مقدمه

 

همانطوریكه جوامع بشری از سنتی بودن به صنعتی شدن و از صنعتی شدن به فراصنعتی شدن گام برمیدارند علوم و فنون و تكنولوژی هم رو به تكامل ،دگرگونی و پیشرفت است و به موازات این تغییرات است كه اهمیت ، لزوم و مزایا و فواید آموزش بیش از پیش ملموس گشته تا حدی كه برخی از صاحبنظران در اهمیت آموزش میگویند “آموزش در حقیقت خود مدیریت است”1 بدین معنی كه بدون آموزش كاركنان پایه های مدیریت هم متزلزل میشود و فرو خواهد ریخت.

آموزش كاركنان یک امر حیاتی و اجتناب ناپذیر است كه باید بطور مستمر با مجموع فرایندهای مدیریت مورد توجه قرار گیرد تا سایر فعالیتهای مدیریت بتواند مثمر ثمر واقع گردد.آموزش در حقیقت یكی از راه های اصولی و منطقی هدایت تلاشهای كاركنان در سازمان است و باعث بكارگیری استعدادهای نهفته، بكاراندازی قدرت تخیل و بوجودآمدن انعطاف پذیری فكری لازم در كاركنان خواهد شد. آموزش و تربیت نیروی انسانی است كه میتواند ما را در راه رسیدن به خودكفایی یاری دهد .

 

 چكیده پایان نامه

 

به دلیل اهمیت و ضرورت آموزش كاركنان در سازمان و با توجه به اینكه آموزش برای گروه شغلی خاصی در آب و فاضلاب لازم الاجراء میباشد ، پژوهشی صورت گرفت كه هدف آن یافتن پاسخ سؤالاتی بود كه سؤال اصلی آن این بود دوره های آموزشی مربوط به طرح رشد و ارتقاء از دیدگاه كسانیكه دوره های مذكور را طی نموده اند و مسؤلینی كه با این افراد كار میكنند آیا اجرای طرح بر طرز تلقی شركت كنندگان در این قبیل دوره ها تأثیر داشته است یا خیر،  سپس فرضیه ای مبنی بر مؤثر بودن طرح رشد و ارتقاء در بخشهای شغلی 10 هزار و 20 هزار مطرح شد، همچنین فرضیاتی بر مبنای سؤالات فرعی به شرح ذیل مطرح گردید:

• رابطه معنا داری میان بخش شغلی و طرز تلقی آموزش دیدگان از دوره های طرح رشد و ارتقاء وجود دارد.
• رابطه معنا داری میان تحصیلات و طرز تلقی آموزش دیدگان از دوره های طرح رشد و ارتقاء وجود دارد.
• رابطه معنا داری میان سن و طرز تلقی آموزش دیدگان از دوره های طرح رشد و ارتقاء وجود دارد.
• رابطه معنا داری میان سابقه و طرز تلقی آموزش دیدگان از دوره های طرح رشد و ارتقاء وجود دارد.

این فرضیه بوسیله مطالعات نظری تأیید گشت و با بهره گرفتن از مطالعات میدانی از كارآموزان شركت كننده در این دوره ها و همچنین مسؤلینی كه با افراد آموزش دیده مذكور ارتباط كارى داشتند طی پرسشنامه اى در باره تأثیر طرح رشد و ارتقاء در چگونگی طرز تلقی ، نظر خواهی بعمل آمد.

نتیجه نظر خواهی مذكور بطور خلاصه آنستكه رویهمرفته از نظر آموزش دیده‌گان نسبت به مسؤلین آنها طرح رشد و ارتقاء درطرز تلقی شركت كنندگان در طرح مذكور تأثیر بیشتری داشته است.

همچنین با 99 درصد اطمینان میتوان اظهار داشت تمامی فرضیات فرعی معنا دار میباشند و نهایتاً بر اساس یافته های تحقیق پیشنهاداتی ارائه شده است.
مقدمه

 

فصل اول     كلیات

   1-1- تعریف و بیان موضوع                      1

2-1- هدف تحقیق                         2

3-1- اهمیت تحقیق                       3

4-1- بیان مسائل تحقیق                          4

 

 

5-1- بیان فرضیات                       5

6-1- محدودیتهای تحقیق                      6

7-1- تعریف واژه ها                         7

 

فصل دوم     مبانی نظری

 

     بخش اول – كلیات

1-2- مدیریت منابع انسانی                   8

2-2- آموزش كاركنان                         11

3-2- اهداف آموزش                       14

4-2- اهمیت و مزایای آموزش                      16

5-2- مراحل آموزش                       24

6-2- نیازسنجی یا برآورد احتیاجات اساسی در سازمان    25

1-6-2- اهداف نیازسنجی در برنامه ریزی آموزش كاركنان   25

2-6   -2- روش های تعیین نیازههای آموزشی            27

3-6-2- ملاحظات اساسی در نیاز سنجی               31

7-2- هدفهای آموزشی و توسعه منابع انسانی           32

8-2- محتوا و مواد آموزشی مورد نیاز دوره           32

9-2- اصول یادگیری                          34

1-9-2- نظریه های یادگیری                   36

2-9-2- مروری بر چند روش آموزش                  37

3-9-2- آموزش ضمن خدمت                      49

10-2- اجرا و ارزشیابی                          52

1-10-2- روش اجرای دوره                     52

2-10-2- ارزشیابی از برنامه‌های آموزشی              53

3-10-2- اهداف ارزشیابی از برنامه های آموزش        54

4-10-2- مراحل ارزشیابی از برنامه                  54

 

 

بخش دوم – تاریخچه آموزش كاركنان و طرح رشد و ارتقاء

–  مروری اجمالی بر تاریخچه آموزش كاركنان            56

–  آشنایی با طرح رشد و ارتقاء                     59

 

بخش سوم – مروری بر تحقیقات انجام شده

–  مروری بر تحقیقات انجام شده                  66

 

فصل سوم – روش تحقیق و تحلیل داده ها

1-3- روش تحقیق                         72

2-3- جامعه آماری و حجم نمونه ها                72

3-3- روش و ابزار جمع آوری اطلاعات               74

 

4-3- روش تحلیل آماری                   77

5-3- روایی و پایایی پرسشنامه                   79

 

فصل چهارم – تحلیل یافته ها

1-4- ارزیابی پاسخهای افراد آموزش دیده به سؤالات عمومی           83

2-4- ارزیابی پاسخ آموزش دیدگان و مسؤلین           90

3-4- ارزیابی فرضیات فرعی تحقیق                   168

4-4- ارزیابی پاسخ به سؤالات باز آموزش دید‌گا‌ن و مسؤلین  177

 

فصل پنجم – نتیجه گیری و پیشنهادات      

1-5- نتیجه گیری                        178

2-5- پیشنهادات                             181

 

 

پیوستها

چکیده 1

فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه. 4

1-2- بیان مسئله. 4

1- 3- اهمیت و ضرورت اجرای تحقیق. 7

1-4 – اهداف تحقیق. 8

هدف کلی تحقیق: 8

اهداف جزئی تحقیق: 8

اهداف علمی و کاربردی تحقیق: 9

اهداف علمی………………………………………………………………………………………………….. 9

اهداف کاربردی.. …………………………………………………………………………………………………………………………….9

1-5- سوالات  و فرضیات پژوهش… ……………10

فرضیه اصلی. ………………………………………………………………………………………………………………………………10

فرضیات فرعی. ……………………………………………………………………………………………………………………………10

1-6- روش تحقیق: …………………………………………………………………………………………………………………….11

1-7 – تعاریف واژه ها و اصطلاحات.. 11

1-7-1- الف تعریف مفهومی متغیرها 11

1-7-2- تعریف عملیاتی متغیر ها 14

جدول 1-1 – ویژگی های پرسشنامه جبران خدمات.. 14

فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق

2-1- مقدمه: 17

2-2- مدیریت  استراتژیک : 18

2-3- استراتژی: 19

2-3-1-تعریف استراتژی: 19

2-3-2- تصمیم گیری استراتژیك: 19

2-3-3- مدیریت استراتژیك… 19

2-3-4 مراحل مدیریت استراتژیک… 20

2-3-5 انتخاب استراتژی.. 21

2-3-6- مدل‌های انتخاب استراتژی: 21

2-3-7-  استراتژی‌های منابع انسانی. …..22

2-4- نظام جبران خدمت.. 27

2-4-1-تعریف نظام جبران خدمات.. 28

3-4-2 عوامل اثرگذار بر جبران خدمات: 30

2-4-3- عوامل تعیین كننده استراتژی جبران خدمات.. 32

2-4-6-  اهداف سیستم جبران خدمات کارکنان : 41

2-4-7- مدلهای سیستم جبران خدمات : 44

2-5- نوآوری.. 48

2-4-1-تعاریف نوآوری.. 49

2-4-2- طبقه بندی عمومی نوآوری.. 56

2-4-3- انواع نوآوری.. 57

2-5- پیشینه تحقیق(مروری بر تحقیقات انجام گرفته قبلی). 61

2-5-1-تحقیقات خارجی. 61

2-5-2-تحقیقات داخلی. 64

فصل سوم: روش تحقیق

3-1-مقدمه. 68

3-2- روش تحقیق. 68

3-3- جامعه آماری.. 68

3-4- روش نمونه گیری.. 68

3-5- تعداد نمونه. 69

3-6- ابزار اندازه گیری.. 70

3-8- شیوه جمع آوری اطلاعات.. 72

3-9- تعیین روایی و پایایی فرم جمع آوری اطلاعات پرسشنامه. 73

3-10- روش تجزیه و تحلیل داده ها 73

فصل چهارم: تجزیه وتحلیل اطلاعات

مقدمه. 75

آزمون فرضیات تحقیق. 83

سایر یافته های تحقیق. 89

 

فصل پنجم: نتیجه گیری وپیشنهادات

5-1 مقدمه. 100

5-3  بحث و نتیجه گیری از فرضیات تحقیق: 101

آزمون فرضیات فرعی تحقیق. 102

5-4 بحث درباره سایر یافته های تحقیق. 105

5-5 پیشنهادات تحقیق. 105

5-5-1- پیشنهادات کاربردی.. 105

5-6-2 پیشنهادات پژوهشی. 109

5-7  محدودیت های تحقیق. 110

محدودیتهای محقق. 111

منابع وماخذ

الف- کتاب ها 112

ب- فصلنامه ها ومجلات علمی پژوهشی. 113

ج- مقالات کنفرانس ها 116

د – منابع اینترنتی: 116

ه – منابع انگلیسی. 116

پیوست ها

پیوست1: معرفی بانک کشاورزی.. 119

پیوست 2: تکنیک های خلاقیت و نوآوری.. 127

پیوست 3: خروجی SPSS. 130

پیوست 4:پرسشنامه تحقیق 179

چکیده انگلیسی…. 184

 

فهرست شکل ها

شکل1-1- مدل مفهومی تحقیق 7

شکل2-1- عوامل تعیین کننده ممکن در سیاست های دولت.. 30

شکل2-2- محیط برنامه ریزی سیستم جبران خدمات کارکنان. 31

شکل2-3-  عوامل موثر بر سیستم جبران خدمات.. 32

شکل2-4- عومل تعیین کننده جبران خدمات کارکنان. 33

شکل2-5-  عناصر بازار نیروی کار تعیین کننده جبران خدمات کارکنان. 34

شکل 2–6 عوامل تعیین کننده جبران خدمات.. 38

شکل2- 8- تناسب تصمیمات جبران خدمات سازمان ومحیط آن. 40

شکل2-9 مدل مدیریت نوآوری 61

 

فهرست نمودارها

نمودار2-1: الگوی جامع مدیریت استراتژیک 20

نمودار2 –2: چارچوب تحلیلی برای تدوین وانتخاب استراتژی ها 22

نمودار2-3: استراتژی جبران خدمات از دیدگاه رابینز ودسنزو. 47

نمودار4-1: توزیع فراوانی کارکنان برحسب جنسیت.. 76

نمودار4-2: توزیع فراوانی کارکنان برحسب سن. 77

نمودار4-3:توزیع فراوانی کارکنان برحسب مدرک تحصیلی. 78

نمودار4-4: توزیع فراوانی کارکنان برحسب تاهل. 79

نمودار4-5: توزیع فراوانی کارکنان برحسب سنوات خدمت.. 80

نمودار4-6: توزیع فراوانی کارکنان برحسب پست سازمانی. 81

 

