با توجه به عنوان پژوهش و محتوای فصل سوم، این تحقیق به صورت نیمه تجربی و طرح آزمون به صورت پیش آزمون- پس آزمون می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش از تحلیل کوواریانس استفاده گردید. تحلیل کوواریانس روش آماری است که اجازه میدهد اثر یک متغیر مستقل بر متغیر وابسته مورد بررسی قرار گیرد در حالی که اثر متغیر دیگری را حذف کرده و یا از بین میبرد. تحلیل کوواریانس به ما کمک می کند تا اثرات مربوط به متغیر مداخلهگر از بین برود، اثر این کار، کم کردن میزان خطای واریانس است. بهترین حالت استفاده از تحلیل کوواریانس زمانی است که شرکت کنندگان به طور تصادفی در یکی از سطوح متغیر مستقل قرار داده شوند و متغیر تصادفی کمکی [۸۳](متغیر همپراش) پیش از استفاده از تحلیل اندازه گیری شود، نه پس از آن، زیرا اگر پس از تحلیل اندازه گیری شود ممکن است با در معرض قرار گرفتن متغیر مستقل دچار تغییر گردند. در مطالعه حاضر تاثیر برنامه آمادگی جسمانی روی دو گروه زودرس و دیررس با گروه گواه مورد بررسی قرار گرفت. در واقع مطالعه حاضر شامل یک طرح ۲*۲ میباشد. دو متغیر مستقل (سطح بالیدگی و برنامه) که هر یک خود دارای دو سطح (سطح بالیدگی: زودرس و دیررس، برنامه: تجربی و کنترل) میباشند. تحقیق حاضر شامل چهار گروه متمایز می شود:
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید. |
گروه تجربی زودرس، گروه کنترل زودرس، گروه تجربی دیررس،گروه کنترل دیررس
متغیر تصادفی کمکی در مطالعه حاضر نمرات افراد در پیش آزمون در نظر گرفته شدهاست. همچنین جهت کنترل تاثیر نمرات پیش آزمون در تحلیل آماری، نمرات پیش آزمون به عنوان همپراش در نظر گرفته شد. در تمامی روش های فرضیه آزمائی نیز، ابتدا از رعایت پیش فرض های آزمون ها، اطمینان حاصل گردید. علاوه بر این نمره های فعالیت بدنی نیز به وسیله تحلیل واریانس یکراهه مورد بررسی قرار گرفت و نتایج نشان داد که از لحاظ آماری بین چهار گروه در نمرات میزان فعالیت بدنی تفاوت معناداری وجود ندارد (p≤۰٫۰۵).
در ابتدا نتایج توصیفی آماره ها و خصوصیات شرکت کنندگان و نیز اطمینان از رعایت پیش فرض های آزمون ها بررسی شده و سپس نتایج برای هر یک از فرضیات ارائه میگردند.
۴-۲ توصیف خصوصیات شرکت کنندگان:
جدول شماره ۴-۱ نشان دهنده آمار توصیفی خصوصیات شرکت کنندگان به صورت کلی است. این جدول شامل میانگین و انحراف استاندارد سنی، قدی، وزنی، سن شروع قاعدگی و میزان فعالیت بدنی در دو گروه زودرس و دیررس میباشد.
