2ـ اهمیت و ضرورت مسأله …………………………………………………….. 13

3ـ اهداف، سوالها و فرضیه های پژوهش…………………………………… 15

4ـ متغیرها و تعریف نظری و عملیاتی آنها………………………………….. 18

خلاصه ………………………………………………………………………………….. 20

فصل دوم: مروری بر پیشینه تحقیقات

بخش اول: مبانی نظری ………………………………………………………….. 22

1ـ تعریف اختلالهای یادگیری …………………………………………………… 22

2ـ سیر تحول تاریخی اختلالهای یادگیری ………………………………….. 30

1) دوره بنیانگذاری: تحقیقات نخستین درباره مغز ………………………………………… 30

2) دوره انتقالی: مطالعه بالینی کودکان ………………………………………………………….. 33

3) دوره یکپارچگی: رشد سریع برنامه های مدارس ………………………………………. 43

4) دوره معاصر (از سال 1980 تا کنون) ………………………………………………………… 44

3ـ طبقه بندی اختلالهای ویژه یادگیری بر مبنای DSM-IV-IR……….. 44

1) اختلال خواندن ……………………………………………………………………………………………. 45

2) اختلال در ریاضیات ……………………………………………………………………………………. 46

3) اختلال بیان نوشتاری ………………………………………………………………………………… 48

4) اختلال یادگیری که به گونه دیگر مشخص نشده است (NOS)……………………… 49

4ـ تعریف خواندن …………………………………………………………………… 50

5ـ تحول خواندن …………………………………………………………………….. 55

6ـ مدل های خواندن ……………………………………………………………….. 56

1) مدل پایین ـ بالا و مدل بالا ـ پایین …………………………………………………………….. 56

2) مدل تعاملی جبرانی…………………………………………………………………………………….. 57

3) مدل پیوندگرایی…………………………………………………………………………………………… 59

4) مدل آوایی……………………………………………………………………………………………………. 61

5) مدل ببین و بگو ………………………………………………………………………………………….. 63

6) مدل تعادل خواندن بیکر ……………………………………………………………………………… 63

7ـ نارساخوانی………………………………………………………………………… 70

1) تعریف نارساخوانی…………………………………………………………………………………….. 70

2) نشانه های بالینی نارساخوانی ……………………………………………………………………. 75

3) اختلالهای همراه با نارساخوانی………………………………………………………………….. 81

الف ـ اختلالهای جانبی شدن ………………………………………………………………….. 81

ب ـ اختلالهای سازمان یافتگی فضایی ـ زمانی ……………………………………… 82

ج ـ نابهنجاری حرکات چشم ها ………………………………………………………………. 83

د ـ تأخیر زبان گفتاری …………………………………………………………………………… 85

هـ ـ اختلالهای ادراکی …………………………………………………………………………….. 86

و ـ اختلال حافظه کوتاه مدت …………………………………………………………………. 87

ز ـ اختلال نارسایی توجه (ADD) و ADHD…………………………………………….. 88

ح ـ اختلالهای رفتاری …………………………………………………………………………….. 91

4) شیوع نارساخوانی………………………………………………………………………………………. 94

5) تاریخچه نارساخوانی…………………………………………………………………………………… 95

6) سبب شناسی نارساخوانی …………………………………………………………………………. 99

الف ـ عوامل ژنتیکی …………………………………………………………………………….. 100

ب ـ عوامل عصب شناختی …………………………………………………………………… 103

ج ـ تقارن نیمکره های مغزی ……………………………………………………………….. 107

د ـ غلبه طرفی مغز ………………………………………………………………………………. 111

هـ ـ عوامل حرکتی ……………………………………………………………………………….. 114

و ـ عوامل شناختی ………………………………………………………………………………. 115

ز ـ عوامل رفتاری ………………………………………………………………………………… 118

ح ـ عوامل محیطی ……………………………………………………………………………….. 121

ط ـ عوامل عاطفی ………………………………………………………………………………… 122

8ـ دیدگاه های مختلف در مورد نارساخوانی …………………………… 124

9ـ نارساخوانی از دیدگاه نوروسایکولوژی ……………………………… 124

 

