از آن جا که مادر اولین کسی است که نوزاد با او رابطه برقرار می کند، لذا مهم ترین نقش را در پرورش ویژگیهای روانی و عاطفی کودک به عهده دارد و کانون سلامتی یا بیماری محسوب می شود. تحقیقات نشان داده اند اختلالات رفتاری کودکان ارتباط تنگاتنگی با مشکلات روانی والدین دارد. هرچه مشکل روانی والدین شدیدتر باشد ظهور اختلال های رفتاری کودکان سریع تر خواهد بود (بلانز و همکاران، 1991).

مطالعات نشان داده اند که مشکلات رفتاری فرزندان با اختلال روان پزشکی والدین رابطه دارد (زیما و همکاران، 1996؛ راتروکوینتون، 1984).

اگر در خانواده شرایط و روابط ناسالم و منفی وجود داشته باشد، تأثیری بر روی فرزندان خواهد گذاشت و منش های عاطفی ناهنجاری در آن ها شکل خواهد گرفت. نقش های منفی از قبیل حسادت، پرخاشگری، احساس عدم امنیت، مضطرب، پرخاشگری، ناسازگاری و افسرده می گردد. لسلت (1987) ناسازگاری کودکان و نوجوانان را ناشی از شکست در دوران کودکی و در خلال دوران دلبستگی مادر می داند (اسماعیلی، 1383).

مطالعات لی[1] و همكاران (1987 ) نشان داده كه آسیب روانی مادر موجب اختلالات عاطفی – هیجانی و مشكلات تحصیلی فرزندان می شود  ( به نقل از محمد اسماعیل ، 1382 ) .

تحقیقات نشان داده اند كه یكی از علل ابتلای به انواع اختلال های روانی و یكی از منابع آسیب روانی كودك ، در ماهیت تعامل آن ها با والدین شان بالاخص با والدین بیمار می باشد . هترینگتون[2] و همكاران ( همان منبع ).

نتایج تحقیقات یافته های آماری نشان داد كه : 61 درصد از مادران كودكان مبتلا به اختلال رفتاری هیجانی مشكوك به عدم سلامت روان هستند كه این میزان برحسب اختلالات رفتاری كودكان متفاوت می باشد ( همان منبع ) .

متأسفانه در مورد اختلالهای مربوط به کودکان مطالعات اندکی صورت گرفته است و اطلاعات موجود بیشتر براساس مطالعات انجام شده در مورد

 بزرگسالان است (نلسون و ایزرائل، ترجمه، خدایاری فرد، 1382) با توجه به اهمیت مطالب فوق پژوهشگر بر آن شد تا به بررسی این  موضوع بپردازد.

 

بیان مسئله

تأثیر رفتار و طرز فکر والدین در شکل گیری و چگونگی رفتار کودکان از اهمیت اساسی برخوردار است. والدینی که رابطه مطلوب و درستی با فرزندان خویش دارند، موجب شادمانی، مسئولیت پذیری و تکامل شخصیتی فرزندان خود می شوند. از سوی دیگر، والدینی که رفتاری مطلوب و درستی با فرزندان خود ندارند باعث بروز انواع مشکلات رفتاری در آنان می شوند.

برای آنکه کودک به شکل سالم و هنجار رشد یابد بایستی در حد معقول نیازهای شخصیتی، روانی، فیزیکی و اجتماعی او ارضا شود. ناکامی در رفع این نیازها باعث مشکلات رفتاری، بزهکاری و ناشادی کودک می گردد و شرایط خانوادگی زمینه ساز این ناکامی هاست. از جمله این شرایط: خانواده های از هم پاشیده، طرد شدگی کودک، سخت گیری و محدودیت شدید، فقر و کمبودهای شخصی، عصبی بودن والدین، نبودن معیارهای صحیح اعتقادی و اخلاقی در خانواده و … را می توان نام برد. در اکثر نظریه های روانشناسی رشد، چگونگی روابط کودک با اعضای خانواده و مخصوصاً ما در یکی از اساسی ترین عامل رشد شخصیت، شناخته شده است.

اگر در روابط عاطفی مادر و کودک اختلالی بوجود آید، موجب بهم خوردن امنیت عاطفی در کودک می شود که آثار آن را در رفتار کودک می توان مشاهده کرد. بنابراین توافق کلی براین است که خانواده در پیدایش اختلالات رفتاری کودک تأثیر مهمی دارد (نوابی نژاد، 1380 و میلانی فر، 1380).

رئیس[3]و همکارانش (1995) با اجرای پژوهشی تحت عنوان رابطه بین شیوه های تربیتی مختلف خانواده با آسیب شناسی روانی در نوجوانان، سه شیوه ضدیت- منفی گرایی، گرم و صمیمی و حمایتی، و کنترل کننده- نظارت کننده را مطالعه نمودند. آنها در این تحقیق دریافتند که شیوه ضدیت و تعارض با علائم افسردگی، همبستگی کمتر و با رفتارهای ضد اجتماعی همبستگی بیشتری دارد. از طرفی بین ارتباط گرم و صمیمی و رفتارهای مرضی ارتباطی مشاهده نشد (امینی، 1384).

پورتس[4] و هاور (1992) در پژوهش پیرامون کارآیی خانواده و سازگاری کودکان پس از طلاق دریافتند که آن دسته از عواملی که بیشترین سهم را در تسهیل سازگاری عاطفی– اجتماعی دارند عبارتند از: نقش های خانوادگی، مهار رفتار و مشارکت عاطفی، علاوه بر این مشخص شد که خانواده هایی که در آنها مراقبت، حمایت متقابل و رسوم خانوادگی پس از طلاق نیز حفظ شده است، احتمالاً بیشتر قادرند ناسازگاری کودکان را کاهش دهند(کریمی، 1387).

فرار از خانواده نیز معمولاً به دنبال یک دوره طولانی تعارضات شدید خانوادگی رخ می دهد. اگر فراری ها مشکلات شدیدی را در خانه تجربه کرده اند اما آنهایی که بیشتر از یکبار از خانه فرار کرده اند شدیدترین مشکلات را داشته اند (اولسون و همکاران، ترجمه کریمی، 1378).

