تلفن بانک

یکی دیگر از خدمات نوین بانکداری در ایران تلفن بانک می باشد .مشتریان از طریق تلفن می توانند با بانک خود تماس گرفته  و پس از وارد کردن شماره حساب و رمز اختصاصی ،اطلاعاتی در خصوص مانده  حساب و سه گردش آخر  حساب خود دسترسی پیدا نمایند.

۳۵-۲-تجارب بانکهای کشور در خصوص بانکداری الکترونیکی

در قسمت های قبل اقدامات بانکهای ایران در خصوص بانکداری الکترونیکی بطور کلی ارائه گردید. در این بخش سعی می شود به پاره ای از اقدامات اختصاصی  و تجارب بانکهای کشور اشاره شود .برای این منظور مطالعه ای بر روی بانک های ملی ، ملت ، رفاه ، تجارت ، توسعه صادرات ، کشاورزی ، سپه و صادرات  صورت گرفته که نتایج آن بطور خلاصه ارائه می گردد .

۳۵-۱-۲-بانک ملی

این بانک با دارا بودن ۳۳۰۰ شعبه  با بهره گرفتن از تجارب گذشته خود که در سالهای گذشته در خصوص مکانیزاسیون پاره ای از عملیات بانکی به دست آورده بود اقدام به افتتاح طرح سیبا ( سیستم یکپارچه بانک ملی ایران ) نمود .این طرح به گونه ای عمل می کند که استفاده کنندگان از این خدمات( مشتریان)  با مراجعه به هر شعبه بانک که تحت پوشش این طرح قرار دارند ، می توانند همانند  همان شعبه که در آن حساب افتتاح نموده اند خدمات بانکی مورد نیاز را دریافت کنند. بانک ملی در طرح سیبا از ملی کارت و حساب جاری الکترونیکی استفاده می نماید .

مشتریان با بهره گرفتن از دو ابزار ملی کارت و چک قادر هستند در کوتاه ترین زمان ممکن به حساب خوددسترسی داشته باشند.درراستای توسعه طرح مذکور  دستگاه  های خود پرداز ( ATM) و  دستگاه های نقطه فروش (POS) در داخل بانکها و فروشگاه ها نصب گردیده است. از دیگر اقدامات بانک ملی تجهیز شعب بانک ملی به دستگاه PINPAD  ، راه اندازی سیستم تلفنبانک به صورت متمرکز و غیر متمرکز و نیز بکار گیری از امکانات  MICR  جهت تسهیل و سرعت بخشیدن در انجام امور  ،دریافت قبوض خدماتی  از طریق تلفن بانک، ارائه صورت حساب موجودی از طریق اینترنت برای هر دو سیستم متمرکز و غیر متمرکز و اتصال به طرح شتاب می باشد .

علاوه بر این بانک ملی ایران برای تسهیل در پرداخت های مبادلات بین المللی مشتریان به عضویت سوئیفت درآمده است .

جهت استفاده از کارتهای بانکی ریالی بانک ملی “ملی کارت ” را عرضه نموده است که از لحاظ فناوری از نوع مغناطیسی است از لحاظ نوع کارت در رده کارت بدهکار  قرار دارد. از طریق این کارت میزان پرداخت های دارنده کارت از حساب بانکی آن کسر شده و به حساب فروشنده و یا ارائه دهنده خدمات واریز می گردد و در پایان وقت اداری به صورت دسته ای وارد  شبکه بانکی می گردد. بانک ملی در تلاش است که در آینده نزدیک از ملی کارت به عنوان کیف پول الکترونیکی نیز استفاده نماید .

بانک ملی قصد دارد در آینده نزدیک سه نوع کارت اعتباری طلایی ، نقره ای  و سبز که از سطوح اعتباری دو تا ۱۰ ملیون ریال اعتبار برخوردار هستند را به مشتریان خود عرضه نماید. نحوه استفاده از این کارتها بدین گونه است که مشتری پس از استفاده از اعتبار این کارتها به مدت ۱۵ روز امکان پرداخت بدهی خود را به بانک دارد. لازم به توضیح است که این کار در مرحله تهیه دستورالعمل ها و مقررات مربوطه می باشد .

