فهرست مطالب

عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه

 

فصل اول: طرح تحقیق

 

الف) مقدمه  ………………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1

ب) بیان مسئله …………………………………………………………………………………………………………………………………………. 1

د) اهمیت و ضرورت تحقیق………………………………………………………………………………………………………………………. 3

ر) پیشینه تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………………………..3

ز) اهداف تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………………………….   6

س) سئوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………6

ش) فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………. 7

ص)روش تحلیل…………………………………………………………………………………………………………………………………………..7

ط)روش گردآوری داده ها…………………………………………………………………………………………………………………………..7

ظ ) نتایج مورد انتظار………………………………………………………………………………………………………………………………. 8

ک) برنامه زمانبندی انجام پایان نامه ………………………………………………………………………………………………………..8

 

فصل دوم : تعاریف و مبانی و مفاهیم نظری تحقیق

 

فصل دوم : ادبیات نظری تحقیق

2-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………….9

2-2- تعاریف و مفاهیم……………………………………………………………………………………………………………………………….9

2-2-1- تعریف سیستم حمل و  نقل شهری……………………………………………………………………………………………9

2-2- 2- انواع سیستم های حمل و نقل عمومی شهری………………………………………………………………………10

الف) مترو……………………………………………………………………………………………………………………………………………..10

ب) قطار سبك شهری………………………………………………………………………………………………………………………..10

ج) منوریل…………………………………………………………………………………………………………………………………………..11

د) تراموا…………………………………………………………………………………………………………………………………………….12

ه) اتوبوس…………………………………………………………………………………………………………………………………………12

و) تاكسی و خودروهای شخصی………………………………………………………………………………………………………….13

2-2-3- تعریف پایانه ها و ارتباط با  سیستم حمل و نقل شهری………………………………………………………….13

الف) مشخصات پایانه……………………………………………………………………………………………………………………………..14

ب)  عوامل ساخت پایانه ها………………………………………………………………………………………………………………….14

2-2-4- انواع پایانه ها ازنظر مقیاس…………………………………………………………………………………………………………15

2-2-5- انواع پایانه ها……………………………………………………………………………………………………………………………….15

2-2-6- عملکرد پایانه ها…………………………………………………………………………………………………………………………..16

2-2-7- وظایف پایانه ها…………………………………………………………………………………………………………………………..17

2-2-8- مفهوم ایستگاه پایانه ای مترو و فضای جمعی آن…………………………………………………………………..17

الف) فضای تصمیم گیری……………………………………………………………………………………………………………………..19

ب) فضاهای فرصت یا مکث……………………………………………………………………………………………………………….19

ج) فضاهای حرکتی…………………………………………………………………………………………………………………………….19

2-2-9- مفهوم فضای عمومی و ابعاد اجتماعی آن………………………………………………………………………………21

2-3- رویکردهای نظری………………………………………………………………………………………………………………………  24

2-3- دیدگاه های نظری حمل و نقل درون شهری………………………………………………………………………………24

2-3-1- نظریه های حمل و نقل شهری تا دهه 1910 ………………………………………………………………………24

2-3-2-  نظریه های حمل و نقل شهری از 1920 تا 1970………………………………………………………………26

2-3-3-  نظریه های حمل و نقل شهری از 1980 تا كنون………………………………………………………………..28

2-4-  مدل ها و روش های تحقیق………………………………………………………………………………………………………….30

2-4-1- بررسی الگوهای توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی…………………………………………………………….30

2-4-2- توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی……………………………………………………………………………………….30

2-4-3- سیاست ها و اصول کلی توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی……………………………………………..31

2-5- مکانیابی……………………………………………………………………………………………………………………………………………33

2-5-1- معیارهای مکانیابی……………………………………………………………………………………………………………………..33

2-5-2- مکانیابی ایستگاه های مترو………………………………………………………………………………………………………34

 

2-5-3- انواع ایستگاه های مترو و مکانیابی نقاط ……………………………………………………………………………….35

الف) ایستگا ه های انتهایی……………………………………………………………………………………………………………….35

ب) ایستگاه های اجباری………………………………………………………………………………………………………………..35

ج) ایستگاه های میانی……………………………………………………………………………………………………………………35

2-6- اصول و برنامه ریزی درونی پایانه……………………………………………………………………………………………… 36

الف) اصل جامعیت…………………………………………………………………………………………………………………………….. 36

ب) اصل سازگاری فضاها ، فعالیت ها و همجواری درونی……………………………………………………………….36

ج) اصل ایمنی……………………………………………………………………………………………………………………………………36

د) اصل امنیت…………………………………………………………………………………………………………………………………..36

ه) اصل دسترسی آسان…………………………………………………………………………………………………………………….36

و) اصل تمرکز……………………………………………………………………………………………………………………………………36

ی) خوانایی فضاهای پایانه…………………………………………………………………………………………………………………..36

ن) سازگاری فعالیت پایانه با کاربری های اطراف………………………………………………………………………………36

2-7-  تجارب جهانی…………………………………………………………………………………………………………………………….. 37

2-7-1- معرفی پروژه های موفق مترو در جهان……………………………………………………………………………………37

الف) متروی کوپنهاگ…………………………………………………………………………………………………………………………….37

ب) متروی برلین………………………………………………………………………………………………………………………………….37

پ) ام تی آر هنگ کنگ چین…………………………………………………………………………………………………………..38

ث) متروی نیویورک آمریکا…………………………………………………………………………………………………………………39

ج) متروی پاریس پاریس – فرانسه…………………………………………………………………………………………………….40

م) متروی لندن – انگلستان ………………………………………………………………………………………………………………41

ن) متروی مسکو – روسیه………………………………………………………………………………………………………………….41

و)متروی دبی……………………………………………………………………………………………………………………………………….44

ه) ایستگاه های مختلف استکهلم سوئد …………………………………………………………………………………………..44

ی) ایستگاه بلوار فورموسا ـ کائوسیونگ، تایوان……………………………………………………………………………….. 46

2-7-2- ابعاد اجتماعی در تجارب جهانی موفق………………………………………………………………………………………46

نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………….47

 

فصل سوم : بررسی و شناخت وضع موجود

 

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………50

3-1- ویژگیهای عمومی شهر تبریز………………………………………………………………………………………………………….50

3-2-  مطالعات جغرافیایی شهر تبریز………………………………………………………………………………………………………52

الف) توپوگرافی…………………………………………………………………………………………………………………………………….52

ب)  هیدرولوژی…………………………………………………………………………………………………………………………………52

ج)  مورفولوژی………………………………………………………………………………………………………………………………….52

3-3-  اقلیم………………………………………………………………………………………………………………………………………………52

3-4- جغرافیای سیاسی شهر تبریز………………………………………………………………………………………………………..58

3-5- ویژگیهای تاریخی تبریز…………………………………………………………………………………………………………………58

3-6- ویژگیهای فرهنگی _ اجتماعی  شهر تبریز……………………………………………………………………………….59

3-7- ویژگی‌های جمعیتی و نیروی انسانی شهر تبریز………………………………………………………………………60

3-8- ویژگی‌های اقتصادی منطقه…………………………………………………………………………………………………………60

3-9- ویژگی‌های كالبدی شهر تبریز…………………………………………………………………………………………………….63

3-10- مطالعات زیست‌محیطی……………………………………………………………………………………………………………..65

الف) آلودگی هوا………………………………………………………………………………………………………………………………..65

ب)  آلودگی خاك…………………………………………………………………………………………………………………………….66

ج) آلودگی آبهای سطحی و زیرزمینی……………………………………………………………………………………………..66

3-11- تاسیسات شهری تبریز…………………………………………………………………………………………………………………66

الف) بررسی وضعیت شبكه و تاسیسات آب و فاضلاب شهر تبریز…………………………………………………..67

ب) مشخصات برق تبریز و نیروگاه های آن………………………………………………………………………………………..67

ج) مخابرات…………………………………………………………………………………………………………………………………………..68

د)  مشخصات و بررسی وضعیت گاز طبیعی در شهر تبریز……………………………………………………………..68

3-12- مطالعات شهرسازی و معماری……………………………………………………………………………………………………..69

3-13- شبكه راه های منطقه…………………………………………………………………………………………………………………….69

3-14- شبکه ارتباطی_شبکه معابر………………………………………………………………………………………………………….69

3-15- حمل و نقل همگانی……………………………………………………………………………………………………………………..72

3-16- زمینه مطالعات سیستم حمل و نقل سریع همگانی تبریز…………………………………………………………75

3-17- سابقه واگن اسبی در تبریز…………………………………………………………………………………………………………..77

3-18- مترو و قطار شهری……………………………………………………………………………………………………………………….77

الف) نقشه مترو شهر تبریز و بررسی خطوط قطار شهری تبریز……………………………………………………….78

ب) ایستگاه های خط یک قطار شهری تبریز…………………………………………………………………………………..80

3-19-  تجهیزات سازمان قطار شهری تبریز…………………………………………………………………………………………81

3-20- معرفی دپو و پارکینگهای خط1 قطارشهری تبریز…………………………………………………………………….82

الف ) پایانه ائل گولی…………………………………………………………………………………………………………………………….82

ب ) پایانه لاله……………………………………………………………………………………………………………………………………….83

3-21 – ناوگان قطار شهری تبریز…………………………………………………………………………………………………………….83

3-22 – معرفی ایستگاه های خط یک……………………………………………………………………………………………………..84

 

فصل چهارم : الگوهای تحلیلی و ارزیابی ایستگاه ها

 

4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………89

4-2 – تعیین عوامل و متغییرها……………………………………………………………………………………………………………….89

4-2-1- عوامل موثر درارزیابی ایستگاه ها……………………………………………………………………………………………….89

4-2-2- تعریف عوامل موثر درارزیابی…………………………………………………………………………………………………… 90

4-2-3- متغیرهای عوامل موثر در مکانیابی ایستگاه ها………………………………………………………………………..90

4-2-4- متغییرهای بررسی……………………………………………………………………………………………………………………..90

4-3- شاخص های انتخاب شده……………………………………………………………………………………………………………..95

4-4- پرسشنامه شاخص های انتخاب شده……………………………………………………………………………………………97

4-5- روش AHP………………………………………………………………………………………………………………………………….101

4-5-1- ایجاد ماتریس مقایسه دو تایی……………………………………………………………………………………………….101

4-5-2- محاسبه وزن های معیار…………………………………………………………………………………………………………..102

4-5-3- وزن دهی گزینه ها………………………………………………………………………………………………………………….102

4-5-4- تخمین نسبت توافق………………………………………………………………………………………………………………..103

4-6- تحلیل فرایند سلسله مراتبی AHP برای ایستگاه یک از فاز یک قطار شهری تبریز……………..103

4-6-1- ماتریس مقایسه دو تایی معیارهای بکار رفته در شاخص های کالبدی، زیست محیطی، اجتماعی- فرهنگی و نظم و ایمنی ایستگاه یک  تا هفت…………………………………………………………………..103

4-6-2- بررسی سازگاری در قضاوتها…………………………………………………………………………………………………….103

4-7- نتیجه گیری تجزیه و تحلیل ایستگاه ها با روش Ahp…………………………………………………………….136

4-8- نقشه کاربری اراضی در ایستگاه های فاز یک خط یک………………………………………………………………142

4-8-1- نوع کاربری ها، مساحت کاربری ها و درصد سطح اشغال شده هر کاربری در ایستگاه های فاز یک…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..143