فهرست جداول

جدول 2-1:روندپرداخت.. 44

جدول2-2: مقایسه برنامه های جبران خدمات مبتنی بر دانش وشغل. 48

جدول 2-3:  طبقه بندی عمومی نوآوری.. 57

جدول2- 4: تغییر مدل کسب وکار 60

جدول 3-1 – ویژگی های پرسشنامه جبران خدمات.. 71

جدول 3-2- شاخص های مختلف پرسشنامه جنبه های درونی جبران خدمت.. 71

جدول4-1 : توزیع فراوانی کارکنان برحسب جنسیت.. 76

جدول4-2 : توزیع فراوانی کارکنان برحسب سن. 77

جدول4-3 : توزیع فراوانی کارکنان برحسب مدرک تحصیلی. 78

جدول4-4 : توزیع فراوانی کارکنان بر حسب  تاهل. 79

جدول4-5 : توزیع فراوانی سنوات خدمت.. 80

جدول4-6 : توزیع فراوانی ماهیت پست سازمانی. 81

جدول 4-7 : آمار توصیفی متغیرهای تحقیق. 82

جدول4-8 : آزمون رگرسیون (جدول کامل) 83

جدول 4-9: آزمون آنالیز واریانس… 85

جدول4-10: آزمون ضریب همبستگی پیرسون فرضیه فرعی شماره یک… 86

جدول4-11: آزمون ضریب همبستگی پیرسون فرضیه فرعی شماره دو. 86

جدول4-12: آزمون ضریب همبستگی پیرسون فرضیه فرعی شماره سه. 87

جدول4-13: آزمون ضریب همبستگی پیرسون فرضیه فرعی شماره چهار 87

جدول4-14: آزمون ضریب همبستگی پیرسون فرضیه فرعی شماره پنج. 88

جدول4-15: آزمون ضریب همبستگی پیرسون فرضیه فرعی شماره شش… 88

جدول4-16: آزمون t   مقایسه نمرات توسعه ونوآوری در مردان و زنان. 89

جدول4-17: آزمون t   مقایسه نمرات توسعه ونوآوری  به تفکیک به وضعیت تاهل کارکنان. 89

جدول4-18: آزمون  آنالیز واریانس مقایسه  میانگین نمرات توسعه ونوآوری به تفکیک سن. 90

جدول 4-19: آزمون آنالیز واریانس میانگین نمرات توسعه ونوآوری  درون گروهی به تفکیک سن. 90

جدول4-20: آزمون  آنالیز واریانس مقایسه  میانگین نمرات استراتژی جبران خدمات به تفکیک سن. 91

جدول 4-20: آزمون آنالیز واریانس استراتژی جبران خدمات درون گروهی به تفکیک سن. 91

جدول4-21: آزمون  آنالیز واریانس مقایسه  میانگین نمرات توسعه ونوآوری به تفکیک  سنوات خدمت.. 92

جدول 4-22: آزمون آنالیز واریانس گروهی توسعه نوآوری به تفکیک  سنوات خدمت.. 92

جدول4-23: آزمون  آنالیز واریانس مقایسه  میانگین نمرات استراتژی جبران خدمات به تفکیک  سنوات خدمت.. 93

جدول 4-24: آزمون آنالیز واریانس گروهی استراتژی جبران خدمات به تفکیک  سنوات خدمت.. 93

جدول4-25: آزمون  آنالیز واریانس مقایسه  میانگین نمرات توسعه ونوآوری به تفکیک تحصیلات.. 94

جدول 4-26: آزمون آنالیز واریانس گروهی توسعه نوآوری به تفکیک تحصیلات.. 94

جدول 4 -27: آزمون  آنالیز واریانس مقایسه  میانگین نمرات استراتژی جبران خدمات به تفکیک تحصیلات.. 95

جدول 4- 28 : آزمون آنالیز واریانس گروهی  استراتژی جبران خدمات به تفکیک تحصیلات.. 95

جدول4-29: آزمون  آنالیز واریانس مقایسه  میانگین نمرات توسعه نوآوری به تفکیک پست سازمانی. 96

جدول 4-30: آزمون آنالیز واریانس گروهی توسعه نوآوری به تفکیک پست سازمانی. 96

جدول4-31: آزمون  آنالیز واریانس مقایسه  میانگین نمرات استراتژی جبران خدمات به تفکیک پست سازمانی. 97

جدول 4-32: آزمون آنالیز واریانس استراتژی جبران خدمات به تفکیک پست سازمانی. 97

 

چکیده:

 در محیط پویا و در حال تغییر امروز، كه سرمنشا آن رقابت ‌های فزاینده، جهانی سازی و ظهور تكنولوژی ‌های جدید است،‌ بیشتر كشورهای جهان، با تكیه بر نوآوری[1] در پی افزایش بهره‌وری و بهبود وضع اقتصادی خود هستند. سازمان‌ها، در راستای این گرایش و با توجه به عوامل محرك و قابل کنترل نوآوری در سازمان توانسته‌اند مزیت‌های رقابتی زیاد به دست آورند.

در چنین فضایی، اهمیت مدیریت منابع انسانی، به عنوان سرچشمه اصلی زایش اندیشه های نو و ایده های جدید برای خلق مزیت رقابتی، در مسیر برآورده کردن نیازهای جامعه، به وضوح قابل مشاهده است. شناسایی عوامل محیطی وسازمانی محرک نوآوری، که از خلاقیت فردی شروع می‌گردد، ولی از شرایط کاری تاثیر می‌پذیرد، به یکی از نیازهای اساسی سازمان ها تبدیل شده است. و بدون شک روز به روز بر شدت آن افزوده می شود.

صنعت بانکداری، بیش از هر زمان دیگری، نیازمند  نوآوری و خلاقیت می باشد. عواملی چون رقابت شدید ، کمبود منابع مالی و ورود نسل جدیدی از رقبا، مانند بانک های خصوصی و موسسات مالی واعتباری ، بانک های دولتی  را برآن داشته است تا بیش از پیش به اهمیت نوآوری در جنبه های مختلف اعم از فناورهای پیشرفته ، روش های نوین مدیریتی و خدمات جدید بانکی توجه نمایند.

بنابراین مهارت مدیران در شناسایی رفتار و شخصیت افراد و برخورد مناسب با آن، در ایجاد بستر  مناسب برای بروز نوآوری و ظهور خلاقیت و پرورش نیروی انسانی خلاق ، با حداقل هزینه ، دارای اهمیت بسیار زیادی می باشد .

هدف از انجام این تحقیق بررسی تاثیر جنبه های درونی جبران خدمات با توجه به مدل مفهومی رابینز ودسنزو[2] شامل متغیرهای مستقل مشارکت درتصمیم گیری، آزادی واختیارات شغلی، مسئولیت بیشتر، کار جذاب وگیرا، فرصت برای رشد و تنوع درفعالیتها، بر متغیر وابسته شامل ابعاد  نوآوری کارکنان است. فرضیات تحقیق بر مبنای تاثیر هرکدام از متغیرهای مستقل بر روی متغیر وابسته شکل گرفته است.بطوری که فرضیه اصلی تحقیق تاثیر کلی جنبه های درونی جبران خدمات را برروی توسعه نوآوری کارکنان مورد مطالعه قرار می دهد و شش فرضیه فرعی تاثیر هرکدام از جنبه های درونی جبران خدمات مدل مورد مطالعه را بر روی توسعه نوآوری کارکنان را تشکیل داده اند.

یافته های پژوهش از طریق ترکیبی از پرسشنامه های استاندارد برای هرکدام از متغیرهای مدل تحقیق که جهت اطمینان از روایی وپایایی پرسشنامه ها  ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و با ضریب 78% اطمینان، و پرسشنامه استاندارد مربوط به ابتکار و نوآوری که توسط مارتین پاتچن[3] ابداع گردیده است، بین جامعه آماری متشکل از تعداد 165 نفر از کارکنان بانک کشاورزی استان چهارمحال وبختیاری بر اساس فرمول نمونه گیری کوکران و به صورت تصادفی تشکیل داده بودند، بدست آمده است.

به منظور اطمینان از برگشت پرسشنامه ها وکسر پرسشنامه های ناقص وغیرقابل قبول تعداد 170 برگ پرسشنامه بین جامعه آماری توزیع وتعداد 155 پرسشنامه تکمیل شده قابل قبول مورد استفاده قرارگرفت.

روش تحقیق، توصیفی، پیمایشی از شاخه میدانی بوده و برای تجزیه وتحلیل داده ها ابتدا از طریق محاسبه رگرسیون خطی ومیانگین ساده نمرات هرکدام از متغیرها و تاثیر متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته بدست آمد سپس جهت مقایسه یافته ها ونتایج محاسبه مرحله اول ، ضریب همبستگی پیرسون جهت شناسایی رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته  و تحلیل واریانس متغیرها محاسبه گردید.  همچنین برای کشف تاثیر سایر متغیرهای مداخله گر  شامل سن، جنس، تحصیلات، تاهل، سنوات خدمت وپست سازمانی، تی استیودنت، رگرسیون ساده وآنالیز واریانس محاسبه گردید. کلیه محاسبات اشاره شده با بهره گرفتن از نرم افزارSPSS انجام شده است.

نتایج آزمون رگرسیون نشان می دهد که این آزمون با ضریب رگرسیون 67/0 آزمون قابل قبولی می باشد همچنین ضریب تعیین 43/0 نشان می دهد که 43 درصد توسعه نوآوری کارکنان توسط  شاخص های استراتژی جبران خدمات قابل پیش بینی است. در نتیجه فرضیه اصلی تحقیق مورد تایید قرار می گیرد.

چکیده

در این مطالعه سعی کرده ایم تا به توصیفی از نحوه ی نگرش مصرف کنندگان نسبت به کشور محل ساخت، در صنعت پوشاک ایران بپردازیم. به همین منظور نگرش مصرف کنندگان ایرانی نسبت به پوشاک ساخته شده در سه کشور ایران، ترکیه و چین مورد مقایسه قرار گرفته است. سعی ما در این مطالعه بر ایجاد توازن و هماهنگی بین مفهومی کردن و کاربردی کردن ابعاد موضوع بوده است. در این راستا با بهره گرفتن از یک پرسشنامه ی ساختار یافته، از 216 نفر از نمونه ی در دسترس ما، یعنی مصرف کنندگان تهرانی اطلاعات لازم جمع آوری شده و با بهره گرفتن از روش های آماری مانند آزمون t و اندازه های مکرر، تجزیه و تحلیل های لازم انجام گرفته است. یافته های این تحقیق بیانگر وجود نگرش مثبت مصرف کنندگان ایرانی نسبت به پوشاک ترک در مقابل پوشاک دو کشور ایران و چین می باشد. در واقع نگرش این دسته از مصرف کنندگان به پوشاک ایرانی و چینی مثبت نبوده اما آنها پوشاک ایرانی را بهتر از پوشاک چینی می دانند. بعلاوه در بررسی های بیشتری مشاهده شد که مصرف کنندگان ایرانی از سطح بالایی از ملی گرایی نسبت به پوشاک ساخت کشورشان برخوردارند. راهکار فعالان ما در صنعت پوشاک، ایجاد باورهای مناسب، احساسات مثبت و تمایل به خرید برای پوشاک ساخته شده در کشور ایران می باشد. این مهم با توجه به وجود ملی گرایی در بین مصرف کنندگان داخلی کار دشواری نمی باشد.