۳۵-۲-۲-بانک رفاه کارگران

از جمله اقدامات بانک رفاه کارگران می توان به اطلاع رسانی خدمات بانکی از طریق تلفن و فاکس بانک و پست صوتی ، ارائه خدمات سیستم های کارت ATM شامل سیستم پرداخت الکترونیکی از طریق شبکه کارت هوشمند و مغناطیسی ، دریافت و پرداخت وجوه نقد بصورت Offline,Online  و نیز اتصال به مرکز شتاب و ارائه خدمات فروشگاه از طریق سیستم pos اشاره کرد. علاوه بر این بر اساس نیاز و درخواست مشتریان خود مبنی بر در اختیار داشتن کارت بانکی که امکان دریافت  خدمات بانکی در خارج از کشور را میسر سازد اقدام به تهیه کارت بانکی ارزی بانک رفاه نموده است. این کارت که تحت لیسانس Visa Card قرار دارد در بیش از ۴۰۰هزار دستگاه خودپرداز با علامت VICA در تمام نقاط جهان قابل استفاده است .

مشتریان دارنده این کارت می توانند از تمام خدماتی که صاحبان کارتهای اعتباری VISA در سراسر جهان از آن بهره می گیرند برخوردار باشند. لازم به ذکر است که به دلیل نبودن دستگاه های خود پرداز ATM  ویزا کارت در ایران دارندگان این کارت صرفاَ از طریق اینترنت و بصورت پیوسته می توانند در ایران از این خدمات استفاده نمایند.

۳۵-۳-۲-بانک تجارت

بانک تجارت اقدام به پیاده سازی نرم افزار سیستم جامع کارت و راه اندازی سیستم دستگاه های ATM نموده است  که کلیه عملیات بانکی شامل دریافت ، پرداخت ، انتقال وجه از حساب کارت به یک شعبه بانک تجارت و تغییر رمز و گرفتن حساب از طریق ATM  را انجام می دهد .

از دیگر اقدامات بانک تجارت راه اندازی سیستم تلفنبانک با و ارائه اطلاعات لازم به مشتریان به صورت شبانه روزی  ، ارسال صورت حساب مشتریان از طریق Email  و اینترانت می باشد. که این سیستم گردش حساب ، عملکرد حساب ، تغییر رمز و اطلاعات مربوط به بانک را در اختیار مشتریان قرار می دهد..

همچنین بانک تجارت به منظور تسهیل مبادلات و پرداخت های بین المللی خود به عضویت سوئیفت درآمده است و نیز اقدام به راه اندازی  دستگاه هایPOS  در شعب بانکها و فروشگاه ها و سیستم پرداخت قبوض، دریافت و پرداخت وجه و ارائه صورت حساب و انتقال وجه از حساب کارت مشتری به سایر حسابهای مشتریان از طریق دستگاه های ATM   و نیز سیستم پرداخت قبوض از طریق سیستم تلفن بانک نموده است.

۳۵-۴-۲-بانک کشاورزی

بانک کشاورزی طرح جامع اتوماسیون که با نام مهر ( مدیریت هوشمند رایانه ای ) معروف است را به منظور جهت دادن به فعالیت های خود جهت اتوماسیون بانکی  راه اندازی کرده است. طرح مهر با بهره گرفتن از شبکه مخابرالتی ( VSAT  ) و فناوری پیشرفته رایانه ای سعی در ایجاد تحول در کارایی و افزایش فوق العاده ای در توان اجرایی بانک کشاورزی دارد.

یکی دیگر از اقدامات بانک کشاورزی عرضه مهر کارت می باشد. این کارت یک کارت بدهکار بوده و از امتیازات ویژه ای برخوردار می باشد. امتیاز ویژه مهر کارت دومنظوره بودن و استفاده دو گانه از آن است .بدین نحو که هم دارای بخش مغناطیسی و هم واجد بخش هوشمند می باشد. بخش هوشمند مهر کارت به عنوان یک کیف پول الکترونیکی همواره در دسترس مشتریان قرار دارد.

مشتریان می توانند با داشتن مهر کارت به مراکز مجهز که نقطه فروش (POS) اعم از شعبات بانک مرکزی ، فروشگاه ها یا دیگر مراکز خدماتی مراجعه نمایند و حتی در مواقع قطع ارتباط با مرکز به صورت نا پیوسته  عملیات برداشت پول را انجام دهند .