4-9- نتایج بررسی کاربری اراضی در هفت ایستگاه اول از فاز اول خط یک مترو شهری تبریز…..143    الف) نتایج بررسی کاربری اراضی در ایستگاه های شماره یک و دو از فاز اول خط یک مترو شهری تبریز……………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 143

ب)نتایج بررسی کاربری اراضی در ایستگاه های شماره سه وچهار از فاز اول خط یک مترو شهری تبریز…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………146

ج) نتایج بررسی کاربری اراضی در ایستگاه های شماره پنج، شش وهفت از فاز اول خط یک مترو شهری تبریز…………………………………………………………………………………………………………………………………………….148

4-10- سازگاری کاربری ها , نقشه سازگاری کاربری های  ایستگاه ها…………………………………………..151

 

فصل پنجم : آزمون فرضیه ها ، نتیجه گیری و پیشنهادها

 

1-5-  مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………….156

5-2- آزمون فرضیه ­ها……………………………………………………………………………………………………………………………156

• فرضیه اول…………………………………………………………………………………………………………………………………157
• فرضیه دوم…………………………………………………………………………………………………………………………………157
• فرضیه سوم……………………………………………………………………………………………………………………………….158

5-3- نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………….159

5-4-پیشنهادات………………………………………………………………………………………………………………………………………161

) مقدمه :

رشد روز افزون جمعیت و بالا رفتن نرخ مالکیت سواری و افزایش جریان ترافیک شهری باعث ایجاد مشکلات در امر جابه جایی مسافران شده است. یکی از مهمترین عناصر شهری ، سیستمهای حمل و نقل عمومی شهرها است. از طرفی حمل و نقل عمومی و جابه جایی مسافران به عنوان یکی از مهمترین عوامل توسعه شهری نام برده میشوند. بهره برداری مطلوب از یک سیستم حمل ونقل در گرو شناسایی آن سیستم و خصوصیات آن است. اولین گام مهم و ضروری در شناسایی سیستم حمل و نقل عمومی یک شهر شناسایی محل استقرار پایانه ها است.کارایی سیستم حمل و نقل عمومی یک شهر بستگی به مکانهایی است که پایانه ها در آن مکانها به وجود آمده اند. انجام مطالعات تحلیلی قبل از استفاده و بهره برداری از سیستم حمل و نقل شهری لازم و ضروری است که در این پایانامه به تحلیل الگوهای مکانیابی ایستگاهای مترو (شهر تبریز) خواهیم پرداخت. نحوه استقرار پایانه ها ،سازگاری با کاربری های اطراف محیط خود و همسایگی ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت..

 

Abstract

In order to monitoring nature and genetic properties of salt-affected soils under influence of Urmia Lake in Miandoab region, western-Azerbaijan province, seven soil profiles were described, sampled, and analyzed. The significant differences between the soluble values of Cl-1, Na+1, K+1, Mg+2, and Ca+2 at each profiles date indicated clearly a temporal distribution, which can be attributed to other soils properties (e.g., particle-size distribution) and the high soluble salt content of groundwater in the study area. Based on the values of organic carbon (OC), the majority of soil samples were categorized as extremely poor (< 0.6% of OC) and poor (0.6-1.2% of OC) probably due to poor plant growth and low input rates of organic matters. In accordance with the soil texture and the low organic matter content, the cation exchange capacity (CEC) of the soils were rated in low to medium category, ranging 6 to 27 cmol kg-1. The soils indicated some differences in the value of iron oxides and their vertical distribution within the profiles that might related to pedogenic processes, seasonal fluctuations in water table, and repeated cycles of sediment accumulation. The XRD patterns of the clay fraction from all of the soil profiles exhibited a similar composition of phyllosilicate minerals, including illite, smectite, chlorite, vermiculite, and kaolinite. Indeed, the minerals were similar in type but some different were observed in the intensity, position, and peak figure of them (except kaolinite) mainly due to the change in drainage condition and ground water table depth. Suggested management practices to improve of these soils are the combination of physical management, leaching and drainage, the application of elemental S, organic matter, farm manure, mulching, and planting of salt-tolerant crops.

Keywords: salt-affected soils, Soil profile, Drainage condition, Iron oxides, Clay minerals.

Chapter one

 

Introduction

Salt-affected soils are found on more than half of the earth arable lands. They dominate most arid and semi-arid environments of the world. However they can also be occur in other areas where the climate and mobility of salts cause saline waters and soils for short period of time (Brady and Weil, 1999). Worldwide about one third of the irrigated lands have salt problems.

Salt-affected soils deteriorate as a result of changes in soil reaction (pH) and in the proportions of certain cations and anions present in the soil solution and on the exchangeable sites. These changes lead to osmotic and ion-specific effects as well as to imbalances in plant nutrition, which may range from deficiencies in several nutrients to high levels of sodium (Na+). Such changes have a direct impact on the activities of plant roots and soil microbes, and ultimately on crop growth and yield (Naidu and Rengasamy, 1993; Mengel and Kirkby, 2001).

Salt-affected soils are classified as saline, sodic, and saline-sodic soils. Briefly, saline soils are detoured by high levels of soluble salts, sodic soils have high levels of exchangeable sodium, and saline-sodic soils have high contents of both soluble salts and exchangeable sodium. The parameters determined to describe salt-affected soils depend primarily on the concentrations of soluble salts in the saturation extract (ECe), the soil pH, the sodium adsorption ratio (SAR),

 and the percentage of exchangeable Na+ of the soil (ESP). Accordingly, saline soils have traditionally been classified as those in which the ECe > 4 dS m-1, pH < 8.5, SAR < 13, and ESP < 15; sodic soils have an ECe < 4 dS m-1, pH > 8.5, SAR > 13, and an ESP > 15%; and saline-sodic soil have an ECe > 4 dS m-1, pH < 8.5, SAR > 13 and an ESP > 15% (Sparks, 2003).

In general, soil salts are mainly chlorides and sulphates of sodium, calcium, magnesium and potassium. Saline soils contain a concentration of these salts sufficient to interfere with the growth of many plants. Salts are commonly brought to the soil surface by evaporating water, creating a white crust, which accounts for the name white alkali that is sometimes used to designate these soils (Mengel and Kirkby, 2001).

Sodic soils are an important category of salt-affected soils that exhibit unique structural problems as a result of certain physical processes (slaking, swelling, and dispersion of clay) and specific conditions (surface crusting and hardsetting) (Qadir and Schubert, 2002). These problems can affect water and air movement, plant available water holding capacity, root penetration, seedling emergence, runoff and erosion, as well as tillage and sowing operations.

As the use of sodic soils for crop production is expected to increase in the near future, the sustainable use of such soils for food and feed production will become a serious issue. However, if mismanaged, the use of sodic soils could aggravate salinity and sodicity problems. Sodic soils are ameliorated by providing a readily available source of calcium (Ca2+), to replace excess Na+ on the cation exchange complex. The displaced Na+ is leached from the root zone through the application of excess irrigation water. This requires adequate amounts of water and an unimpeded flow through the soil profile. Over the past 100 years, several different site-specific approaches—involving the use of chemical amendments, tillage, crop diversification, water, and electrical currents—have been used to ameliorate sodic soils. Of these, chemical amendments have been used most extensively (Oster et al., 1999).

Saline-sodic soils have characteristics intermediate between those of saline and sodic soils. Like saline soils, they contain appreciable levels of natural soluble salts, as shown by ECe levels of more than 4 dS m-1. But they have higher ESP levels (greater than 15) and higher SAR values (at least 13). Crop growth can be adversely affected by both excess salts and excess sodium levels. The physic-chemical conditions of saline-sodic soils are similar to those of saline soils.

The problems of salt-affected soils have serious implications in the semi-arid region where both soil and land were prone to different levels of salinity. Salinity-induced land degradation is a major issue in Iran. In addition, sodicity-induced land degradation and microelement salinity such as boron salinity have been developed in some of its areas. The salinization of land resources in Iran has been the consequence of both naturally occurring phenomena (causing primary or fossil salinity and/or sodicity) and anthropogenic activities (causing secondary salinity and/or sodicity) (FAO, 2000).

In Iran more than 25 million ha (over 15%) from total land have associated with saline and sodic characteristics (Mahler, 1979; Barzgar 2002) and most of the land are found in the Central Plateau, the Khuzestan Plain and the northwest regions of the country.

In western-Azerbaijan province, about 24,500 hectares of the studied land have the quality of salt-affected soils (Samadi, 1963) and the most of these areas are located at the margins of Urmia Lake. In the past, most of these lands were used as natural pasture but in recent years due to the development of cultivation, the use of such land has expanded rapidly for cropping.

In view of the fact that salt-affected soils are very sensitive to degradative aspects, it is essential to first determine the basic characteristics of the soils before improvement any management strategies. To examine this hypothesis, the combination of environmental, morphological, physicochemical, and mineralogical properties was investigated in a salt-affected plain from Miandoab region (with area of 16,503 ha) in western-Azerbaijan province (36° 59’ to 37° 16’ N and 45° 40’ to 46° 0’ E).

The main aims of the research are as following:

• To evaluate the basic characteristics of the examined region using a combination of morphological and physiochemical attributes.
• To determinate the clay mineral types and iron oxides forms as well as their genetics in soils of the region.
• To investigate the potential and limitations soils of the region and provide some data that focus on employing more sustainable management systems for soil reclamation and improvement strategies.

 

Chapter two

 

Overviews

 

2.1 Overview of Salt-Affected Soils

While salinity is often thought of as a soil issue characterized by the accumulation of high total soluble salt concentrations, it encompasses plant responses as well as effects of topically

چکیده……………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………

مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

فصل اول:کلیات تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………

1-1 بیان مسئله…………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………..1

1-2ضرورت پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….1

1-3اهداف پژوهش………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………2

1-4 سئوالات تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..2

1-5 فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………2

1-6 روش گرد آوری اطلاعات………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………2

1-6 1 تجزیه و تحلیل اطلاعات………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………2

1-6-1.جامعه آماری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………3

1-8  حجم نمونه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………3

1-9- روش نمونه گیری……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3

1-9 موانع ومشکلات تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3  فصل دوم:مبانی نظری …………………………………………………………………………………………………………………………….4  2-1پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….5

2-1 مشارکت……………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………….8

2-1-1 انواع مشارکت………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………9

2-1- 1- 1 مشارکتبراساسسطوح مشارکت……………………………………………………………………………………………………………..9

2-1-1-2 مشارکت بر حسب چگونگی دخالت مردم………………………………………………………………………………………………………………………….9

2-1-1- 3   مشارکت بر حسب نوع سازماندهی………… …………………………………………………………………………………………………………………………..9

2-1-1- 4 مشارکت بر حسب چگونگی عضویت(کیفیت دخالت مردم…………………………………………………. ) ………………………………………………….9

2-1-1- 5 مشارکت بر حسب موضوع…………………………………………………………………………………………… …………………………………………………….10

2-1- 1- 5-1 مشارکت سیاسی…………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………….10

الف

• 1-1- 5- 1-1 پیشینه ادبیات مشارکت سیاسی در جهان……………………………………………………………………………… ……………………………12

2-1- 1- 5-1- 2 پیشینه ادبیات مشارکتی در ایران…………………………………………………………………………… ………………………………………………………13

2-1- 1- 5-1- 3 اهمیت مشارکت در انقلاب اسلامی……………. ………………………………………………………………………………………………………………..16

2- 1-1- 5- 1-4  انواع مشارکت سیاسی……………………………………………………………………………………………………………………………………..17

• 1- 1-5- 2 مشارکت اقتصادی……………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………….17

