چکیده

امروزه در اکثر سازمان‌ها خصوصا سازمان‌هایی که مشتری محور نیستند و علی‌الخصوص ارگانهای دولتی که کارکنان اوقات بیکاری بیشتری در اختیار دارند پدیده‌ای به نام سایبرلوفیگ موج می‌زند.کارکنانی که به ظاهر پشت میز کار خود نشسته‌اند و مشغول کار با رایانه‌ها هستند در واقع در دنیای اینترنت مشغول گشت و گذار بوده و گاه حتی خرید می‌کنند، بصورت آنلاین بازی می‌کنند، فیلم، عکس و یا  موسیقی دانلود می‌کنند و یا ممکن است در حال گفتگو از طریق ایمیل با دوستان خود باشند. عده‌ای با این پدیده برخورد می‌کنند و سعی در حذف کامل آن دارند در حالی که عده ای نیز به فوایدی چند از این پدیده معتقدند و اعتقاد دارند که به جای حذف کامل سایبرلوفینگ از ادارت می‌توان آن را در جهت صحیح هدایت کرد بنحوی که حتی باعث بروز پیامد‌های مثبتی نیز شود.در سال‌های اخیر مطالعات برروی پیامد‌های مثبت سایبرلوفینگ همچون کاهش استرس‌کاری، فعالیتی نشاط آور برای کارکنان، افزایش رضایت شغلی و … افزایش یافته است.

در راستای وجود عوامل مثبت در پدیده سایبرلوفینگ در این تحقیق تلاش شد تا چندی از پیامد‌های مثبت این پدیده در دانشگاه های شهرستان بابل شناسایی و ارائه گردد.که فرضیاتی در راستای وجود رابطه مثبت میان فعالیت‌ها و رفتارهای سایبرلوفینگ با رضایت‌شغلی، تعهد‌‌سازمانی و عجین‌شدن با شغل مورد آزمون قرار گرفت در این پژوهش کارکنان هفت دانشگاه شهرستان بابل بعنوان نمونه انتخاب شده و بوسیله پرسشنامه اطلاعات مورد نیاز تحقیق که توسط کارکنان دانشگاه ها تکمیل شد، بدست آمد. به منظور بررسی روابط میان متغیرها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و همچنین آزمون معادلات ساختاری برای میزان همبستگی بین متغییر های مدل استفاده شده است. از نرم افزار SPSS و  Lisrelبرای محاسبات مربوط به متغیر ها و برازندگی مدل استفاده شده است تجزیه و تحلیل داده‌های آماری وجود رابطه مثبت میان رضایت شغلی به میزان 0.255، تعهد سازمانی به میزان 0.451 و عجین شدن به میزان 0.186 با شغل را با سایبرلوفینگ نشان داد.