علاوه بر مهرکارت ، کارتهای اعتباری بانک کشاورزی در آینده ای نزدیک با سقف اعتباری مشخص و مزایای معمول و مرسوم کارتهای اعتباری در سه نوع سبز ، نقره ای و طلایی رنگ ارائه خواهند شد. همچنین دیگر فعالیت های بانک کشاورزی عبارتند از :

• • ارائه خدمات دریافت مانده ، دریافت وجه ، انتقال وجه ، دریافت صورت حساب ، واریز حساب از طریق دستگاه های ATM .
  • ارائه سرویس SMS به مشتریان بانک
  • ارائه خدمات به دارندگان کارتهای بدهی از طریق شبکه شتاب
  • ارائه خدمات بانکی تلفنی توسط بانک کشاورزی
  • راه اندازی سیستم های ارسال پیام کوتاه ، ایستا بانک ، اینترنت بانک، اتوماسیون اداری ، اطلاعات مشتری ، تسهیلات شعبه ، پذیرش هوشمند مشتریان و اتوماسیون جامع
  • راه اندازی مرکز کارشناسی ۲۴ ساعته بانکی Call Center )  )
  • ارائه خدمات بانکداری بین المللی از قبیل حواله جات مشتریان ، اعتبارات اسنادی و ضمانت نامه های ارزی ، خرید و فروش با بانک های خارجی ، سپرده گذاری نزد بانکهای خارجی ، سپرده گذاری از بانکهای خارجی و حسابداری حسابهای بانک نزد بانکهای کارگذار خارجی.

بانک توسعه صادرات

بانک توسعه صادرات کارت بانکی یورو کارت[۱]  را که نوعی ابزار ارزی است به منظور جایگزین کردن آن به جای حمل ارز در مسافرت های خارجی ارائه نموده است . این کارت قادر است امکانات خرید پیوسته[۲] را برای دارندگان خود  ایجاد نماید. بدیهی است که این کارت مزایای کارتهای بانکی دیگر را نیز داراست.  دارندگان این کارت با داشتن کد مخصوص می توانند پول نقد به مبلغ روزانه دو هزار مارک ( یا معادل آن ) به سایر ارزها و در مدت یک هفته حداکثر ۵۰۰۰ مارک را برداشت نمایند .

این کارت شامل دو بخش حساب جاری الکترونیکی ( مغناطیسی )  و حساب کیف پول الکترونیکی است .بخش اول آن مربوط به بخش مغناطیسی کارت که با یک نوار سیاه رنگ در پشت کارت نمایان است و بخش دوم مربوط به بخش هوشمند کارت که با یک ریز پردازنده کوچک تعبیه شده روی کارت مشخص می شود .

بانک توسعه صادرات ایران علاوه بر کارت بانکی یورو کارت  ،فعالیت های گسترده ای را اخیرا در جهت بانکداری الکترونیکی و مکانیزه کردن سیستم های عملیاتی خود انجام داده است از جمله :

• تلفن چک : به وسیله این خدمات ، موجودی هر قطعه چک بطور شبانه روزی می تواند به نفع گیرنده چک مسدود شود و با کمک آن نیازی به حمل پول و چک مسافرتی نیست
• اخذ صورتحساب از طریق اینترنت : دارندگان حساب می توانند در طول شبانه روز گردش حساب خود را تا یک ساعت قبل از طریق اینترنت مشاهده نمایند .
• خرید و فروش سهام از طریق اینترنت : امکان خرید و فروش سهام از طریق اینترنت ممکن بوده و نیاز ی به مراجعه حضوری به سالن های بررسی نمی باشد .
• اجرای اولین مناقصه بین المللی سیستم بانکداری الکترونیکی .

بانک سپه

بانک سپه هم همچون سایر بانکهای کشور در خصوص مکانیزه کردن فعالیت های خود و حرکت به سوی بانکداری الکترونیکی اقداماتی را انجام داده است . که به دو مورد مهم آن یعنی سپه کارت و حسابهای هوشمند بانک سپه اشاره می گردد .

کارت بدهکار  سپه نخستین کارت بدهکار است که در کشور برای ارائه تسهیلات بیشتر به مشتریان عرضه گردیده است. این کارت عملکرد مشابه با کارتهای هم نوع خود را داشته  و با دستگاه های خود پرداز ATM و نقطه فروش POS  در فروشگاه ها و موسسه های مالی قابل استفاده است .