2-1- 1-5-3 مشارکت اجتماعی……………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………17

• 1- 1-5- 4 مشارکت فرهنگی…………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………….18

  • 1- 6 مشارکت بر حسب کارکرد مشارکت……………………………………… ……………………………………………………………………………………………18

2-1- 1- 7 پیامدهای میزان مشارکت شهروندان  در انتخابات ریاستجمهوری……………………………………………………………………… ………………………18

2-1- 1- 7-1  در صورت مشارکت حداکثری………………………………………………………………………………………………………………………………………….19

2-1- 1- 7-1- 1 در سطح داخلی………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..19

2-1- 1- 7-1- 1- 1 از بعد سیاسی…………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………..19

2-1- 1- 7-1- 1- 2 در حوزه اقتصادی………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………….19

2-1- 1- 7-1- 1- 3 در حوزه نظامی-امنیتی………………………………………………………………………………………………… …………………………………………..19

2-1- 1- 7-1- 1- 4  در حوزه روانی- اجتماعی…………………………………………………………………………………………… …………………………………………..20

2-1- 1- 7-1- 2  در سطح منطقهای ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..20

2-1- 1- 7-1- 2- 1 در حوزه سیاسی………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………19

2-1- 1- 7-1- 2- 2  در حوزه اقتصادی……………………………………………………………………………………………… …………………………………………………19

2-1- 1- 7-1- 2- 3  در حوزه نظامی-

امنیتی………………………………………………………………………………………………………………………………………….20

2-1- 1- 7-1- 2- 4  در حوزه روانی- اجتماعی……………………………………………………………………………………….. ……………………………………………..20

2-1- 1- 7-1- 3  حوزه فرامنطقهای…………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………..20

2-1- 1- 7-1- 3- 1  از بعد سیاسی……………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………….20

2-1- 1- 7-1- 3- 2  در حوزه اقتصادی………………………………………………………………………………………………  …………………………………………………20

2-1- 1- 7-1- 3- 3  در حوزه نظامی-امنیتی…………………………………………………………………………………….. …………………………………………………….20

2-1- 1- 7-1- 3- 4  در حوزه روانی- اجتماعی………………………………………………………………………………… ……………………………………………………..20

ب

2-1- 1- 7-2  مشارکت محدود و حداقلی شهروندان…………………………………………………………………………………. ………………………………………. ..2

• انتخابات…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..23

2- 2-1 انواع انتخابات……………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………24

2- 2- 1-1 انتخابات مستقیم و غیر مستقیم………………………………………. ……………………………………………………………………………………………….24

2- 2- 1-2 انتخابات محدود و همگانی……………………………………………………………………………………….. ………………………………………………..24

• 2- 1-3 انتخابات اکثریتی یک مرحله ای (ساده )ودو مرحلهای………………………………………………………….. …………………………………………..24

2-2- 1- 4 انتخابات علنی و مخفی…………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………….25

2- 2- 1-5 انتخابات اختیاری واجباری………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………25

2- 2- 1-6 انتخابات فردی یا جمعی……………. …………………………………………………………………………………………………………………………………..25

2- 2- 1-7 انتخابات لیست بسته ولیست باز…………………………………………………… …………………………………………………………………………………..25

2- 3  انتخابات در جمهوری اسلامی ایران……………………………………………………………………… ………………………………………………………………..26

2- 3-1   انتخابات مجلس شورای اسلامی…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………26

• 3- 2 انتخابات شورای شهر……………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………..28

2-4 هدف از انتخابات ریاستجمهوری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………28

2-4- 1  مسئولیت اجرای قانون اساسی اصل 113………………………………………………………………………………………………………………………………………29

2-4- 1- 1 نظریه مسئولت گسترده…………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………..29

2-4- 1- 2 نظریه مسئولیت محدود…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………29

2-4- 2 وظایف واختیارات رئیس جمهور……………………………………………………………………………………………………………………………………………….29

2-4- 2- 1 مسئولیت اجرای قانون اساسی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………29

2-4- 2- 2 در امور بینالملل…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..29

2-4- 2- 2-1 امضاء قرارداد…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..29

2-4- 2- 2-2-  اعزام و پذیرش سفیران…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….29

2-4- 2- 3 ریاست و مسئولیت شورای عالی کشور……………………………………………………………………………………………………………………………………29

2-4- 3 وظایف و اختیارات رئیس جمهور در ارتباط با قوای مقننه و قضائیه ………………………………………………………………………………………………….29

2-4- 3- 1  رئیس جمهور و قوه مقننه…………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………….29

پ

2-4- 3- 1-1 – همهپرسی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..29

2-4- 3- 1-2 عزل و نصب وزیران…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………30

2-4- 3- 1-3  توقف انتخابات………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………30

2-4- 3- 1-4  حضور و احضار در مجلس……………………………………………………………………………………………………………………………………………….30

2-4- 3- 2-رئیس جمهور و قوه قضائیه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………30

2-4- 4  وظایف و اختیارات رئیس جمهور درریاست و اعمال قوه مجریه……………… ……………………………………………………………………………………..30

2-4- 4- 1 ریاست هیئت وزیران…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….30

2-4- 4- 2  نظارت بر کار وزیران…………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………30

2-4- 4- 3  تعیین سرپرست برای وزارتخانه های بدون وزیر……………………………………. ………………………………………………………………………………….30

2-4- 4- 4  هماهنگی تصمیمات وزیران…………………………………… …………………………………………………………………………………………………………….30

2-4- 4- 5  تعیین خط مشی  دولت با همکاری وزیران……………………………………. ………………………………………………………………………………………..30

2-4- 4- 6  اعطای نشان دولتی……………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………30

• 4- 7 ریاست عالی سازمان های وابسته…………………………………………………………………………………………………………………………………………….31
• حاکمیت……………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….31
• گزارش میزان مشارکت مردم در دوره های مختلف انتخابات ریاست جمهوری……….. …………………………………………………………………………….32
• چالشهای انتخابات ریاست جمهوری…………………………………………………. ……………………………………………………………………………………….36

• -8 انگیزههای مشارکت مردم در انتخابات…………………………………………………. ……………………………………………………………………………………38

  • 1 انگیزههای مشارکت مردم بر اساس نوع حکومت……………………………………. …………………………………………………………………………………..38

2-8- 2  انگیزههای مشارکت مردم بر اساس نظریات مختلف………………………………. ……………………………………………………………………………………39

• مشارکت در انتخابات……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………40

2-12  عوامل موثر در مشارکت انتخاباتی…………………………………………. …………………………………………………………………………………………………41

• عوامل محیطی و سیستیماتیک………………………………………………………………………………………………………………………………………………….41

2-12-1- 1 سطح نوسازی……………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………41

2-12-1- 2 عوامل فرهنگی………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………….  42

2-12-1- 3 گروه های ذی نفوذ…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….42

ت  2-12-1- 4 شرایط اقتصادی………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………42

2-12-1- 5 آداب و رسوم…………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………..42

2-12-1- 6  نظام حزبی………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..42

2-12-1- 7  تاثیرگذاری شهروندان در انتخابات…………………….. ……………………………………………………………………………………………………………..43

2-12-1- 8  اهمیت انتخابات…………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………  43

2-12-1- 9  رقابتی بودن انتخابات…………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………43

2-12-1- 10  تفاوت آشکار دو کاندیدا………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………..43

2-12-1- 11- هزینه انتخابات……………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………44

2-12-1- 12  حجم تبلیغات……………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………….44

2-12-1- 13  تبلیغات انتخاباتی…….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………44

2-12-1- 15 تهدید عوامل بیگانه………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………44

2-12-1- 16 مدت زمان فاصله دو انتخابات….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………..44

2-12-1- 17 رایدهی استراتژیک…………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………….45

2-12-1- 18 رسانه ها………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………….45

2-12-1- 19 گفتمان سیاسی……………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………….47

• عوامل فردی و اجتماعی……………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………..47

2-12-2- 1 تعهد مدنی………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………47

2-12-2- 2 هویت حزبی…………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….48

2-12-2- 3 خلقیات ایرانی………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………..48

2-12-2- 4 احساس تاثیر گذاری سیاسی…………… …………………………………………………………………………………………………………………………………49

2-12-2- 5 اعتماد سیاسی……………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………….49

2-12-2- 6 تحصیلات………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..50

22-12-2– شغل………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………50

-12- 2- 7 درآمد…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 50

ث       2-12- 2- 9 سن……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….50

2-12-2-  10 تنوع جنسی………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..50فصل سوم :موقعیت جغرافیایی …………………………………………………………………………………………………52

3-1 موقعیت………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………53

3-1- 1 موقعیت نسبی…………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………..54

3-2-  متغیر های تحقیق………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………55

3-3-    مواد و روش ها………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….56

3-2 پیشینه تاریخی………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………..56

3-3 اقلیم (آب و هوا…………) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….58

3-4 منابع آب………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………58

3-5 توپوگرافی……………………….. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………59

3-5- 1 ناهمواری………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………59

3-5- 2 شیب………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………………60

3-6 جمعیت……………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………….60

3-6- 1 تعداد جمعیت…………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………60

3-6- 2 توزیع جمعیت……………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………….60

3-6- 3  تراکم نسبی………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………..61

3-6- 4  توزیع جنسی……………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….61

3-6- 5  مهاجرت………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………….62

3-6- 6  سطح سواد……………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………..63

3-6- 7  اقوام و نژاد…………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………….63

3-6- 8 زبان………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………63

3-7  جاذبههای محیطی………………………………….  ………………………………………………………………………………………………………………………………..63

3-7- 1  وضعیت اقتصادی……………  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………63

ج  3-7- 1- 1 جذب سرمایه…………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………63

3-7- 2  موقعیت ارتباطی………………………………………………..  …………………………………………………………………………………………………………………64

3-7- 3  مرکزیت  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………64  فصل چهارم :یافته های تحقیق ………………………………………………………………………………………………..66

4-1 توصیف داده ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..67

4-2 تحلیل داده های میدانی…………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………….99

فصل پنجم :ارزیابی فرضیه ها ……………………………………………………………………………………………………..104

مقدمه………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………….105  5-1 ارزیابی فرضیه ها………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………..106

5-1- 1 ارزیابی فرضیه اوّّل……………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………..106

5-1- 2 ارزیابی فرضیه دوّّم……………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………..107

5-2 نتیجهگیری ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………108

5-3ر پیشنهادها………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………111

فهرست جداول  

2-1 تعداد رای دهندگان با میزان مشارکت در انتخابات ریاستجمهوری…………… ………………………………………………………………………………………..22

2-2 میزان مشارکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی از ابتدا پیروزی انقلاب……….. …………………………………………………………………………………..27

2-3 یازده دوره انتخابات در جمهوری اسلامی ایران………………………………………….. …………………………………………………………………………………….35

2-4 – تعداد داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری………………………………………………… ……………………………………………………………………………………36

3-1 آب و هوای تهران………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………..60

3-2 جغرافیای انسانی………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………60

3-3 جغرافیای طبیعی……………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………… 60

3-4 آب وهوا……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………….60

ح

فهرست نقشه ها  

3-1 نگاره مهواره تهران …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..53

3-2-  نقشه شهر تهران………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………54

3-3 نقشه مناطق تهران  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..55

فهرست نمودار

2-1-   مشارکت محدود و همگانی…………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………….21

2-2-  نمودار یازده دوره انتخابات………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………..34

2-3-  آرایش واجدان شرایط رای دادن……………………………………………………………………………………. …………………………………………………………..40

2-4-  عوامل موثر بر مشارکت………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………….41

 

ر

چکیده:  

مشارکت در انتخابات و رأیدادن از مولفه های اساسی رفتار سیاسی شهروندان محسوب میشود.رفتار رای-دهی پدیدهای است که به تعداد زیادی مولفه با وزن و تاثیر متفاوت وابسته است پژوهشحاضر  ،

در صدداست به این سئوال پاسخ دهد که مولفه های تاثیرگذار بر مشارکت مردم در انتخابات ریاستجمهوری کدامند؟در این راستا،فرضیه های زیر مطرح شدند.