فهرست مطالب

1-1) مساله اصلی تحقیق.. 2

1-2 ) تشریح موضوع ضرورت  و اهمیت تحقیق: 4

1-3)اهداف(کلی و جزئی) تحقیق : 6

1-4)سوالات تحقیق : 6

1-5)روش های تجزیه و تحلیل اطلاعات: 6

1-6)فرایند تحقیق بصورت فلوچارت: 7

1-7)تعریف واژه ها و اصطلاحات تخصصی: 7

2-1) مقدمه. 9

2-2)مبانی نظری.. 10

2-2-1) اینترنت… 10

2-2-1-1) استفاده از اینترنت در محل کار 10

2-2-1-2) اعتیاد به اینترنت… 11

2-2-1-3) چرا سوء استفاده از اینترنت رخ می‌دهد؟. 12

2-2-2)سایبرلوفینگ… 13

2-2-2-1) تعاریف… 13

2-2-2-2) فعالیت‌های سایبرلوفینگ… 14

2-2-2-3) نگرش های منفی نسبت به سایبرلوفینگ… 16

2-2-2-4) تاثیرات سایبرلوفینگ بر احساسات کارکنان.. 17

2-2-2-5) نگرش مثبت به سایبرلوفینگ… 18

2-2-2-5-1) تأثیر سایبرلوفینگ بر خلاقیت و دانش کارمندان سازمان.. 19

2-2-2-5-2) تأثیر مثبت سایبرلوفینگ بر استرس در محیط کار 20

2-2-2-5-2-1) روش های مقابله با استرس… 21

2-2-2-6) علل گرایش کارکنان به سایبرلوفینگ… 22

2-2-2-6-1) ارتباط گرایش به سایبرلوفینگ و عدالت در سازمان.. 23

2-2-2-6-2) ارتباط گرایش به سایبرلوفینگ و وظایف سازمانی.. 25

2-2-2-7) )راهکارهای کاهش سایبرلوفینگ… 26

2-2-2-7-1) قوانین قابل قبول استفاده از اینترنت (AUP) 27

2-2-2-7-2) برنامه و سیاست‌های مربوط به کاهش اثرات منفی سایبرلوفینگ… 29

2-2-2-7-3) مراحل تعریف شده برای کاهش سایبرلوفینگ در سازمان.. 30

2-3)رضایت شغلی.. 31

2-3-1)تعریف رضایت شغلی.. 31

2-3-2)عوامل مؤثر بر رضایت شغلی.. 32

2-4)تعهد سازمانی.. 33

2-4-1)تعاریف مختلف از تعهد سازمانی.. 33

2-4-1-1)تعریف عملیاتی تعهد سازمانی: 34

2-4-1-2)تعریف تعهد عاطفی: 34

2-4-1-3)تعریف تعهد هنجاری: 34

2-4-1-4)تعریف تعهد مستمر. 34

2-4-2)اهمیت تعهد سازمانی.. 35

2-5)عجین شدن با شغل.. 36

2-5-1)تعاریف عجین شدن شغلی: 36

2-5-2)عجین شدن با كار و تعهد سازمانى.. 37

3-1)مقدمه: 46

3-2) روش تحقیق.. 46

3-2-1) تحقیق کاربردی.. 46

3-2-2) تحقیق توصیفی.. 46

3-3) متغیرهای تحقیق.. 46

 

3-4)سوال ها اصلی تحقیق: 47

3-5)مدل تحقیق.. 48

3-6)روش گردآوری اطلاعات.. 50

3-7)روایی و پایایی پرسشنامه. 53

3-7-1) روایی/ اعتبار 53

3-7-2) پایایی.. 53

3-8)محدوده تحقیق.. 55

3-8-1)قلمرو موضوعی تحقیق: به لحاظ موضوعی این تحقیق در حوزه مدیریت منابع انسانی قرار می‌گیرد. 55

3-8-2)قلمرو زمانی تحقیق: قلمرو زمانی این پژوهش بهمن سال 91 تا اواخر شهریور ماه 92 می‌باشد. 55

3-8-3)قلمرو مکانی تحقیق: قلمرو مکانی این تحقیق دانشگاه های شهرستان بابل و حومه می‌باشد. 55

3-9)جامعه آماری و نمونه آماری.. 55

3-9-1)جامعه آماری.. 55

3-9-2)نمونه آماری تعیین اندازه ی نمونه: 55

3-9-3)روش های نمونه‌گیری.. 56

3-10) روش تجزیه و تحلیل داده ها 56

3-10-1) ضریب همبستگی.. 56

3-10-2) مدل معادلات ساختاری.. 57

4-1) مقدمه. 59

4-2) بررسی ویژگی های جمعیت شناختی نمونه آماری.. 59

4-2-1) جنسیت… 60

4-2-2) سن.. 61

4-2-3) تحصیلات.. 63

4-2-4) سابقه کار 65

4-2-5) سمت شغلی.. 67

4-3)آزمون t 69

5-3)مدل تحقیق.. 97

منابع و ماخذ. 108

 

 

 

 

فهرست جداول

جدول2-1) خلاصه ای از مطالعات استنباط سایبرلوفینگ به عنوان یک مخرب رفتار 37

جدول-2-2) خلاصه ای از مطالعات استنباط سایبرلوفینگ به عنوان یک رفتار سازنده 38

جدول 2-3) خلاصه ای از علل گرایش کارکنان سایبرلوفینگ… 39

جدول 3-1) گویه ها و ابعاد پرسشنامه ها 52

جدول 3-2) آلفای کرونباخ محاسبه شده  برای ابعاد پرسشنامه ها 54

جدول 4- 1) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب جنسیت… 60

جدول 4- 2) توزیع فراوانی کارکنان بر حسب سن.. 61

جدول 4-3) توزیع فراوانی کارکنان برحسب متغیر تحصیلات.. 63

جدول 4- 4) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر سنوات خدمت… 65

جدول 4- 5) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب سمت شغلی.. 67

جدول 6-4)مقادیر آزمون t 69

جدول4-7)خلاصه تحلیل نتایج آزمونt 72

جدول4-8)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر اجتماعی و رضایت: 73

جدول4-9)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر اجتماعی و عجین شدن.. 73

جدول4-10)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر اجتماعی و تعهد سازمانی.. 74

جدول4-11)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیررضایت شغلی و فعالیت‌های اطلاعاتی.. 74