جدول۴-۱: آمار توصیفی میانگین و انحراف استاندارد سنی، قدی، وزنی، سن شروع قاعدگی و میزان فعالیت بدنی
|
گروه بالیدگی |
گروه تجربی |
فراوانی |
میانگین |
انحراف استاندارد |
سن (سال) |
زودرس |
تجربی |
۲۰ |
۲۶/۱۴ |
۸۳۱۸۹/۰ |
کنترل |
۲۰ |
۲۳/۱۴ |
۸۱۷۵۴/۰ |
دیررس |
تجربی |
۲۰ |
۳۰/۱۴ |
۱۷۸۲۴/۱ |
کنترل |
۲۰ |
۲۷/۱۴ |
۹۲۷۹۵/۰ |
وزن (کیلوگرم) |
زودرس |
تجربی |
۲۰ |
۶۶/۵۴ |
۵۳۸۹۲/۵ |
کنترل |
۲۰ |
۶/۵۵ |
۸۷۶۲۳/۵ |
دیررس |
تجربی |
۲۰ |
۸/۴۲ |
۴۵۹۲۱/۴ |
کنترل |
۲۰ |
۲/۴۱ |
۹۸۲۳۱/۳ |
قد (متر) |
زودرس |
تجربی |
۲۰ |
۶۴۶/۱ |
۰۳۱۰۰/۰ |
کنترل |
۲۰ |
۶۵۴/۱ |
۰۴۰۰۰/۰ |
دیررس |
تجربی |
۲۰ |
۵۵۸/۱ |
۰۳۰۰/۰ |
کنترل |
۲۰ |
۵۳۶/۱ |
۰۲۸۷۰/۰ |
سن شروع قاعدگی (سال) |
زودرس |
تجربی |
۲۰ |
۴۶/۱۰ |
۷۵۳۴۲/۰ |
کنترل |
۲۰ |
۶۳/۱۰ |
۸۷۹۳۲/۰ |
دیررس |
تجربی |
۲۰ |
۲۴/۱۴ |
۹۰۳۵۲/۰ |
کنترل |
۲۰ |
۶۹/۱۴ |
۹۳۷۴۱/۰ |
فعالیت بدنی |
زودرس |
تجربی |
۲۰ |
۷۴۸/۱ |
۷۲۱۰۹/۰ |
کنترل |
۲۰ |
۸۱۸/۱ |
۷۳۰۱۷/۰ |
دیررس |
تجربی |
۲۰ |
۰۱۶/۲ |
۹۸۲۷۱/۰ |
کنترل |
۲۰ |
۹۷۴/۱ |
۹۱۰۳۵/۰ |
جدول ۴-۲ و ۴-۳ نیز توزیع فراوانی میانگین و انحراف استاندارد را برای متغیرهای وابسته در پیش آزمون و پس آزمون نشان میدهد.
جدول ۴-۲: توزیع فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد برای هر سه متغیر وابسته در پیش آزمون
متغیر وابسته |
گروه بالیدگی |
گروه برنامه |
میانگین |
انحراف استاندارد |
فراوانی |
خودپنداره ظاهر بدنی |
زودرس |
تجربی |
۱۰۰۰/۳۰ |
۷۴۴۱۶۳/۱ |
۲۰ |
کنترل |
۳۰۰۰/۲۹ |
۱۲۹۹۸۶/۲ |
۲۰ |
دیررس |
تجربی |
۹۰۰۰/۳۸ |
۰۲۳۵۴۶/۲ |
۲۰ |
کنترل |
۵۰۰۰/۳۹ |
۳۲۸۳۱۵/۲ |
۲۰ |
خودپنداره توانایی بدنی |
زودرس |
تجربی |
۴۰۰۰/۵۱ |
۱۵۲۲۷۶/۳ |
۲۰ |
کنترل |
۲۰۰۰/۵۰ |
۴۶۲۳۴۸/۲ |
۲۰ |
دیررس |
تجربی |
۶۵۰۰/۶۳ |
۵۱۸۸۷۶/۲ |
۲۰ |
کنترل |
۸۵۰۰/۶۱ |
۳۹۱۵۵۳/۳ |
۲۰ |
خودتوصیفی جسمانی |
زودرس |
تجربی |
۵۰۰۰/۸۱ |
۹۹۳۴۱۶/۳ |
۲۰ |
کنترل |
۵۰۰۰/۷۹ |
۷۰۴۷۷۲/۲ |
۲۰ |
دیررس |
تجربی |
۵۵۰۰/۱۰۲ |
۲۱۹۵۹۵/۳ |
۲۰ |
کنترل |
۳۵۰۰/۱۰۱ |
۳۱۹۷۸۳/۴ |
۲۰ |
جدول ۴-۳: توزیع فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد برای هر سه متغیر وابسته در پس آزمون
متغیر وابسته |
گروه بالیدگی |
گروه برنامه |
میانگین |
انحراف استاندارد |
فراوانی |
خودپنداره ظاهر بدنی |
زودرس |
تجربی |
۱۵۰۰/۵۷ |
۹۲۴۹۳۸/۲ |
۲۰ |
کنترل |
۶۰۰۰/۲۹ |
۲۳۳۷۱۳/۲ |
۲۰ |
دیررس |
تجربی |
۹۵۰۰/۴۷ |
۳۵۰۲۵۲/۲ |
۲۰ |
کنترل |
۷۵۰۰/۳۹ |
۳۵۹۱۹۳/۲ |
۲۰ |
خودپنداره توانایی بدنی |
زودرس |
تجربی |
۰۰۰۰/۱۰۸ |
۴۸۳۸۸۹/۴ |
۲۰ |
کنترل |
۳۵۰۰/۵۰ |
۳۹۰۲۲۱/۲ |
۲۰ |
دیررس |
تجربی |
۳۵۰۰/۸۹ |
۱۱۶۵۹۴/۳ |
۲۰ |
کنترل |
۰۰۰۰/۶۲ |
۳۴۰۳۴۴/۳ |
۲۰ |
خود توصیفی جسمانی |
زودرس |
تجربی |
۱۵۰۰/۱۵۸ |
۹۴۰۷۱۶/۵ |
۲۰ |
کنترل |
۹۵۰۰/۷۹ |
۶۲۵۲۸۲/۲ |
۲۰ |
دیررس |
تجربی |
۳۰۰۰/۱۳۷ |
۸۶۷۵۴۴/۳ |
۲۰ |
کنترل |
۷۵۰۰/۱۰۱ |
۲۱۶۱۹۷/۴ |
۲۰ |
۴-۳ بررسی پیش فرضها
اجرای تحلیل کوواریانس در مطالعه حاضر مستلزم این است که فرض همگنی واریانسها، نرمال بودن توزیع داده ها، خطی بودن، همگنی شیبهای رگرسیون در متغیرهای تحت بررسی رعایت شده باشد. در ادامه به بررسی این پیش فرضها خواهیم پرداخت.