• انتظار میرود میان برخی از مولفه های منابع اجتماعی، با مشارکت شهروندان در انتخابات رابطه معنا داردرجهت مثبت وجودداشته باشد.
• انتظار می رود میان منابع انگیزشی و آموزه های دینی با مشارکت شهروندان درانتخابات همبستگی معنادار در جهت مثبت وجود داشته باشد.

تاثیر برخی از مهمترین مولفه های منابع اجتماعی،آموزه های دینی و عوامل انگیزشی بر مشارکت شهروندان در انتخابات ریاستجمهوری مورد سنجش قرار گرفت.

جهت ارزیابی فرضیه هااز روش پیمایشی در تابستان 93 در شهر تهران استفاده گردید.ازآنجا که جامعه آماری تحقیق 6521547 نفر بود براساس روش خوشه ای و فرمول کوکران پرشسنامه بین حجم نمونه متشکل از 530 نفر واجد شرایط رأی دادن توزیع گردید و بین آنها 530 یرسشنامه صحیح جمعآوری گردید.نتایج حاصل از این مطالعه نشان میدهد. انگیزههای چون حمایت از نظام،تقویت همگرائی و انسجام ملّّی،منافع ملّّی و پیروی از مقام رهبری رابطه معناداری با مشارکت شهروندان تهرانی در انتخابات دارند و پاسخدهندگان انگیزههای مذکور را مهمترین دلایل شرکت در انتخابات عنوان کردهاند.

مولفه های چون دینداری، انجام تکالیف شرعی و عدالت اقتصادی از بین آموزه های دینی و از میان منابع  اجتماعی  علاقهمندی به سیاست ، اعتماد سیاسی و رسانه ها رابطه معناداری با مشارکت شهروندان تهرانی  در انتخابات وجود دارد امّّا تأثیر مولفه های درآمد، تحصیلات مثبت ارزیابی نمیشود.

واژه های کلیدی:انتخابات،رفتار انتخاباتی، مشارکت سیاسی،ریاستجمهوری و رای دادن.

 

مقدمه

انتخابات از ابزارهایتحقق مردم سالاری و ازمولفه های مشارکتسیاسی است،کهیکی از معیارهای سنجش مردمسالاری بهشمارمیرود.ازجمله دلایل مطاله وتحقیق،بررسی مولفه های تاثیرگذار برحضور شهروندان در پای صندوقهای رای وراه هایافزایش این حضور است.برگزاری انتخابات آزاد ومبتنی برقانون از مهمترین مشخصه های -آزادی و مردمسالاری درکشور وجوامعیکه درآنها نهادهای برخاسته ازمردم ارکان اصلی تصمیمگیری وکارگزاران آنهادرغیاب مردم اجازه ندارندسرنوشتکشورشانرا رقم بزنند.بنابراین یکی ازمولفه های مشروعیت نظامهای سیاسی درسراسر جهان میزان مشارکت سیاسیمردم درآن است،بدون شک انتخاباتمنظومهای است متشکل ازاجزای مختلفکه اراده وخواست یک ملتدرآن تجلی پیدا میکند.در نظام جمهوریاسلامیایران براساسنظر امامخمینی(ره) میزان رای ملت است.از طریق انتخابات است که مردم میتوانند بهصورت مستقیم نظرات خودرادرباره تصمیمات مهم ابراز نمایند علاوه بر این معمولا حضور مردم در پای صندوقهای رای یکی ازشاخصهای توسعه سیاسی درهرکشور استکه نمایانگر تعلق خاطر مردم به کشور و سرزمین میباشد.

رایدهی ومشارکت در انتخابات به عنوان مهمترینعرصه حضورمردم درتصمیمگیری برایتعیین سر نوشت خویش درجوامع مردم سالار شناخته میشود.تا شهروندان افکار وعقاید خود را در اداره امور عمومی واجتماعی اعمال نمایند.اساسیترین عملکرد مشارکت رایدهی فرصت دادن برای جانشینی وانتقال مناصب ومسئولیتها درجامعه است.

با پیروزی انقلاب اسلامی واستقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران مشارکتسیاسی در شکل شرکت در انتخابات بسیار مهم وحساس تلقی شد وحضور گسترده مردم در انتخابات به نقطه قوت نظام درعرصه ملی وبین المللی بدل شد.لذا سیاست مخالفان بهکاهش مشارکت وسیاست نظام بهتشویق احادملت بهمشارکت حداکثری در انتخابات بوده است.در مجموع یازده دوره انتخابات ریاستجمهوری در ایران برگزار شده.از ویژگی مهم این انتخاباتمشارکت بالای پنجاه درصدی رایدهندگان است.

مشارکت بالای هفتادونه درصدی درانتخابات ریاستجمهوری سال هفتادوشش ومشارکت بالای هشتادوچهاردرصدی دهمین دوره اتنخابات ریاستجمهوری وکاهش مشارکتدر انتخابات ششم علاوه بر تغییردرگرایشهای سیاسی واجتماعی رایدهندگان مطالعه وبررسی تعیین مولفه های تاثیرگذار برمیزان مشارکت رای -دهندگان در انتخابات نظام جمهوری اسلامی را به یک موضوع حساسدر جامعهایران بدلکرده است.علیرغم این درجمهوری اسلامی ایران انتخابات عمداً بامشارکت وسیع مردمی برگزار می شود.اولین انتخابات جمهوری اسلامی تنهاچهلوپنج روز پس ازپیروزی انقلاب اسلامی برگزار گردیدکهکوهتاترین زمان برگزاری انتخابات در یک کشور پس از به ثمررسیدن انقلاب درآنکشور محسوب میشود.جمهوری اسلامی ایران مدل و ساختاری از حکومت مبتنی بر مردم سالاری دینی معرفیکردهکه دو شاخص اصلی آن مردم و دین می باشد.این الگو امروز به عنوان رقیبی برای نظام های دمکراتیک غربی درآمده است.بانگاه

5- پیشنهاد استراتژی مناسب با توجه به این نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید پیش روی تبلیغات پسته صادراتی استان کرمان

روش تحقیق: تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی است. روش گردآوری اطلاعات این تحقیق کتابخانه ای و پرسشنامه ای و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات آزمون آماری میانگین یک دامنه ای (آزمون t یک متغیره)  و ماتریس عوامل داخلی و خارجی و سپس ماتریس نهایی SWOT می باشد.

نتیجه گیری: بعد از اولویت بندی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدات با بهره گرفتن از تحلیل SWOT  راهبردها و راهکارهایی در  امر تبلیغات پسته صادراتی استان کرمان ارائه شده است.

فصل اول

 

       کلیات تحقیق

 

1-1. مقدمه   

تردیدی نیست كه بازرگانی خارجی از اركان سیاسی اقتصاد هر كشور محسوب می گردد. در این زمینه صادرات [1] نقش اساسی و تعیین كننده را در استقلال و تعالی اقتصادی دارد و سیاست توسعه صادرات بخشی از سیاست بازرگانی خارجی كشورها را تشكیل می دهد و دست یابی به آن مورد نظر تمام كشورها می باشد. اهمیت صادرات غیر نفتی برای كشور ما بر هیچ كس پوشیده نیست. صادرات محصولات كشاورزی نقش عمده ای در صادرات غیر نفتی داشته و صادرات این بخش نسبت به بخش های دیگر از ثبات بیشتری برخوردار است.

پسته به عنوان یک محصول استراتژیک جایگاه خاصی میان تولیدات ایرانی دارا است و پس از فرش یكی از مهم‌ترین اقلام صادرات غیرنفتی كشور

 است. در شرایط كنونی حدود 41 درصد از تولید و بیش از 60 درصد از صادرات جهانی پسته در اختیار كشور ما بوده و درآمد ارزی حاصل از صادرات پسته به بیش از یک میلیارد دلار در سال بالغ می‌شود (فائو، 2009).

بخش صادرات ایران به علت عدم وجود یک سیستم بازاریابی[2] و بازرگانی مناسب و كارا نتوانسته است به خوبی توسعه یابد. به طوری كه در اغلب موارد كالا و خدمات صادراتی ما با وجود برخورداری از كیفیت مطلوب و حتی فراتر از استانداردهای جهانی[3] به دلیل نبود یک سیستم مناسب تبلیغاتی و اطلاع رسانی در بخش مبادلات خارجی جایگاه شایسته خود را در بازارهای جهانی به دست نیاورده است، در اغلب موارد بازرگانان به جای افزایش صادرات، زمینه را برای افزایش واردات مهیا كرده اند. زیرا صادركنندگان به جای تبلیغ در مورد كالای صادراتی خود از طریق روش های علمی در بازارهای هدف، كالاهای ساخت آن كشور را در دامن كشور تبلیغ
نموده اند و باعث افزایش مصرف این كالاها شده اند. از طرف دیگر به علت ورود افراد ناآشنا و دلالان در امر صادرات، سهم صادرات ما را در برخی از بازارهای جهانی كاهش داده است. البته عدم اطلاع دقیق تولید كنندگان كشور از شرایط و اوضاع بازارهای جهانی نیز مزید بر علت شده تا سهم از این بازارها كاهش یابد.

 

 

با توجه به مطالب فوق می توان گفت كه در صورت اصلاح ساختار تولید در كشور و حمایت از صنایعی كه دارای مزیت رقابتی و نسبی در بازارهای جهانی هستند، جهت تحقق توسعه صادرات غیرنفتی، فعال نمودن دفاتر بازرگانی یا نمایندگی های متعدد بازرگانی در كشورهای مختلف، انجام تحقیقات بازاریابی خارجی، ایجاد نمایشگاه های داخلی و خارجی برای معرفی توانمندی های اقتصادی كشور، استفاده از آمار و اطلاعات لازم در ارتباط با حجم تجارت جهانی، ایجاد مراكز مطالعاتی در كشورهای هدف برای آشنایی با سلیقه و ترجیحات مصرف كنندگان در آن كشورها و آگاهی از شرایط بازارهای جهانی جهت افزایش سهم تجارت خارجی ایران در این بازارها از اهمیت خاصی برخوردار است لذا متولیان امر در توسعه صادرات به ویژه وزارت بازرگانی باید به این مهم توجه داشته باشند كه توجه به مقوله بازاریابی می تواند در افزایش درآمدهای ارزی وتحقق اهداف توسعه صادرات نقش موثری ایفا نماید. البته باید به این نكته اشاره كرد كه بدون اصلاح ساختار تولید و از بین بردن قوانین دست و پا گیر كه مانع تولید سالم و رقابتی در ایران می شوند مقوله بازاریابی نمی تواند نقش موثری در توسعه صادرات غیر نفتی داشته باشد بلكه تولید كنندگان ایران باید به فكر تقویت مزیت نسبی و رقابتی خود جهت تولیدات با كیفیت[4] بهتر و هزینه كمتر باشند تا بتوانند در بازارهای جهانی حرفی برای گفتن داشته باشند در آن صورت تسخیر بازارهای جهانی از طریق بازاریابی مدرن سهل و دست یافتنی است .