جدول4-12)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر فعالیت اطلاعاتی و عجین شدن با شغل.. 75

جدول4-13)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر فعالیت اطلاعاتی و تعهد سازمانی.. 76

جدول4-14)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر سرگرمی و فراغت و رضایت شغلی.. 76

جدول4-15)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر شادی و شرایط و متغیرهای محیط کار 77

جدول4-17)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر بازیابی و رضایت شغلی.. 78

جدول4-18)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر بازیابی و عجین شدن.. 78

جدول4-19)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر بازیابی و تعهد سازمانی.. 79

جدول 4-20)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیررضایت شغلی و فعالیت‌های اطلاعاتی.. 79

جدول4-21)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر رفتار انحرافی و عجین شدن با شغل.. 80

جدول4-22)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر رفتار انحرافی و تعهد. 81

جدول4-23)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر توسعه ای و رضایت شغلی.. 81

جدول4-24)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر توسعه ای و عجین شدن.. 82

جدول4-25)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر رفتار توسعه ای و تعهد سازمانی.. 82

جدول4-26)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر اعتیادگونه و رضایت شغلی، به شرح زیر است: 83

جدول4-27)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر اعتیاد گونه و عجین شدن با شغل.. 84

جدول4-28)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر رفتار اعتیادگونه و تعهد سازمانی.. 84

جدول4-29)خلاصه‏ی نتایج حاصل از آزمون ضرایب همبستگی برای سؤالات فرعی در جدول زیر آمده است: 85

جدول4-30)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر فعالیت سایبرلوفینگ و رضایت شغلی.. 85

جدول4-31)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر فعالیت‌های سایبرلوفینگ و عجین شدن با شغل.. 86

جدول4-32)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر فعالیت‌های سایبرلوفینگ و تعهد سازمانی.. 86

جدول4-33)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیررفتارهای سایبرلوفینگ و رضایت شغلی.. 87

جدول4-34)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر رفتار‌های سایبرلوفینگ و عجین شدن با شغل.. 88

جدول4-35)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر رفتار سایبرلوفینگ و تعهد سازمانی.. 88

جدول4-36)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر سایبرلوفینگ و رضایت شغلی.. 89

جدول4-37)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر سایبرلوفینگ و عجین شدن با شغل.. 89

جدول 4-38)نتایج آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر سایبرلوفینگ و تعهد سازمانی.. 90

جدول4-39)خلاصه‏ی نتایج حاصل از بررسی سؤال های اصلی تحقیق.. 90

جدول4-40)نتایج برازش مدل.. 93

 

 

 

 

 

 

 

فهرست شکل‌ها

شکل1-1) فلوچارت فرایند تحقیق.. 7

شکل 2-1)رابطه بین فعالیت‌ها و رفتارهای سایبرلوفینگ… 15

شکل 2-2) 24

شکل3-1)مدل تحقیق.. 48

شکل4-1)نمودار دایره‌ای فراوانی جنسیت کارکنان.. 60

شکل4-2) نمودار فراوانی مربوط به جنسیت كاركنان به تفکیک فعالیت ها و رفتار‌های سایبرلوفینگ… 61

شکل4-3)توزیع فراوانی کارکنان بر حسب سن.. 62

شکل4-4)نمودار میله‌ای سن کارکنان به تفکیک فعالیت ها و رفتارهای سایبرلوفینگ… 63

شکل4-5)نمودار دایره ای تحصیلات کارکنان.. 64

شکل 4-6) نمودار میله‏ای توزیع فراوانی تحصیلات افراد در نمونه. 65

شکل 4- 7) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب متغیر سنوات خدمت… 66

شکل4-8)نمودار میله ای توزیع فراوانی سابقه کار 67

شکل 4- 9) توزیع فراوانی پاسخ دهندگان بر حسب سمت شغلی.. 68

شکل4-10)نمودار میله ای توزیع فراوانی سمت شغلی کارکنان.. 69

شکل4-11)مدل مفهومی روابط بین متغییر‌ها 92

شکل4-12) تخمین غیر استاندارد مدل.. 92

شکل4-13) تخمین استاندارد مدل.. 94

شکل 5-1) مدل مفهومی پیشنهادی تحقیق.. 97

مقدمه

امروزه با توجه به ورود و گسترش فناوری در ادارت و سازمان‌ها، روش های قدیمی که در سازمان‌ها جریان داشته جای خود را به روش های نوینی می‌دهند که از هر سو برای پیشبرد کارایی و بهره‌وری سازمان مفید بوده و با سرعت بخشیدن