طبق تحقیقات انجام شده نحوه تربیتی والدین، ویژگی های رفتاری خاصی را در کودک بوجود می آورد مثلاً والدینی که در تعامل با فرزندان خود از شیوه فرزند پروری اقتدار منطقی استفاده می کنند فرزندانشان مستقل و با هدف بوده، دارای اعتماد به نفس و مسئولیت پذیر می باشند و از نظر روانی سالم هستند (بوری[5]، 1991، مارتین[6] و مک کوبی، 1984، نقل از طیبی، 1383).

ری[7] (1990) طی تحقیقی نشان داد که: کودکان مبتلا به مشکلات رفتاری در خانواده هایی پرورش یافته اند که در آنها انضباط و محبت کم بوده است.

سیف نراقی و نادری (1379) طی پژوهشی نشان دادند که: اگر جو یا فضای کل خانواده، بر حرکت و رفتار کودک را علیرغم درست یا نادرست بودن آن پذیرا باشیم،کودک به احتمال زیاد دچار اختلالات رفتاری می گردد… از طرف دیگر در نقطه مقابل خانواده هایی قرار دارند که هیچگونه رفتار کودک را نمی پذیرند. و کودک دچار بلاتکلیفی و تشویش است. افراط و تفریط در میزان توجه و مراقبت نسبت به اعمال و رفتار کودک می تواند موجبات اختلالات رفتاری باشد…داشتن انتظارات و توقعات نامتناسب با رشد و توان جسمی، ذهنی، عاطفی، اخلاقی و اجتماعی کودکان و یا نداشتن هیچگونه توقعی از آنان در موقعی باید توقع داشت، سبب اختلالات رفتاری در آنان می شود(سالاری، 1380).

براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی[8] سالانه، بیش از یک میلیون نوجوان 13 تا 19 ساله از خانه فرار می کنند بیشتر این نوجوانان میان 14 تا 17 سال سن دارند که از این میان 74 درصد دختر و 26 درصد پسر هستند(روزنامه جام جم، دی ماه 1380).

نتایج تحقیقات متعدد نشان می دهند اکثر مشکلات رفتاری کودکان در محیط خانه و مدرسه منعکس کننده شرایط پیچیده بین فردی و رفتاری اعضای خانواده بویژه والدین است و در این میان نقش مادر اساسی و تعیین کننده است

 

 

چکیده:

این پژوهش به بررسی رابطه استفاده مفرط از تلفن همراه، احساس تنهایی و سازگاری اجتماعی با انگیزش تحصیلی در دانشجویان پرداخت. جامعه این

 پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد کرمانشاه که در سال تحصیلی94-1393 بود. حجم نمونه 100 نفر بود که به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از 4 پرسشنامه سازگاری اجتماعی سینها  (AISS) ، پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر، مقیاس احساس تنهایی و مقیاس استفاده مفرط از تلفن همراه (COS) استفاده شد.  یافته های پژوهش نشان داد كه بین استفاده مفرط از تلفن همراه، احساس تنهایی و سازگاری اجتماعی با انگیزش تحصیلی رابطه وجود دارد و این رابطه در بین استفاده مفرط از تلفن همراه و احساس تنهایی با انگیزش تحصیلی به صورت معکوس می‌باشد و بین سازگاری اجتماعی با انگیزش تحصیلی به صورت مثبت بود. همچنین نتایج آزمون رگرسیون چندگانه نشان داد  که متغیرهای استفاده مفرط از تلفن همراه، احساس تنهایی و سازگاری اجتماعی 54 درصد از واریانس متغیر انگیزش تحصیلی را تبیین می‌کنند. نتایج آزمونF   نشان داد که متغیرهای استفاده مفرط از تلفن همراه، احساس تنهایی و سازگاری اجتماعی‏ تبیین معناداری از انگیزش تحصیلی دارند. با توجه به یافته های به دست آمده می توان نتیجه گرفت که انگیزش تحصیلی به وسیله متغیرهای استفاده مفرط از تلفن همراه، احساس تنهایی و سازگاری اجتماعی قابل  پیش بینی است.

كلید واژه ها: استفاده مفرط از تلفن همراه، احساس تنهایی، سازگاری اجتماعی، انگیزش تحصیلی و دانشجویان.

 

 

مقدمه

انسان‌ها برای دستیابی به اهداف، نیازها و غرایز خود انگیزش لازم را كسب می نمایند. در خصوص جویندگان علم و دانشجویان، انگیزه پیشرفت تحصیلی، از اهمیت خاصی برخوردار است. با این انگیزه، افراد تحرك لازم را برای به پایان رساندن موفقیت آمیز یک تكلیف، رسیدن به هدف یا دستیابی به درجه معینی از شایستگی در كار خود دنبال می كنند تا بالاخره بتوانند موفقیت لازم را در امر یادگیری و پیشرفت تحصیلی كسب نمایند (محمدی، 1385؛ به نقل از یوسفی، قاسمی و فیروزنیا، 1388). بنابراین، می توان گفت انگیزش، دلایل رفتار افراد را نشان می دهد و مشخص می كند كه چرا آن‌ ها به روشی خاص عمل می‌كنند(امیدیان، 1385؛ به نقل از یوسفی و همکاران، 1388).