۴-۳-۱ فرض همگنی واریانس ها
با بهره گرفتن از آزمون لون، همگونی واریانس ها در گروه های تحت اندازه گیری مورد بررسی قرار گرفت و نتایج مطابق با هر فرضیه و گروه های مورد تحلیل در قسمت آزمون فرضیه ها گزارش خواهد شد. چنانچه سطح معناداری آزمون لوین بیشتر از ۰۵/۰ باشد می توان گفت واریانس گروه های تحت مطالعه از تجانس برخواردار میباشد.
۴-۳-۲ فرض طبیعی بودن توزیع نمونه
با بهره گرفتن از آزمون کولوموگروف– اسمیرنوف شرط طبیعی بودن توزیع نمونه مورد بررسی قرار گرفت که نتایج آن در جدول زیر گزارش شده است. همانگونه که در جدول نشان داده شده است در تمامی موارد سطح معناداری بیشتر از ۰۵/۰ می باشد بنابراین فرض صفر که بیانگر طبیعی بودن توزیع نمونه میباشد، صحیح است. بنابراین شرط طبیعی بودن توزیع نمونه برقرار است.
جدول ۴-۴: بررسی توزیع طبیعی بودن نمونهها
معناداری |
گروه |
آمارهمنبع |
۲۱۵/۰ |
تجربی |
پیش آزمون خودپنداره ظاهر بدنی |
۱۱۲/۰ |
کنترل |
۳۵۶/۰ |
تجربی |
پس آزمون خودپنداره ظاهر بدنی |
۳۸۲/۰ |
کنترل |
۱۴۳/۰ |
تجربی |
پیش آزمون خودپنداره توانایی بدنی |
۱۸۲/۰ |
کنترل |
۲۲۸/۰ |
تجربی |
پس آزمون خودپنداره توانایی بدنی |
۱۶۸/۰ |
کنترل |
۳۸۹/۰ |
تجربی |
پیش آزمون خود توصیفی جسمانی |
۳۹۶/۰ |
کنترل |
۵۱۴/۰ |
تجربی |
پس آزمون خودتوصیفی جسمانی |
۴۳۵/۰ |
کنترل |
۴-۳-۳ فرض همگنی شیب رگرسیونی:
برای اثبات همگونی شیب رگرسیون مقدار F تعامل بین متغیر همپراش و مستقل در همه گروهها محاسبه شد. در صورتی این شاخص معنادار نباشد، فرض همگونی شیب رگرسیونی رعایت شده است.
۴-۳-۴ فرض خطی بودن همبستگی متغیر همپراش و مستقل:
این پیش فرض هنگام اجرای تحلیل کوواریانس برای هر یک از فرضیه ها بررسی خواهدشد زیرا شاخص آن بخشی از خروجی تحلیل کوواریانس را تشکیل میدهد.
۴-۴ تحلیل کوواریانس مربوط به متغیر خودپنداره ظاهر بدنی
جهت اجرای تحلیل واریانس روی متغیر خودپنداره ظاهر بدنی باید بین نمرههای پیش آزمون خودپنداره چهار گروه اختلاف معناداری وجود داشته باشد. برای بررسی این موضوع از آزمون تحلیل واریانس یکراهه استفاده گردید. نتایج مربوط به این آزمون در جدول زیر گزارش شده است. طبق آماره های گزارش شده بین نمره های پیش آزمون چهار گروه اختلاف معناداری وجود دارد.
