فهرست مطالب

عنوان                                            صفحه

فهرست جدول‌ها ‌ه

فهرست شکل‌‌ها ‌و

فصل 1-  کلیات تحقیق 3

1-1- مقدمه 3

1-2- بیان مساله ……………………………… 4

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق 5

1-4- فرضیه تحقیق 6

1-5- روش انجام تحقیق 7

1-6- تعریف واژه ها و اصطلاحات تحقیق 7

1-7- ساختار تحقیق 8

فصل 2-  مبانی نظری تحقیق و مروری بر پیشینه تحقیق 10

2-1- مقدمه 10

2-2- تئوری بازار کارا 11

2-3- تئوری تصمیم گیری 12

2-4- محتوای اطلاعاتی سود حسابداری 14

2-5- دلیل هایی برای واکنش های متفاوت بازار 16

2-5-1- بتا ……………………………………… 17

2-5-2- ساختار سرمایه …………………………….. 17

2-5-3- تداوم سود خالص 18

2-5-4- کیفیت سود 19

2-5-5- شباهت بین انتظارات سرمایه گذارن 19

2-5-6- توان آگاهی دهندگی قیمت 20

2-5-7- ساختار هیأت مدیره 20

2-5-8- تمایلات سرمایه گذاران 21

2-5-8-1- مالیه رفتاری 23

2-5-8-2- تاثیر تمایلات سرمایه گذاران بر قیمت سهام 27

2-5-8-3- تاثیر تمایلات سرمایه گذاران بر واکنش به  اخبار سود 29

2-6- اندازه گیری تمایلات سرمایه گذاران 30

2-6-1- نظر سنجی از سرمایه گذاران 31

2-6-2- احساسات سرمایه گذاران 32

2-6-3- معاملات سرمایه گذاران جزء 32

2-6-4- صندوق های سرمایه گذاری مشترک 32

2-6-5- حجم معاملات ……………………………….. 33

2-6-6- پاداش سود تقسیمی 33

2-6-7- کسر صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه ثابت 34

2-6-8- بازده اولین روز عرضه های اولیه سهام 34

2-6-9- حجم عرضه های اولیه سهام 35

2-6-10- سهام منتشر شده شرکت به جمع سرمایه منتشر شده توسط شرکت 35

2-6-11- خرید و فروش سهام توسط افراد درون سازمانی 36

2-7- پیشینه تحقیقات 36

2-7-1- مطالعات انجام شده در خارج از كشور 36

2-7-2- مطالعات انجام شده در داخل كشور 38

فصل 3-  روش اجرای تحقیق 44

3-1- مقدمه 44

3-2- تدوین فرضیه های تحقیق 44

3-3- فرضیه های تحقیق 46

3-4- جامعه ‌و نمونه آماری 47

3-5- روش تحقیق 48

3-6- روش های آزمون فرضیه ها 48

الف) اندازه گیری تمایلات سرمایه گذاران 48

 

ب‌)           حجم معاملات 48

ج‌)           پاداش سود تقسیمی 49

د‌)           بازده اولین روز عرضه های اولیه سهام 49

ه‌)           حجم عرضه های اولیه سهام 50

و‌)           سهام منتشر شده شرکت به جمع سرمایه منتشر شده توسط شرکت 50

3-6-1- آزمون فرضیه های یک تا شش 51

3-6-2- آزمون فرضیه هفت و هشت 54

3-7- نحوه جمع آوری داده ها 57

3-8- خلاصه فصل 57

فصل 4-  تجزیه و تحلیل داده ها 59

4-1- مقدمه 59

4-2- تمایلات سرمایه گذاران 59

4-3- آمار توصیفی 64

4-4- ضریب همبستگی متغیرهای تحقیق 66

4-5- آزمون فرضیه 68

4-5-1- آزمون فرضیه های اول تا ششم 68

4-5-2- آزمون فرضیه های هفتم 70

4-6- نتایج آزمون فرضیه های تحقیق 73

4-7- خلاصه فصل 74

فصل 5-  نتیجه گیری و پیشنهادات 77

5-1- مقدمه 77

5-2- خلاصه موضوع و روش تحقیق 77

5-3- تحلیل تطبیقی نتایج تحقیق 80

5-4- نتیجه گیری 81

5-5- محدودیت تحقیق 81

5-6- پیشنهاد برای تحقیقات آتی 82

5-7- خلاصه فصل 82

 