 

واژه‌های كلیدی: مدیریت بازاریابی، نگرش مصرف کننده، کشور محل ساخت[1]

 

 

فهرست مطالب

فصل 1: کلیات 1

2

3

4

6

6

7

فصل 2: ادبیات تحقیق 9

10

11

12

15

17

19

20

21

23

25

30

33

37

40

42

46

47

48

51

52

61

64

66

68

72

78

فصل 3: روش تحقیق 84

85

85

88

89

89

90

91

92

97

97

99

فصل 4: آزمون و ارزیابی فرضیه ها 102

103

103

109

110

117

120

122

124

فصل 5: نتیجه گیری و پیشنهادات 130

131

132

133

134

136

137

140

 

141

منابع 142

پیوست‌ها 156

 

 

فهرست اشکال

13

14

16

19

27

28

29

31

33

38

54

56

62

64

70

86

87

104

105

106

107

114

115

116

 

فهرست جداول

18

39

50

79

80

81

90

95

98

98

99

99

99

104

105

105

106

107

108

109

112

113

118

118

119

119

120

120

121

121

122

123

123

124

124

125

125

126

126

127

127

128

128

129

129

136

157

157

 

• کلیات

 

• مقدمه

امروزه با برداشته شدن موانع تجارت بین کشورها و رواج ساز و کارهای شبکه ای، شاهد ظهور پدیده ی جهانی شدن در سطح تجارت بین الملل، که به تعبیری به معنای ایجاد شرکتهای بزرگ چند ملیتی و رویارویی مصرف کنندگان با محصولات این شرکت هاست، می باشیم. در نتیجه مصرف کنندگان، با توجه به رویارویی با حجم وسیعی از محصولات ساخته شده در کشورهای مختلف دنیا، ناچارند تا با بهره گرفتن از برخی منابع و نشانه های اطلاعاتی مهم، به ساده سازی و اطمینان یافتن از تصمیم گیری خرید خود بپردازند. یکی از این نشانه های اطلاعاتی، نام کشور سازنده ی محصول می باشد که در ادبیات بازاریابی به اصطلاح “Made in ” شهرت یافته است. به عبارت دیگر تنها، نام کشور محل ساخت یک محصول، می تواند در مقبولیت یا عدم مقبولیت آن محصول تأثیر بسزایی داشته باشد. همچنین تولیدکنندگان عرصه ی بین المللی نیز خود، به خوبی به این امر واقفند که یکی از ویژگی های متمایز کننده ی محصولات در عرصه ی رقابت، کشور محل ساخت آن محصولات بوده و از این رو در انتخاب محل تولید و یا مونتاژ محصولات خود، دقت لازم را به عمل می آورند. امروزه این پدیده ی مهم را اثر ”کشور محل ساخت“  یا به اختصار COO می نامند. توجه به مبحث COO در اکثر کتب رفتار مصرف کننده، گواه بر اقبال ویژه ی مؤلفان این حوزه، به این مبحث می باشد.

بنابراین با توجه به مطالب گفته شده ما نیز باید سعی کنیم تا استفاده های لازم را از این موضوع برده و نکات کاربردی آن را برای مصرف کنندگان و تولیدکنندگان داخلی، استخراج کنیم. زیرا مصرف کنندگان و تولید کنندگان ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و باید با ابعاد مختلف این موضوع آشنا شوند. بدین منظور در این مطالعه سعی شده است تا چشم به دریچه های جدیدی، از این منظر بگشاییم. جزئیات بیشتری از این تلاشها در ادامه آمده است.

• اهمیت موضوع

مبحث کشور محل ساخت (COO) امروزه یکی از مباحث مهم در حیطه ی رفتار مصرف کننده است که همه ی نظریه پردازان این رشته، عموماً به آن پرداخته و ابعاد مختلف آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده اند. تا جایی که این موضوع بیشترین جنبه ی مورد مطالعه در حوزه رفتار مصرف کننده ی بین الملل بوده است  (Tan & Farley 1987. در واقع موضوع کشور محل ساخت، در دهه های اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است و انتظار می رود که با توجه به روند مستمر جهانی شدن و افزایش پویایی ها ، این رشد  بیشتر نیز بشود.

مقالات زیادی در بیان اهمیت اثرات COO در نشریات بازرگانی ، از بدو پیدایش موضوع تا کنون انتشار یافته است. این جذابیت موضوع نه تنها در بخش بازار مصرف کننده، بلکه در بخشهای بازار مصرف سازمانی و سیاستهای دولتی نیز بوده است. این موضوع به تمایز آشکاری در رقابت جهانی، برای برخی محصولات اشاره می کند که این بار نه به خاطر کیفیت آنها و یا نوآوری ها، بلکه به خاطر تأثیر بسزای کشور محل ساخت آن محصول، بر ذهنیت مصرف کننده می باشد. این تأثیر، گویای برخی اثرات ضمنی و نامشهود است که گاه، بسیار قوی تر از اثرات عینی و مشهود عمل می کنند.

اگر چه این موضوع از ابتدای پیدایش تجارت و مبادله در عرصه ی بین الملل وجود داشته است اما توجه به آن بصورت علمی و نظام مند، سابقه ی چندانی نداشته و از موضوعات روزآمد این حوزه می باشد. تحقیقات زیادی در کشورهای اروپایی، ایالات متحده، چین و آسیای جنوب شرقی انجام گرفته، که بیشتر آنها مؤیّد تأثیر COO بر رفتار مصرف کننده است.  این تحقیقات نشان می دهد که COO یک نشانه ی اطلاعاتی مهم است که نه تنها مورد علاقه ی کسب و کارها، به منظور ارتقای رقابت پذیری آنها می باشد بلکه برای سیاست گذاران دولتی که همین دغدغه ها را در سطح ملی دارند، نیز جالب توجه است. از اینرو چگونگی تأثیر COO بر ارزیابی و قصد خرید محصولات و همچنین توان نسبی COO در مقایسه با دیگر نشانه های اطلاعاتی، از موضوعات مورد علاقه ی فعالان و محققان حوزه ی بازاریابی بین الملل شده است تا این اطلاعات بتواند در تجویز استراتژی های کارآتر برای شرکتها ، سودمند باشد. استدلالی که پشت این واقعیت نهفته است، گسترده شدن بازارهای جهانی به بیشتر کشورها و دسترس پذیرتر شدن کالاهای خارجی در بیشتر بازارهای ملی است. این امر موجب شده است تا شرکتها بتوانند محصولاتشان را در سراسر دنیا تولید کرده و جایی که محصول در آنجا تولید می شود ممکن است روی ادراک مصرف کننده از کیفیت آن محصول تأثیر بگذارد.

بنابراین مطالعات زیادی ثابت می کند که مصرف کنندگان در سراسر جهان از COO به عنوان یک عامل تأثیرگذار در ارزیابی کالاها استفاده می کنند.  اما متأسفانه این موضوع تا کنون، آنطور که باید مورد توجه محققان کشورمان قرار نگرفته و به آن پرداخته نشده است. از این رو ما سعی کردیم تا در این مطالعه به بحث و بررسی درباره ی ابعاد این موضوع پرداخته و از منظری خاص، مصرف کننگان کشور را در این زمینه مورد بررسی قرار دهیم.

برای این منظور به بررسی و مطالعه ی اثر کشور محل ساخت محصول در صنعت پوشاک پرداخته ایم. بنابراین با توجه به واردات قسمت عمده ای از پوشاک مصرفی کشور و همچنین تأثیر بسزایی که بر عملکرد مؤلفه های اقتصادی و فرهنگی دارد، موضوع این تحقیق، از اهمیت مضاعفی برخوردار می گردد. در واقع با یافتن مؤلفه های مؤثر بر بهبود نام پوشاک ایرانی و گسترش حوزه ی مصرف آن، هم می توان به اهداف مطلوب اقتصادی دست یافت و هم در بهبود نام های تجاری ملی موفق بود. این در حالی است که بنا بر اعلام اتحادیه صادر کنندگان نساجی و چرم ایران در سال 1390، ظرفیت این بازار در داخل کشور حدود 12 میلیارد دلار بوده که درصد بالایی از این مقدار بصورت قاچاق وارد کشور می شود.

[1] Country of Origin (COO)

[2] Country Of Origin (COO)

• بیان مسأله

قلمرو مسائل بازرایابی بسیار گسترده است و نمی توان همه ی این مسائل را تحت یک عنوان واحد و در یک چارچوب مشترک مورد بررسی قرار داد. هانت[1] (2002) در این زمینه یک مدل جامع را ارائه داده است که در آن ماهیت قلمرو مسائل بازاریابی بیان شده است. این مدل که به مدل دوشاخگی ها[2] معروف است، همه ی مسائل بازاریابی را در سه تقسیم بندی دو شاخه ای طبقه بندی کرده است:

• انتفاعی/ غیر انتفاعی
• خرد/ کلان
• اثباتی/ تجویزی

وجه تمایز دو شاخگی اول در سودگرا بودن و یا نبودن سازمان ها و یا نهادهای مورد نظر است. در دو شاخگی خرد/ کلان نیز واحدهای منفرد (شرکت ها و خانوارها) از واحدهای در سطوح بالاتر و با حجم پیوستگی بیشتر، جدا شده اند. در دو شاخگی آخر نیز، هر چه که بر بایدها و نبایدها دلالت می کند در حیطه ی مسائل تجویزی قرار گرفته و آنچه که به دنبال تشریح و پیش بینی فعالیت های بازاریابی باشد را جزو بازاریابی اثباتی می دانند. در مجموع، ترکیب این دوشاخگی ها، هشت حالت مختلف را بوجود می آورد که می توان هر موضوع بازاریابی را در یکی از این دسته بندی ها قرار داد. بنابراین، با توجه به رویکرد دوشاخگی های سه گانه، مسئله ی مورد مطالعه ی ما در این تحقیق، در دسته ی مسائل انتفاعی/ کلان/ اثباتی واقع می شود:

• انتفاعی: بررسی صنعت پوشاک که هدف اصلی آن سودآوری است.
• کلان: بررسی صنعت پوشاک در سطح کلان (کشورهای ایران، ترکیه و چین) و نه یک شرکت و یا برند خاص.

فهرست مطالب

فصل اول-کلیات تحقیق.. 1

مقدمه.. 1

1-1-بیان مسئله.. 2

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق.. 3

1-3-گزاره‏های تحقیق.. 4

1-3-1- اهداف تحقیق.. 4

1-3- 2-سؤال‌های تحقیق.. 5

1-4- روش تحقیق.. 6

1-5- قلمرو زمانی و مکانی تحقیق.. 6

1-6- تعاریف واژه‌ها.. 6

1-7-استفاده کنندگان از نتایج پژوهش.. 8

فصل دوم- مبانی نظری و پیشینه تحقیق.. 9

مقدمه.. 9

2-1- پایه تئوریک تحقیق.. 10

2-1-1-تحلیل پوششی داده‌ها.. 10

2-1-2-مفهوم کارایی.. 11

2-1-3- مفهوم کارآیی در تحلیل پوششی داده‌ها.. 13

2-2-4- انواع کارایی.. 14

2-1-5- کارایی، بهره‏وری و اثر بخشی.. 15

2-1-6- روش‌های برآورد کارایی.. 16

2-1-6-1- برنامه‏ ریزی ناپارامتریک.. 17

2-1-6-2-روش تحلیل پوششی داده‌ها.. 18

2-1-7- انتخاب نهاده‌ها و ستانده‌ها.. 19

2-1-8-مدل‌های پایه تحلیل پوششی داده‌ها.. 20

2-1-8-1-مدل CCR. 20

2-1-8-1-مدل نسبت CCR. 23

2-1-8-3-قانون بازده به مقیاس:.. 25

2-1-8-9-مدل BCC. 26

2-1-9- تحلیل پوششی داده‏ای پنجره‏ای.. 30

2-1-10- مزایای تحلیل پوششی داده‌ها :.. 33

2-2- آنالیز اجزای اصلی.. 34

2-2-1-تحلیل عاملی.. 34

2-2-2-فرایند تحلیل عاملی.. 35

2-2-3-مراحل تکنیک آنالیز اجزای اصلی.. 40

2-3-تلفیق DEA و PCA.. 42

2-4-پیشینه تحقیق.. 44

2-4-1- تحقیقات انجام گرفته در خارج.. 44

2-4-2- تحقیقات انجام گرفته در داخل.. 49

2-5-نتیجه گیری در راستای موضوع تحقیق.. 51

فصل سوم- روش اجرای تحقیق.. 53

مقدمه.. 53

3-1-روش تحقیق.. 54

3-2- جامعه آماری.. 54

3-3- نمونه‌گیری.. 54

3-4- گرداوری داده‌ها.. 55

3-5- متغیرهای تحقیق.. 56

3-6- روش انجام پژوهش و مدل مورد استفاده.. 56

فصل چهارم- تجزیه و تحلیل داده‌ها و یافته های تحقیق.. 62

مقدمه.. 62

4-1- نتایج.. 63

 

