فصل اول: مقدمه و کلیات……………………………………………………………………………………………………………………….. 2

1-1-مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2

2-1- گل رز در فرهنگ……………………………………………………………………………………………………………………………. 3

3-1- تاریخچه گلکاری در جهان……………………………………………………………………………………………………………….. 4

4-1- تاریخچه گلکاری در ایران………………………………………………………………………………………………………………… 5

5-1-وضعیت تولید گل وگیاهان زینتی در ایران………………………………………………………………………………………….. 5

6-1- مشکلات صادرات گل در ایران……………………………………………………………………………………………………….. 6

7-1- سطح زیر کشت گل  ………………………………………………………………………………………………………………………. 6

8-1- اهمیت گل رز…………………………………………………………………………………………………………………………………. 6

9-1 – مشخصات گیاه شناسی ………………………………………………………………………………………………………………….. 6

1-9-1-نسترن R. moschata………………………………………………………………………………………………………………… 6

2-9-1-گل‌محمدی  R. domoscena…………………………………………………………………………………………………….. 7

3-9-1-سگ گل R. canina…………………………………………………………………………………………………………………… 7

4-9-1-رز زرد R. foetida …………………………………………………………………………………………………………………… 7

5-9-1-رز هیبرید R. hybrid…………………………………………………………………………………………………………………. 7

10-1 – مشکل گل های بریده…………………………………………………………………………………………………………………… 8

1-10-1-عوامل زراعی قبل از برداشت:  …………………………………………………………………………………………………… 8

2-10-1-عوامل محیطی پس از برداشت: ………………………………………………………………………………………………….. 9

11-1 – عوامل مهم پیر شدن گل……………………………………………………………………………………………………………….. 9

1-11-1-عدم توانائی جذب آب بوسیله ساقه…………………………………………………………………………………………….. 9

2-11-1-از دست دادن مقدار زیادی آب از گل های بریده………………………………………………………………………….. 9

3-11-1-کمبود کربوهیدرات ها………………………………………………………………………………………………………………… 9

4-11-1-بیماری ها و آفات………………………………………………………………………………………………………………………. 9

5-11-1-تأثیر منفی گاز اتیلن……………………………………………………………………………………………………………………. 9

12-1 – راهکارهای افزایش طول عمر گل های بریده …………………………………………………………………………………. 10

13-1- انبارداری …………………………………………………………………………………………………………………………………….. 10

14-1 –  انواع انبار…………………………………………………………………………………………………………………………………… 10

1-14-1- انبار مرطوب…………………………………………………………………………………………………………………………….. 10

2-14-1-انبار خشک ………………………………………………………………………………………………………………………………. 10

3-14-1-انبار با اتمسفر کنترل شده (CA)………………………………………………………………………………………………… 11

4-14-1-انبار با فشار کم (LPS  )…………………………………………………………………………………………………………… 11

15-1- مواد طولانی‌کننده عمر گل های بریده  …………………………………………………………………………………………… 11

16-1-کربو هیدرات ها ……………………………………………………………………………………………………………………………. 11

17-1-میکروب کش ها و مهار کننده های رشد میکروبی…………………………………………………………………………….. 12

1-17-1-نمکهای 8 هیدروکسی کوئینولین………………………………………………………………………………………………….. 12

2-17-1-تیو سولفات نقره (Ag2S2O3 , STS)……………………………………………………………………………………… 12

3-17-1-نیترات نقره (AgNo3 , SN)…………………………………………………………………………………………………… 12

18-1-اتیلن……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 12

19-1-تنظیم‌کننده‌های رشد……………………………………………………………………………………………………………………….. 14

1-19-1-جیبرلین ها  ……………………………………………………………………………………………………………………………… 14

2-19-1-سیتوکنین …………………………………………………………………………………………………………………………………. 14

3-19-1-آبسیزیک اسید…………………………………………………………………………………………………………………………… 15

20-1-سایر تنظیم کننده های رشد ……………………………………………………………………………………………………………. 15

21-1-کند کننده‌های رشد…………………………………………………………………………………………………………………………. 15

22-1-نحوه فعالیت کند کننده های رشد…………………………………………………………………………………………………….. 16

23-1-سایر ترکیبات افزایش‌دهنده طول عمر……………………………………………………………………………………………… 16

24-1-کیفیت آب…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 16

25-1-رو ش های مختلف تیمار پس از برداشت گل های بریده ………………………………………………………………….. 16