فهرست جدول‌ها

عنوان                                            صفحه

جدول ‏2‑1: خلاصه تحقیقات داخل وخارج كشور در ارتباط با موضوع تحقیق 39

جدول ‏3‑1: معرفی متغیرهای تحقیق 55

جدول ‏4‑1: ماتریس همبستگی شاخص های تمایلات 61

جدول ‏4‑2: نتایج آزمون بارتلت 62

جدول ‏4‑3: درصد واریانس و مقادیر ویژه عامل های مختلف 62

جدول ‏4‑4: ضرایب محاسبه شده مولفه های اول و دوم برای شاخص های تمایلات 63

جدول ‏4‑5: آمار توصیفی تمایلات سرمایه گذاران و شاخص های اندازه گیری تمایلات 64

جدول ‏4‑6: آمار توصیفی متغیرهای مورد استفاده برای آزمون فرضیه 65

جدول ‏4‑7: ضریب همبستگی متغیرهای تحقیق 66

جدول ‏4‑8: آزمون مدل (1) 68

جدول ‏4‑9: آزمون مدل شماره (2) 71

جدول ‏4‑10: آزمون مدل شماره (3) 72

جدول ‏4‑11: خلاصه نتایج تحقیق 74

جدول ‏5‑1: خلاصه نتایج تحقیق 79

 

فهرست شکل‌‌ها

عنوان                                            صفحه

شکل 4-1: 63

 

 

چکیده

این مطالعه تاثیر ارتباط بین تمایلات سرمایه گذاران و اخبار سود حسابداری را بررسی می نماید. تمایلات سرمایه گذاران یعنی  باور سرمایه گذاران از جریان های نقدی مورد انتظار و یا نرخ بهره است، كه با اصول تجزیه و تحلیل بنیادی متضاد است و به دو دسته تمایلات خوش بینانه و بد بینانه تقسیم می شود.با بهره گرفتن از شاخص اندازه گیری تمایلات ارائه شده توسط بیکر و ورگلر (2006)، در بازه زمانی 1380 الی 1392 با بهره گرفتن از 1013 داده سال-شرکت دریافتیم، هنگامی که سرمایه گذاران در موقعیت تمایلات خوش بینانه هستند و سود خالص حاوی اخبار خوبی است،سرمایه گذاران احتمالا جریان های نقدی مورد انتظار را بر حسب اطلاعات موجود در سود خالص بیش از حد ارزیابی می نمایند؛ که نتیجه این عمل قیمت گذاری بیش از اندازه سهام می باشد، از سوی دیگر هنگامی که سرمایه گذاران در وضعیت تمایلات بدبینانه قرار دارند و سود خالص حاوی اخبار خوبی است، سرمایه گذاران احتمالا جریان های نقدی مورد انتظار را برحسب اطلاعات موجود در سود خالص کمتر از واقع اندازه گیری می نمایند؛ که سبب کاهش قیمت نسبت به ارزش ذاتی آن می شود. علاوه براین هنگامی که سود خالص حاوی  اخبار بدی باشد، همدستی منفی بین تمایلات سرمایه گذاران و واکنش به اخبار سود حسابداری وجود دارد.

کلید واژه:تمایلات سرمایه گذاران، بازار کارا، محتوای اطلاعاتی، مالیه رفتاری.

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

 

فصل 1-     کلیات تحقیق

 

1-1-   مقدمه

در بازار بورس، همه روزه میلیون ها اوراق بهادار مورد معامله قرار می گیرد. شیوه قیمت گذاری اوراق مورد معامله حاصل فعل و انفعال متغیرهای مختلفی می باشد که هریک به طریقی و با شدت متفاوتی بر قیمت اوراق مزبور تاثیر می گذارد. بنابراین یکی از مهم ترین موضوعات برای بررسی کشف الگوها و قواعد حاکم بر نظام بازار نحوه قیمت گذاری اوراق بهادار مورد معامله است. در بازار سهام چه عامل یا عواملی قیمت سهم را تعیین می کنند؟ آیا قیمت یک سهم براساس یک الگوی منظم انجام می شود یا خیر؟ یکی از نقش های اصلی بازار سرمایه تخصیص مالکیت سهام است. به طور کلی در یک بازار کارا قیمت ها علائم مناسب و صحیحی برای تخصیص منابع هستند، همچنین در این بازار افراد حقیقی و حقوقی می توانند تصمیم های زیادی در زمینه سرمایه گذاری گرفته و از بین اوراق بهاداری که توسط شرکت ها عرضه می گردد بهترین انتخاب را انجام دهند، در صورتی که در یک بازار قیمت اوراق بهادار در هر لحظه از زمان “انعکاس کاملی” از همه اطلاعات در دسترس باشد، می توان آن بازار را کارا نامید(بِیکر و ورگلر 2006 ).

