فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات
چکیده ………………………………………………………………………………………………………………………………… 1
1-1-مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………3
1-1-1- فرضیه های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………6
2-1-1- اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………..6
3-1-1- اهمیت تحقیق …………………………………………………………………………………………………………….7
2-1-کلیات………………………………………………………………………………………………………………………………8
1-2-1-معرفی موضوع………………………………………………………………………………………………………………8
2-2-1- مراتع دارای طرح مرتعداری…………………………………………………………………………………………10
3-2-1- تاریخچه تهیۀ طرحهای مرتعداری در کشور…………………………………………………………………..11
4-2-1- روند تهیه طرحهای مرتعداری و عملکرد آن ها قبل از انقلاب اسلامی……………………………….12
5-2-1- روند تهیه طرحهای مرتعداری و عملکرد آن ها بعد از انقلاب اسلامی……………………………….14
فصل دوم: مروری بر مطالعات انجام شده
1-2- مطالعات انجام شده درایران…………………………………………………………………………………………….20
2-2- مطالعات انجام شده در خارج از کشور……………………………………………………………………………..31
فصل سوم: مواد و روشها
1-3- مواد و روشها ……………………………………………………………………………………………………………..38
1-1-3- مشخصات منطقة مورد مطالعه …………………………………………………………………………………….38
2-1-3- مشخصات مناطق مورد بررسی…………………………………………………………………………………….41
2ـ3- روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………………….44
1-2-3- مطالعات کتابخانهای…………………………………………………………………………………………………..44
2-2-3- تعیین جامعه هدف…………………………………………………………………………………………………….44
3-2-3- تعیین جامعه نمونه پیمایش…………………………………………………………………………………………45
4-2-3- نمونه گیری………………………………………………………………………………………………………………46
5-2-3- ابزار گردآوری داده ها………………………………………………………………………………………………..46
6-2-3- بررسی روایی ـ پایایی پرسشنامه…………………………………………………………………………………47
7-2-3- روش تجزیه وتحلیل داده ها……………………………………………………………………………………….47
8-2-3- متغیرهای تحقیق………………………………………………………………………………………………………..48
فصل چهارم: نتایج
1ـ4ـ داده کاوی …………………………………………………………………………………………………………………….50
2-4- سوالات پژوهشی ………………………………………………………………………………………………………….68
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………….98
پیشنهادات …………………………………………………………………………………………………………………………..107
پیوست ……………………………………………………………………………………………………………………………….109
منابع
منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………………………..114
منابع انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………………….118
چکیده انگلیسی …………………………………………………………………………………………………………………..121
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 1ـ3ـ مشخصات عمومی مراتع مورد بررسی……………………………………………………………………..42
جدول شماره 1ـ4: توصیف اطلاعات مربوط به ورود و خروج دام به مراتع روستایی و عشایری مراتع مورد بررسی در سپیدان ………………………………………………………………………………………………………… 52
جدول شماره 2ـ4: توصیف و تحلیل نگرش مرتعداران شهرستان سپیدان به تاثیرگذاری طرحهای مرتعداری بر بیکاری منطقه ……………………………………………………………………………………………………. 69
جدول شماره 3ـ4: توصیف و تحلیل نگرش مرتعداران شهرستان سپیدان در ارتباط با تاثیر کلاسهای آموزشی و ترویجی بر جلب مشارکت مرتعداران در اجرای طرحهای مرتعداری …………………………….71
جدول شماره 4ـ4: توصیف و تحلیل نگرش مرتعداران شهرستان سپیدان در ارتباط با میزان توجه اداره متولی به درخواستهای آنها در اجرای طرحهای مرتعداری ……………………………………………………………73
جدول شماره 5ـ4: توصیف و تحلیل نگرش مرتعداران شهرستان سپیدان در ارتباط با تاثیر طرح مرتعداری بر معیشت آنها ………………………………………………………………………………………………………..76