4-1-1- نتایج مربوط به گروه شرکت‏های صنایع غذایی و دارویی.. 63

4-1-2- نتایج مربوط به گروه شرکت‏های صنایع فلزی و خودرو و ماشین آلات   65

4-1-3- نتایج مربوط به گروه شرکت‏های صنایع شیمیایی و پتروشیمی.. 65

4-2- نتایج فرضیات.. 66

4-3- تحلیل نتایج.. 71

4-4- خلاصه نتایج.. 72

فصل پنجم- نتیجه گیری و پیشنهادها.. 73

مقدمه.. 73

5-1- نتیجه‌گیری پژوهش.. 74

5-2- محدودیت‌های تحقیق.. 76

5-3- پیشنهادات بر اساس نتایج بدست آمده در پژوهش.. 76

5-4- پیشنهادات محقق برای پژوهش‏های آتی.. 77

مراجع.. 77

پیوست.. 82

فهرست جداول

جدول 1-2- کلیات تحقیقات پیشین در مورد پیش بینی ورشکستگی .. 45

جدول 2-2-تحقیقات پیشین خارجی.. 48

جدول2-3- تحقیقات پیشین داخلی.. 50

جدول 1-3- انواع مدل‏های پایه تحلیلی پوششی داده‏ها.. 59

جدول 1-4- نتایج بدست آمده برای فرضیه 1.. 67

جدول 2-4- نتایج بدست آمده برای فرضیه 2.. 68

جدول 3-4- نتایج بدست آمده برای فرضیه 3.. 69

جدول 4-4- نتایج بدست آمده برای فرضیه 4.. 70

فهرست نمودارها

نمودار 1-2- نمودار تولید.. 26

شکل 1-2- الگوی مفهومی پژوهش.. 44

نمودار 1-4- نمودار توزیع امتیاز کارایی شرکت‏های گروه اول.. 63

نمودار 2-4- نمودار توزیع امتیاز کارایی شرکت‏های گروه دوم.. 65

نمودار 3-4- نمودار توزیع امتیاز کارایی شرکت‏های گروه سوم.. 66

 

خلاصه

ورشکستگی از مهم‌ترین و جذاب‌ترین مباحث پژوهش‌های مالی محسوب می‏گردد که عملا بر روی کلیه ذینفعان یک سازمان اقتصادی اثر می‏گذارد. سرمایه گذاران تلاش زیادی را برای اطلاع از وضعیت شرکت‏ها، در جهت حفظ سرمایه خود انجام می‏دهند. تا کنون پژوهش‏های گوناگونی در زمینه پیش بینی وضعیت شرکت‏ها انجام گرفته است، هرچند که در ایران پژوهش‌های کافی در این زمینه انجام نگرفته است. ازجمله روش‏هایی که به تازگی جهت تسهیل فرایند تصمیم گیری مالی مورد استفاده قرار گرفته است، روش تحلیل پوششی داده‏ها است. در پژوهش‌های گذشته تمامی شرکت‏های مورد بررسی با بهره گرفتن از این روش در یک گروه قرار می‏گرفتند که با توجه به ماهیت مدل تحلیل پوششی داده‌ها که باید مجموعه‏های مورد تحلیل، همگن باشند، کار چندان درستی نبود. در این پژوهش 52 شرکت تولیدی حاضر در بورس اوراق بهادار تهران که اطلاعات مالیشان در دسترس بود، بر اساس سیستم تولید و ریسک‏های مالی، در سه گروه شرکت‏های صنایع غذایی و دارویی، شرکت‏های صنایع فلزی و خودروسازی و شرکت‏های صنایع شیمیایی و پتروشیمی، طبقه بندی گردیدند سپس محاسبات هر دسته جداگانه انجام گرفت. ابتدا داده های استخراج شده از صورت‌های مالی برای کاهش ابعاد، وارد مدل PCA شده و سپس خروجی این مدل برای سنجش کارایی وارد مدل DEA ‏گردید و از روی عدد کارایی بدست آمده (که عددی بین 0و1 می‏باشد) سالم یا ورشکسته بودن (قرار داشتن شرکت در آستانه ورشکستگی) شرکت‌های هر دسته پیش بینی شد. این عمل برای یک سال و دو سال قبل از سال وقوع ورشکستگی برای شرکت‏های هر دسته انجام گرفت. در انتها مشخص شد که مدل مورد استفاده در پژوهش تا دو سال قبل از ورشکستگی قادر به پیش بینی شرکت‏های ورشکسته گروه اول می‏باشد و تا یک سال قبل از وقوع، شرکت‏های ورشکسته گروه دوم را پیش بینی می‏نماید و در مورد گروه سوم توانایی مدل در پیش بینی شرکت‏های سالم بسیار بیشتر از توانایی آن در پیش بینی شرکت‏های ورشکسته می‏باشد.

واژگان کلیدی: تحلیل پوششی داده‏ها، آنالیز اجزای اصلی، آستانه ورشکستگی مالی، بورس اوراق بهادار

 

 

فصل اول

کلیات تحقیق

 

 

فصل اول-کلیات تحقیق

مقدمه

موضوع پیش‌بینی ورشکستگی شرکت‏ها، در حوزه پژوهش‌های مالی جذابیت زیادی در بین کارشناسان این امر دارد. با توجه به تاثیری که مشکلات مالی شرکت‏ها بر روی ذینفعان آن‏ها می‌گذارد، همواره ارائه روش‏ها و مدل‏های پیش بینی ورشکستگی و درماندگی مالی یکی از جذاب‌ترین حوزه‌ها در پژوهش‌های امور مالی بوده است.

سرمایه گذاران شرکت‏ها همواره انتظار دارند که سرمایه‌شان از امنیت لازم برخوردار باشد و بازده‏ای مناسب در مقیاس با ریسکی که کرده‏اند نصیبشان شود؛ و این که بتوانند به موقع بحران‏های مالی شرکت‏ها را پیش بینی کرده و از به خطر افتادن سرمایه‌شان جلوگیری کنند.

محققان در جهت رفع این نیاز تا کنون پژوهشات گسترده‌ای انجام داده‌اند  و از روش‌ها و مدل‌های مختلفی برای ارزیابی عملکرد مالی شرکت‏ها و البته پیش بینی ورشکستگی آن‏ها استفاده کرده‌اند، اما به نکته ای که باید توجه کرد این است که هیچ کدام از این روش‌ها به تنهایی کافی نیست و باید از آن‏ها در کنار هم و البته با بهره گرفتن از قضاوت‌های حرفه ای کارشناسان کاربلد (تحلیل‌های فاندمنتال) استفاده شود.

از جمله روش‌هایی که در چند سال اخیر جهت تسهیل فرایند تصمیم گیری‌های مالی بیشتر مورد توجه محققان قرار گرفته، روش تحلیل پوششی داده‌ها است، که البته نتایج قابل قبولی نیز داشته است.

 

در این پژوهش هدف بررسی توان مدل تحلیل پوششی داده‌ها در پیش بینی ورشکستگی یا به نوعی قرار گرفتن شرکت‏ها (در گروه‌های مختلف) در آستانه ورشکستگی مالی می‌باشد. که در این بین از یک روش آماری با عنوان تکنیک اجزای اصلی برای کاهش بعد ورودی‌های مدل تحلیل پوششی داده‌ها استفاده شده است.

در فصل اول این پژوهش درباره ضرورت موضوع و گزاره های پژوهش بحث شده است، پایه تئوریک و پیشینه پژوهش‌های داخلی و خارجی در فصل دوم مطرح شده است، روش پژوهش و طرق جمع آوری اطلاعات در فصل سوم بیان شده است و درنهایت در فصل چهارم و پنجم نتایج بدست آمده ارائه شده است.

1-1-بیان مسئله

تا کنون پژوهشات زیادی در باب پیش بینی ورشکستگی شرکت‏ها انجام شده است و البته نتایج مختلفی نیز بدست آمده که در بخش پیشینه پژوهش بیشتر در مورد آن بحث می‌شود. اما استفاده از روش‌های جدید و البته مدل‌های قدیمی در قالب‌های جدید، همواره مورد توجه محققان مالی قرار داشته است.

هرچقدر این مدل‌ها ساده‌تر و قابل فهمتر باشند، بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند. یکی ازمدل‏هایی که اخیرا برای پیش بینی آینده مالی شرکت‏ها بیشتر مورد توجه و استفاده قرار گرفته مدل تحلیل پوششی داده‌ها است که با بهره گرفتن از سنجش کارایی شرکت‏ها، پیش بینی برای آینده شرکت (سالم یا ورشکسته شدن) ارائه می‌کند.

مشکل اساسی در کارهای گذشته این است که همه شرکت‏ها در یک گروه قرار گرفته و مورد تحلیل قرار داده شدند. با توجه به ماهیت DEA[1] که باید تمام اعضای مجموعه ( DMU[2]ها) دارای ماهیت یکسان باشند، این موضوع یکی از ضعف‌های پژوهشات قبلی محسوب می‌شود که در این پژوهش با دسته بندی شرکت‏ها سعی شده تا این مشکل برطرف گردد.

در چنین وضعیتی می‌توان به صورت تفکیک شده قابلیت پیش بینی هر دسته را مورد ارزیابی قرار داد و نتیجه کامل‌تری در مورد ماهیت این مدل در پیش بینی وضعیت مالی شرکت‏ها ارائه نمود.

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق

سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی تلاش زیادی را برای اطلاع از وضعیت شرکت‏ها، در جهت محافظت از سرمایه خود انجام می‌دهند. کارشناسان مالی باید در جهت رفع این نیاز سرمایه‌گذاران تا حد امکان پژوهشات گسترده‏ای را انجام دهند و مدل‌های متفاوتی برای ارزیابی وضعیت مالی و عملکرد شرکت‏ها ارائه نمایند. اما باید توجه داشت که هیچ یک از روش‌ها یک مدل کامل و بی عیب نیستند و در کنار هر مدلی قضاوت تصمیم گیرنده نیز بسیار مهم است.

ازجمله روش‌هایی که به تازگی جهت تسهیل فرایند تصمیم گیری مالی مورد استفاده قرار گرفته است، روش تحلیل پوششی داده‏ها است. پژوهشات نسبتا کمی علی الخصوص در ایران در زمینه استفاده از این مدل صورت گرفته است و در نتیجه جای پژوهشات بسیاری در باب این مدل خالی است.

امتیاز کارایی بدست آمده از این تکنیک می‌تواند در پیش بینی وضعیت شرکت‏ها، به خصوص ورشکستگی آن‏ها کمک یار تصمیم گیرندگان و کارشناسان مسائل مالی باشد.

1-3-گزاره‏های تحقیق

گزاره‌های این پژوهش که عبارتند از اهداف، سوالات پژوهش در ادامه بیان شده است:

1-3-1- اهداف تحقیق

اهداف اصلی و فرعی این پژوهش عبارتند از:

هدف اصلی:

تعیین کارایی شرکت‏های تولیدی بورس اوراق بهادار تهران در هرکدام از سه گروه طبقه‌بندی شده (صنایع غذایی و دارویی، صنایع فلزی و خودرو سازی و ماشین آلات و صنایع شیمیایی و پتروشیمی) و بررسی توانمندی مدل طراحی شده (مدل تلفیقی DEA و PCA[3]) در پیش بینی ورشکستگی با توجه به کارایی آن‏ها.

اهداف فرعی:

1-تعیین نسبت شرکت‏های ورشکسته پیش بینی شده در صنایع غذایی و دارویی

2-تعیین نسبت شرکت‏های ورشکسته پیش بینی شده در فلزات و خودرو سازی و ماشین آلات

سند چشم انداز و سیاست های کلی حاکم برآن، سندی است که مقام معظم رهبری آن را ابلاغ و لازم التباع بودن آن را گوشزد فرموده اند به همین دلیل سندی لازم الاجراست. با توجه به آنکه کلیدی ترین هدف سند  چشم انداز 1404 دستیابی به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی با تاکید بر جنبش نرم افزاری و تولید علم، رشد پرشتاب، ارتقای نسبی سطح درآمد سرانه، رسیدن به اشتغال کامل و… است و از سوی دیگر توسعه بازارهای مالی موتور محرکه رشد و پیشرفت اقتصادی بوده و از اهمیت زیادی برخوردار است.از این جهت در این پژوهش جایگاه فعلی شاخص های توسعه بازارهای مالی در اقتصاد جهانی بنابر گزارش مجمع جهانی اقتصاد مورد بررسی قرار گرفته است و با بهره گرفتن از روش جدید تصمیم ­گیری و پیش بینی موقعیت فعلی رقابت پذیری اقتصادی، بازرگانی و مالی ایران در اقتصاد جهانی و میزان شکاف تا تحقق هدف (دستیابی به جایگاه اول اقتصادی در منطقه) محاسبه گردیده است و همچنین با پیش بینی موقعیت سایر کشورها با بهره گرفتن از گزارشات 11 ساله آنها رتبه اقتصادی ایران با توجه به سند چشم انداز 1404 تعیین گردیده تا بتوان با بهره گرفتن از نتایج حاصله از این پژوهش میزان شکاف در زمان فعلی برای دستیابی به اهداف مشخص شود تا با تلاش و عزم و اراده بیشتر، جهت گیری ها اصلاح و بازسازی شده و برنامه ریزی استراتژیک اقتصادی و سیاسی و فرهنگی تبیین گردد.