استفاده از تلفن همراه[1]، در کشورهای پیشرفته بخش مهمی از زندگی نوجوانان و جوانان را به خود اختصاص داده است. استفاده از تلفن همراه در اروپا بسیار افزایش یافته است. بر طبق گزارشات آماری سازمان ائتلافی و سویس تقریباً 90 % از ساکنان کشورهای اروپایی صاحب تلفن همراه هستند (بیلوکس، ون درلیندن و روچات[2]، 2008). امروزه یکی از مسائلی که قسمت عمده‌ای از فعالیت‌های روان‌شناسان و جامعه‌شناسان را به خود اختصاص داده است، تاثیرات

فصل اول: کلیات پژوهش… 2

1-1-مقدمه. 3

1-2- بیان مسأله. 4

1-3-اهمیت و ضرورت مسئله. 6

1-4 اهداف پژوهش… 8

1-4-1 هدف کلی: 8

1-4-2 اهداف اختصاصی:. ……….8

1-5 فرضیه های پژوهش… 8

1-5-1 فرضیه اصلی.. 8

1-5-2 فرضیه های فرعی.. 8

1-6 تعریف مفهومی متغیرها 9

1-7-تعریف عملیاتی متغیرها 10

فصل دوم:مفاهیم، نظریه ها، سابقه پژوهش… 11

2-1 کمال گرایی.. 12

2-1-1 تاریخچه کمال گرایی.. 12

2-1-2 تعاریف کمال گرایی.. 14

2-1-3 نظریه ها، دیدگاه ها و ابعاد کمال گرایی.. 15

2-1-3-1 ابعاد کمال گرایی.. 15

2-1-3-2 نظریه های کمال گرایی.. 17

2-1-3-2-1 نظریه فروید. 17

2-1-3-2-2 نظریه کاری هورنای.. 18

2-1-3-2-3 نظریه آدلر. 20

2-1-3-2-4 نظریه ی پرلز. 21

2-1-4 عوامل موثر بر کمال گرایی.. 22

2-1-5تفاوت های  افراد در کمال گرایی.. 27

2-2  رضایت زناشویی.. 28

2-2-1 تاریخچه  رضایت زناشویی.. 28

2-2-2 تعاریف رضایت زناشویی.. 28

2-2-3 ابعاد و نظریه های رضایت زناشویی.. 31

2-2-3-1 ابعاد رضایت زناشویی.. 31

2-2-3-2 نظریه های رضایت زناشویی.. 32

2-2-3-2-1 نظریه روان پویایی و ارتباط شئ.. 32

2-2-3-2-2 تظریه های رفتاری.. 33

2-2-3-2-3 نظریه های شناختی.. 34

2-2-3-2-4 نظریه های سیستمی.. 35

2-2-3-2-5 نظریه های بین نسلی.. 36

2-2-4 عوامل موثر بر رضایت زناشویی.. 38

2-2-4-1 پختگی روانی و رشد عاطفی فكری طرفین. 38

2-2-4-2 طرز تفكر، عقاید و تمایلات.. 38

2-2-4-5 عقاید مذهبی.. 38

2-2-4-6 اختلافات طبقاتی.. 39

2-2-4-7  توافق و طرز فكر درباره امور جنسی.. 39

2-2-4-8  بیماری روانی در خانواده 39

2-2-5 تفاوت های افراد در رضایت زناشویی.. 39

 

2-3   سرسختی.. 41

2-2-1 تاریخچه  سرسختی.. 41

2-2-2 تعاریف  سرسختی.. 42

2-2-3 ابعاد و نظریه های سرسختی.. 43

2-2-3-1 ابعاد سرسختی.. 43

2-2-3-2 نظریه های سرسختی.. 44

2-2-3-2-1 نظریه کوباسا در مورد سرسختی.. 44

2-2-3-2-2 نظریه براون در مورد سرسختی.. 47

2-2-3-2-3 نظریه لماکی در مورد سرسختی.. 50

2-2-3-2-4 نظریه مدی و پوکتی در رابطه با سرسختی.. 51

2-2-4 عوامل موثر بر سرسختی.. 52

2-2-4-1 الگوی شخصیتی رفتار الف… 52

2-2-4-2 جایگاه مهار. 52

2-2-4-3   عزت نفس… 53

2-2-5 تفاوت های افراد در  سرسختی.. 54

2-18-پیشینه پژوهش… 55

2-18-1-پژوهش های انجام گرفته در داخل کشور. 55

2-18-1-1-پژوهش هایی درباره رابطه کمال گرایی و رضایت زناشویی.. 55

2-18-1-2-پژوهش هایی درباره رابطه کمال گرایی و سرسختی.. 55

2-18-1-3-پژوهش هایی درباره رابطه سرسختی و رضایت زناشویی.. 56

2-18-2-پژوهش های انجام گرفته در خارج از کشور. 57

2-18-2-1-پژوهش هایی درباره رابطه کمال گرایی و رضایت زناشویی.. 57

2-18-2-2-پژوهش هایی درباره رابطه  کمال گرایی و سرسختی.. 57

2-18-2-3-پژوهش هایی درباره رابطه رضایت زناشویی و سرسختی.. 58

فصل سوم: روش پژوهش… 59

روش پژوهش… 59

3-1-طرح پژوهش… 60

3-2-طبقه بندی متغیرها 60

3-3-جامعه آماری پژوهش… 60

3-4-نمونه آماری پژوهش و روش نمونه گیری.. 60

3-5-ابزار سنجش… 61

3-5-1-پرسش نامه رضایت زناشویی.. 61

3-5-2-پرسش نامه  کمال گرایی اهواز. 62

3-5-3-پرسش نامه سرسختی.. 62

3-6-روش اجرا 63

3-7-روش های آماری تحلیل داده ها 63

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 64

الف) یافته های توصیفی.. 65

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری.. 72

5-2 بحث و تفسیر نتایج.. 74

5-3 محدودیت ها 77

5-4-پیشنهادات.. 77

5-4-1-پیشنهاد های کاربردی.. 77

5-4-2-پیشنهادهای پژوهشی.. 77

منابع. 78

Abstract 86

 

 

چکیده

پژوهش حاضر به منظور بررسی رابطه کمالگرایی با سرسختی و رضایت زناشویی در دانشجویان متاهل انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه ی دانشجویان متاهل مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد کرمانشاه  بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 346 (173 نفر زن و 173 نفر  مرد) انتخاب گردید. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس رضایت زناشویی انریچ (1988)، پرسش نامه کمال گرایی اهواز (APS) کیامرثی و نجاریان (1376) و پرسشنامه سرسختی روانشناختی اهواز کیامرثی و نجاریان (1376) بود. نتایج نشان داد که بین کمال گرایی و سرسختی با رضایت زناشویی در دانشجویان متاهل رابطه وجود دارد. همچنین بین کمال گرایی و سرسختی در دانشجویان متاهل رابطه معنادار دارد و همچنین نتایج نشان داد که بین کمال‫گرایی و رضایت زناشویی در دانشجویان متاهل رابطه  وجود دارد.