جدول شماره 6ـ4: توصیف و تحلیل نگرش مرتعداران شهرستان سپیدان در ارتباط با اطلاع از اهداف طرح مرتعداری ……………………………………………………………………………………………………………………..78
جدول شماره 7ـ4: توصیف و تحلیل نگرش مرتعداران شهرستان سپیدان در ارتباط با اهمیت مرتع……………………………………………………………………………………………………………………………………..80
جدول شماره 8ـ4: توصیف و تحلیل نگرش مرتعداران شهرستان سپیدان در ارتباط با مشارکت آنها در اجرای طرحهای مرتعداری ………………………………………………………………………………………………………83
جدول شماره 9ـ4 : توصیف و تحلیل نگرش مرتعداران شهرستان سپیدان در ارتباط با مشارکت آنها در شناسایی مشکلات در رابطه با اجرای طرح مرتعداری …………………………………………………………………86
جدول شماره 10ـ4: توصیف و تحلیل نگرش مرتعداران شهرستان سپیدان در ارتباط با مشارکت آنها در رفع مشکلات در رابطه با اجرای طرح مرتعداری ……………………………………………………………………….88
جدول شماره 11ـ4: توصیف و تحلیل نگرش مرتعداران شهرستان سپیدان در تامین نیروی کار در رابطه با اجرای طرح مرتعداری ………………………………………………………………………………………………………..90
جدول شماره 12ـ4: توصیف و تحلیل نگرش مرتعداران شهرستان سپیدان در در حفاظت و نگهداری از پروژه های اجرای طرح مرتعداری ……………………………………………………………………………………………93
جدول شماره 13ـ4: توصیف و تحلیل نگرش مرتعداران شهرستان سپیدان در ارتباط با عدم همکاری آنها در اجرای عملیات اصلاحی و احیایی …………………………………………………………………………………95
فهرست اشکال و نقشه ها
عنوان صفحه
شکل شماره 1ـ3: موقعیت مراتع مورد بررسی رو تصویر گوگل ………………………………………………..42
نقشه شماره 2ـ3: موقعیت ایران، استان فارس و شهرستان سپیدان ………………………………………………..43
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار شماره 1ـ4 : نحوه توزیع داده های نوع مرتع …………………………………………………………………..51
نمودار شماره 2ـ4: نحوه توزیع داده ها و نتیجه آزمون نرمالی کولموگروف ـ اسمیرنوف …………………52
نمودار شماره 3ـ4: توزیع داده های مساحت مرتع بر پایه متغیر نوع مرتع و فصل بهره برداری …………53
نمودار شماره 4ـ4: توزیع داده های سن مرتعداران و فرض نرمال بودن توزیع داده ها …………………….54
نمودار شماره 5ـ4: توزیع داده های تحصیلات مرتعداران روستایی و عشایری مورد تحقیق …………….56
نمودار شماره 6ـ4: توزیع داده های حاصل از نگرش مرتعداران نسبت به تاثیر طرحهای مرتعداری بر بیکاری منطقه ………………………………………………………………………………………………………………………..69
نمودار شماره 7ـ4: توزیع داده های نگرشی مرتعداران در ارتباط با برگزاری کلاسهای آموزشی و ترویجی ………………………………………………………………………………………………………………………………..72
نمودار شماره 8ـ4: توزیع داده های نگرشی مرتعداران در ارتباط با توجه اداره متولی امور مراتع به درخواستهای آنها…………………………………………………………………………………………………………………….74
نمودار شماره 9ـ4: توزیع داده های نگرشی مرتعداران در ارتباط با تاثیرطرح مرتعداری بر معیشت
آنها ……………………………………………………………………………………………………………………………………..76
نمودار شماره 10ـ4: توزیع داده های نگرشی مرتعداران در ارتباط با اطلاع آنها از اهداف طرحهای مرتعداری ……………………………………………………………………………………………………………………………..78
نمودار شماره 11ـ4: توزیع داده های نگرشی مرتعداران در ارتباط با اهمیت مرتع ………………………….81
نمودار شماره 12ـ4: توزیع داده های نگرشی مرتعداران در ارتباط با مشارکت آنها در اجرای طرحهای مرتعداری …………………………………………………………………………………………………………………………….84
نمودار شماره 13ـ4: توزیع داده های نگرشی مرتعداران در ارتباط با مشارکت آنها در شناسایی مشکلات در رابطه با اجرای طرح مرتعداری ……………………………………………………………………………………………86
نمودار شماره 14ـ4: توزیع داده های نگرشی مرتعداران در ارتباط با مشارکت آنها در رفع مشکلات در رابطه با اجرای طرح مرتعداری ………………………………………………………………………………………………..88