از سوی دیگر با توجه به تاثیر تولید ناخالص داخلی(GDP[1]( در توسعه بازارهای مالی و افزایش حجم تولیدات صنعت خودرو سازی و حجم بالای سهم ارزشی این صنعت در تولید ناخالص داخلی GDP ایران(11.5 درصد از GDP سهم صنعت خودرو سازی می باشد و بعد از صادرات نفتی به علت صرفه جویی ارزی و بهبود در روند صادرات نقش به سزایی در تولید ناخالص داخلی و نتیجتاَ توسعه بازارهای مالی و در نهایت بهبود جایگاه رقابتی و اقتصادی ایران در جهان دارد.) توجه به این صنعت برای قرار گیری در مسیر پیشرفت و توسعه و تعالی امری مهم و حیاتی بوده و دست یابی به اهداف سند چشم انداز 1404 را تسهیل می کند.

 

فهرست مطالب

فصل اول : کلیات تحقیق

1-1-مقدمه 1

1-2 – بیان مسئله و موضوع تحقیق 4

1-3- سوالهای ویژه تحقیق 9

1-4-پیشینه تحقیق 9

1-5-ضرورت انجام تحقیق 10

1-6-کاربرد نتایج تحقیق 11

1-7-اهداف تحقیق 12

1-8- روش انجام تحقیق و گردآوری اطلاعات 13

1-9- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 13

1-10- محدودیت های تحقیق 14

1-11- قلمرو تحقیق 15

1-12- تعریف واژه ها و اصطلاحات تخصصی تحقیق 15

1-13- جمع بندی فصل 19

فصل دوم : ادبیات تحقیق

2-1-مروری بر ادبیات موضوع تحقیق از دیدگاه نظری 19

2-2-بخش اول:  بازار مالی، رشد و توسعه، تولید ناخالص داخلی 19

2-3- بخش دوم: جهانی شدن و رقابت پذیری 19

2-4- بخش سوم: مجمع جهانی اقتصاد 19

2-5- بخش چهارم: سند چشم انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران 19

2-6- بخش پنجم: صنعت خودروسازی 19

2-7 -مروری بر ادبیات تجربی 19

2-8 – جمع بندی 19

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

3-1- مقدمه 19

3-2- روش تحقیق 19

3-3- مراحل انجام تحقیق 19

3-4- مكان تحقیق 19

3-5- روش های جمع‌ آوری اطلاعات 19

3-6- جامعه و نمونه آماری 19

3-7- معرفی تكنیک استفاده شده در این تحقیق 19

3-8- معرفی شاخص های تحقیق 19

3-9- رابطه شاخص های تحقیق (ارتباط متقابل مولفه های تاثیر گذار در رقابت پذیری) 19

3-10- جمع بندی 19

 

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات

4-1- مقدمه 19

4-2-گردآوری داده ها و پیش بینی جایگاه رقابت پذیری اقتصادی، بازرگانی و مالی 19

4-3- تعیین  A و B در مدل پیش بینی هلت وینترز 19

4-4- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری 142 کشور مورد بررسی با تکنیک هلت وینترز 19

4-5- رتبه بندی امتیاز پیش بینی شده رقابت پذیری اقتصادی، بازرگانی و مالی کشورها 19

4-6- آزمون همبستگی اسپیرمن برای تعیین همبستگی GDP و رقابت پذیری 19

4-6- آزمون همبستگی پیرسون برای تعیین همبستگی حجم تولید خودرو و توسعه بازارهای مالی 19

4-7-پیش بینی جایگاه صنعت خودرو سازی ایران در جهان با توجه به اهداف سند چشم انداز 1404 19

4-8- جمع بندی 19

فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1- مقدمه 19

5-2- نتیجه گیری و ارائه یافته های پژوهش 19

5-3-راهکارهای دست یابی به اهداف سند چشم انداز و گام نهادن در راه جهانی شدن 19

5-4-راهبردهای دستیابی به اهداف سند چشم انداز 1404 در صنعت خودرو 19

5-5- پیش نیازها و بسترهای لازم برای تحقق اهداف سند چشم انداز 1404 در صنعت خودرو 19

5-6- پیشنهادات جهت تحقق اهداف سند چشم انداز 1404 در صنعت خودرو 19

5-7- پیشنهادات جهت تحقیقات آتی 19

منابع 19

 

فهرست نمودارها

فصل دوم : ادبیات تحقیق

نمودار 2-1- شاخص های رقابت پذیری اقتصادی، بازرگانی و مالی 45

نمودار 2-2 – ساختار چشم انداز 52

فصل سوم : روش شناسی تحقیق

نمودار 3-1- مراحل انجام تحقیق 92

نمودار 3-2- نمودار سری زمانی 99

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات

 

نمودار 4-1- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور ژاپن تا سال 2025 127

نمودار 4-2- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور مصر تا سال 2025 .127

نمودار 4-3- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور اسرائیل تا سال 2025 .128

نمودار 4-4- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور جمهوری اسلامی ایران تا سال 2025 128

نمودار 4-5- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور مالزی تا سال 2025 129

نمودار 4-6- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور کره تا سال 2025 129

نمودار 4-7- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور زامبیا تا سال 2025 .130

نمودار 4-8- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور امریکا تا سال 2025 130

نمودار 4-9- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور بحرین تا سال 2025 131

نمودار 4-10- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور کانادا تا سال 2025 131

نمودار 4-11- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور ترکیه تا سال 2025 132

نمودار 4-12- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور سنگاپور تا سال 2025 .132

نمودار 4-13- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور دانمارک تا سال 2025 133

نمودار 4-14- پیش بینی امتیاز رقابت پذیری کشور آلمان تا سال 2025 .133

 

فهرست جداول

فصل دوم : ادبیات تحقیق

جدول شماره 2 -1- وزن شاخصهای رقابت پذیری اقتصادی، بازرگانی و مالی 19

جدول شماره 2-2- کشورها / اقتصادها در مراحل مختلف توسعه و رقابت پذیری 19

جدول 2-3- تاثیرات صنعت خودرو در سایر بخش های اقتصادی 19

جدول 2-4- رشد جهشی صنعت خودرو سازی ایران طی 10 سال 19

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات

جدول شماره 4-1- رقابت پذیری جهانی شاخص سال 2012-2011 .118

جدول شماره 4-2- رقابت پذیری جهانی شاخص سال 2011-2010 120

جدول شماره 4-3- رقابت پذیری جهانی شاخص سال 2010-2009 122

جدول شماره 4-4- رقابت پذیری جهانی شاخص سال 2009-2008 124

جدول شماره 4-5- محاسبه MSE برای 5 کشور نمونه 126

جدول 4-6- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2013-2012 135

جدول 4-7- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2014-2013 136

جدول 4-8- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2015-2014 137

جدول 4-9- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2016-2015 138

جدول 4-10- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2017-2016 139

جدول 4-11- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2018-2017 .140

جدول 4-12- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2019-2018 141

جدول 4-13- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2020-2019 142

جدول 4-14- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2021-2020 143

جدول 4-15- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2022-2021 144

جدول 4-16- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2023-2022 145

جدول 4-17- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2024-2023 146

جدول 4-18- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2025-2024 147

جدول 4-19- پیش بینی رقابت پذیری جهانی 2026-2025 148

جدول 4-20 – رتبه و امتیاز رقابت پذیری ایران 149

جدول 4-21- رتبه بندی کشورها از نظر GDP و رقابت پذیری در سال 2010 151

جدول 4-22- رتبه بندی کشورها از نظر GDP و رقابت پذیری در سال 2009 .152

جدول 4-23- رتبه بندی کشورها از نظر GDP و رقابت پذیری در سال 2008 .153

جدول 4-24- همبستگی اسپیرمن GDP و رقابت پذیری اقتصادی، مالی، بازرگانی 154

جدول 4-25- همبستگی پیرسون حجم تولید خودرو و توسعه بازارهای مالی 156

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

جدول 5-1 – رتبه و امتیاز رقابت پذیری ایران 19

جدول 5-2- همبستگی اسپیرمن GDP و رقابت پذیری اقتصادی، مالی، بازرگانی 19

جدول 5-3- همبستگی پیرسون حجم تولید خودرو و توسعه بازارهای مالی 19

 

1-1-مقدمه

با وجود آنكه در طول قرن اخیر تلاش‌های فراوانی در جهت اصلاحات اقتصادی و شروع یک دوران رونق اقتصادی مستمر و پیشگامانه در ایران شروع شده است ولی هنوز یک مسیر مطمئن در رسیدن به ایرانی پیشرفته و با شكوفایی اقتصادی حاصل نشده و به همین دلیل دستاورد دوره‌های اصلاحات اقتصادی تاكنون درحد فراهم ساختن یک رضایتمندی ملی نبوده است. دورة اصلاحات اقتصادی شاهنشاهی رضا شاه از سال 1305 تا 1320و دورة اصلاحات اقتصادی محمد رضا شاه طی دهه چهل باوجود گسترش زیر بناها، اقتصاد ملی ایران را از مسیر طبیعی وعلمی آن خارج کرد.

اگرچه تلاش‌های بعد از انقلاب اسلامی افتخار آفرین بوده است. ولی هنوز فاصله طولانی با یک جامعه شکوفا و اقتصاد مطلوبی وجود دارد. دورة اصلاحات ساختاری طی دهه اول انقلاب به ملی شدن اقتصاد، و طی سالهای 76 تا 84 که به آزادسازی اقتصاد منجر شد و دوره اصلاحات اقتصادی سازندگی ملی سالهای 68 تا 76 تلاش‌های فراوان و قابل تقدیری بوده است ولی به سرانجام مطلوبی نرسیدند.

از مهمترین مشكلات برنامه تحول اقتصادی در ایران روشن نبودن چشم‌انداز آینده ایران وسیاستهای اقتصادی تحول‌آمیز بوده است،تا با كمك آن یک خواست و عزم ملی برای تجمیع انرژی‌ها و هم‌جهتی فعالیت‌ها و یک برنامه فراگیر و همه‌جانبه در راستای آینده مطلوب و مشخص برای جامعه ایران بوجود آید. سند چشم‌انداز ملی ایران در سال 1382 پس از پنج سال مطالعه و مباحثات لازم در كمیسیون‌ها و شورای مجمع تشخیص مصلحت نظام به تصویب رسید وسیاست‌های اصل 44 در سال‌های 83 و84 به رهبر انقلاب اسلامی ارائه و پس از اصلاح و تصویب ایشان به قوای سه‌گانه برای هدایت فعالیت‌ها و برنامه‌های میان‌مدت كشور ابلاغ شد.

سند چشم انداز و سیاست های کلی حاکم برآن، سندی است که مقام معظم رهبری آن را ابلاغ و لازم التباع بودن آن را گوشزد فرموده اند به همین دلیل سندی لازم الاجراست. با توجه به آنکه کلیدی ترین هدف سند  چشم انداز 1404 دستیابی به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی با تاکید بر جنبش نرم افزاری و تولید علم، رشد پرشتاب، ارتقای نسبی سطح درآمد سرانه، رسیدن به اشتغال کامل و… است و از سوی دیگر توسعه بازارهای مالی موتور محرکه رشد و پیشرفت اقتصادی بوده و از اهمیت زیادی برخوردار است.از این جهت در این پژوهش جایگاه فعلی شاخص های توسعه بازارهای مالی در اقتصاد جهانی بنابر گزارش مجمع جهانی اقتصاد مورد بررسی قرار گرفته است و با بهره گرفتن از روش جدید تصمیم گیری و پیش بینی موقعیت فعلی رقابت پذیری اقتصادی، بازرگانی و مالی ایران در اقتصاد جهانی و میزان شکاف تا تحقق هدف (دستیابی به جایگاه اول اقتصادی در منطقه) محاسبه گردیده است و همچنین با پیش بینی موقعیت سایر کشورها با بهره گرفتن از گزارشات 11 ساله آنها رتبه اقتصادی ایران با توجه به سند چشم انداز 1404 تعیین گردیده تا بتوان با بهره گرفتن از نتایج حاصله از این پژوهش میزان شکاف در زمان فعلی برای دستیابی به اهداف مشخص شود تا با تلاش و عزم و اراده بیشتر، جهت گیری ها اصلاح و بازسازی شده و برنامه ریزی استراتژیک اقتصادی و سیاسی و فرهنگی تبیین گردد.