کلید واژه: کمالگرایی، رضایت زناشویی، سرسختی، دانشجویان متاهل

 

 

فصل اول

 

کلیات پژوهش

 

 

این فصل با مقدمه آغازمی شود و سپس بیان مسئله و ضرورت انجام پژوهش مورد بررسی قرارمی گیرد و در ادامه فرضیه های پژوهش تشریح می شوند و در پایان تعریف مفهومی و عملیاتی کمالگرایی، سرسختی و رضایت زناشویی ارائه می گردد.

1-1-مقدمه

خانواده را مؤسسه یا نهاد اجتماعی معرفی کرده اند که ناشی از پیوند زناشویی زن و مرد است. از جمله مظاهر زندگی اجتماعی انسان، وجود تعامل سالم و سازنده میان انسان ها و برقرار بودن عشق به همنوع و ابراز صمیمیت و همدلی به یکدیگر است. خانواده محل ارضای نیاز های مختلف جسمانی و عقلانی و عاطفی است. رضایت یک  فرد  از زندگی زناشویی به منزله رضایت وی از خانواده محسوب می شود و رضایت از خانواده به مفهوم رضایت از زندگی بوده و در نتیجه تسهیل در امر رشد و تعالی و پیشرفت مادی و معنوی جامعه خواهد(باغبانی سیچانی، احمدی علون آبادی و غلامعلیان، 1386). رضایت زناشویی یک ارزیابی کلی از وضعیت رابطه زناشویی یا رابطه عاشقانه کنونی فرد است. رضایت زناشویی می تواند انعکاسی از میزان شادی افراد از روابط زناشویی و یا ترکیبی از خشنود بودن بواسطه بسیاری از عوامل مختص رابطه زناشویی باشد. می توان رضایت زناشویی را به عنوان یک موقعیت روان شناختی در نظر گرفت که خود به خود به وجود نمی آید بلکه مستلزم تلاش هر دو زوج است. به ویژه در سال های اولیه، رضایت زناشویی بسیار بی ثبات است و روابط در معرض بیشترین خطر قرار دارند(بنائیان، پروین و کاظمیان، 1385).

– بیان مسأله

رضایت زناشویی را بر قراری ارتباط مؤثر با طرف مقابل، عدم عصبانیت، حفظ استقلال فردی زن و مرد ضمن مشارکت با هم،  ارزش قائل شدن به خواسته ها و علایق همسر، همراهی و همدلی، داشتن هدف و آرمان مشترک ، قبول سختی ها و آمادگی ها برای مواجه با مشکلات زندگی و کنار هم بودن در روز های خوشی و سختی و تأکید و توجه بر نکات مثبت شخصیت همسر ، ابراز دوستی و اهمیت دادن به یکدیگر را از عوامل در استمرار زندگی مشترک و رضایت زن و مرد تعریف کرده اند (پویا منش، احدی، مظاهری و دلاور، 1387).  ارتباط صحیح کلامی و غیر کلامی اساس یک زندگی زناشویی موفق است  و ویژگی های شخصیتی زوجین در این امر کمک کننده است. زوج هایی که دارای خصلت های شخصیتی سرسختی روانشناختی هستند و در شرایط سخت زندگی قادر به کنترل شرایط هستند، می توانند موفق تر باشند(حفاظتی، فیروز آبادی و حق شناس، 1385) .

یکی از عواملی که می تواند بر رضایت زناشویی مؤثر باشد کمال گرایی است. کمال گرایی یک سبک شخصیتی چندبعدی است که با شمار زیادی از مشکلات روان شناختی، بین فردی و مسائل  مربوط به رضایت زناشویی ارتباط دارد

 

مقدمه                                                                              1

بیان مساله                                                                         4

ضرورت و اهمیت مساله                                                        8

اهداف پژوهش                                                                  10

فرضیات پژوهش                                                               11

پرسش های پژوهش                                                            11

متغیر های پژوهش                                                              12

تعریف نظری و عملیاتی واژه های اصلی پژوهش                       12

شخصیت                                        12

سبک های حل مسأله                   13

پرخاشگری                                            13

جمع بندی                                                          14

 

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش

 

پرخاشگری                                                                       16

عوامل مؤثر بر پرخاشگری                                                     19

نظریه های مربوط به پرخاشگری                                              21

نظریه فروید درباره پرخاشگری                                                21

نظریه اتیولوژیک لورنز درباره پرخاشگری                                   22

نظریه یادگیری اجتماعی پرخاشگری                                          23

صورت بندی شناختی رفتاری از پرخاشگری                                24

جنسیت و پرخاشگری                                                          26

حل مسأله                                                                        29

مؤلفه های حل مسأله                                                           30

سبک های حل مسأله                                                           33

شخصیت                                                                         34

نظریه­ های زیستی شخصیت                                                   35

نظریه خلق و خو                                                               37

نظریه صفات                                                                    37

نظریه پنج عامل بزرگ شخصیت                                             40

مطالعات پیرامون ارتباط سبک حل مسأله و پرخاشگری                  46

مطالعات پیرامون ارتباط شخصیت و پرخاشگری                          52

جمع بندی:                                                                      57

فصل سوم: روش پژوهش

 

 

 

مقدمه                                                                             59

روش پژوهش                                                                   59

جامعه و نمونه آماری                                                          59

پرسشنامه شخصیتی نئو                                                        60

روش نمره گذاری                                                              61

پایایی و روایی                                                                  62

پرسشنامه سبک حل مسأله                                                    64

روش نمره گذاری                                                              65

روایی و پایایی                                                                  66

پرسشنامه پرخاشگری                                                          67

روش نمره گذاری                                                              68

روایی و پایایی                                                                  69