هدف اصلی این تحقیق تدوین استراتژی تبلیغات در ارتباط با صادرات پسته بر اساس مدل
[5]SWOTمی باشد كه در نهایت به تعیین مهم ترین نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید تبلیغات پسته استان كرمان و تدوین استراتژی مناسب با این نقاط می پردازیم.

1-2. بیان مساله

• تبلیغات یکی از ابزارهای ارتباطی می باشد که شرکتها برای آگاهی دادن، متقاعد کردن و یادآوری
  کالا ها و خدمات خود استفاده می کنند. از دیدگاه بازاریابی، تبلیغات یکی از مولفه های ترویج[6] و ترویج نیز یکی از عناصر آمیخته بازاریابی[7] می باشد لازم به یادآوری است که سایر عناصر ترویج در کنار تبلیغات عبارتند از : ترویج فروش، روابط عمومی، فروش شخصی و بازاریابی مستقیم می باشند. بنابراین با توجه به مطالب فوق می توان جایگاه تبلیغات را در بازاریابی شناخت زیرا به قول فیلیپ کاتلر[8] یکی از علمای برجسته بازاریابی برخی به اشتباه بر این پندارند که بازاریابی یعنی تبلیغات و فروش، بلکه چنین نیست و تبلیغات تکه ای کوچک از کوه یخ بازاریابی می باشد (کاتلر1379).
• در رابطه با تعریف تبلیغات، از تبلیغات، تعاریف متعددی ارائه گردیده است. به طور کلی تبلیغات درلغت به معنای رساندن پیام از شخصی به شخص دیگر می باشد و از لحاظ تکنیکی عبارت است از هر نوع معرفی غیرشخصی و ترویج ایده ها، کالاها و خدمات در مقابل پول که یک فرد یا موسسه مشخص آن را انجام می دهد. برای تهیه و تنظیم یک برنامه تبلیغاتی برای یک شرکت یا یک موسسه باید در رابطه با 5 مورد مهم تصمیم گیری نمود که به5M معروف هستند و عبارتند از هدف[9]، بودجه[10]، پیام تبلیغ[11]، نوع رسانه[12] و ارزیابی تبلیغ[13] و از آنجایی که هزینه تبلیغات نسبت به سایر هزینه ها بسیاربالا می باشد و از طرفی تبلیغات نگرش مثبت یا منفی در بین

بهره گیری از داده های سنجش از دور منجر به شناخت و بررسی جامع پهنه های جغرافیایی  در مدت زمان کوتاه و با هزینه پایین می گردد. بهره گیری از تکنیک های تجزیه و تحلیل داده های ماهواره ای  منجر به استفاده بهینه از این داده ها جهت شناخت هر چه کامل تر منطقه مطالعاتی و پدیده ها و عوارض جغرافیایی موجود در آن می گردد.  منطقه ساحلی به عنوان یک پهنه جغرافیایی با ماهیت نسبتا دینامیک  دارای شرایط ویژة اقتصادی، تجاری تفریحی و در برخی موارد استراتژیک است. . بهره برداری بهینه از امكانات محیطی این مناطق مستلزم شناخت ویژگی های مختلف  آنها است. منطقه جاسک یکی از مناطق ساحلی محروم و البته در حال توسعه می باشد که شناخت ژئومورفولوژی آن با بهره گرفتن از نقشه لندفرم و مدل سه بعدی می تواند به برنامه ریزی و مدیریت هر چه بهتر در توسعه و آبادانی منطقه در آینده  را در پی خواهد داشت. در این تحقیق، نقشه لندفرم و مدل سه بعدی منطقه ساحلی جاسک با بهره گرفتن از تصاویر ماهواره ای Landsat، Aster  و تصاویر زوج استریو Cartosat 1  تهیه گردیده است. در تهیه نقشه لند فرم از تکنیک های ترکیبات رنگی (RGB) در باند های مختلف جهت بارزسازی خصوصیات کلی منطقه به صورت تفسیر چشمی استفاده گردید. با بهره گیری از انواع روش های طبقه بندی نظارت شده و نظارت نشده طبقه بندی عوارض انجام شد.  فیلتر بالاگذر(High Pass Filter) جهت تعیین جاده ها مورد استفاده گرفت. در اینجا با محاسبه ی NDVI میزان سبزینگی پوشش گیاهی بدست آمد. و با موزاییک سازی تصاویر لندست در دو زمان مختلف نقشه های جزر و مد ساحلی و محدوده قانونمند ساحلی (CRZ) تهیه گردید. نهایتاً با بهره گرفتن از تلفیقی از موارد فوق  نقشه لندفرم  تهیه گردید. در ادامه، DEM منطقه با بهره گرفتن از زوج تصاویر ماهواره ای Cartosat1   و ابزار Ortho Engine نرم افزار PCI Geomatica تهیه گردید. خطای DEM های استخراج شده در حد یک پیکسل بر آورد گردید. بعد از استخراج DEM با بهره گرفتن از روش سایه روشن به صورت توپوگرافی به نقشه تهیه شده لند فرم منطقه به عنوان یک لایه اضافه گردید.

کلمات کلیدی: داده های ماهواره ای، جاسک، لندفرم، مدل سه بعدی

 

فهرست مطالب

عنوان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………1

فصل اول(کلیات) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..3

• مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………4
• بیان مساله………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………4
• سوالات اصلی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………5
• اهمیت و ضرورت انجام تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..5
• هدف های اساسی تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………6
• فرضیه های تحقیق……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….6
• ضرورت استفاده از RS,GIS,GPS………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………6

1-7-1 ضرورت  استفاده از سسیستم اطلاعات حغرافیایی……………………………………………………………………………………………………………………………………………….6

1-7-2 ضرورت استفاده از سنجش از دور…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………7

1-7-3 ضرورت استفاده از سیستم موقعیت یاب جهانی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..8

فصل دوم(پیشینه تحقیق) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………10

2-1 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………11

2-2  پیشینه ی تحقیقات در خصوص تهیه نقشه ی لند فرم …………………………………………………………………………………………………………………………….11

2-3 پیشینه تحقیقات برای تهیه مدل سه بعدی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..16

فصل سوم(محدوده ی انتخابی، مواد و روش ها) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..22

3-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..23

3-2 محدوده انتخابی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..23

3-3 موقعیت شهرستان جاسک……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….23

3-4 عارضه های طبیعی شهرستان جاسک……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………25

3-4-1 کوه های بشاگرد………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….26

3-4-2 جنگل های حرا……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………26

3-4-3 خلیج جاسک غربی و شرقی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….27

3-4-4 صخره های شنی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………28

3-4-5 چشمه های آبگرم پوراف…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….28

3-4-6 آب گرم سدیج……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..28

3-5 آب و هو ای شهرستان جاسک…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………28

3-6 منابع آب درشهرستان جاسک…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………29

 3-6-1 آب های زیر زمینی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..29

3-6-2 آب های سطحی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………29

3-7  پوشش گیاهی ، مراتع و جنگل ها در شهرستان جاسک…………………………………………………………………………………………………………………………..31

3-8 داده های ماهواره ای …………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………31

3-8-1 داده های ETM+ ماهواره لندست 7…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………31

3-8-2 داده های استر (ASTER) ماهواره ترا………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..33

3-9 ترکیب های رنگی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..34

3-10 فیلترها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………35

3-10-1 فیلتر های کاهش نویز………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………35

3-10-2 فیلتر های آشکار ساز لبه………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….36

3-10-3 فیلتر های اکثریت…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….36

3-10-4 تبدیل مولفه های اصلی(PCA) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………37

3-11 تلفیق تصاویر……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..37

3-11-1 مراحل کلی تلفیق تصاویر در سطح پیکسل…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….37

3-11-2 روش های تلفیق تصاویر در سطح پیکسل……………………………………………………………………………………………………………………………………………………..38

3-11-2-1 روش Brovey…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………38

3-12 شاخص های گیاهی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..39

3-12-1 شاخص گیاهی تفاضلی نرمال شده(NDVI) ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….39

3-13 انواع روش های طبقه بندی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….40

3-13-1 روش های طبقه بندی نظارت نشده و نظارت شده…………………………………………………………………………………………………………………………………………41

3-13-1-1 روش های طبقه بندی نظارت نشده……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………41

3-13-1-2 روش های طبقه بندی نظارت شده…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….43

3-14 ساخت مدل سه بعدی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………44

3-15 روش تهیه نقشه و نمودار جزر و مد منطقه………………………………………………………………………………………………………………………………………………….47

3-15-1 تعیین حریم CRZ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….48

فصل چهارم(پردازش داده ها و نتایج) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….49

4-1 مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..50

4-2 پیش پردازش تصاویر ماهواره ای……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..50

4-3 ترکیب های رنگی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..52

4-4 تعیین پوشش گیاهی با بهره گرفتن از فرمول شاخص نرمال شده پوشش گیاهی NDVI: …………………………………………………………………………57

4-5 ترکیب داده ها (Data Fusion) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….58

4-6 طبقه بندی نظارت نشده…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….60

4-7 طبقه بندی نظارت شده……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..60

4-8 مشخص کردن جاده ها……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….65

4-9  نقشه جزر و مد و محدوده قانونمند ساحلی………………………………………………………………………………………………………………………………………………….66

4-10 نقشه لند فرم و جزر و مد…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………69

4-11 مدل سه بعدی……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..70

فصل پنجم(نتیجه گیری کلی) …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….73

نتیجه گیری کلی…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..74

پیشنهاد ها         …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..77

 

منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………78

چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..80

 

فهرست شکل ها

عنوان…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..صفحه

فصل دوم

شکل 2-1: فلوچارت روش تحقیق خسروانی(1390) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………14

شکل 2-2: فلوچارت روش تحقیق ایکبال (2012) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………….15

شکل 2-3: فلوچارت روش تحقیق صادقی نائینی فرد(1385) ………………………………………………………………………………………………………………………….17

شکل 2-4: الف، تصویر استریو منطفه تهران و ب، مدل سحی رقومی منطقه(فرازدل،1391) ………………………………………………………. 18

شکل 2-5: فلوچارت روش تحقیق بالتساویر(2005) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………20

فصل سوم

شکل 3-1: محدوده انتخابی …………………………………………………………………………………………………………………………………………………..23

شکل3-2: موقعیت شهرستان جاسک …………………………………………………………………………………………………………………………………….24

شکل 3-3: نوار ساحلی شهرستان جاسک………………………………………………………………………………………………………………………………25

شکل 3-4: رشته کوه های بشاگرد در شهرستان جاسک…………………………………………………………………………………………………………..26

شکل3-5: جنگل های حرا در جاسک……………………………………………………………………………………………………………………………………..27

شکل3-6: خلیج جاسک-کناره دریای عمان……………………………………………………………………………………………………………………………27

شکل 3-7:پل رودخانه جگین…………………………………………………………………………………………………………………………………………………29

شکل 3-8:رودخانه گابریک…………………………………………………………………………………………………………………………………………………….30

شکل 3-9: پل رودخانه سدیچ در دست احداث………………………………………………………………………………………………………………………..30

شکل 3-10: پوشش گیاهی منطقه جاسک………………………………………………………………………………………………………………………………..31

شکل3-11: نمایش ترکیب رنگی کاذب تصاویر لندست……………………………………………………………………………………………………………..34

شکل 3-12: مقادیر بازتابش طول موج قرمز و مادون قرمز به همراه مقادیر  NDVI  برای دو نوع پوشش گیاهی خشک و تازه………..40

شکل 3-13: برداشت داده های تصاویر استریو توسط ماهواره www.satimaging .corp.com……………………………………………….44