با وجود فرضیه بازار کارا برخی از مطالعات به نتایجی دست یافتند که نشان دهنده وجود استثناهایی در بازار مالی می باشد. که با فرضیه بازار کارا ناسازگار است. بدین معنی که تمامی اطلاعات در قیمت سهام منعکس نمی شود یا اینکه عامل های اقتصادی در اتخاذ تصمیمات دچار اریب می شوند. برای مثال مَیان ودیگران(2012) نشان دادند تمایلات سرمایه گذاران بر میزان واکنش به اخبار سود موثر است. در این پژوهش اثر تمایلات سرمایه گذاران[1] بر قیمت سهام را به وسیله حساسیت سودهای غیرعادی بر قیمت سهام اندازه گیری می نماییم[2].

1-2-   بیان مساله

سرمایه گذاران در رابطه با بازده مورد انتظار و ریسک سهام دارای باورهای پیشین هستند. باتوجه به اینکه قدرت سود آوری آینده شرکت تا حدود زیادی به سود فعلی  شرکت بستگی دارد، انتظار بر این است پس از اعلام سود خالص، معامله برروی سهام شرکت افزایش یابد. سودمندی اطلاعات ارائه شده در سود حسابداری را محتوای اطلاعاتی سود حسابداری می نامند. معیار سنجش سودمندی اطلاعات ارائه شده در سود حسابداری میزان تجدید نظر در باورها و انتظارات سرمایه گذاران می باشد(میان 2012).

تحقیقات حسابداری از مدتها قبل علاقه مند به ارزیابی محتوای اطلاعات سود شركتها می باشد. در چارچوب بازار كارافرض می شودکه اطلاعات حسابداری به وسیله سرمایه گذاران منطقی موجود در بازار سرمایه به خوبی در قیمت سهام نگه داری می شوند، از سوی دیگر  تغییرات قیمت سهام اطراف یک رویداد اطلاعاتی ، معیاری قابل اتكا برای سنجش اثر رویداد بر قیمت سهام است. این دیدگاه هر گونه اثرگذاری تعصبات رفتاری سرمایه گذاران در شكل دهی واكنش آن ها به اطلاعات حسابداری را نفی می نماید(هولتازن و واتز 2001، کوتاری 2001). تحولات مالیه رفتاری به طور فزاینده ای محققان را تشویق به بررسی صحت این دیدگاه می نمایند (لی 2001، دانیل 2004، هیرشلیفر و تی اُو 2009).

بِیکر و ورگلر(2006) نشان دادند تمایلات سرمایه گذاران بر قیمت سهام موثر می باشد. تمایلات سرمایه گذاران، باور سرمایه گذاران از جریان های نقدی مورد انتظار و یا نرخ بهره است كه با اصول تجزیه و تحلیل بنیادی متضاد است. ادبیات حاكم در زمینه تمایلات سرمایه گذاران به دو دسته کلی تقسیم می شوند:(1)شاخص منطقی، تمایلات سرمایه گذاران را می توان شناسایی نمود و (2) تمایلات اثرات قابل تشخیص و منظمی در بازار سهام دارند( کِلیف 2005، بِیکر و وُرگِلر 2006، لیمِن و پورتنایگوینا 2006 و کاپلانسکی و دیگران 2010).

همچنین در ادبیات تمایلات سرمایه گذاران فرض می شود هنگامی كه سرمایه گذاران در موقعیت تمایلات خوش بینانه می باشند، تمایل بیشتری به حدس و گمان خوش بینانه دارند و باارزیابی بیش ازحد خوشبینانه ارزش فعلی جریان نقدی مورد انتظار سهام، باعث ارزش گذاری بیش از حد سهام می شوند؛ عكس این قضیه برای تمایلات بدبینانه درست است یعنی هنگامی سرمایه گذاران دارای تمایلات بدبینانه هستند ارزش فعلی جریان نقدی مورد انتظار سهام را کمتر ازواقع ارزیابی می نمایند، که باعث کمتر شدن قیمت سهام نسبت به ارزش ذاتی آن می شود (میان و همکاران 2012).

با توجه به نتایج تحقیقات گذشته با این استدلال که قیمت سهام براساس ارزیابی سرمایه گذاران از جریان نقد مورد انتظار تعیین می شود، پیش بینی می نماییم هنگامی که سرمایه گذاران در موقعیت تمایلات خوش بیانه هستند و سود خالص حاوی اخبار خوبی است، سرمایه گذاران احتمالا جریان های نقدی مورد انتظار را بر حسب اطلاعات موجود در سود خالص بیش از حد ارزیابی می نمایند؛ که نتیجه این عمل قیمت گذاری بیش از اندازه سهام می باشد، از سوی