چکیده

زبان یک نهاد  اجتماعی است  بدین معنی  که افراد  یک اجتماع  به منظور  آگاهی  از مقاصد  و نیّات  هم  و برای  برقراری ارتباط  با یکدیگر  عناصر آن را بهم  پیوند  داده اند .  در این رساله  ابتدا  به معرفی  زبان  و نحوه  ی  ورود  واژه های  بیگانه  اشاره  شده ، سپس  در بخش چهارم  به نقد  و بررسی  این واژگان در نظم و نثر فارسی  دوره ادبیات بعد از انقلاب پرداخته  شده ، و به شیوه ی توصیفی تحلیلی  به  نگارش درآمده ، در آخر  نیز از اطلاعات  بدست آمده  نتیجه  گیری   بعمل  آمده است .

زیان نوعی نظام ارتباطی است و در  هر نظام  ارتباطی  کمال  مطلوب  این است  که با کمترین  هزینه بیشترین اطلاعات انتقال  یابد .  پدیده ای   اجتماعی  است  که در مسیر  زمان  دستخوش  تحولات می گردد. مهمترین این تحول  در بخش  واژه  های   زبان  قابل  رویت است  که با  گذشت زمان معنای  برخی  از  واژه  ها تغییر  می کند  و در مسیر  این تحّول  گاهی  واژگان  بیگانه  نیز  از زبان  های مختلف   دنیا  نظیر  زبان  انگلیسی ،ایتالیایی ، فرانسوی و …  به  زبان  فارسی وارده  شده که  این واژگان  وارداتی  باعث   می شود  اقتدار   کهن  زبان  فارسی  در اثر  هجوم  فرهنگ بیکانگان  به ضعف و انحطاط  گراییده شود . عواملی  که هجوم   واژگان  بیگانه  به  زبان  فارسی  را سبب می شوند از دو پدیده وامگیری و قرض گیری  زبانی  است .  در همه ی  زبان  ها عواملی وجود  دارند  که مانع  واژه  سازی  می شوند ، یکی  از آنها  وامگیری  بسیار  گسترده  از زبان  های  مختلف  می باشد  که  این  عامل  خود می  تواند  یکی  از  دلایل  ضعف  زبان باشد . وامگیری زمانی پیش می آید  که  یک جامعه ی  زبانی  با جامعه ی  زبانی دیگر  رویارو  شود  که از اعتبار و سیطره  فرهنگی  برخوردار  باشد .  در چنین  وضعیتی ،  اگر وامگیری  با چنان وسعتی  صورت گیرد  که   رفته  رفته  دستگاه  واژه  سازی  زبان  مغلوب  کارایی  خود  را از  دست  بدهد، زبان مغلوب  ممکن  است در معرض  نابودی  قرار گیرد . گاهی  این پدیده  منجر  به مرگ زبان  نیز  می شود .گاهی  برای پر کردن  خلأهای  واژگانی  یک  زبان ،از زبان های دیگر واژگانی را قرض  گرفته  وارد  زبان  گفتار  خود  می نمایند که  این قرض گیری  یک زبان ، از زبان  های دیگر  را قرض  گرفته  وارد زبان  گفتار   خود   می نمایند که این  قرض گیری زبانی  به معنی  انتقال  بعضی  از عناصر  زبانی  واژگان  از یک  زبان   به  زبان دیگر   است  .  و به  عبارت  دیگر ،  هر زبان   در صورت  لزوم  ممکن  است  بعضی  از  عناصر  زبانی  را از  سایر زبان  ها   به  عاریه  گرفته  و در  اختیار   سخنگویان  خود  قرار  دهد.زبان  نه تنها  مهمترین وسیله  ی ارتباطی  بشر  بلکه  پایه ی  اغلب  نهادهای  دیگر  اجتماعی  نیز  می  بشد .زبان  به عنوان  امری  اجتماعی  پیوسته  به تبع  تحوّلات  اجتماعی  متناسب  با نیازهای  جامعه  است . زبان  آئینه  ای  است  که می تواند  ساختار  جامعه  ی  عهد  خود را منعکس  کند به این  دلیل  است  که مشکلات و مسائل  ادوار  گذشته  و مبهمات  مربوط  به تاریخ  به کمک مکتوبات  به جا مانده  از زبان  روشن  و آشکار  می شود .