روش اجرای پرسشنامه ها                                                     71

روش آماری تجزیه و تحلیل اطلاعات                                   72

فصل چهارم: یافته های پژوهش

 

مقدمه                                                                             75

گزارش توصیفی متغیر ها                                                      75

یافته های استنباطی                                                             76

آزمون فرضیه های پژوهش                                                    78

آزمون سؤالات پژوهش                                                        82

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری

 

خلاصهطرحپژوهشویافتهها                                            94

بحث و نتیجه گیری                                                           95

نتیجه گیری نهایی                                                             106

محدودیت های پژوهش     108

پیشنهادهایی برای پژوهش­های آتی                                         108

پیشنهادات پژوهشی                                                          108

پیشنهادات کاربردی                                            109

منابع فارسی             111

منابع لاتین                                                                     119

 

چكیده:

پژوهش حاضر، با هدف تعیین رابطه میان ویژگی های شخصیتی و سبك های حل مسأله  و نقش این عوامل در پش بینی پرخاشگری انجام گرفت. نمونه مورد مطالعه شامل 352 نفر(196 پسر و 156 دختر) از بین دانش آموزان مقطع سوم دبیرستان مدارس دولتی شهر تهران، با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردید و پرسشنامه های شخصیتی نئو، سبك حل مسأله و پرخاشگری باس و پری اجرا گردید. داده های پژوهش با بهره گرفتن از روش های آماری همبستگی بین متغیرها، رگرسیون     چند متغیره و آزمون t مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . یافته های پژوهش حاكی از آن بود كه از میان     ویژگی های شخصیتی، برون گرایی به جز با پرخاشگری جسمانی با انواع پرخاشگری رابطه منفی معنادار، توافق پذیری و باوجدان بودن با انواع پرخاشگری رابطه منفی معنادار و انعطاف پذیری فقط با خصومت، رابطه منفی معنادار دارد و روان رنجورخویی با انواع پرخاشگری رابطه مثبت معنادار دارد. از میان سبك های حل مسأله ، درماندگی و مهارگری با همه انواع پرخاشگری رابطه مثبت معنادار و سبك خلاقانه و اعتماد با انواع پرخاشگری رابطه منفی معنادار دارد و سبك گرایش فقط با خصومت و نمره كل رابطه منفی معنادار دارد و سبك اجتناب با هیچ یک از انواع پرخاشگری رابطه معنادار ندارد.

علاوه بر آن، نتایج حاصل از آزمون t، تفاوت معناداری را بین دو جنس در انواع پرخاشگری نشان نداد. در ویژگی های شخصیتی، فقط در توافق پذیری و در سبك های حل مسأله سازنده، در دو سبك خلاقانه و گرایش و در سبک های حل مسأله غیرسازنده، در سبک درماندگی تفاوت بین دو جنس مشاهده شد. در نهایت، از میان ویژگی های شخصیتی، روان رنجورخویی و از میان سبك های حل مسأله ، درماندگی، بهترین و قوی ترین پیش بینی كننده پرخاشگری بودند.

كلید واژه ها: ویژگی های شخصیتی، سبك حل مسأله، پرخاشگری

 

 

مقدمه:

پرخاشگری[1] یکی از زمینه هایی است که در روانشناسی ، محققان به آن توجه کرده و تحقیقات مبسوطی را در آن زمینه انجام داده اند.تأثیر مشکلات رفتاری بر عملکرد تحصیلی  و اجتماعی و هم چنین بررسی عواملی چون جنسیت، ویژگی های شخصیتی و اجتماعی و اقتصادی و عوامل شناختی در بروز اختلال های رفتاری از جمله رفتار پرخاشگرانه در دوران نوجوانی مورد توجه پژوهشگران بوده است.نوجوانی یک دگرگونی جسمانی،روانی،شناختی و نیز تغییر در الزامات اجتماعی است. یکی از عواطف متداول در بین نوجوانان خشم است که بر اثر برخورد نوجوان به مانعی که بر سر راه هدف او قرار می گیرد ، حاصل می شودوبهپرخاشگریکهیکواکنشعمومیبهناکامیاستمنجرمیگردد. بهطورکلینوجواناندرایندورانحساسمی شوند، هیجان های شدید دارند، به دنبال احساس عدم اطمینان و تنش ،ناسازگاری و پرخاشگری در آنان دیده می شود. پرخاشگری در دوره نوجوانی جلوه های مشهودتر و مسئله ساز تری را نشان می دهد. شایع ترین و بیشترین میزان پرخاشگری در دوره نوجوانی و جوانی به وجود می آید که ممکن است از طریق کلامی ، فیزیکی ، آزار دیگران، تخریب، صدمه زدن به اشیا و یا اشخاص و مانند آن جلوه ها و نمودهای خود را ظاهر سازد (وکیلیان ،1386).

همه روزه در مدارس نوجوانانی مشاهده می شوند که به علت زد و خورد، دعوا و رفتارهای پرخاشگرانه تنبیه انضباطی می شوند و با عکس العمل اولیای آن مدارس مواجه می گردند.نوجوانان پرخاشگر معمولا قدرت مهار رفتار خود را ندارند و رسوم و اخلاق جامعه- ای را که در آن زندگی میکنند زیر پا می گذارند، در اغلب موارد والدین و اولیای مدارس با آنها درگیری پیدا می کنند و حرکات آنها گاهی به حدی باعث آزار و اذیت اطرافیان میشود که به اخراج آنها از مدرسه می انجامد( عاشوری، ترکمن ملایری، فدایی،1387). پرخاشگری رفتاری است که دارای جنبه های زیستی، روانشناختی و جامعه شناختی است. هر نظریه پردازی به یک جنبه از پرخاشگری پرداخته است ، به گونه ای که گاهی شاهد تعارض بین نظریه ها هستیم. بر اساس نظریه فروید، بسیاری از اعمال آدمی را غریزه ها، به ویژه غریزه جنسی تعیین می کند. وقتی مانعی در تجلی غرایز پیش آید، سایق پرخاشگری سر بر می آورد. بر اساس این نظریه، علت پرخاشگری معمولا ناکامی است و پرخاشگری از ویژگی سایق برخوردار است(براهنی و