1-25-1-مقاوم کردن یا سازگار کردن ……………………………………………………………………………………………………….. 16

2-25-1-اشباع‌کردن…………………………………………………………………………………………………………………………………. 17

 

3-25-1-آغشته کردن یا فرو بردن…………………………………………………………………………………………………………….. 17

4-25-1-شکوفا نمودن غنچه‌ها…………………………………………………………………………………………………………………. 17

26-1-اهداف از اجرای این طرح………………………………………………………………………………………………………………. 17

فصل دوم : بررسی منابع………………………………………………………………………………………………………………………….. 18

فصل سوم: مواد و روش­ها……………………………………………………………………………………………………………………….. 22

1-3-محل انجام  آزمایش………………………………………………………………………………………………………………………….. 22

2-3-موقعیت جغرافیایی استان سمنان………………………………………………………………………………………………………. 22

3-3-موقعیت جغرافیایی شهرستان دامغان و حومه آن…………………………………………………………………………………. 22

4-3-مواد مورد استفاده در پژوهش……………………………………………………………………………………………………………. 23

5-3- طرح آزمایشی و نحوه اجرا………………………………………………………………………………………………………………. 23

6-3- اجرای طرح……………………………………………………………………………………………………………………………………. 23

7-3- روش های اندازه گیری صفات  مورد نظر…………………………………………………………………………………………. 24

1-7-3-اندازه گیری وزن تر گل ………………………………………………………………………………………………………………. 24

2-7-3-اندازه گیری درصد باز شدن گل ها ………………………………………………………………………………………………. 24

3-7-3-اندازه گیری پتانسیل آب در گلبرگ……………………………………………………………………………………………….. 25

4-7-3-اندازه گیری درصد پژمردگی گل ها………………………………………………………………………………………………. 25

5-7-3-اندازه گیری وزن خشک گل ها……………………………………………………………………………………………………… 25

6-7-3اندازه گیری سطح برگ………………………………………………………………………………………………………………….. 26

فصل چهارم : نتایج و بحث …………………………………………………………………………………………………………………….. 27

1-4- اثر تیمارهای  متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره و کلرید کلسیم بر وزن ترگل………………………………………… 27

2-4- اثر متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره وکلرید کلسیم بر وزن خشک گل…………………………………………………. 30

3-4- اثر  سطح برگ با متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره و کلرید کلسیم بر گل رز ………………………………………. 32

4-4- اثر متقابل زمان، رقم و متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم بر روی قطر گل………………………… 35

5-4- اثر زمان، متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم و نوع رقم بر روی پتانسیل آبی گل………………… 41

6-4- اثر زمان، متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم و نوع رقم بر روی درصد پژمردگی گل رز……… 47

7-4- ضریب همبستگی صفات ………………………………………………………………………………………………………………… 58

8-4 نمودارهای همبستگی………………………………………………………………………………………………………………………… 60

نتیجه گیری نهایی…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 65

پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………………………………………….. 68

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 69

فهرست منابع انگلیسی …………………………………………………………………………………………………………………………….. 71

چکیده انگلیسی ………………………………………………………………………………………………………………………………………. 74

 

فهرست جداول

جدول 1-4- اثر تیمارهای  متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره و کلرید کلسیم بر وزن ترگل……………………………… 28

جدول 2-4- تجزیه واریانس اثر متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره وکلرید کلسیم و رقم ها بر روی وزن خشک گل رز  30

جدول 3-4- تجزیه واریانس اثر سطح برگ با متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم ورقم بر روی گل رز     33

جدول 4-4- تجزیه واریانس اثرات زمان(از روزی که گل ها درون محلول ها قرار داده شدند تا روزی که باز شدن گل ها به قطر ثابتی رسیدند )، متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم و واریته بر روی قطر گل رز………………………………….. 36

جدول5-4- مقایسه  میانگین  اثرات زمان، متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم و واریته بر روی قطر گل   39

جدول 6-4- تجزیه واریانس اثرات زمان، متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم و واریته بر روی پتانسیل آبی گلبرگ گل رز………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 43

جدول7-4- مقایسه  میانگین  اثرات زمان، متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم و واریته بر روی پتانسیل آبی گلبرگ رز………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 46