جدول ۴-۵: آمارههای تحلیل واریانس یکراهه، نمرههای خودپنداره ظاهر بدنی
|
p |
F |
درجات آزادی |
مجموع مجذورات |
نمره پیش آزمون خودپنداره ظاهر بدنی |
بین گروهی |
۰۰۰/۰ |
۴۶۵/۱۵۹ |
۳ |
۵۴۶/۵۴۳ |
درون گروهی |
– |
– |
۷۶ |
۴۰۹/۳ |
کلی |
– |
– |
۷۹ |
– |
۴-۴-۱ آمارههای توصیفی
جدول ۴-۶ و شکل ۴-۱ آمارههای توصیفی را نشان می دهند. بر اساس نتایج جدول و نمودار زیر نیز میتوانیم به مقایسه بصری تفاوت میانگینهای نمره خود پنداره ظاهر بدنی بین گروههای کنترل و تجربی زودرس و گروههای تجربی و کنترل دیررس بپردازیم.
جدول ۴-۶: آماره های توصیفی گروه های چهارگانه در نمره های پس آزمون خودپنداره ظاهر بدنی
متغیر وابسته |
گروه بالیدگی |
گروه برنامه |
میانگین |
انحراف استاندارد |
تعداد |
خودپنداره ظاهر بدنی |
زودرس |
تجربی |
۱۵۰۰/۵۷ |
۹۲۴۹۳۸/۲ |
۲۰ |
کنترل |
۶۰۰۰/۲۹ |
۲۳۳۷۱۳/۲ |
۲۰ |
دیررس |
تجربی |
۹۵۰۰/۴۷ |
۳۵۰۲۵۲/۲ |
۲۰ |
کنترل |
۷۵۰۰/۳۹ |
۳۵۹۱۹۳/۲ |
۲۰ |
شکل شماره ۴-۱: نمودار ستونی میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون خودپنداره ظاهر بدنی در گروههای تجربی و کنترل دیررس و زودرس
۴-۴-۲ بررسی پیش فرضها
۴-۴-۲-۱ آزمون پیش فرض همگنی واریانسها
قبل از آزمون فرضیه ها باید از برقراری پیش فرض همگنی واریانس ها اطمینان حاصل کرد. نتایج مربوط به آزمون لون مربوط به متغیرهای این فرضیه در جدول زیر گزارش شده است. همانگونه که در جدول گزارش شده معناداری بیشتر از ۰۵/۰ میباشد بنابراین پیش فرض همگنی واریانسها رعایت شده است.
جدول ۴-۷: آمارههای مربوط به آزمون لون
درجات آزادی اول |
درجات آزادی دوم |
نسبت F |
معناداری |
۳ |
۷۶ |
۲۴۸/۱۱ |
۰۷۶/۰ |
۴-۴-۲-۲ آزمون پیش فرض همگونی شیب رگرسیونی:
برای برقراری این پیش فرض باید معناداری گزارش شده بیشتر از ۰۵/۰ باشد. در جدول زیر مقادیر معناداری گزارش شده است.
جدول ۴-۸: نتایج آزمون همگونی شیب رگرسیونی
آمارهمنبع |
نسبت F |
معناداری |
برنامه*پیش آزمون خودپنداره ظاهر بدنی |
۳۹۲/۰ |
۳۲۰/۰ |
میزان بالیدگی*پیشآزمون خودپنداره ظاهر بدنی |
۵۵۴/۰ |
۴۵۴/۰ |
۴-۴-۲-۳ آزمون پیش فرض خطی بودن همبستگی متغیر همپراش و متغیر مستقل
مقدار F حاصل از این آزمون تاثیر متغیر همپراش بر متغیر مستقل را نشان می دهد در صورتی که معناداری به دست آمده کمتر از ۰۵/۰ باشد این پیش فرض رعایت شده است. همانطور که در جدول زیر نشان داده شده است این مقدار کمتر از ۰۵/۰ می باشد.
جدول ۴-۹: نتایج آزمون خطی بودن همبستگی متغیر همراش و مستقل
آمارهمنبع |
نسبت F |
معناداری |
پیش آزمون خودپنداره ظاهر بدنی |
۶۶۶/۹۸ |
۰۰۱/۰ |
۴-۴-۳ نتایج آزمونهای اثرات بین شرکت کنندگان
در ادامه به آزمون معناداری یا عدم معناداری کل و همچنین تاثیر جداگانه هر متغیر مستقل بر متغیر وابسته می پردازیم.