 

همکاران،1386). در حالی که در نظریه یادگیری اجتماعی ، پرخاشگری پاسخی آموخته شده به شمار می آید. بر اساس این نظریه پرخاشگری از راه مشاهده یا تقلید آموخته می شود یعنی افراد یاد می گیرند که پرخاشگرانه رفتار کنند و می- توان رفتار آنان را با رفتارهای سازگارانه جایگزین کرد (بندورا[2]،1995؛ نقل از براهنی و همکاران،1386). در نظریه پردازش اطلاعات اجتماعی- شناختی ، نقص در یک یا چند جزو این فرایند، علت بنیادی رفتار پرخاشگرانه است. بر اساس این نظریه، رفتار پرخاشگرانه از یکسو به منزله نوعی شیوه رویارویی با مشکلات اجتماعی روزمره است و از سوی دیگر نقص در رمزگردانی ، تفسیر موقعیت ها، اهداف انتخاب شده، تولید راهبردها و ارزیابی پاسخ ها، که از اجزای اصلی نظام پردازش اطلاعات شناختی و رفتاری هستند، می تواند به رفتار پرخاشگرانه بینجامد. وجود نظریات گوناگون درباره پرخاشگری، نشان می دهد که این موضوع از اهمیت بالایی در جوامع مختلف برخوردار بوده و شناخت و تبیین آن از اولویت- های نظریه پردازان بوده است ( دادج[3] و کرایک[4]، 1990؛ نقل از محمدی،1385 ).

صرفنظر از دیدگاه ها و به تبع آن تعاریف مختلف درباره پرخاشگری ، مشخص شده است که عوامل متعددی در پیدایش و تداوم پرخاشگری وجود دارند. برای مثال عوامل زیستی، روانی – اجتماعی، شخصیتی، خانوادگی و شناختی. ویژگی های شخصیتی و شناختی (مانند شیوه های حل مسأله[5])، دو مقوله مهم در حیطه روانشناسی هستند و امروزه روانشناسان  به اهمیت نقش این دو عامل در بروز رفتار های غیر سازگارانه پی برده اند( باباپورخیرالدین و همکاران 1382 ).تحقیقات نشان داده است، نوجوانانی كه از لحاظ ساختار شخصیتی حساس ترند در این برهه از زندگی،  در صورتیكه به خواسته های طبیعی آنها پاسخ مثبت داده نشود ، بیش از دیگر همسالان خود به مشكلات روانی و ناهنجاریهای ناشی از آن، از جمله پرخاشگری دچار می شوند(اللهیاری و همكاران،1382).

عنوان                       صفحه

چکیده : 1

فصل یکم  2

کلیات پژوهش    2

مقدمه  3

بیان مسئله  5

اهمیت و ضرورت انجام تحقیق  7

اهداف پژوهش    9

هدف اصلی   9

اهداف‫فرعی   9

فرضیه‏های تحقیق  9

تعاریف مفهومی و عملیاتی   9

الف ) تعاریف مفهومی   10

ب) تعاریف عملیاتی   10

فصل دوم  11

ادبیات و پیشینه تحقیق  11

   12

   13

   15

   16

   18

   18

   20

   20

  22

   23

   24

   27

   28

  29

  30

   32

   33

   35

   35

   37

 

   37

   38

   40

مفهوم سلامت روان  42

تاریخچه سلامت روان  43

جنبه های مختلف سلامت روان  45

مولفه های مثبت در سلامت روانی  49

سلامت روان از دیدگاه روان شناسان  49

ویژگیهای سلامت روان از دیدگاه سالیوان (1953) 56

مدل های سلامت روان  64

الگوی سلامت روانی کامل  65

نشانه‌ها: 70

دلایل مشكلات مربوط به سلامت روان  74

ب) پیشینه پژوهشی  78

…

 

 

چکیده :

پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه رضایتمندی زناشویی با رضایت شغلی وسلامت عمومی بین کارکنان بانک ملت صورت پذیرفت .

بدین منظور از بین پرسنل شاغل در بانک ملت تعداد 132 نفر(100نفر مردو32نفر زن)به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب ومورد ارزیابی قرار گرفتند.ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه سلامت عمومی 28 سوالی GHQ-28وپرسشنامه رضایت زناشویی انریچ وپرسشنامه رضایت شغلی هرزبرگ بود.

روش تحقیق مورد استفاده در این پزوهش ار نوع توصیفی _همبستگی بود. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که بین رضایتمندی زناشویی با رضایت شغلی و سلامت عمومی رابطه معنا داری وجود دارد. همچنین یافته های دیگر بیانگر آن است که بین رضایتمندی زناشویی با رضایت شغلی رابطه معناداری وجود دارد و نیز نتایج موید این بود که بین سلامت عمومی با رضایت شغلی رابطه معناداری وجود دارد.

نتیجه می گیریم سلامت عمومی رضایت زناشویی ورضایت شغلی در هم تاثیر گذارند وبرای داشتن رضایت زناشویی مولفه های سلامت ورضایت شغلی نیز باید در شرایط مساعدی باشند

طوری که اختلال روانی شانس برقراری روابط رضایت بخش را برای فرد کاهش میدهد.

بنابراین می توان گفت که شناخت هرچه بیشتررابطه كار و خانواده وسلامت روان می تواند به بالا بردن سطح رضایت شغلی و زناشویی كمك كند و از مشخصات یک سازمان سالم آن

است که سلامت جسمی و روانی کارکنان به همان اندازه مورد توجه و علاقه مدیریت سازمان قرار گیرد که تولید و بهره وری مورد نظر است هدایت و رهبری منابع انسانی و بكارگیری به موقع توانایی ها و استعدادهای افراد شاغل در نیل به اهداف سازمانی برای مدیران هر مجموعه از مسایل مهم مدیریتی به حساب می آید.