جدول 8-4- تجزیه واریانس اثرات زمان، متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم و واریته بر روی درصد پژمردگی گل رز………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 48

جدول9-4- مقایسه  میانگین  اثر زمان، متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم و واریته بر روی پژمردگی گل رز         51

جدول(10-4) ضریب همبستگی بین صفات مورد بررسی……………………………………………………………………………. 59

 

فهرست نمودارها

(نمودار 1-4) اثر نوع رقم بر روی وزن تر گل رز……………………………………………………………………………………….. 28

(نمودار 2-  4) – اثر متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره وکلرید کلسیم بر روی وزن تر گل رز………………………….. 29

(نمودار3-  4) اثر متقابل  متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره وکلرید کلسیم و نوع رقم بر روی وزن تر گل………… 29

(نمودار 4-  1) اثر نوع رقم بر روی وزن خشک گل رز………………………………………………………………………………. 31

(نمودار 5-  4) اثر  متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم بر روی وزن خشک گل رز……………………… 31

(نمودار 6-  4) اثر متقابل  متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم و نوع رقم بر روی وزن خشک گل رُز       32

(نمودار 7-  4) اثر  سطح برگ و نوع رقم بر روی  گل رُز…………………………………………………………………………… 33

(نمودار 8-  4) اثر  سطح برگ با متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم بر روی  گل رُز…………………… 34

(نمودار 9-  4) اثر متقابل سطح برگ با متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره و کلرید کلسیم بر روی گل رُز…………. 34

(نمودار10-4) اثر زمان(روز) بر روی قطر گل رُز……………………………………………………………………………………….. 37

(نمودار 11-  4) اثر نوع رقم بر روی قطر گل رُز……………………………………………………………………………………….. 37

(نمودار 12-  4) اثر متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم بر روی قطر گل رُز………………………………… 38

(نمودار 13-  4) اثر متقابل  متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم  و نوع رقم بر روی قطر گل زُز……. 38

(نمودار 14-  4) اثر متقابل زمان و نوع رقم بر روی قطر گل رُز…………………………………………………………………… 39

(نمودار 15-4) اثر نوع رقم بر پتانسیل آب گلبرگ ها………………………………………………………………………………… 43

(نمودار 16- 4) اثر زمان بر روی پتانسیل آب گلبرگ ها……………………………………………………………………………… 44

(نمودار 17-4) اثر متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم بر روی پتانسیل آب گلبرگ ها…………………… 44

(نمودار 18- 4) اثر متقابل  متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم و نوع رقم بر پتانسیل آب گلبرگ ها 45

(نمودار 19-4) اثر متقابل متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم و نوع رقم بر پتانسیل آب گلبرگ ها… 45

(نمودار 20-  4) اثر نوع رقم بر درصد پژمردگی گل…………………………………………………………………………………… 49

(نمودار 21-  4) اثر متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم بر روی درصد پژمردگی گل ها……………….. 49

(نمودار 22-  4) اثر مدت زمان بر روی درصد پؤمردگی گل ها…………………………………………………………………… 50

(نمودار 23-  4) اثر متقابل متیل سیکلو پروپان، نیترات نقره، کلرید کلسیم و نوع رقم بر درصد پژمردگی گل ها 50

 