شکل 3-14: نمونه ای از یک زوج تصویر ماهواره ای استریو، منطقه 22 تهران(فرازدل،1390) …………………………………………………….45

شکل 3-15: تصاویری از مدل سه بعدی منطقه 6 و منطقه 2 تهران(فرازدل،1390) …………………………………………………………………….46

فصل چهارم

شکل 4-1: مراحل انجام گرفته در این تحقیق…………………………………………………………………………………………………………………………..51

شکل 4-2: تصویر رنگی حقیقی RGB 321 لندست…………………………………………………………………………………………………………………..53

شکل 4-3: تصویر رنگی کاذب RGB 742 لندست……………………………………………………………………………………………………………………54

شکل 4-4: تصویر رنگی کاذب RGB 432 لندست…………………………………………………………………………………………………………………….55

شکل 4-5: تصویر رنگی کاذب RGB 321 ASTER…………………………………………………………………………………………………………………….56

شکل 4-6: تصویر اعمال شده شاخص NDVI بر روی تصاویر ماهواره ای استر…………………………………………………………………………….57

شکل 4-7: مقایسه تصاویر ترکیب شده و تصاویر قبل از ترکیب (ترکیب رنگی کاذب 234 لندست) ……………………………………………59

شکل 4-8: طبقه بندی نظارت نشده (الف- Kmeans، ب-Isodata ) ………………………………………………………………………………………61

شکل 4-9 : چهار اجرای الگوریتم های مختلف در روش طبقه بندی نظارت شده برای تصاویر لندست …………………………………………63

شکل 4-10: چهار اجرای الگوریتم های مختلف در روش طبقه بندی نظارت شده برای تصاویر استر ……………………………………………..64

شکل4-11: جاده های مشخص شده از تصاویر ماهواره ای با اجرای فیلتر بالا گذر………………………………………………………………………..65

شکل 4-12: نمودار پارامترهای آمار ماهانه جزر و مد ایستگاه جاسک سال 1388………………………………………………………………………66

شکل 4-13: موزاییک سازی تصاویر لندست…………………………………………………………………………………………………………………………….67

شکل 4-14: خطوط جزر و مد و منطقه قانونمند ساحلی در تصاویر ماهواره ای…………………………………………………………………………….68

شکل4-15: نقشه لند فرم منطقه……………………………………………………………………………………………………………………………………………..69

شکل 4-16: تصاویر زوج استریو Cartosat1 شهرستان جاسک………………………………………………………………………………………………..70

شکل4-17: نقشه لندفرم به همراه توپوگرافی شهرستان جاسک……………………………………………………………………………………………….72

 

فهرست جداول

عنوان………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………صفحه

فصل سوم

جدول3-1: محدوده طول موجی باندهای تصویر برداری سنجنده ETM+ ماهواره لندست 7………………………………………………………..32

جدول3-2: محدوده طول موجی باندهای تصویر برداری سنجنده استر ماهواره ترا……………………………………………………………………..33

فصل چهارم

جدول 4-1: پارامترهای آمار ماهانه جزر و مد ایستگاه جاسک سال 1388………………………………………………………………………………….66

 

 

مقدمه

شناخت شکل، عوارض طبیعی و مصنوعی زمین به صورت یکپارچه در منطقه ای وسیع اگرچه از دیرباز مورد علاقه بشر و به خصوص محققان در این زمینه بوده است، اما جهت انجام این امر محمل زمان و صرف هزینه ی زیاد می شدند. امروزه این شناخت در مدت زمان کوتاه و همچنین به صرفه از لحاظ هزینه جز از طریق داده های سنجش از دور میسر نخواهد شد. نقشه لندفرم، شکل های مختلف سطح زمین و فرایندهای سهیم و مؤثر در تشکیل و تکوین آن را نمایش می دهد. تهیه نقشه لندفرم از یک سو و مدل سه بعدی با کیفیت مطلوب از سوی دیگر به بهترین نحو به این شناخت منجر خواهد شد.

انواع ماهواره های زمین شناسی با سنجنده ها و قابلیت های مختلف تقریباً از سال 1943 به فضا پرتاب شده اند. تحلیل گران مطالعات زمینی با بهره گرفتن از این داده ها و مطالعات میدانی و استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی موجود به اهداف از پیش تعیین شده خود دست پیدا خواهند کرد. در واقع می توان گفت تلفیقی از علم سنجش از دور، مطالعات میدانی و سیستم اطلاعات جغرافیایی جزو لا ینفک ابزار و روش های مورد نیاز محققان مطالعات زمینی خواهد بود. همانطور که گفته شد داده های سنجش از دور ماهواره های مختلف دارای قابلیت های مختلف از تفکیک زمینی گرفته تا تفکیک طیفی، رادیومتریکی، زمانی و البته ارتفاعی را شامل می شود. تکنیک های به کار گرفته شده جهت تجزیه و تحلیل داده های ماهواره ای و استفاده بهینه از این داده ها و البته داده های قابل دسترس را تکنیک های سنجش از دور می نامند. انواع روش های تجزیه و تحلیل داده های ماهواره ای چه به صورت پیش پردازش و چه به صورت پس پردازش موجود می باشد که محقق با توجه به هدف از پیش تعیین شده خود به استفاده از آن ها خواهد پرداخت.

در این مطالعه با ارائه ی کامل از روش های تجزیه و تحلیل داده های ماهواره ای به تهیه نقشه لندفرم و جزر و مد و مدل سه بعدی شهرستان ساحلی جاسک پرداخته می شود. داده های ماهواره ای که در این تحقیق استفاده خواهد شد عبارتند از داده های لندست، استر و تصاویر استریو کارتوست 1 خواهند بود. مطالعه موردی  بر روی  شهرستان ساحلی  جاسک در واقع از پوزه جاسک تا  فاصله 50   کیلومتری غرب آن و از این فاصله تقریباً تا عمق 50 کیلومتری در شمال را شامل می شود.

منطقه جاسک یکی از مناطق ساحلی محروم و البته در حال توسعه می باشد که شناخت ژئومورفولوژی آن در ابتدای امر با بهره گرفتن از تهیه نقشه لندفرم و مدل سه بعدی می تواند به برنامه ریزی و مدیریت هر چه بهتر در توسعه و آبادانی منطقه در آینده منجر شود.

در فصل اول این تحقیق به کلیاتی از تحقیق شامل بیان مسئله، سئوال های تحقیق، فرضیه ها، اهداف و روش تحقیق پرداخته می شود. در فصل دوم مروری بر مطالعات داخلی و خارجی صورت گرفته در این زمینه پرداخته و خلاصه ایی از روش تحقیق، نتایج به همراه محاسن و معایب این مطالعات شامل می شود. فصل سوم مواد و روش ها را شامل می شود. در این فصل با توضیحی مختصر از منطقه مورد مطالعه، ویژگی ها و خصوصیات داده های ماهواره ای استفاده شده در این تحقیق و البته به طور مختصر ویژگی ها و خصوصیات  انواع داده های ماهواره ای موجود،  بررسی و به طور کامل توضیحی از انواع روش های تجزیه و تحلیل داده های ماهواره ای در تهیه نقشه لندفرم، جزر و مد و مدل سه بعدی پرداخته می شود. فصل چهارم تجزیه و تحلیل اطلاعات صورت گرفته، و نقشه لندفرم، جزر و مد و مدل سه بعدی تهیه می شود. فصل پنجم بیان نتایج و پیشنهاد ها را شامل می شود.

امید است که مطالعه حاضر در حرکتی رو به جلو برای پیشرفت تحقیقات در این زمینه مثمرثمر و مفید واقع شود.

مقدمه

در این فصل به کلیاتی از قبیل بیان مسئله، سئوال های اصلی تحقیق، هدف از انجام تحقیق، فرضیه های تحقیق، روش انجام تحقیق، ضرورت استفاده از RS, GIS,GPS و غیره پرداخت می شود. لازم به ذکر است که مواردی که در این فصل به آن پرداخته می شود شامل مواری است که در ارائه شفاهی طرح موضوع جهت تصویب به آن پرداخته شده است و سعی بر آن است که در ادامه تحقیق اهداف تعیین شده تحقق یابد.

 

1-2 بیان مسئله

نقشه لندفرم، شکل های مختلف سطح زمین و فرایندهای سهیم و مؤثر در تشکیل و تکوین آن را نمایش می دهد و تهیه آن در مناطق ساحلی، عموماً محدوده قانون مند ساحلی (CRZ) را شامل می شود. این محدوده بر طبق تعریف

comprehension

عنوان                                             فهرست مطالب                                       صفحه

چکیده   …………………………………………………………………………………………………………………..   ص

مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………….  1

فصل اول: کلیات تحقیق                                                 11-3

1-1- بیان مسئله ……………………………………………………………………………………………………….. 5

1-2 اهمیت و ضرورت تحقیق ……………………………………………………………………………………  6

1-3 اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………………    7

1-3-1- هدف کلی …………………………………………………………………………………….     7

1-3-2 – اهداف ویژه و کاربردی …………………………………………………………………     7

1-4- سوالات و فرضیه تحقیق ………………………………………………………………………………..  8

1-4-1-سوالات تحقیق  ………………………………………………………………………………..   8

1-4-2- فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………..    8

1-5 – تعریف واژه ها و مفاهیم ……………………………………………………………………………..    8

1-6- محدودیت ها و تنگناها تحقیق ………………………………………………………………………… 10

1-7- منابع فصل اول………………………………………………………………………………………………..11.

فصل دوم :ادبیات تحقیق                                              36-12           

2 -1- پیشینه تحقیق ……………………………………………………………………………………………    13

2-2- مفاهیم و تعاریف ………………………………………………………………………………………     14

• مفهوم وتعریف توریسم …………………………………………………………………………….. 14

عنوان                                             فهرست مطالب                                          صفحه

• مفهوم وتعریف اکوتوریسم …………………………………………………………………………………. 20
• اکوتوریسم درجهان و ایران………………………………………………………………………………….. 21
• محیط های گوناگون اکوتوریسم در ایران………………………………………………………………. 23
• انواع اکوتوریست………………………………………………………………………………………………. 26

• اکوتوریسم پایدار………………………………………………………………………………………………… 28

  • مکاتب و نظریه ها …………………………………………………………………………………… 30
  • منابع فصل دوم……………………………………………………………………………………….. 35

فصل سوم :روش اجرای تحقیق                                           90-37                               3-1 معرفی محدوده مورد مطالعه ………………………………………………………………………………………  38

3-1-1موقعیت جغرافیایی  …………………………………………………………………………………………   38

3-1-2مشخصات محیط طبیعی…………………………………………………………………………………….. 38

3-1-3مشخصات اجتماعی و جمعیتی …………………………………………………………………………….64

• ویژگی های اقتصادی شهرستان سیاهکل………………………………………………………………. 70
• مشخصات کالبدی – فضایی……………………………………………………………………………….. 74

3-2 – روش تحقیق و مراحل آن ……………………………………………………………………………………..    80

3-2-1- روش تحقیق …………………………………………………………………………………………    80

3-2-2- مراحل تحقیق………………………………………………………………………………………….   81

3-2-2-1- گردآوری داده ها و اطلاعات …………………………………………………………………. 81

3-2-2-2- سازماندهی داده ها و اطلاعات ………………………………………………………..       81

3-2-2-3- تحلیل اطلاعات ………………… ………………………………………………………….       82

3-2-2-4- نتیجه گیری …………………………………………………………………………………….      82

عنوان                                               فهرست مطالب                                       صفحه