۴-۴-۳-۱ اثر اصلی برنامه
نتایج جدول۴-۱۰ نشان میدهد تاثیر جداگانه متغیر برنامه (F=341.887, P=.000) بر نمره خودپنداره ظاهر بدنی معنادار میباشد. یعنی به لحاظ آماری، میانگین نمره خودپنداره ظاهر بدنی در گروههای کنترل وتجربی تفاوت معنادار دارد.
جدول ۴-۱۰: تحلیل کواریانس مربوط به متغیر خودپنداره ظاهر بدنی
منبع |
درجات آزادی |
ضریب ایتا |
F |
P |
مجموع مجذورات |
برنامه |
۱ |
۷۲۲/. |
۳۴۱/۸۸۷ |
۰۰۰/۰ |
۱۳۴/۱۳۲۲ |
۴-۴-۳-۲ اثر اصلی میزان بالیدگی
جدول ۴-۱۱ نشان میدهد که در مورد تاثیر میزان بالیدگی بر نمره خودپنداره ظاهر بدنی، بر اساس مقادیر آزمون (F=321.27, P=0.005)، شاهد تفاوت معنادار نمره خودپنداره ظاهر بدنی بین شرکت کنندگان با سطوح بالیدگی مختلف هستیم. یعنی شرکت کنندگان با سطوح بالیدگی مختلف، نمره خودپنداره ظاهر بدنی متفاوتی دارند.
جدول ۴-۱۱: تحلیل کواریانس تاثیر بالیدگی بر خودپنداره ظاهر بدنی
منبع |
درجات آزادی |
ضریب ایتا |
F |
P |
مجموع مجذورات |
میزان بالیدگی |
۱ |
۵۹۱/۰ |
۲۷/۳۲۱ |
۰۰۵/۰ |
۲۷۵/۱۸ |
۴-۴-۳-۳ اثر متغیر همپراش یا کمکی
در این بخش، نمره پیش آزمون خودپنداره ظاهر بدنی به عنوان متغیر همپراش وارد شد. نتایج تحلیل کوواریانس که در جدول ۴-۱۲ آورده شده نشان داد که متغیر همپراش، تاثیرگذار است و به درستی انتخاب شده است.
جدول ۴-۱۲: تحلیل کواریانس متغیر همراش
منبع |
درجات آزادی |
ضریب ایتا |
F |
P |
مجموع مجذورات |
نمرههای پیش آزمون خودپنداره ظاهر بدنی |
۱ |
۶۵۳/۰ |
۳۷۶/۱۴۱ |
۰۰۰/۰ |
۶۵۰/۲۱۰ |
۴-۴-۳-۴ اثر تعامل بین برنامه و میزان بالیدگی
جدول ۴-۱۳ نشان میدهد تعامل بین برنامه و میزان بالیدگی و تاثیر همزمان این دو متغیر مستقل بر متغیر وابسته نمره خودپنداره ظاهر بدنی ، به لحاظ آماری معنادار میباشد. (F=116.293, P=0.005). به عبارتی، میانگین نمره خودپنداره ظاهر بدنی در گروههای کنترل و تجربی هر دو گروه دیررس و زودرس یکسان و برابر نیست.
جدول ۴-۱۳: تحلیل کواریانس تعامل برنامه و میزان بالیدگی
منبع |
درجات آزادی |
ضریب ایتا |
F |
P |
مجموع مجذورات |
برنامه* میزان بالیدگی |
۱ |
۶۰۸/۰ |
۲۹۳/۱۱۶ |
۰۰۵/۰ |
۲۷۶/۱۷۳ |
همچنین مقدار ضریب تعیین (R SQURED) برابر با ۷۴۱/۰ می باشد. این مقدار نشان میدهد که دو متغیر برنامه و میزان بالیدگی به طور مشترک توانسته اند ۷۴۱/۰ درصد از واریانس متغیر وابسته نمره خودپنداره ظاهر بدنی را تبیین کنند.
در جدول ۴-۱۴ نیز میانگینهای اصلاح شده متغیر خودپنداره بدنی برای هر یک از گروه ها ارائه شده است. عبارت اصلاح شده نشان دهنده این است که اثر همپراش به لحاظ آماری حذف شده است. شکل ۴-۲ نیز نمودار میانگینهای اصلاح شده متغیر ظاهر بدنی را نشان میدهد.