از سوی دیگر با توجه به تاثیر تولید ناخالص داخلی(GDP[2]( در توسعه بازارهای مالی و افزایش حجم تولیدات صنعت خودرو سازی و حجم بالای سهم ارزشی این صنعت در تولید ناخالص داخلی GDP ایران ( 11.5 درصد از GDP سهم صنعت خودرو سازی می باشد و بعد از صادرات نفتی به علت صرفه جویی ارزی و بهبود در روند صادرات نقش به سزایی در تولید ناخالص داخلی و نتیجتاَ توسعه بازارهای مالی و در نهایت بهبود جایگاه رقابتی و اقتصادی ایران در جهان دارد.) توجه به این صنعت برای قرار گیری در مسیر پیشرفت و توسعه و تعالی امری مهم و حیاتی بوده و دست یابی به اهداف سند چشم انداز 1404 را تسهیل می کند.

از طرفی با توجه به گزارش انجمن جهانی خودروسازان درباره‌ تولید خودرو در کشورهای مختلف جهان، ایران با تولید یک میلیون و 599 هزار و 454 دستگاه انواع خودرو در سال گذشته میلادی موفق به کسب رتبه 13 جهان از نظر حجم تولید خودرو شده است. (World Automakers,2010) و لذا توجه به این صنعت و افزایش حجم خودروهای تولیدی منجر به توسعه و بهبود تولید ناخالص ملی، توسعه بازارها و درنهایت بهبود جایگاه رقابتی اقتصادی ایران خواهد شد؛لذا بررسی جایگاه ایران در این صنعت با توجه به ارتباط آن با توسعه بازارهای مالی و همچنین پیش بینی حجم تولید خودرو توسط کشورها با توجه به حجم تولیدات 10 ساله آنها و تعیین جایگاه ایران در سال 1404 با توجه به سند چشم انداز 1404 و دست یابی به هدف تولید 3 میلیون خودرو در سال در مقابل سایر کشورهای خودرو ساز، بسیار مهم می باشد.

اگرچه تحقق هر چشم اندازی از موجود و حال آغاز میشود، ولی تدوین چشم اندازها، همواره با این پیش فرض آغاز می گردد که تحولات ساختاری و شکل گیری شرایطی کاملا متفاوت از وضع موجود، در دوره زمانی یک چشم انداز، امکان پذیر و به اندازه کافی امید بخش و برانگیزاننده است.

اگر برای درو کردن محصول فردا، بذر آن باید امروز کاشته شود؛ پس برای قرار گرفتن در زمره کشورهای پیش رفته، در آینده ای نزدیک، باید امروز بذر ترقی و پیشرفت را در دل آحاد ملت ایران افشاند. در این راستا، چشم انداز زمینه شکل گیری تحولات، اصلاحات و تغییرات ساختاری را برای رسیدن به نقطه مطلوب و رفع نواقص و کاستی ها مهیا می کند. در واقع هدف نهایی چشم انداز، معطوف به تبیین گزینش های استراتژیک و جهت های اصلی در تحولات ساختاری – نهادی، به منظور ایجاد زیر ساخت های لازم برای جامعه مطلوب می باشد.

1-2 – بیان مسئله و موضوع تحقیق

حجم اقتصاد جهان در سال ۲۰10 ( $ 125٬526٬728٬۰66٬837 ) بوده است(World bank , 2010) بزرگ‌ترین اقتصاد را در میان کشورهای جهان اقتصاد ایالات متحده آمریکا در اختیار دارد و تولید ناخالص داخلی این کشور نزدیک به 14٫586 تریلیون دلار است. در مقایسه، ۱۵ کشور صاحب ارز یورو در اتحادیه اروپا مجموعا به تولید ناخالص داخلی ۱۴٫۴۵ تریلیون دلار در سال ۲۰۰۷ دست یافتند.چین دارای دومین اقتصاد بزرگ جهان است و چنانچه رشد کنونی اقتصادی چین همچنان ادامه یابد، چین از نظر اقتصادی، در حال رسیدن به آمریکا یعنی بزرگ‌ترین اقتصاد جهان است و باید خود را برای مقابله با پیآمدهای سیاسی و اقتصادی این موضوع آماده کند. در سال ۲۰۱۱ میلادی صندوق بین المللی پول پیش بینی کرد چین در پنج سال آینده به نخستین اقتصاد جهان تبدیل شود، چین در سال ۲۰۱۶ میلادی در شاخص های اقتصادی از آمریکا پیشی خواهد گرفت. این صندوق ارزیابی های خود را بر اساس اولویت های مختلفی مانند قدرت خرید انجام داده است. (ویلیام، 1383 )

طی سه دهه اخیر تجارت جهانی با سرعت بی سابقه ای رشد كرده است. در سال 1970 میزان كل واردات و صادرات بین المللی بالغ بر 26درصد تولید ناخالص جهان بود. در سال 1980 این شاخص به 40درصد و در سال 2000 به 50درصد افزایش یافت اما رشد سرمایه گذاری مستقیم خارجی از این نیز چشمگیرتر بوده است. طی دهه 60 نرخ رشد سرمایه گذاری مستقیم خارجی دو برابر نرخ رشد تولید ناخالص و 4/1 برابر نرخ رشد صادرات جهان بود. طی دوره 1999-1986 میانگین نرخ رشد سرمایه گذاری خارجی به درصد 26 در سال افزایش یافت. در مجموع در فاصله 2000-1960 حجم كل سرمایه گذاری خارجی جهان از 70 میلیارد دلار در سال 60 به متجاوز از 14700 میلیارد دلار در سال 2000 افزایش یافت. مقایسه روند رشد تولید ناخالص، صادرات و سرمایه گذاری مستقیم خارجی جهان بیانگرآن است كه طی نیم قرن گذشته رشد صادرات سریع تراز رشد تولید و رشد سرمایه گذاری مستقیم خارجی به مراتب سریع تر از رشد تجارت خارجی بوده است. این امر به معنای افزایش وابستگی اقتصادهای جهان به یكدیگر و ادغام فزاینده آنهاست.در روند تحولات فوق نه تنها میزان داد و ستدهای بین المللی افزایش یافته بلكه با پیدایش و رشد شركت های فرا ملی اقتصادهای ملی با سرعت فزاینده ای در حال ادغام اند.

به علاوه، روند جهانی شدن با رشد سیاست آزادسازی اقتصاد، كاهش نظارت دولت ها بر اقتصادهای ملی و رفع موانع حقوقی و سیاسی حركت آزاد كالاو عوامل تولید در پهنه جهان همراه بوده است. دریافت و شناخت عوامل موثر بر جهانی شدن اقتصاد برای كنترل و مدیریت پروسه جهانی شدن و تهیه یک استراتژی موثربرای بهره برداری مناسب از آن، به ویژه برای كشورهای درحال رشد ضروری و كلیدی است. ( ایروانی، 1381)

طی ماه‌ها و سال‌های گذشته عضویت جمهوری اسلامی ایران در سازمان تجارت جهانی از جمله مباحث پرمناقشه در میان صاحب‌نظران اقتصادی بوده است. اقتصاددانان توسعه تحولات مهم جهان بویژه كشورهای توسعه نیافته را پیامدهای ناشی از جهانی‌سازی ارزیابی می‌كنند. به طور كلی عمده‌ترین هدف كشورها از عضویت در سازمان تجارت جهانی یا گات سابق، توسعه صادرات و انتقال توانایی‌های خود به جهان خارج است. این سازمان از طریق حذف سهمیه‌های وارداتی و آزادسازی بازرگانی خارجی با یكسان‌سازی قوانین و مقررات، كاهش حمایت‌های مالی دولت از بخش‌های مختلف اقتصادی و حذف موانع غیرتعرفه‌ای و یارانه‌ها در جهت جهانی‌سازی گام برمی‌دارد. به عبارت دیگر آینده از آن تولیدات كشورهایی خواهد بود كه با هزینه كمتر و كیفیت بهتر بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند. از این‌رو اقتصادهای ضعیف و ناكارآمد جهان توسعه نیافته در فرایند جهانی‌سازی اقتصاد در صورتی كه تحولات ساختاری و اصلاحات بنیادین در اقتصاد ملی خود ایجاد نكنند، بشدت دچار آسیب‌های جدی و نابسامانی خواهند شد. بدون اصلاحات اقتصادی كشورهای توسعه نیافته در تقسیم كار نابرابرتر اقتصاد جهانی هضم خواهند شد. (ملکی، 1388 )

بسیاری از سازمان­ها و نهادهای جهانی اقدام به تعریف شاخص های مختلف برای بررسی و رتبه بندی کشورهای جهان از لحاظ رقابت پذیری اقتصادی نموده اند در این میان مجمع جهانی اقتصاد[3] با بهره گیری از کمیته ای متشکل از تعداد زیادی از متخصصان و خبرگان تمامی کشورها و تعریف شاخص های قابل سنجش و کمی، اقدام به رتبه بندی کشورهای مختلف جهان نموده است.

انجمن اقتصاد جهانی یک سازمان مستقل بین المللی برای بهبود وضعیت اقتصادی و کسب و کار جهانی می باشد و متعهد به ارائه گزارشات مستند به رهبران سیاسی و متخصصان و کارآفرینان و سرمایه گزاران و دیگر جوامع برای شکل دادن به برنامه های جهانی، منطقه ای و صنعتی می باشد. گزارشات این سازمان بسیار جامع و مستند می باشد و برای دست یابی به گزارشاتی جامع و قابل استناد جهانی از متخصصان و کمیته های مختلف کسب و کار، استراتژیست ها، تحلیل گران ریسک، انجمن مدیران دانشگاهی بهره می­جوید.

این سازمان همه ساله گزارشی درخصوص جایگاه رقابت پذیری اقتصادی کشورها با بهره گرفتن از 12 شاخص تصمیم گیری (نهادها[4]، زیر ساخت ها[5]، ثبات در سطح اقتصاد کلان [6]، سلامتی و تحصیلات اولیه [7]- که به عنوان فاکتورهای اولیه و اصلی اقتصادی شناخته می شوند -، تحصیلات و آموزش عالی و کارآموزی[8]، کارایی بازار کالا[9]، کارایی بازار نیروی انسانی (بازار کار )[10]، توسعه بازارهای مالی[11]، آمادگی تکنولوژیکی[12]، اندازه بازار[13] – که به عنوان فاکتورهای کارایی اقتصادی شناخته می شوند-، پیچیدگی یا تخصصی شدن داد و ستد (جذابیت های کسب و کار)[14]، نوآوری[15] – که به عنوان فاکتورهای نوآوری اقتصادی شناخته می شوند- و 111 زیر شاخص ( مثل جرایم سازمانی، نرخ مالیات، فرار مغز ها، تورم، مرگ و میر نوزادان،سهولت دسترسی به وام، شاخص اندازه بازار خارجی،توسعه بازار، هزینه صرف شده برای تحقیق و توسعه و… )به ارزیابی کشورهای مختلف و در نهایت رتبه بندی آنها می پردازد.از طرفی برای رتبه بندی و تعیین جایگاه توسعه بازارهای مالی از 9 شاخص دسترسی به خدمات مالی[16]، توانایی ارائه خدمات مالی[17]، تامین مالی از طریق بازار سهام محلی[18]، سهولت دسترسی به وام[19]، ریسک دسترسی به سرمایه[20]، محدودیت جریان سرمایه[21]، عملیات بانکی سالم و بدون فساد[22]، مقررات مبادله اوراق بهادار[23]، شاخص حقوق قانونی[24]استفاده شده است.