3-3- جامعه آماری ، نمونه و حجم آن ……………………………………………………………………………       83

3-3-1 – جامعه آماری …………………………………………………………………………………………….  83

3-3-2- جامعه نمونه …………………………………………………………………………………………..      83

3-3-3- حجم نمونه ………………………………………………………………………………………………     83

3-4- متغیرها و شاخص های تحقیق ……………………………………………………………………………….      83

3-4-1 متغیر های تحقیق …………………………………………………………………………………..       83

3-4-2- شاخص های تحقیق ……………………………………………………………………………..     84

3-5 مقطع زمانی تحقیق ……………………………………………………………………………………………………    86

3-6- مدل مفهومی تحقیق ………………………………………………………………………………………………..    86

3-7- تکنیک های تحقیق …………………………………………………………………………………………………..  88

3-8 منابع فصل سوم  ……………………………………………………………………………………………………….  89

فصل چهارم : یافته های تحقیق                                                132-91

4-1-یافته های توصیفی …………………………………………………………………………………………………..  92

4-1-1- راهکارهای توسعه اکوتوریسم در حاشیه رودخانه ها و آبگیر ها ………………………..   92

4-1-2- مشخصات فردی و عمومی پاسخگویان …………………………………………………………..   92

4-1-3- زمینه های اکوتوریسم و توسعه گردشگری ………………………………………………………. 98

4-1-4- اکوتوریسم و توسعه گردشگری ……………………………………………………………………… 105

4-1-5- اکوتوریسم و افزایش درآمد ……………………………………………………………………………107

4-1-6- زیر ساخت ، تبلیغات و بازاریابی و توسعه گردشگری با تاکید بر اکوتوریسم ………..108

4-1-7 – اکوتوریسم و اشتغال ……………………………………………………………………………………110

عنوان                                          فهرست مطالب                                          صفحه

 

4-1-8- امکانات و فعالیت گردشگری ………………………………………………………………………..112

4-1-9- اکوتوریسم و برنامه ریزی زمانی…………………………………………………………………….117

4-1-10- نقاط قوت ………………………………………………………………………………………………..124

4-1-11- نقاط ضعف……………………………………………………………………………………………….124

4-1-12-فرصتها ……………………………………………………………………………………………………. 125

4-1-13- تهدید ها ………………………………………………………………………………………………….125

4-2- یافته های تحلیلی – استنباطی ……………………………………………………………………………………127

4-3- منابع فصل چهارم ………………………………………………………………………………….. ……………. 132

فصل پنجم : بحث ، نتیجه گیری و پیشنهادات                        144-133                              

5-1- جمع بندی مطالب……………………………………………………………………………………………………..134

5-2- نتیجه گیری ……………………………………………………………………………………………………………..136

5-3- پیشنهادات و توصیه ها ……………………………………………………………………………………………..141

5-4- منابع فصل پنجم……………………………………………………………………………………………………….143

منابع مآخذ ……………………………………………………………………………………………………………..      144

پیوست.

چکیده  انگلیسی

 

 

عنوان                                           فهرست جداول                                               عنوان

جدول  3-1 بارندگی لاهیجان و شاه شهیدان………………………………………………………………………43

جدول 3-2 دمای لاهیجان و شاه شهیدان …………………………………………………………………………..43

 

جدول 3-3 استخرهای شهرستان سیاهکل………………………………………………………………………….53

جدول 3-4 تعداد تقسیمات سیاسی ، اداری شهرستان سیاهکل……………………………………………..65

جدول 3-5 تغیرات جمعیتی شهرستان سیاهکل…………………………………………………………………..67

جدول 3-6 تراکم نسبی جمعیت شهرستان سیاهکل…………………………………………………………….68

جدول 3-7 جمعیت باسواد شهرستان سیاهکل…………………………………………………………………… 69

جدول 3-8 وضعیت اماکن آموزشی شهرستان سیاهکل………………………………………………………  70

جدول 3-9  وضعیت دام و طیور شهرستان سیاهکل……………………………………………………………  72

جدول 3-10 وضعیت واحدهای صنعتی شهرستان سیاهکل……………………………………………………73

جدول 3-11 وضعیت خدمات آب ، برق و گاز در شهرستان سیاهکل……………………………………. 75

جدول 3-12  وضعیت ارتباطات و حمل و نقل در شهرستان سیاهکل…………………………………….. 76

جدول 3-13 جمعیت شاغل و بیکار شهرستان سیاهکل……………………………………………………….   76

جدول 3-14 وضعیت اداری سیاسی شهرستان سیاهکل………………………………………………………….. 77

جدول 3-15 وضعیت خدمات بهداشتی و درمانی در شهرستان سیاهکل…………………………………… 78

جدول 3-16 خدمات بازرگانی در شهرستان سیاهکل…………………………………………………………….. 78

جدول 3-17 آمار ظرفیت واحدهای گردشگری شهرستان سیاهکل…………………………………………. 79 جدول  3-18 قابلیت ها و جاذبه های اکوتوریستی شهرستان سیاهکل……………………………………… 85

عنوان                                             فهرست جداول                                               صفحه

جدول 4-1  توزیع تعداد و درصد پاسخگویان بر حسب جنس  ………………………………………………..92

جدول 4-2 توزیع تعداد و درصد پاسخگویان بر حسب سن ………………………………………………………94

جدول 4-3 توزیع تعداد و درصد پاسخگویان بر حسب تحصیلات …………………………………………..  95

جدول 4-4. توزیع تعداد و درصد پاسخگویان برحسب شغل ………………………………… ………………..96

جدول 4-5 توزیع تعداد و درصد پاسخگویان برحسب مبداء جغرافیایی گردشگران ……………………. 97

جدول 4-6 توزیع تعداد و درصد آشنایی گردشگران با جاذبه های گردشگری ……………………………. 98

جدول 4-7 توزیع تعداد و درصد میزان آشنایی گردشگران با جاذبه های گردشگری…………………… 100

جدول 4- 8 توزیع تعداد و درصد جاذبه های اکوتوریستی مورد توجه گردشگران ………………………101

جدول 4-9  توزیع تعداد و درصد انگیزه مسافرت گردشگران به شهرستان سیاهکل…………………..  102

جدول 4-10 توزیع تعداد و درصد میزان استفاده از توانهای اکوتوریستی شهرستان سیاهکل……….. 103

جدول 4-11 توزیع تعداد و درصد میزان تمایل گردشگران به دیدن جاذبه طبیعی ……………………….104

جدول 4-12 توزیع تعداد و درصد میزان جاذبه ها ، تنوع جاذبه ها و توان آنها در توسعه ………….. 106

اکوتوریسم شهرستان سیاهکل

جدول 4-13 توزیع تعداد و درصد رابطه توسعه اکوتوریسم و افزایش درآمد و فروش  ………………107

محصول کشاورزی

 

 

 

عنوان                                             فهرست جداول                                                  صفحه

جدول 4-14 توزیع تعداد و درصد میزان نقش زیر ساختها ، تبلیغات و بازار یابی در توسعه  ……………109

اکوتوریسم شهرستان سیاهکل

جدول 4-15 توزیع تعداد و درصد رابطه توسعه اکوتوریسم و افزایش اشتغال  …………………………     111

جدول 4-16 توزیع تعداد و درصد توسعه اکوتوریسم در ایجاد انواع اشتغال  …………………………………112

جدول 4- 17 توزیع تعداد و درصد امکانات موجود گردشگری در حاشیه رودخانه ها و آبگیرها …….113

جدول 4- 18 توزیع تعداد و درصد کمبود نوع امکانات گردشگری در حاشیه رودخانه ها    ……..    114

و آبگیرها در شهرستان سیاهکل

جدول 4- 19 توزیه تعداد و درصد میزان وجود امکانات گردشگری در جذب توریست………………..115

جدول 4-20 توزیع تعداد و درصد میزان علاقه گردشگران به انجام فعالیت های گردشگری………….. 116

در حاشیه رودخانه ها و آبگیرها

جدول 4-21 توزیع تعداد و درصد مدت اقامت گردشگران …………………………………………………………118

جدول 4-22 توزیع تعداد و درصد امکانات اقامتی ، ارتقاء سطح فرهنگ و آموزش  در توسعه  ……….119

اکوتوریسم

جدول 4-23 توزیع تعداد و درصد میزان دفعات بازدید گردشگران از جاذبه های اکوتوریستی……….120

جدول 4-24 توزیع تعداد و درصد فصل مناسب گردشگری از نگاه گردشگران ……………………………121

جدول 4-25 توزیع تعداد و درصد موافقان و مخالفان رابطه توسعه اکوتوریسم با افزایش درآمد ،   122

ایجاد اشتغال ، جذب توریست و کاهش بیکاری در شهرستان سیاهکل

 

عنوان                                             فهرست جداول                                                  صفحه

جدول 4- 26 ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (نقاط قوت ) موثر بر اکوتوریسم شهرستان سیاهکل ……124

جدول 4- 27 ماتریس ارزیابی عوامل داخلی ( نقاط ضعف ) موثر بر اکوتوریسم شهرستان سیاهکل …124

جدول 4-28 ماتریس ارزیابی عوامل خارجی ( فرصت ها ) موثر بر اکوتوریسم شهرستان سیاهکل ….125

جدول 4-29 ماتریس ارزیابی عوامل خارجی ( تهدید ها) موثر بر اکوتوریسم شهرستان سیاهکل…  ..125

جدول 4-30 تحلیل راهبردی توان اکوتوریستی حاشیه رودخانه ها و آبگیرهای شهرستان سیاهکل … 126

جدول 4-  31 رابطه توسعه اکوتوریسم در حاشیه رودخانه ها و آبگیرهای شهرستان سیاهکل و  ……128

توسعه گردشگری

جدول 4-32 رابطه بین توسعه زیرساخت ، تبلیغات و بازاریابی و توسعه اکوتوریسم در حاشیه …..   129

رودخانه ها و آبگیرهای شهرستان سیاهکل

جدول 4-33 رابطه توسعه گردشگری و افزایش درآمد ……………………………………………………………130

جدول 4-34  رابطه بین توسعه اکوتوریسم و ایجاد اشتغال در حاشیه رودخانه ها و آبگیرهای ……. 131

شهرستان سیاهکل

 

 

 

عنوان                                             فهرست اشکال                                                 صفحه

شکل 2-1 جایگاه جاذبه های آبی در توریسم …………………………………………………………………………  29

شکل 3-1 نقشه موقعیت شهرستان سیاهکل در ایران ………………………………………………………………… 39

شکل 3-2  نقشه توپوگرافی شهرستان سیاهکل ………………………………………………………………………….40

شکل 3-3  نقشه زمین شناسی شهرستان سیاهکل………………………………………………………………………. 41

شکل 3-4 نقشه خاکهای شهرستان سیاهکل ………………………………………………………………………………44

شکل 3-5 نقشه کاربری اراضی شهرستان سیاهکل……………………………………………………………………..46

شکل 3-6 نقشه رودهای شهرستان سیاهکل……………………………………………………………………………..49

شکل 3- 7 نقشه پراکندگی استخر شهرستان سیاهکل ……………………………………………………………….52

شکل 3-8 عکس استخر سید وارستان سیاهکل ……………………………………………………………………….54.