واژگان  کلیدی:  زبان،واژه های بیگانه،قرض گیری ،نظم.

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                          صفحه

مقدمه                                                                                                                       1

فصل اول

بیان مسأله                                                                                                                  3

اهمیت وضرورت تحقیق                                                                                                  3

اهداف وفرضیه ها                                                                                                          3

تعاریف عملیاتی متغیرها                                                                                                 4

فصل دوم

پیشینه تحقیق                                                                                                             7

فصل سوم

روش تحقیق                                                                                                             20

نوع مطالعه«روش هاوابزارگردآوری اطلاعات»                                                                      21

اسنادعمده ی مورداستفاده دراین تحقیق                                                                           21

ابزارگردآوری اطلاعات                                                                                                  21

محدودیت هاوموانع                                                                                                     21

فصل چهارم

سرگذشت زبان                                                                                                           23

تاریخ ادبیات ایران                                                                                                       27

دوره های تاریخی واژه پذیری در زبان فارسی                                                                      34

تأثیرزبان های اروپایی درزبان فارسی امروز                                                                         38

اقتباس الفاظ بیگانه                                                                                                     39

پدیده ی قرض گیری                                                                                                   40

انواع قرض گیری                                                                                                        42

روش های مختلف واژه سازی برپایه قرض گیری واژگانی                                                        42

علل وعوامل ورود زبان های بیگانه به ایران                                                                         45

علل وعوامل پدیده قرض گیری                                                                                       46

وام گیری زبانی                                                                                                          49

انواع گرته برداری                                                                                                        50

فرایندنفوذواژه های بیگانه                                                                                             52

بخش دوم

مهدی حمیدی شیرازی                                                                                                57

واژه های بیگانه در اشعار حمیدی شیرازی                                                                          58

امام خمینی(ره)                                                                                                          59

واژهای بیگانه در شعر امام خمینی(ره)                                                                              67

فاطمه راکعی                                                                                                             68

واژه های بیگانه در اشعار فاطمه راکعی                                                                              69

سهراب سپهری                                                                                                          70

واژه های بیگانه در اشعار سهراب سپهری                                                                           73

احمد شاملو                                                                                                               76

واژه های بیگانه دردیوان احمد شاملو                                                                                81

شهریار                                                                                                                     83

واژه های بیگانه در شعر شهریار                                                                                       84

طاهره صفار زاده                                                                                                         94

واژه های بیگانه در اشعار طاهره صفار زاده                                                                          95

علیرضا قزوه                                                                                                            102

واژه های بیگانه در اشعار علیرضا قزوه                                                                             103

احمد کسروی                                                                                                          108

واژه های بیگانه در اشعار احمد کسروی                                                                           109

موسوی گرمارودی                                                                                                     110

واژه های بیگانه در اشعارموسوی گرمارودی                                                                       111

شمس لنگرودی                                                                                                        112

واژه های بیگانه در اشعار شمس لنگرودی                                                                         112

نصرالله مردانی                                                                                                          116

واژه های بیگانه در آثار نصرالله مردانی                                                                             117

فریدون مشیری                                                                                                        117

واژه های بیگانه در اشعار فریدون مشیری                                                                         119

فصل پنجم

نتیجه گیری                                                                                                            123

منابع و مآخذ                                                                                                           124

عکس ها                                                                                                                129

مقدّمه

زبان صورت واحد و ثابتی  ندارد زیرا  امری  اجتماعی  است و در جوامع  بشری  به عنوان  وسیله ای  برای  برطرف کردن  نیاز افراد جامعه  به بقراری  ارتباط  با یکدیگر و تفهیم  و تفاهم  به کار  می رود و همچنان  که می دانیم  هر جامعه  همانند  موجود  زنده  ای  پیوسته  دستخوش   و تحوّل  است و به  تبع  و بر اثر  تغییر  و دگرگونی  بنیادهای  آن  از قبیل  سیاست ، مذهب ،آداب و رسوم ،حِرَف  و مشاغل،  ابزارهای زیستن  و نظایر  اینها  تغییر  می کند. از این  رو  هر  گونه  تغییر و تحوّلی  که در جامعه حاصل  شود  به ضرورت ، نیازهای آن  جامعه  را  دگرگون   می سازد و این  دگرگونی به ناچار در تغییر و تحوّل  زبان  نیز  تاثیر  و دخالت به سزایی  دارد .