخان………………. 119
جدول 4-34- مشخصات فیزیکی حوضه رودخانه پسیخان وزیرحوضه ها…………………………………. 122
جدول (-35- رابطه آبدهی با مساحت در حوضه آبخیز پسیخان……………………………………………… 123
جدول 4-36- آبدهی متوسط روزانه ، ماهانه و سالانه رودخانه پسیخان……………………………………… 124
جدول 4-37- آبدهی متوسط حداقل ماهانه رودخانه پسیخان………………………………………………… 126
جدول 4-38- مقادیر دبی حداکثر و حداکثر لحظه ای ایستگاه نوخاله……………………………………… 126
جدول شماره4-39- دبی حداکثر لحظه ای برآورد شده برای 14 واحد هیدرولوژیک حوزه پسیخان… 128
جدول 4-40- برآورد دبی با دوره برگشت های مختلف با بهره گرفتن از فرمول منطقه ای حوزه تالاب… 129
جدول 4-41- مقادیر دبی های مشخصه ایستگاه نوخاله رودخانه پسیخان………………………………….. 130
جدول 4-42- تشكیلات زمین شناسی حوضة آبریز پسیخان…………………………………………………. 135
جدول4-43- وضعیتمقاومت مكانیكی، فرسایش پذیری و پتانسیل لغزش و ریزشتشكیلاتسطحیحوضهپسیخان 139
جدول 4-44- وضعیت حوضه آبخیز پسیخان از نظر پوشش گیاهی…………………………………………. 141
جدول 4-45- توزیع جمعیت در روستاهای حوضه آبخیز پسیخان (1385)…………………………………. 147
فهرست نمودارها/ اشكال
عنوان صفحه
شكل 2-1- طبقه بندی آبراهه ها به روش هورتن (الف) و استرالر (ب ( 27)………………………………… 20
شکل3-1- موقعیت حوضه رودخانه پسیخان در استان گیلان…………………………………………………… 29
شکل3-2- نقشه پایه حوضه رودخانه پسیخان……………………………………………………………………… 31
شکل3-3- نقشه موقعیت رودخانه های حوضه رودخانه پسیخان……………………………………………….. 35
شکل 3-4- نقشه موقعیت ایستگاه های حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………… 42
شکل4-1- موقعیت حوضه رودخانه پسیخان در استان گیلان…………………………………………………… 42
شکل 4-2- نقشه هیپسومتریک حوضه رودخانه پسیخان………………………………………………………… 52
شکل 4-3- نقشه شیب حوضه رودخانه پسیخان…………………………………………………………………… 64
شکل 4-4- نقشه جهت شیب حوضه رودخانه پسیخان…………………………………………………………… 65
شکل 4-5- تعداد روزهای بارانی بر حسب ماه های سال………………………………………………………… 81
شکل 4 – 6 – تعداد روزهای بارانی بر حسب فصلهای سال…………………………………………………….. 81
شکل4-7- بارندگی ماهانه حوضه پسیخان………………………………………………………………………… 82
شکل4-8- توزیع فصلی بارندگی حوضه پسیخان………………………………………………………………… 83
شكل 4-9- گرادیان حرارتی حوضه آبریز پسیخان………………………………………………………………. 88
شکل 4-10- رژیم حرارتی حوضه آبریز پسیخان………………………………………………………………… 90
شکل 4 -11- تغییرات ماهانه درجه حرارت حوضه پسیخان……………………………………………………. 91
شکل4-12- ضریب تغییرات ماهانه دما C.V. و انحراف از معیار S.D حوضه پسیخان…………………. 91
شکل 4-13- درصد فصلی درجه حرارت حوضه پسیخان………………………………………………………. 94
شکل4-14- تعداد روزهای یخبندان حوضه بر حسب ماه های سال……………………………………………. 95
شکل 4-15- مقایسه دما و تبخیرو تعرق پتانسیل در روش ترنت وایت……………………………………….. 104
شکل4-16- مقایسه تبخیر از طشت وترنت وایت در حوضه پسیخان………………………………………… 104
شكل 4-17- اقلیم نمای آمبرژه…………………………………………………………………………………….. 108
فرم در حال بارگذاری ...
|
[یکشنبه 1399-09-30] [ 05:39:00 ب.ظ ]
|