10ـ طبقه بندی نارساخوانی از دیدگاه نوروسایکولوژی ……………. 131

الف ـ نارساخوانی اکتسابی …………………………………………………………………………. 131

ب ـ نارساخوانی تحولی ……………………………………………………………………………….. 140

11ـ فرایند شکل گیری مدل تعادل خواندن از دیدگاه بیکر …………. 148

12ـ عملکرد نیمکره های مغزی از دیدگاه بیکر …………………………. 154

13ـ طبقه بندی نارساخوانی تحولی از دیدگاه بیکر ……………………. 156

1) نارساخوانی نوع L (زبان شناختی) ………………………………………………………….. 156

2) نارساخوانی نوع P (ادراکی) ……………………………………………………………………… 156

14ـ بررسی اعتبار طبقه بندی نارساخوانی نوع P/L…………………… 158

15ـسبب شناسی نارساخوانی تحولی نوع P/L…………………………… 162

16ـ شیوه های درمانی نوروسایکولوژی از دیدگاه بیکر ……………. 164

بخش دوم: یافته های پژوهشی …………………………………………….. 168

خلاصه ……………………………………………………………………………….. 180

فصل سوم: روش تحقیق

1ـ طرح تحقیق ………………………………………………………………………. 184

2ـ روش های آماری ……………………………………………………………….. 185

3ـ تعریف جامعه آماری و ویژگیهای آن …………………………………. 186

4ـ روش نمونه گیری و حجم نمونه ………………………………………… 187

5ـ ابزارهای پژوهشی ……………………………………………………………. 188

1) آزمون وکسلر کودکان ……………………………………………………………………………. 188

2) آزمون اختلال خواندن ……………………………………………………………………………… 188

3) آزمون ADHD و آزمون اختلال سلوک اقتباس شده از پرسشنامه    علائم مرضی کودکان (CSI-4) براساس DSM-IV………………………………………………………………………………………………………… 199

4) جعبه آموزشی لامسه ای …………………………………………………………………………. 203

5) برنامه نرم افزاری HEMSTIM………………………………………………………………….. 206

6ـ فرایند تشخیص و روش اجرا …………………………………………….. 209

7ـ فرایند طبقه بندی دانش آموزان نارساخوان براساس مدل تعادل خواندن بیکر     211

8ـ فرایند اجرای شیوه های درمانی نوروسایکولوژی بر مبنای مدل تعادل خواندن بیکر …………………………………………………………………………………………… 212

1) تحریک خاص نیمکره ها از طریق کانال دیداری (HSS-VIS)……………………… 212

2) تحریک خاص نیمکره ها از طریق کامال لامسه ای (HSS-tac)………………….. 221

خلاصه ……………………………………………………………………………….. 227

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل

1ـ ارائه نتایج کمی ………………………………………………………………… 229

الف: توصیف داده ها …………………………………………………………….. 229

ب ـ تحلیل داده ها …………………………………………………………………. 234

ـ تحلیل واریانس آمیخته (32)……………………………………………….. 234

فرضیه اول: نتایج آزمون آماری برای بررسی اثر شیوه های درمانی نوروسایکولوژی بر میزان دقت خواندن دانش آموزان نارساخوان نوع L: ……………….. 235

فرضیه دوم: الف) نتایج آزمون آماری برای بررسی اثر شیوه های درمانی نوروسایکولوژی برمیزان درک خواندن دانش آموزان نارساخوان نوعL ……………… 241

فرضیه دوم: ب) نتایج آزمون آماری برای بررسی اثر شیوه های درمانی نوروسایکولوژی برمیزان درک خواندن دانش آموزان نارساخوان نوعP………………. 246

فرضیه سوم: نتایج آزمون آماری برای بررسی اثر شیوه های درمانی نوروسایکولوژی برمیزان سرعت خواندن دانش آموزان نارساخوان نوع p…………… 252

خلاصه ……………………………………………………………………………….. 258

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

1ـ بحث و تحلیل درباره یافته ها …………………………………………….. 260

2ـ محدودیتها ……………………………………………………………………….. 270

3ـ پیشنهادات ……………………………………………………………………….. 271

4ـ کاربردهای آموزشی و پرورشی ………………………………………… 272

منابع

1) منابع فارسی…………………………………………………………………….. 274

2) منابع انگلیسی …………………………………………………………………… 276

 