بانک سپه در جهت متمرکز کردن حسابهای پراکنده مشتریان خود و تغییر وضعیت نظام بانکی خود ، از حساب مداری به مشتری مداری در جهت ایجاد کارت ( حسابهای ) هوشمند بانک سپه اقدام نموده است .برداشت ، واریز ، وصول و دریافت وجه چک به حساب کارتهای هوشمند مشتریان در همان لحظه انجام عملیات ، توسط مشتری انجام پذیرفته و این عملیات در صورت وصل نبودن خطوط به صورت نا پیوسته قابل انجام است.  ماحصل تراکنش های موجود در حساب هر فرد به صورت روزانه در سیستم بانکی وارد خواهد شد . سیستم هوشمند بانک سپه ،ویژگی های انجام عملیات بانکی را در انواع حساب های مختلف بانکی اعم از جاری ، کوتاه مدت ، قرض الحسنه و .. دارد. این ویژگی یکی از مزایای عمده این حساب نسبت به انواع مشابه آن می باشد .

از دیگر اقدامات بانک سپه می توان موارد زیر را نام برد :

• ارائه خدمات SMS به کلیه سپرده گذاران درسطح کشوروارسال خودکارمانده وگردش حسابها بصورت روزانه و در صورت درخواست مشتریان در هر ساعت از روز .
• ارائه صورتحساب مشتریان سیستم عابر بانک  جاری طلایی و سپرده های کلیه شعب بر روی سایت اینترنتی بانک سپه در تمامی نقاط جهان .
• اقدام به اتصال بانک سپه به شبکه شتاب به منظور سهولت در دسترسی مشتریان به حساب های خود .
• توسعه شبکه جاری طلایی به منظور فراهم ساختن دسترسی مشتریان به حساب آنلاین
• ارائه خدمات تلفنبانک
• پرداخت قبوض از طریق سیستم تلفنبانک و امکان برداشت وجه و پرداخت  قبوض و قبول چک به حساب مشتریان عابر بانک و انتقال فوری وجه
• راه اندازی دستگاه های POS در شعب و فروشگاه ها

۳۵-۵-۲-بانک ملت

بانک ملت طی سالهای اخیرباراه اندازی مرکزتحقیقات بانک ملت  این نکته را به خوبی دریافته است که باید خودش را از غالب های سنتی خارج نماید. این مرکز با تشکیل گروه های مختلف کاری تلاشی همه جانبه در جهت تحول در نظام بانک ملت را شروع کرده اند .  در ذیل به پاره ای از مهمترین اقدامات بانک ملت در جهت بانکداری الکترونیکی اشاره می گردد این اقدامات شامل کارت ، آنی بانک ، و تلفن بانک می باشد .

کارت بانک ملت از نوع بدهکاری می باشد. این کارت امکان استفاده از دستگاه خود پرداز  (ATM) در طول شبانه روز را به مشتریان خود می دهد. مراحل کاری و ویژگی های انجام امور بانکی مشابه همتا های خود در کشور است.

سرعت و ایمنی دو مشخصه عمده و مهم در ارائه خدمات بانکی است.  خدمات آنی بانک ملت به مشتریان خود این امکان را می دهد که :

۱- وصول چک های قابل دریافت بانک ملت در سراسر کشور و با مراجعه به شعبی که مشتریان در آن شعبه افتتاح حساب نموده اند انجام پذیرد .

۲- پرداخت و دریافت وجه از انواع حسابهای قرض الحسنه جاری ، قرض الحسنه پس انداز و سپرده سرمایه گذاری  کوتاه مدت از طریق هر یک از شعب بانک ملت بدون مراجعه به شعبه ای که در آن مشتریان بانک افتتاح حساب نموده اند امکان پذیر است.

۳- انجام  خدمات مربوط به حوالجات  با بهره گرفتن از این شیوه قابل حصول است .

یکی از اقداماتی که جهت رسیدن به بانکداری نوین و بانکداری الکترونیکی توسط بانک ملت صورت پذیرفته است تلفنبانک ملت است. این تسهیلات به مشتریان اجازه می دهد که پس از گرفتن شماره تلفن های مشخص و شماره حساب خود و وارد کردن رمز اختصاصی ، اطلاعاتی در خصوص مانده حساب و سه گردش آخر حساب خود دسترسی یابند. این سیستم با دو سیستم تلفنی TONE, PULSE  امکان پذیر است و اجازه تغییر کددسترسی  به اطلاعات رابه کاربران خود میدهد. این خدمات همچنین استفاده ازدورنگاررابرای کاربران میسرمی سازد.