[1]. Gross Domestic Product

 

[2]. Gross Domestic Product

[3]. World Economist Forum

[4]. Institution

[5]. Infrastructure

[6]. Macroeconomic environment

[7]. Health and primary education

[8]. Higher education and training

[9]. Goods market efficiency

[10]. Labor market efficiency

[11]. Financial market development

[12]. Technological readiness

[13]. Market size

[14]. Business sophistication

[15]. Innovation

[16]. Availability of financial services

[17]. Affordability of financial services

مبحث اول-حدود

مبحث دوم-قصاص

مبحث سوم-دیات

مبحث چهارم- تعزیرات

 

فصل دوم-نقد مبانی اخلاقی فلسفه اخلاق

مبحث اول-نقد مبانی اخلاقی جرایم علیه اخلاق و عفت عمومی

مبحث دوم-نقد مبانی اخلاقی جرایم علیه تکالیف خانوادگی

 

فصل سوم-نقد حفظ مصلحت عامه به عنوان یکی از مبانی جرم انگاری

مبحث اول-نقد مبانی حفظ مصلحت عامه در جرایم تعزیری (غیر شرعی)

مبحث دوم-نقد مبانی حفظ مصلحت عامه در جرایم بازدارنده

مبحث سوم- نقد مبانی حفظ مصلحت عامه در جرایم پراکنده کیفری

 

 

نقد مبانی جرم انگاری در حقوق کیفری ایران

 

1-بیان مسئله

طرح مقوله مبانی جرم انگاری در حقوق کیفری ایران و تشریح آن در حدود و ثغور لازم مسئله ای است که در این تحقیق بدان پرداخته ایم .در واقع در این رساله برآنیم که این مسئله را روشن و شفاف سازیم که آیا مبانی جرم انگاری در حقوق کیفری ایران با واقعیات موجود و آنچه در جامعه اتفاق می افتد مطابقت دارد یا خیر؟آیا انتظارات واقعی از دستگاه قضایی و سیستم عدالت کیفری برآورده می شود؟تعیین چگونگی ماهیت کیفری جرم انگاری در حقوق کیفری ایران از جمله دیگر مباحث است.فی الواقع تشخیص رابطه ای که کشف روند جرم انگاری بر شیوه قانون نویسی و قانون گذاری دارد نیز دارای اهمیت می باشد.

 

 

2-سوالات تحقیق

تحقیق پیش رو در ابتدا با طرح سوالاتی در طرح مقدماتی روبرو بوده است که به ذکر آن می پردازیم.

-1سوال اصلی تحقیق آن است که مبانی جرم انگاری در حقوق کیفری ایران به خصوص در جرایم تعزیری و بازدارنده کدام اند؟در واقع با بررسی ماهیت و علت وجودی و توجه به فلسفه جرم دانستن مواردی که مطرح می کنیم در حد بضاعت نگارنده به سوال مذکور در جای جای تحقیق پاسخ داده می شود.

 

-2اما باید توجه نمود که پرسش مذکور لاجرم پرسش های دیگری را نیز در پی خواهد داشت.از جمله آنکه دستگاه قانونگذاری یا پارلمان کشور تا چه حد به مبانی و اصول جرم انگاری در وضع قانون خود را مقید و پای بند می داند؟

-3سوال دیگر آنکه به فرض تشخیصی درست جرم انگاری آیا اقدام مقنن در فرایندهای دیگر جرم انگاری،مثلا در تعیین نوع و مقدار مجازات اقدام صحیحی است یا خیر؟

پاسخ به سوالات مذکور و از این دست سوالات در این رساله مد نظر قرار گرفته و به تناسب موضوع در هر مبحث بدان پاسخ گفته ایم.

 

3-فرضیه های اصلی تحقیق

در درجه اول اعتقادات مذهبی و پس از آن حفظ نظم عمومی مهمترین مبانی جرم انگاری در حقوق کیفری ایران می باشند.در واقع فرضیه اصلی تحقیق مورد مذکور است.در ثانی مقنن در برخی از جرم انگاریها به خصوص در قلمرو جرایم تعزیری و بازدارنده از حدود مبانی پیش گفته عدول کرده است.به عبارت دیگر در این موارد جرم انگاریها نه در قلمرو مذهب قابل توجیه است و نه در قلمرو مصلحت و حفظ نظم جامعه.

از آن جا که مبانی جرم انگاری یکی از عمده مسائل مورد بحث می باشد باید دانست که در جرایم تعزیری و بازدارنده قانونگذار مبنایی را مد نظر داشته که بر آن اساس  آن مبانی اقدام به جرم انگاری نموده است.مورد دیگر بررسی عملکرد قانونگذار با توجه به روند جرم انگاری می باشد.مبنایی که قانونگذار نیز برای جرم انگاری در بحث های مختلف  مد نظر قرار داشته بررسی خواهند شد.

 

4-پیشینه تحقیق

در خصوص جرم انگاری و مبانی آن به صورت پرآکنده در کتب حقوق کیفری به تناسب بحث سخن گفته اند،اما کمتر مجموعه مدونی حداقل به صورت کتاب یا مقاله پایان نامه و… موجود بوده و به صورت یک مجموعه مدون اختصاصی دردست می باشد.مقالات و کتب و متون علمی که در این زمینه وجود دارند بیشتر به تئوریها و بحث های نظری پرداخته و هیچ یک به نقد مبانی و علل وجودی نپرداخته اند.از این  رو به نظر می رسد تحقیق حاضر اولین متنی باشد که به صورت مستقل و مجزا مبانی جرم انگاری را در حقوق کیفری ایران به نقد و چالش کشیده باشد و هم از این روست که رساله جدید بوده و  دارای جنبه نوآوری  می باشد.

 

 

 

5-ضرورت انجام تحقیق

از آن جا که پیشتر نیز بدان اشاره گشت تا به حال تحقیق مستقلی در این زمینه به شرح و نقد مبانی جرم انگاری در حقوق کیفری ایران نپرداخته است،ضروری دانستیم تا در این زمینه تحقیق مستقلی را ارائه کنیم.در واقع کمبود منبع مستقلی در این زمینه ما را بر آن داشت که دست به چنین کاری،هر چند کوچک و در حد بضاعت نویسنده بزنیم.

اهمیت این اثر در آنجا آشکار می شود که بدانیم قانونگذار در مقام انصاف و عدالت به قانونگذاری پرداخته یا در مقام رعب و وحشت و ایجاد سیطره حکومتی بوده است،لذا فعالیت در این زمینه شجاعت و شهامت می طلبد که در راستای اعتلای فرهنگ و سیستم حقوقی کشور گام برداریم.

 

6-اهداف تحقیق

تحقیق حاضر از دو جهت علمی و تئوری و آکادمیک و هم از جهت عملی حائز اهمیت است و می تواند مورد استفاده اهل علم و دانشجویان از جهت تئوریک و هم مورد استفاده قضات و وکلاء و قانونگذاران مانند کمسیونهای حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی و اعضاء محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجموعه دستگاه قانونگذاری کشور با توجه به این که عملا قانونگذار واحد در کشور وجود ندارد  و… از جنبه عملی قضیه قرار گیرد.

 

 

 

7-روش تحقیق

در این رساله از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بهره برده ایم که در آن علاوه بر توصیف عین واقعی و تنظیم خصوصیات یک موقعیت و یا یک موضوع به بررسی امکان روابط علی و معلولی از طریق مطالعه و تحلیل داده ها می پردازیم.از آن جا که قسمت اعظم و مهم کار توصیف مبانی جرم انگاری در حقوق کیفری ایران است با مراجعه به کتب و پایان نامه ها و مقالات حقوقی و همچنین سایتهای اینترنتی به تبیین و تشریح موضوع خواهیم پرداخت.بنابراین روش تحقیق با گردآوری داده ها و در نهایت رسیدن به استقراء و نتیجه نهایی صورت خواهد گرفت.

بنابراین به طور کلی باید گفت در این تحقیق پس از بیان موضوعات از نقطه نظر علمی به بررسی تمام داده ها و اظهارات ارائه شده توسط دانشمندان پرداخته،و حسب مورد عقاید آنان را با یکدیگر مقایسه کرده و به این نتیجه خواهیم

فهرست مطالب

عنوان. صفحه

چکیده. 1

: کلیات تحقیق

1-1) مقّدمه 3

1ـ2) بیان مساله 4

1ـ٣) اهمیت و ضرورت تحقیق 6

1ـ4) اهداف تحقیق 7

1ـ5) چارچوب نظری تحقیق 8

1ـ6) فرضیه ها 9

1ـ7) تعاریف نظری و عملیاتی متغیرهای تحقیق 9

1ـ8 قلمرو تحقیق 10

فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق

12

2-1-1) مقدمه 12

2-1-2) تشریح مفهوم عملكرد 13

2-1-3) ارزیابی و سنجش عملكرد 15

2-1-4) فرایند ارزیابی عملكرد 17

2-1-4-1) مزایای سنجش عملکرد 18

2-1-4-2) مدل های سنجش و اندازه گیری عملكرد 18

2-1-5) طراحی سیستم ارزیابی عملكرد 30

2-1-6) عملكرد بازار 31

2-1-7) روش های مختلف سنجش عملكرد بازار 33

40

2-2-1) یکپارچگی زنجیره تامین 40

2-2-2) ضرورت استقرار نظام یکپارچه 43

2-2-3) پیش نیازهای استقرار سیستم یکپارچگی 44

2-2-4) مولفه های تشکیل دهنده ی نظام یکپارچگی در زنجیره تامین 47

2-2-5) انواع یکپارچگی 52

2-2-6) مدل توسعه ی یکپارچگی با تامین کنندگان 56

2-2-7) ایجاد سیستم یکپارچه و شبکه اطلاعاتی 59

2-2-8) منافع حاصل از استقرار یکپارچگی 59

2-2-9) عوامل کلیدی موفقیت و شکست زنجیره تامین یکپارچه 61

63

2-3-1) مقدمه 63

2-3-2) رقابت پذیری 63

2-3-3) عوامل موثر بر رقابت پذیری 64

2-3-4) مطالعات انجام شده در خصوص رقابت پذیری 67

بخش چهارم: پیشینه تحقیق 68

2-4-1) تحقیقات داخلی 68

2-4-2) تحقیقات خارجی 69

فصل سوم : ادبیات و پیشینه تحقیق

3-1) مقدمه 73

3-2) فرایند اجرای تحقیق 73

3-3) روش تحقیق 74

3-4) جامعه و نمونه آماری 74

3-5) روش ها و ابزار جمع آوری داده ها و اطلاعات 76

3-5-1) روایی پرسشنامه 77

3-5-2) پایایی پرسشنامه 77

3-6) روش تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات 79

فصل  چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها

4-1) مقدمه 81

4-2) توصیف متغیرهای اصلی تحقیق 82

4-3) تحلیل عاملی تائیدی 86

4-4) مدل های تحقیق 95

4-4-1) مدل پایه تحقیق درحالت استاندارد 95

4-4-2) مدل پایه تحقیق درحالت اعداد معنی داری 96

4-4-3) بررسی شاخص های معنی داری و برازش مدل 97

4-5) آزمون فرضیه‏ های تحقیق 100

فصل  پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1) مقدمه 103

5-2) نتیجه گیری 103

5-2-1) نتایج آمار توصیفی 103

5-2-2) نتایج آمار استنباطی 107

5-3) پیشنهادات 108

5-4) پیشنهادات تحقیقات آتی 109

5-5) محدودیت های تحقیق 109

منابع و ماخذ 110

ضمائم 115

 

فهرست جداول

 

جدول (2-1) تفاوت های دیدگاه سنتی و مدرن در خصوص سنجش عملكرد 17

جدول (2-2) نتایج سازمان از منظر مدل تعالی بنیاد کیفیت اروپا 29

جدول (2-3) متغیر های اندازه گیری عملكرد بازاریابی 39

جدول (2-4) مقایسه زنجیره تامین سنتی و زنجیره تامین یکپارچه 44

جدول (2-5) منافع یکپارچگی زنجیره تامین 46

جدول (2-6) مروری بر مطالعات قبلی در خصوص رقابت پذیری 67

جدول (3-1) صفات طیف پاسخی پرسشنامه 76

جدول (3-2) مشخصه ابزار سنجش تحقیق 76

جدول (3-3) ضریب آلفای کرونباخ مربوط به پایایی سوالات پرسشنامه 78

جدول (4-1) توصیف متغیر یکپارچه سازی زنجیره تأمین 82

جدول (4-2) نتایج آزمون کلوموگروف- اسمیرنف متغیر یکپارچه سازی زنجیره تأمین 83

جدول (4-3) توصیف متغیر رقابت پذیری 84

جدول (4-4) نتایج آزمون کلوموگروف- اسمیرنف متغیر رقابت پذیری 84

جدول (4-5) توصیف متغیر عملکرد تجاری 85

جدول (4-6) نتایج آزمون کلوموگروف- اسمیرنف متغیر عملکرد تجاری 85

جدول (4-7) نتایج تحلیل عاملی تائیدی برای متغیر یکپارچه سازی زنجیره تأمین 88

جدول (4-8) شاخص های برازش مدل اندازه گیری متغیر یکپارچه سازی زنجیره تأمین 88

جدول (4-9) نتایج تحلیل عاملی تائیدی برای متغیر رقابت پذیری 91

جدول (4-10) شاخص های برازش مدل اندازه گیری متغیر رقابت پذیری 91

جدول (4-11) نتایج تحلیل عاملی تائیدی برای متغیر عملکرد تجاری 94

جدول (4-12) شاخص های برازش مدل اندازه گیری متغیر عملکرد تجاری 94

جدول (4-13) شاخص های برازش مدل های تحقیق 99

جدول (5-1) توصیف متغیر یکپارچه سازی زنجیره تأمین 104

جدول (5-2) توصیف متغیر رقابت پذیری 105

جدول (5-3) توصیف متغیر عملکرد 106

فهرست نمودارها

 