ضمائم:

1ـ آزمون وکسلر کودکان

2ـ فرم تاریخچه موردی

3ـ آزمون اختلال خواندن

4ـ آزمون اختلال سلوک و ADHD اقتباس شده از پرسشنامه علائم مرضی کودکان (CSI-4) براساس DSM-IV

 

 

فهرست جدول ها و نمودارها

جدول ها

عنوان……………………………………………………………………………… صفحه

جدول 1: مشخصات گروه های آزمایشی و گواه نوع L………………. 229

جدول 2: مشخصات گروه های آزمایشی و گواه نوع P………………. 229

جدول 3: میانگین و انحراف معیار حاصله از اجرای آزمون  اختلال خواندن (مولفه خطای خواندن) برای گروه های آزمایشی و گواه نوع L……………………….. 230

جدول 4: میانگین و انحراف معیار حاصله از اجرای آزمون اختلال خواندن (مولفه درک خواندن) برای گروه های آزمایشی و گواه نوع L……………………….. 231

جدول 5: میانگین و انحراف معیار حاصله از اجرای آزمون اختلال خواندن (مولفه درک خواندن) برای گروه های آزمایشی و گواه نوع P……………………….. 232

جدول 6: میانگین و انحراف معیار حاصله از اجرای آزمون و اختلال خواندن (مولفه سرعت خواندن) برای گروه های آزمایشی و گواه نوع P……………………….. 233

جدول 7: نتایج تحلیل واریانس آمیخته برای بررسی اثرات گروه و آزمون در نمرات خطای خواندن نوع L……………………………………………………………………….. 235

جدول 8: نتایج تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر برای بررسی اثرات آزمون در نمرات خطای خواندن گروه آزمایشی و گواه نوع L………………………………………. 238

جدول 9:  نتایج آزمون آماری t وابسته برای مقایسه چندگانه میانگین های عامل آزمون (مولفه خطای خواندن)……………………………………………………………………… 240

جدول 10: نتایج تحلیل واریانس آمیخته (32) برای بررسی اثرات گروه و آزمون در نمرات درک مطلب گروه های آزمایشی و گواه نوع L…………………………… 241

جدول 11: خلاصه نتایج تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر برای بررسی اثرات آزمون بر درک مطلب گروه های آزمایشی و گواه نوع L…………………………… 244

جدول 12: نتایج آزمون آماری t وابسته برای مقایسه چندگانه میانگین های عامل آزمون (مولفه درک خواندن ـ نوع L)………………………………………………….. 245

جدول 13: نتایج تحلیل واریانس آمیخته (32) برای بررسی اثرات گروه و آزمون در نمرات درک خواندن گروه های آزمایشی و گواه نوع P………………………… 247

جدول 14: نتایج تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر برای بررسی اثرات آزمون بر درک خواندن گروه های آزمایشی و گواه نوع P………………………………… 249

جدول 15: نتایج آزمون آماری t وابسته برای مقایسه چندگانه میانگین های عامل آزمون (مولفه درک خواندن ـ نوع P) …………………………………………………. 251

جدول 16: نتایج تحلیل واریانس آمیخته (32) برای بررسی اثرات گروه و آزمون در نمرات سرعت خواندن گروه های آزمایشی و گواه نوع P……………………… 252

جدول 17: نتایج تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر برای بررسی اثرات آزمون بر سرعت خواندن گروه های آزمایشی و گواه نوع P………………………………… 255

جدول 18: نتایج آزمون آماری t وابسته برای مقایسه چندگانه میانگین های عامل آزمون (مولفه سرعت خواندن ـ نوع P). ……………………………………………… 257

 

نمودارها

1ـ نمودار اثر متقابل آزمون و گروه: (مولفه خطای خواندن ـ نوع L)……. 237

2ـ نمودار اثر متقابل آزمون و گروه: (مولفه درک خواندن ـ نوع L)……… 242