نمودار شماره 15ـ4: توزیع داده های نگرشی مرتعداران در تامین نیروی کار در رابطه با اجرای طرح مرتعداری …………………………………………………………………………………………………………………………….91
نمودار شماره 16ـ4: توزیع داده های نگرشی مرتعداران در حفاظت و نگهداری از پروژه های اجرای
طرح مرتعداری ……………………………………………………………………………………………………………………..93
نمودار شماره 17ـ4: توزیع داده های نگرشی مرتعداران در ارتباط با علت عدم همکاری آنها در اجرای عملیات اصلاحی و احیایی ……………………………………………………………………………………………………..96
چکیده:
تغییر و تحولات مدیریت مرتع در رابطه با طرحهای مرتعداری قدمتی نزدیک به 4 دهه دارد. تهیه طرحهای مرتعداری در استان فارس به سال 1348 برمی گردد و از آن تاریخ به بعد طرحهای متعددی تهیه میشود. به منظور بررسی تأثیر اجرای طرحهای مرتعداری بر نگرش و باور مرتعداران، مراتع دارای طرح مرتعداری شهرستان سپیدان مد نظر قرار گرفت. ملاک انتخاب این شهرستان، امکان دسترسی به دادههای صحیح و دقیق می باشد. روش تحقیق این مطالعه توصیفی و تحلیلی است. ابزار دسترسی به دادههای تحقیق پرسشنامه است. پرسشنامه ها در قالب طیف لیکرت طراحی گردید و برای بعضی سوالات از نوع باز انتخاب گردید. شیوه آماری رسیدن به نتایج استفاده از معادلات من ویت نی و همبستگی کرامر به منظور بررسی اختلاف و ارتباط آماری می باشد. بی سوادی و مضافاً کهولت سن از جمله نتایج بدست آمده می باشد. درصد قابل توجهی از مرتعداران مورد تحقیق از هر دو جامعه روستایی و عشایری مورد تحقیق متفق القول و بدون اختلاف نظر معنی دار اظهار می دارند که همکاری آنها کم و خیلی کم بوده است. تاثیر طرحهای مرتعداری بر بیکاری و بهبودی وضعیت معیشت از نظر هر دو گروه مرتعداران روستایی و عشایری در قسمت نامطلوب طیف لیکرت قرار گرفته است. از نظر مرتعداران مورد تحقیق وضعیت برگزاری کلاسهای آموزشی و ترویجی نامطلوب، اطلاع از اهداف طرحهای مرتعداری نامطلوب پاسخ داده شده است.
کلمات کلیدی: فارس، سپیدان، مشارکت، نگرش سنجی، مرتعدار، طرحهای مرتعداری
فصل اول
مقدمه و کلیات
1-1–مقدمه
منابع طبیعی بعنوان یک بستر برای رشد و توسعه اقتصادی جوامع و کشورها در سطوح خرد و کلان مطرح است. میزان استفاده از این منابع همراه با بهره برداری اصولی در رشد و توسعه اقتصادی جوامع و کشورها تاثیرگذار است. مسایل و مشکلات موجود در امر مدیریت مراتع اعم از مشکلات طبیعی، اقتصادی و اجتماعی، افزایش جمعیت انسانی و نیاز به ایجاد کار، درآمد و تامین مواد غذایی منجر به افزایش تعداد بهرهبرداران از مراتع به چندین برابر گردیده است (آذرنیوند، 1380).
مراتع بهعنوان قطب تولید گوشت، علوفه، حفظ آب، خاک و متضمن استمرار تولید در بخشهای دامداری از نقش ارزندهای در اقتصاد کشوربرخوردار است. این موهبت خدادادی با پتانسیل بالقوهای که دارد در صورت مدیریت صحیح علمی و اصولی حتی می تواند در سختترین شرایط آب و هوایی پاسخگوی نیازهای بهرهبردارن از این منبع تولید برای سالیان متمادی باشد (آذرنیوند، 1380).
درصد بالایی از دامهای کشور به مراتع وابستهاند و این مراتع هستند که میتوانند علاوه بر تولید گیاهان دارویی و صنعتی در شرایط آب و هوایی خشک ایران به مقدار بسیار زیادی از فرسایش خاک و هدررفت آب جلوگیری کنند و از طرفی موجب لطافت و پاکیزگی هوا، تولید و افزایش علوفه، تغذیه سفره های زیرزمینی و جلوگیری از شورشدن آبها و … شود (آذرنیوند، 1380).
بطور خلاصه حیات اقتصادی جامعه ما بهخصوص قشر عظیمی از مردم که فقط از راه دامداری و کشاورزی امرار معاش می کنند به مراتع وابسته است. در سالیان گذشته، با وجود اعمال سیاستهای مختلف مالکیت و بهره برداری مراتع، بدلیل وجود جمعیت نسبتا پایین و کیفیت نسبتا بهتر مراتع، تعادل و توازنی بین تعداد دام و ظرفیت مراتع وجود داشته است. در ادامه با سیر صعودی جمعیت از یکسو و بالا رفتن هزینه های زندگی و کاهش خود مصرفی از سوی دیگر
[یکشنبه 1399-09-30] [ 10:25:00 ب.ظ ]
|