چکیده

گل رز(Rosa hybrida)  یکی از محبوب ترین گل ها در سطح جهانی محسوب می شود و شاخه گل بریده آن بیشترین مصرف را در بین سایر گل ها داراست.  شاخه گل بریده رز به دلایل فیزیولوژیکی و فرازگرا بودن، در دوره عمر قفسه ای، شدیداً مستعد پژمردگی و کاهش طراوت و شادابی بوده و لازم است طول عمر شاخه بریده آن را تا حد امکان افزایش داد. این پژوهش برروی دو رقم هلندی گل رز به نام های آنجلینا و دولس و به منظور بررسی اثر برخی مواد شیمیایی با نام متیل سیکلو پروپان (mcp-1) با غلظت (10 پی پی ام)، نیترات نقره(AGNO3) با غلظت (300 پی پی ام) ،کلرید کلسیم (Cacl2) با غلظت (5 گرم بر لیتر) و اثرات متقابل آن ها و نیز اثر طول مدت نگهداری شاخه بریده بر برخی خواص فیزیکوشیمیایی، کیفی  و طول عمر شاخه بریده گل رز ارقام نامبرده، در دانشگاه آزاد اسلامی دامغان در سال 1392انجام گرفت و نمونه برداری ها به طور روزانه در طول مدت نگهداری گل های شاخه بریده انجام گرفت. در بررسی تغییرات فیزیکوشیمیایی و کیفی شاخه های بریده گل رز مشخص شد کاربرد مواد شیمیایی نامبرده اثر معنی داری بر سطح برگ، وزن تر و خشک شاخه های بریده نداشتند ولی بین دو رقم مورد آزمایش از نظر این صفات اختلاف معنی داری وجود داشت. (در سطح احتمال یک درصد). از نظر قطر گل تیمار مخلوط نیترات نقره و 1- متیل سیکلو پروپان بیشترین قطر گل را ایجاد نمود و اختلاف آن با سایر تیمارها معنی دار بود و نیز از نظر زمانی روز سوم پس از برداشت، بیشترین قطر گل را ایجاد نمود و نسبت به سایر زمان ها معنی دار بود (در سطح یک درصد).  اثر نوع رقم بر پتانسیل آب گلبرگ نشان داد، پتانسیل آب در گلبرگهای این دو رقم با یکدیگر اختلاف معنی داری داشته و میزان آن در رقم آنجلینا بالاتر از رقم دولس ویتا بود و میزان آن در رقم آنجلینا با قطر گل 40 میلیمتر حدود 25 درصد بیشتر از رقم دولس ویتا بود و همچنین از نظر این صفت تیمار 1- متیل سیکلو پروپان با میزان 55درصد بیشترین پتانسیل آب را نسبت به سایر تیمارها ایجاد نمود و نیز کابرد مختلط کلرید کلسیم و نیترات نقر ه کمترین پتانسیل آب را در گلبرگ ها ایجاد کرد. آزمایش ها نشان داد، درصد پژمردگی دو رقم مورد آزمایش اختلاف معنی داری بایکدیگر داشته و درصد پژمردگی در رقم آنجلینا حدود 6 درصد بیشتر از رقم دولس ویتا بود. نتایج نشان داد، اثر تیمارهای مختلف مواد شیمیایی بر درصد پژمردگی گل اثر معنی داری نسبت به شاهد داشته و بیشترین درصد پژمردگی با کاربرد نیترات نقره حاصل شد و اختلاف معنی داری با تیمارهای دیگر نشان داد. تیمارهای  1- متیل سیکلو پروپان  و مخلوط هر سه ماده کمترین درصد پژمردگی را ایجاد کردند که می تواند به عنوان تیماری مطلوب برای کاهش درصد پژمردگی در گل رز پیشنهاد شوند. یک رابطه مثبت و معنی دار بین افزایش وزن خشک و افزایش قطر گل با کاهش پژمردگی گل و افزایش طول عمر گل بریده مشاهده شد

 

1-1-مقدمه

گل رز یا گل سرخ از مهم ترین گل ها می باشد که هم به صورت گلدانی و هم به صورت بریدنی در بازارهای جهانی داد و ستد می شود به طوری که امروزه رتبه اول جهانی را از لحاظ اقتصادی وکشت و كار دارد(وندورن و دوهانت 1994).

گل رز از مهمترین گل های شاخه بریده دنیا می باشد كه مطالعات زیادی برای حفظ كیفیت پس از برداشت آن انجام شده است. ارقام جدید گل سرخ خصوصا در طی 50 سال اخیر به ایران وارد شدند(خلیقی،1364).كوتاه بودن عمرماندگاری گل های رز به واسطه كاهش هدایت آبی در ساقه های آن است كه معمولاًبا پژمردگی زود هنگام، خمیدگی گردن و عدم باز شدن گل ها همراه می باشد(جین و همکاران 2006).تغییر رنگ گلبرگ ها در گل های رز و خشكیدگی آن ها که معمولا از لبه گلبرگ ها شروع می شود از عوامل اصلی غیر قابل عرضه شدن گل ها به بازار می باشد(اسفنانی و همکاران،1386).از میان رنگیزه ها، آنتوسیانین های موجود در گلبرگ ها در مرحله پس از برداشت تغییرات ظاهری زیادی را نشان می دهد. كاهش آنتوسیانین در گلبرگ ها رابطه مستقیمی با كاهش طول عمر پس از برداشت و بازارپسندی گل رز دارد(اسفنانی و همکاران،1386).