شکل3-9 عکس استخر پاشوران سیاهکل ……………………………………………………………………………….55

شکل 3-10 عکس ماهواره ای استخر سپردان ……………………………………………………………………….. 56

شکل  3-11  عکس استخر فشتال  ……………………………………………………………………………………… 57

شکل 3-12 عکس ماهواره ای استخر کلامسر ………………………………………………………………………..58

شکل 3-13 عکس استخر چالشم ………………………………………………………………………………………….59

شکل 3-14- آبشار لونک …………………………………………………………………………………………………….62

شکل 3-15 نمودارتعداد آبادی های شهرستان سیاهکل  به تفکیک دهستان ……………………………….65

شکل 3-16 نقشه تقسیمات سیاسی اداری شهرستان سیاهکل ……………………………………………………66

شکل 3-17 مدل مفهومی تحقیق ………………………………………………………………………………………….87

عنوان                                             فهرست اشکال                                              صفحه

شکل 4-1  توزیع درصد پاسخگویان بر حسب جنس ………………………………………………………………..93

شکل 4-2  توزیع درصد پاسخگویان بر حسب سن ……………………………………………………………. …..94

شکل 4-3 توزیع  درصد پاسخگویان بر حسب تحصیلات ……………………………………………………….95

شکل 4-4 توزیع درصد پاسخگویان بر حسب شغل …………………………………………………………………96

شکل 4-5 مبداء جغرافیایی گردشگران …………………………………………………………………………………. 97

شکل 4-6 درصد نحوه آشنایی گردشگران با جاذبه های گردشگری شهرستان سیاهکل ………………..99

شکل 4-7 میزان آشنایی گردشگران با جاذبه های گردشگری ……………………………………………………101

شکل 4-8 میزان جاذبه های اکوتوریستی مورد توجه گردشگران ……………………………………………….102

شکل 4-9 انگیزه مسافرت گردشگران به شهرستان سیاهکل …………………………………………………….103

شکل 4-10 میزان استفاده از توان های اکوتوریستی شهرستان سیاهکل ……………………………………..104

شکل 4-11 میزان تمایل گردشگران به دیدن جاذبه های طبیعی ………………………………………………..105

شکل 4-12 میزان جاذبه ها ، تنوع جاذبه ها و توان آنها در توسعه اکوتوریسم …………………………  106

شکل 4-13 میزان رابطه توسعه اکوتوریسم و افزایش درآمد و فروش محصولات کشاورزی ……..  108

شکل 4-14 میزان نقش زیرساختها ، تبلیغات و بازاریابی در توسعه اکوتوریسم ………………………….110

شکل 4-15 میزان رابطه توسعه اکوتوریسم و افزایش اشتغال ……………………………………………………111

شکل 4-16 نقش توسعه اکوتوریسم در ایجاد انواع اشتغال در شهرستان سیاهکل ………………………112

شکل 4-17  امکانات موجود گردشگری در حاشیه رودخانه ها و آبگیرهای شهرستان سیاهکل…….113

شکل 4-18 کمبود نوع امکانات گردشگری در حاشیه رودخانه ها و آبگیرهای شهرستان سیاهکل…114.

عنوان                                             فهرست اشکال                                              صفحه

شکل 4- 19 نقش میزان وجود امکانات گردشگری و جذب اکوتوریست ………………………………….115

شکل 4-20 میزان علاقه گردشگران به انجام فعالیت های گردشگری در حاشیه………………………….117

رودخانه ها و آبگیرها شهرستان سیاهکل

شکل 4-21 مدت اقامت گردشگران …………………………………………………………………………………….118

شکل 4-22 میزان رابطه امکانات اقامتی ، ارتقاء سطح فرهنگ وآموزش در توسعه اکوتوریسم…..  119

شکل 4-23 میزان دفعات بازدید گردشگران از جاذبه های اکوتوریستی شهرستان سیاهکل ……….120

شکل 4-24 فصل مناسب گردشگری در شهرستان سیاهکل از نگاه گردشگران ………………………  121

شکل 4-25 میزان موافقان و مخالفان رابطه توسعه اکوتوریسم باافزایش درآمد ، ایجاد اشتغال…….123

جذب توریست و کاهش بیکاری در شهرستان سیاهکل

شکل 5-1 نقشه تلفیقی ( پوشش گیاهی ، رودها ، آبگیرها و روستاها )   …………………………………139

 

 

• چکیده

شهرستان سیاهکل در جنوب شرق استان گیلان قرار دارد . از دو ناحیه  جلگه ای و کوهستانی تشکیل شده و از نظر آب و هوا دارای آب و هوای مرطوب و نیمه مرطوب است . وسعت این شهرستان 6/1048 کیلومتر مربع و جمعیت آن براساس آمارسال 90 ( 47096 نفر ) بوده است .به لحاظ وجود سه رودخانه مهم ، استخرها و آبگیرهای متعدد ، آبشار ، جنگل های انبوه و متراکم ، وجود مناطق شکار ممنوع و ذخیره گاه های جانوری  دارای زمینه های مستعد جهت گسترش اکوتوریسم می باشد .

تحقیق حاضر بر روی یکی از جاذبه های اکوتوریستی این شهرستان یعنی رودهاو آبگیرها متمرکز شده و با توجه به جاذبه های گردشگری اطراف منابع آبی صورت گرفته است .

هدف اصلی از این تحقیق ، شناسایی و معرفی رودها و آبگیرها و آب بندانهای شهرستان سیاهکل ، تعیین توانهای اکوتوریستی حاشیه آبگیرها و آب بندانها و رودها جهت توسعه گردشگری شهرستان سیاهکل ، ارائه راهکارها جهت توسعه طبیعت گردی در حاشیه رودها ، آبگیرها و آب بندانها، پیشنهاد توسعه و گسترش امکانات و تاسیسات و تجهیزات برای استفاده گردشگران و جلوگیری از نابودی آب بندانها و استخرها ی در حال نابودی می باشد .

در این تحقیق از روش توصیفی و تحلیلی استفاده شده برای تدوین  مبانی نظری از روش توصیفی  برای یافته های تحقیق و مطالعات میدانی از روش تحلیلی بهره گیری شد. در بخش مبانی نظری تحقیق با جستجو در کتابها، مقالات ، روزنامه ها از روش کتابخانه ای استفاده گردید . در بخش میدانی با توزیع پرسشنامه و استخراج اطلاعات آن ، همچنین تهیه عکس و مشاهده پدیده های مورد نظر ، اطلاعات مورد نیاز جمع آوری گردید .ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه ، کتاب ها ، جداول نمودار ها و کامپیوتر بودند . جامعه آماری شهرستان سیاهکل ، جامعه نمونه گردشگران شهرستان سیاهکل و حجم نمونه بر اساس جدول کوکران 321 نفرگردشگر انتخاب شدند .

در پایان پس از جمع آوری اطلاعات برای مبانی نظری تحقیق ، جمع آوری پرسشنامه ها و استخراج اطلاعات آن مبنی براینکه چه راهکارهایی برای توسعه اکوتوریسم در حاشیه رودهاو آبگیرهای شهرستان سیاهکل وجود دارد . نتایج بدست آمده نشان داد که توسعه و بهبود راه های ارتباطی ، معرفی جاذبه های اکوتوریستی در رادیو و تلویزیون ، تبلیغات و بازاریابی و همچنین ایجاد مراکز اقامتی و خدماتی برای گردشگران راهکار پیشنهادی برای سوال اصلی تحقیق بود . همچنین نتایج دیگری با طراحی سوالات فرعی بدست آمد بیشتر گردشگران برای دیدن جاذبه های طبیعی مانند کوهها – جنگل – رود به این شهرستان مسافرت کردند . آنها معتقد بودند که از جاذبه های اکوتوریستی شهرستان سیاهکل استفاده مطلوب نشده است . گردشگران اظهار داشتند که توسعه اکوتوریسم می تواند سبب ایجاد اشتغال و کاهش بیکاری شود . آنها معتقد بودند که با افزایش مراکز اقامتی و خدماتی طول مدت اقامتشان در شهرستان سیاهکل بیشتر خواهد شد و همچنین انها فصل بهار و تابستان را مناسب ترین فصل برای استفاده از طبیعت این شهرستان عنوان نمودند .

در پایان پیشنهاداتی جهت رفع موانع و مشکلات ارا ئه گردید . ایجاد پارک ساحلی در حاشیه رودها و آبگیرها ، تعریف پارک جنگلی خطی در مسیر محور سیاهکل به دیلمان ، ساخت مراکز اقامتی و رفاهی برای گردشگران در سطح شهرستان ودر منطقه هدف گردشگری بالا رود تهیه برنامه های تبلیغاتی جهت معرفی هرچه بیشتر جاذبه های اکوتوریستی ، تهیه برنامه هاو مسابقات ورزشی آبی در اطراف منابع آبی از جمله پیشنهادات ارائه شده برای رفع موانع موجود بود .

کلید واژه ها : راهکار ، توسعه ، اکوتوریسم ، رودخانه ، آبگیر

 

 

مقدمه :

جاذبه های طبیعی و اقلیم های متفاوت جغرافیایی دستمایه های گران قیمتی را در حوزه اقتصادی برای انسان به ارمغان آورده است ، که مسلما بهره برداری از آن مستلزم فراهم نمودن شرایط مختلفی می باشد .

امروزه وجود پتانسیل های عظیم طبیعی در ایران این کشور را یکی از جذا ب ترین مناطق جهان مبدل نموده است . یکی از اشکال مختلف گردشگری توریسم طبیعی یا گردشگری در طبیعت یا اکوتوریسم است . که در حقیقت توریسمی بر پایه پایداری محیط زیست با تمرکز اولیه بر تجربه محیط های طبیعی که عامل ترویج فرهنگ و محیط زیست است . و امروزه در صنعت گردشگری از جایگاه ویژه ای برخوردار است .

وقتی با نام اکوتوریسم برخورد می نماییم ناخوداگاه سفر درون طبیعت در ذهن ما خطور می کند . توریسم بر مبنای طبیعت یکی از گونه های مختلف گردشگری می باشد که بر این اساس هر فعالیت با تجربه سفری که روی طبیعت متمرکز شود به معنای توریسم طبیعی می باشد که در این سفرها همواره تاکیدی بر مسئولیت پذیری گردشگری نسبت به محیط اطراف  انجام نمی پذیرد .

اکوتوریسم عبارتست از سفری مسئولانه به مناطق طبیعی که از آنها حفاظت می شود و باعث ارتقای امکانات مردم بومی می شود .

تحقیق حاضر به ارائه راهکارهایی برای توسعه اکوتوریسم در حاشیه رودخانه ها و آبگیرهای شهرستان سیاهکل می پردازد در فصل اول این تحقیق ضمن بیان مسئله  و ضرورت های تحقیق و به هدف از این تحقیق که شناسایی جاذبه های اکوتوریستی حاشیه رودها و آبگیرها پرداخته شد . آبگیرهای شهرستان سیاهکل علاوه به داشتن نقش توریستی در تامین آب کشاورزی نیز نقش مهمی دارند . در فصل دوم این تحیق به پیشینه تحقیق و مفاهیم و تعاریف و مکتب ها و نظریه های مرتبط با تحقیق پرداخته شد .در فصل سوم در این تحقیق از روش توصیفی – تحلیلی استنباطی استفاده شد . در مراحل تحقیق ابتدا داده ها از منابع مکتوب و به روش کتابخانه ای و میدانی بدست آمد . (توزیع پرسشنامه ) سپس این داده ها سازماندهی شد  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت .

جامعه آماری شهرستان سیاهکل ، جامعه نمونه گردشگران این شهرستان و حجم نمونه طبق جدول کوکران321 نفر انتخاب شدند . متغیر های تحقیق شامل جاذبه های گردشگری (متغیر مستقل ) و گردشگران ( متغیر وابسته ) بودند .