 

کلمات کلیدی:رضایت شغلی،رضایت زناشویی،سلامت روان

 

فصل یکم

 

کلیات پژوهش

 

 

 

مقدمه

سازمان جهانی بهداشت خانواده را به عنوان عامل اجتماعی اولیه در افزایش سلامت و بهزیستی معرفی کرده است(کمپبل[1]،2008). پژوهش های مختلف نیز به این امر اشاره کرده اند که ازدواج موفق موجب می شود افراد شادتر، با نشاط تر وسالم تر زندگی کنند(دانلی[2]، 2010). از این رو مطالعه رضایت زناشویی و ابعاد مختلف آن( از جمله روابط جنسی) به جهت تاثیری که بر بهداشت روانی افراد دارد، از اهمیت زیادی برخوردار است(افخمی عقدا، یزدانیان پوده، کمالی زارچ، رستگار، فلاحتی، دهقان و حکیمیان، 1392). به عبارتی وضعیت سلامت روان زوجین روی سازگاری زناشویی بر بسیاری از ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسان ها تاثیر گذار است. نتایج مطالعات مبین این نکته است که افراد متاهلی که زندگی شان پایدار است و از زندگی زناشویی خود رضایت کافی دارند، کمتر دچار بیماری افسردگی و مشکلات روان شناختی می شوند(ویت[3]،2011؛ دمو[4]، 2009).

از طرفی هرفردی به شغلش نوعی احساس رضایت دارد که زاییده عواملی نظیر: شرایط کار، نظام سازمانی شغل، روابط حاکم بر محیط کار و تاثیر عوامل فرهنگی می باشد لذا می توان نتیجه گرفت که رضایت شغلی احساسی روانی است که از عوامل اجتماعی نیز متاثر می باشد(شفیع آبادی،1386).

بررسی های مختلف در زمینه رضایت شغلی نشان می دهد که متغیرهای زیادی با رضایت شغلی مرتبط است که این متغیرها در چهار گروه قابل طبقه بندی است:1-عوامل سازمانی 2-عوامل محیطی3-ماهیت کار 4-عوامل فردی، همچنین عوامل موثر بر رضایت شغلی عبارتنداز: خاطر جمعی و آسایش در زندگی، شرایط مطلوب کار، احساس علاقه و وابستگی، رفتار از روی عدل و انصاف، احساس موفقیت در کار، تشخیص زحمات و خدمات انجام شده و قدرشناسی از کار، شرکت در تعیین خط مشی کار(حکیمی جوادی و نامداری،1388).

چکیده………………………………………………………………………………………………………………………………………………………1

فصل یکم :کلیات پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………….2

1-1-مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………3

1-2-بیان مساله…………………………………………………………………………………………………………………………………………..5

1-3-اهمیت و ضرورت ………………………………………………………………………………………………………………………………8

1-4-اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………8

1-4-1-هدف اصلی …………………………………………………………………………………………………………………………………..8

1-4-2-اهداف فرعی………………………………………………………………………………………………………………………………….8

1-5-فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………….8

1-6-تعاریف مفهومی و عملیاتی …………………………………………………………………………………………………………………..9

1-6-1-تعاریف مفهومی………………………………………………………………………………………………………………………………9

1-6-2-تعاریف عملیاتی……………………………………………………………………………………………………………………………..9

فصل دوم:ادبیات و پیشینه پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………11

2-1-سلامت روانی…………………………………………………………………………………………………………………………………….12

2-1-1-اهمیت سلامت روانی………………………………………………………………………………………………………………………12

2-1-2-معیارهای سنجش رفتار نابهنجار…………………………………………………………………………………………………………13

2 -1-3-تعریف سلامت روان………………………………………………………………………………………………………………………14

2-1-4-ملاك های سلامت روان………………………………………………………………………………………………………………… 15

2-1-5-تاریخچه ی بهداشت روانی……………………………………………………………………………………………………………….15

2-1-6-تاریخچه  بهداشت روانی در ایران……………………………………………………………………………………………………….17

2-1-7-اهداف بهداشتی روانی……………………………………………………………………………………………………………………..19

2-1-8-عملکردبهداشت­روانی………………………………………………………………………………………………………………………20

2-1-8-1-الف) پیش گیری انواع  آن………………………………………………………………………………………………………….. 21

 

2-1-8-2-ب) درمان و انوع آن………………………………………………………………………………………………………………………21

2-1-8-3-ج) توان بخشی وانواع آن………………………………………………………………………………………………………………..23

2-2-پایگاه های هویت…………………………………………………………………………………………………………………………………..24

2-2-1- نظریه های مربوطه به هویت………………………………………………………………………………………………………………..24

2-2-2-پایگاه هویت……………………………………………………………………………………………………………………………………..27

2-2-3-بحران  هویت  …………………………………………………………………………………………………………………………………..29

2-2-4-جامعه بسترمهم هویت………………………………………………………………………………………………………………………..30

2-2-5-مهمترین­ بسترهای­ اجتماعی­هویت………………………………………………………………………………………………………..31

2-2-6-پیامدهای بحران هویت………………………………………………………………………………………………………………………31

2-2-6-1-عوامل موثر در پدیدآیی بحران هویت……………………………………………………………………………………………….31

2-3-منبع کنترل…………………………………………………………………………………………………………………………………………..32

2-3-1-کنترل درونی در برابر کنترل بیرونی………………………………………………………………………………………………………32

2-3-2-ارزیابی منبع

 کنترل…………………………………………………………………………………………………………………………….32

2-3-3-عوامل مرتبط بین منبع کنترل با تغذیه…………………………………………………………………………………………………….33

2-3-4-افراد ارای منبع کنترل درونی……………………………………………………………………………………………………………….34

2-3-5-افراد دارای منبع کنترل بیرونی……………………………………………………………………………………………………………..35

2-3-6-پیوستار منبع کنترل…………………………………………………………………………………………………………………………….36

2-3-7-نوسان پیوستار کانون کنترل………………………………………………………………………………………………………………..37

2-3-8- پی آمد هاو تاثیرات کانون کنترل……………………………………………………………………………………………………….38

2-3-9-شکل گیری کانون کنترل…………………………………………………………………………………………………………………..38

2-3-10-پرورش منبع کنترل درکودکی…………………………………………………………………………………………………………..38

2-4-اختلالات تغذیه……………………………………………………………………………………………………………………………………38

2-4-1-کم اشتهایی روانی و پر اشتهایی روانی…………………………………………………………………………………………………..39