نمودار (4-1) هیستوگرام  متغیر یکپارچه سازی زنجیره تأمین 82

نمودار (4-2) هیستوگرام  متغیر رقابت پذیری 84

نمودار (4-3) هیستوگرام متغیر عملکرد تجاری 85

نمودار (4-4) مدل اندازه گیری متغیر یکپارچه سازی زنجیره تأمین در حالت استاندارد 86

نمودار (4-5) مدل اندازه گیری متغیر یکپارچه سازی زنجیره تأمین در حالت اعداد معنی داری 87

نمودار (4-6) مدل اندازه گیری متغیر رقابت پذیری در حالت استاندارد 89

نمودار (4-7) مدل اندازه گیری متغیر رقابت پذیری در حالت اعداد معنی داری 90

نمودار (4-8) مدل اندازه گیری متغیر عملکرد در حالت استاندارد 92

نمودار (4-9) مدل اندازه گیری متغیر عملکرد در حالت اعداد معنی داری 93

نمودار (4-10) مدل پایه تحقیق در حالت استاندارد 95

نمودار (4-11) مدل پایه تحقیق در حالت اعداد معنی داری 96

 

 

فهرست اشکال

 

شکل (1-1) مدل تحلیلی تحقیق 8

شکل (2-1) مدلسازی AMBITE برای یک سازمان تولیدی 20

شکل (2-2) الگوی كارت امتیازی متوازن 23

شکل (2-3) شمای کلی مدل مالکوم بالدریج 26

شکل (2-4) نمودار مدل تعالی بنیاد کیفیت اروپا 28

شکل (2-5) چارچوبی برای طراحی سیستم ارزیابی عملكرد 30

شکل (2-6) جریان های عملكرد شركت 32

شکل (2-7) ماهیت معیارها 34

شکل (2-8) مؤلفه های تشکیل دهنده نظام همکاری استراتژیک زنجیره تأمین 51

 

 

چكیده

امروزه اصل پذیرفته شده در تجارت این است که رقابت بین زنجیره های  تأمین  شرکت ها است ونه بین خود شرکت ها، وقتی که زنجیره تأمین کارآ باشد، در نهایت باعث ایجاد ارزش افزوده برای شرکت ها خواهد شد که منجر به بهبود وضعیت رقابتی شرکت ها می شود. امروزه راه حل توانمند رسیدن به مزیت هزینه ای لزوماً حجم محصولات و مقیاس اقتصادی نیست ، بلكه مدیریت زنجیره تأمین است. زنجیره تأمین شبكه ای از سازمان های بالادستی تا پائین دستی است كه در فرایندها و فعالیت های مختلفی كه در قالب محصولات و خدمات در دست مشتری نها یی ایجاد ارزش می كنند، درگیر هستند. یکپارچگی درزنجیره  تأمین  محدوه ای از شرکت های وابسته به هم را شامل می شود که مزیت رقابتی آنها در فعّالیت های کلیدی یکپارچه سازی زنجیره تأمین نهفته است.ازسوی دیگر یکپارچه سازی زنجیره تأمین (درونی، عرضه کنندگان ومشتریان)تاثیر مستقیمی برعملکرد زنجیره  تأمین دارد. عملکرد در این تحقیق متغیر وبسته در نظر گرفته شده و رقابت پذیری شرکت ها به عنوان متغیر میانجی می باشد. با توجه به موارد فوق هدف این پژوهش آن است که تأثیر  یکپارچگی زنجیره  تأمین  بر عملکرد تجاری با توجّه به نقش میانجی گری متغیر رقابت پذیری مورد مطالعه قراردهد. لذا تحقیق از نظر هدف «كاربردی» و از نظر تكنیک اجرا «توصیفی» است.  برای جمع آوری اطلاعات جهت آزمون فرضیه‌ها، از پرسشنامه استاندارد استفاده گردیده است. جامعه‌ی آماری این پژوهش، تمامی شرکت های تولیدی قطعات وابسته به خوردو بوده  حجم نمونه به كمك روش آماری جامعه محدود تعیین گردیده است. نمونه‌ی به دست آمده 74 شرکت محاسبه گردید. در نهایت فرضیه‌های پژوهش با بهره گرفتن از داده‌های جمع‌ آوری شده با اسفده از روش مدل سازی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفت  كه مشخص گردید یکپارچه سازی زنجیره  تأمین  هم به صورت مستقیم و هم از طریق قابلیت رقابت پذیری عملکرد تجاری شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد.

واژگان كلیدی:  یکپارچه سازی زنجیره  تأمین،  قابلیت رقابت پذیری،  عملکرد تجاری

 

 

1-1) مقّدمه

تغییرات و تحولات عمیق دنیای كسب و كار و الزامات جدید تولید و تجارت در عصر كنونی، زمینه ظهور و بروز نگرش ها ی جدیدی را فراهم ساخته است كه ضروری است مورد توجه دست اندر كاران عرصه تولید و تجارت قرار گیرد. در همین راستا رویكرد ها و نگرش های جدیدی پیرامون موضوع تأمین تحت عنوان مدیریت زنجیره تأمین گسترش یافته، به نحوی كه زمینه خلق نگرشی جدید در حوزه مدیریت تأمین را فراهم ساخته است (معبودی وهمکاران، 1388). به همین دلیل امروزه حوزه مدیریت زنجیره تامین مورد توجه بسیاری در حوزه توسعه کسب وکار وهمچنین محافل علمی قرار گرفته است (زنجیرانی فراهانی وکاردر، 1389). از دیگر سو درشرایط حاضر بهبود عملكرد ،  به اساسی ترین دغدغه ی مدیران شركت ها مبدل شده است . آنها می کوشند تا با بهره گیری از تكنیک های مختلف، به عملكرد برتر دست یابند. عملكرد شركت می تواند میزان موفقیت یک شركت در خلق ارزش برای قسمت های مختلف بازاررانشان دهد اما در كل عملكرد شركت های تجاری بر اساس دستیابی به اهداف كسب و كار تعیین می شود (Cohen and Roussel, 2005). در این فصل ابتدا به بیان مساله، پرداخته خواهد شد و سپس اهمیت و ضرورت انجام پژوهش را مورد ارزیابی قرار می گیرد. پس از آن به تشریح چارچوب نظری تحقیق كه كل بنیان تحقیق بر آن استوار است پرداخته و مدل تحلیلی آن در ادامه ی مطالب آورده خواهد شد. پس از آن به تدوین فرضیه های تحقیق با توجه به چارچوب نظری و ادبیات موضوع اشاره شده و اهدافی را كه  با انجام پژوهش حاضر به دنبال آن هاست به اختصار بیان مس شود. قلمرو تحقیق كه شامل قلمرو موضوعی مكانی و زمانی است ، بخش پایانی فصل حاضر است.

 

 

1-2) بیان مساله

امروزه اصل پذیرفته شده در تجارت این است که رقابت بین زنجیره های  تأمین  شرکت ها است ونه بین خود شرکت ها، وقتی که زنجیره  تأمین  کارآ باشد،  در نهایت باعث ایجاد ارزش افزوده برای شرکت ها خواهد شد که منجر به بهبود وضعیت رقابتی شرکت ها می شود (& Aslan,2011 Özdemir). بنا به نظر كریستوفر امروزه راه حل توانمند رسیدن به مزیت هزینه ای لزوماً حجم محصولات و مقیاس اقتصادی نیست ، بلكه مدیریت زنجیره تأمین است. از نظر اوزنجیره تأمین شبكه ای از سازمان های بالادستی تا پائین دستی است كه در فرایندها وفعالیت های مختلفی كه در قالب محصولات و خدمات در دست مشتری نها یی ایجاد ارزش می كنند، درگیر هستند. مفهوم مدیریت زنجیره تأمین تا كنون از سوی بسیاری مورد تشریح و واكاوی قرار گرفته است و برخی نیز آن را با مفاهیمی چون لجستیك، مدیریت عملیات، تداركات و یا تركیبی از این سه هم معنی گرفته اند. .( Lambert et al., 2005) کیم  (2006) استدلال می کند که برای مؤفّقیت زنجیره  تأمین  ورسیدن به اثربخشی عملکرد زنجیره  تأمین  نیاز به یکپارچگی با عرضه کننده خارجی وهمچنین مشتریان از یک سو و در کنار آن یکپارچگی بین واحدهای داخلی شرکت امری اجتناب ناپذیر است . (Kim, 2006) ادغام در زنجیره تأمین به یکپارچگی بین شرکت با شرکت های بالا دستی وهمچنین مشتریان پائین دستی اطلاق می شود. البته  باید توجّه شود که یکپارچگی بین واحد های داخلی شرکت ها جدای از ادغام خارجی است. البته قابل ذکر است که ادغام داخلی گام نخست در مؤفّقیت  در زنجیره  تأمین و ایجاد فرصت های نو برای شرکت می باشد و این امر از طریق یکپارچگی با عرضه کننده ها، کانال های توزیع و همچنین مشتریان و بهبود عملیات داخلی بدست می آید. (& Aslan,2011 Özdemir). یکپارچگی در زنجیره تأمین محدوه ای از شرکت های وابسته به هم را شامل می شود که مزیت رقابتی آنها در فعّالیت های کلیدی یکپارچه سازی زنجیره تأمین  نهفته است (Peck and Juttner, 2000).بسیار مهم است که سبک های یکپارچه سازی این اطمینان را بوجود آورد که در نهایت منجر به ایجاد حد اکثر بهبود عملکرد زنجیره تأمین خواهد شد که این امر خود منجر به بهبود عملکرد شرکت می شود (& Aslan,2011 Özdemir). مطالعات زیادی به بررسی رابطه بین یکپارچه سازی زنجیره تأمین ، رقابت پذیری وعملکرد پرداخته است. یکی از آنها مربوط به مطالعه فرولیچ ووست بروک(2001) است. در این مطالعه به بررسی تأثیر  یکپارچه سازی زنجیره تأمین بر عملکرد پرداخته شده است. یکپارچه سازی زنجیره  تأمین  در این تحقیق در پنج طبقه تقسیم شده است.1-داخلی 2- پیرامون 3- عرضه کننده 4- مشتری  و5- به سمت بیرون.رزنسویگ (2003) به بررسی تأثیر  یکپارچه سازی زنجیره تأمین  بر عملکرد بازرگانی پرداخت و نتایج تحقیقش بیانگرتأثیر مستقیم یکپارچه سازی زنجیره تأمین  بر عملکرد بازرگانی شرکت ها بود. لی و همکارانش (2007) نشان دادند که یکپارچه سازی زنجیره تأمین (درونی، عرضه کنندگان ومشتریان)تاثیر مستقیمی برعملکرد زنجیره تأمین  دارد.در تحقیق حاضر عملکرد تجاری شرکت ها به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است.عملکرد تجاری، مفهومی است کلّی که برای انتشار نتایج نهائی فعالیت های عملیاتی سازمان مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین شاخصی برای اندازه گیری دستیابی به اهداف است (wu&Lu, 2012, p278).متغیر رقابت پذیری در تحقیق حاضربه عنوان متغیر میانجی می باشد. قابلیت هایی مانند کیفیت، تحویل، انعطاف پذیری و هزینه سهم بسزایی در عملکرد تجاری شرکت دارند که شرکت ها بوسیله این مؤلفه ها می توانند به یک عملکرد مناسب بازار دست یابند. (& Aslan,2011 Özdemir).

 

با توجّه موارد ذکر شده سوال اصلی تحقیق به صورت زیر است:

آیایکپارچگی  زنجیره  تأمین  بر عملکرد تجاری شرکت ها از طریق  افزایش رقابت پذیری آنهاتأثیر  دارد؟

[1] SCM(Supply Chain Management)

[2] Christopher

[3] Kim

[4]  Frohlich and Westbrook

[5]  inward