2-4-2-مشخصه های بالینی بی اشتهایی روانی…………………………………………………………………………………………………….39

2-4-3-زیر تیپ های بی اشتهایی روانی…………………………………………………………………………………………………………….40

2-4-4-شیوع ودوره و همایندی مرضی بی اشتهایی روانی…………………………………………………………………………………….40

2-4-5-مشخصه های بالینی پراشتهایی روانی………………………………………………………………………………………………………41

2-4-6-زیرتیپ های پر اشتهایی روانی………………………………………………………………………………………………………………41

2-4-7-شیوع و دوره و همایندی مرضی پراشتهایی روانی……………………………………………………………………………………..41

2-4-8-شباهت و تفاوت بین دو نوع اختلال خوردن…………………………………………………………………………………………….42

2-4-9-سبب شناسی و عوامل علیتی در اختلال خوردن……………………………………………………………………………………….42

2-4-10-درمان و مداخله های درمانی………………………………………………………………………………………………………………44

2-4-11-دیگر اختلالات خوردن……………………………………………………………………………………………………………………45

2-5-تحقیقات داخلی و خارجی……………………………………………………………………………………………………………………..47

2-5-1-تحقیقات داخلی……………………………………………………………………………………………………………………………….47

2-5-2-تحقیقات خارجی…………………………………………………………………………………………………………………………….48

2-6- مدل مفهومی………………………………………………………………………………………………………………………………………49

فصل سوم:روش پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………50

3-1-طرح تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………………..51

3-2- متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………………….51

3-3-جامعه و نمونه و روش نمونه گیری………………………………………………………………………………………………………….51

3-4- ابزار پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………………………..51

3-5-شیوه اجرا…………………………………………………………………………………………………………………………………………..56

3-6-روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………………………………….56

فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………………………………………………..57

4-1-یافته های توصیفی……………………………………………………………………………………………………………………………….58

4-2-یافته های استنباطی………………………………………………………………………………………………………………………………59

فصل پنجم:بحث و نتیجه ­گیری……………………………………………………………………………………………………………………….62

5-1-بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………..63

5-1-1-فرضیه اول………………………………………………………………………………………………………………………………………63

5-1-2-فرضیه دوم………………………………………………………………………………………………………………………………………64

5-1-3-فرضیه سوم……………………………………………………………………………………………………………………………………..65

5-1-4-فرضیه چهارم…………………………………………………………………………………………………………………………………..65

5-2- محدودیتهای پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………..67

5-3- پیشنهاد های پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………67

5-3-1-پیشنهادهای پژوهشی………………………………………………………………………………………………………………………….67

5-3-2-پشنهادهای کاربردی………………………………………………………………………………………………………………………….67

فهرست منابع ………………………………………………………………………………………………………………………………………………68

ضمائم………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..71

پرسشنامه سلامت…………………………………………………………………………………………………………………………………………72

پرسشنامه کنترل راتر ……………………………………………………………………………………………………………………………………75

پرسشنامه هویت……………………………………………………………………………………………………………………………………………78

 

چکیده فارسی:

 

هدف پژوهش حاضر بررسی  رابطه سلامت روان و پایگاه های هویت  و منبع­کنترل با اختلالات تغذیه­ای در زنان .پژوهش حاضر با توجه به هدف کاربردی و شیوه اجرای آن همبستگی است ازجامعه مورد نظر تعداد   100نفراز زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره  بر اساس جدول مورگان و کرجسی وبااستفاده از نمونه گیری دردسترس انتخاب شده ­اند و به­کمک پرسشنامه ­های سلامت عمومی  GHQ28وپرسشنامه سبک هویت و پرسشنامه منبع­کنترل راتر داده های مورد نظرجمع آوری شد. فرضیه ها شامل:1-بین مؤلفه­ های سلامت روان با اختلالات تغذیه­ای رابطه وجود دارد.2-بین مؤلفه­ های منبع کنترل با اختلالات تغذیه ای رابطه وجود دارد.3-بین مؤلفه های پایگاه هویتی با اختلالات تغذیه­ای رابطه وجود دارد. 4- مؤلفه های سلامت روان و منبع کنترل و پایگاه های هویت پیش بینی کننده اختلالات تغذیه هستند، می­ شود. و نتایج تحلیل آماری به وسیله نرم افزار SPSS16 از روش های آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیارو ازروش های  آمار استنباطی ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره نشان دادکه: که بین مولفه های سلامت روان (علائم جسمانی ،علائم اضطرابی ،ناکنشوری اجتماعی ، افسردگی و نمره كلی سلامت روان با اختلالات تغذیه ای رابطه مثبت و معنادار وجود دارد(p<0/01) به عبارت دیگر، با افزایش نمرات  سلامت روان در زنان، اختلالات تغذیه ای آنان نیز افزایش یافته است. بین منبع كنترل درونی با اختلالات تغذیه ای رابطه منفی و معنادار وجود دارد(p<0/05). بین منبع كنترل بیرونی با اختلالات تغذیه ای رابطه مثبت و معنادار وجود دارد(p<0/01). به عبارت دیگر، زنان دارای اختلالات تغذیه ای از منبع كنترل بیرونی برخوردارند، و بین مولفه های پایگاه هویتی با اختلالات تغذیه ای رابطه ای وجود ندارد.و نیز مقدار رگرسیون پیش بینی اختلالات تغذیه زنان از روی مولفه های سلامت روان و منبع کنترل معنی دار می باشد (001/0>p و 61/13=F). بنابراین متغیر علائم جسمانی با ضریب بتای 28/0 می توانند به طور مثبت و معنی داری اختلالات تغذیه زنان را پیش بینی کنند.