جدول ۴-۱۴: میانگینهای اصلاح شده خودپنداره ظاهر بدنی
گروه بالیدگی |
گروه برنامه |
میانگین |
انحراف استاندارد |
دیررس |
تجربی |
۰۲۱/۴۰ |
۴۳۲/۰ |
|
کنترل |
۸۴۱/۳۴ |
۴۴۴/۰ |
زودرس |
تجربی |
۱۱۱/۴۵ |
۴۲۷/. |
|
کنترل |
۰۲۷/۳۴ |
۴۴۸/. |
میانگین اصلاح شده خودپنداره ظاهر بدنی
زودرس
دیررس
کنترل
تجربی
شکل ۴-۲: نمودار میانگین اصلاح شده خودپنداره ظاهر بدنی
تحلیل کوواریانس بین گروهی ۲*۲ برای ارزیابی اثر بخشی برنامه در افزایش خودپنداره ظاهر بدنی در گروههای زودرس و دیررس انجام شده است. پس از اصلاح نمرات در زمان پیش آزمون، اثر تعامل معنادار وجود داشت (, ۱۱۶/۲۹۳P≤۰٫۰۵=F(1.75)) با یک اندازه اثر بزرگ (مجذور جزئی ایتا= ۰/۶۰۸). هر یک از اثرات اصلی نیز به لحاظ آماری معنادار بودند این نتایج نشان میدهد که برنامه بر هر دو گروه دیررس و زودرس تاثیرگذار بوده و همچنین زودرسها و دیررسها پاسخ متفاوتی به مداخله دادهاند. در ادامه، فرضیات یک و دو و سه مربوط به متغیر وابسته خودپنداره ظاهر بدنی بررسی میگردد.
۴-۴-۴ بررسی فرضیه ها
۴-۴-۴-۱ فرضیه اول
۸ هفته تمرین آمادگی جسمانی، خودپنداره ظاهر بدنی دختران نوجوان کم تحرک دیررس را افزایش نمیدهد. در واقع بین میانگین نمرات خودپنداره ظاهر بدنی دیررسها در دو گروه تجربی و کنترل در پس آزمون، پس از خارج کردن اثر احتمالی پیش آزمون تفاوت وجود ندارد.
به منظور بررسی فرضیه فوق از تجزیه و تحلیل کوواریانس چندگانه استفاده شد که نتایج آن در جدول ۴-۱۰ وجود دارد. با توجه به اطلاعات مندرج در جدول میتوان دریافت چون F=887.341 در سطح ۹۵ درصد اطمینان معناداربود، بنابراین فرض صفر رد شد. به عبارت دیگر تمرین آمادگی جسمانی بر خودپنداره ظاهر بدنی دختران نوجوان دیررس اثر مثبت دارد. با توجه به اطلاعات جدول ۴-۱۰ میتوان دریافت چون میانگین خودپنداره ظاهر بدنی با تمرین آمادگی جسمانی از میانگین خودپنداره ظاهر بدنی بدون تمرین بیشتر بود. بنابراین تمرین آمادگی جسمانی، منجر به افزایش خودپنداره ظاهر بدنی در دختران نوجوان دیررس شد.
۴-۴-۴-۲ فرضیه دوم
۸ هفته تمرین آمادگی جسمانی، خودپنداره ظاهر بدنی دختران نوجوان کم تحرک زودرس را افزایش نمیدهد. در واقع بین میانگین نمرات خود پنداره ظاهر بدنی زودرسها در دو گروه تجربی و کنترل در پس آزمون، پس از خارج کردن اثر احتمالی پیش آزمون تفاوت وجود ندارد.
بهمنظور بررسی فرضیه فوق از تجزیه و تحلیل کوواریانس چندگانه استفاده شد که نتایج آن در جدول۴-۱۰ دارد. با توجه به اطلاعات مندرج در جدول میتوان دریافت چون F=887.341 در سطح ۹۵ درصد اطمینان معناداربود، بنابراین فرض صفر رد شد. به عبارت دیگر تمرین آمادگی جسمانی بر خودپنداره ظاهر بدنی دختران نوجوان زودرس اثر مثبت دارد. با توجه به اطلاعات جدول ۴-۱۰ میتوان دریافت که چون میانگین خودپنداره ظاهر بدنی با تمرین آمادگی جسمانی از میانگین خودپنداره ظاهر بدنی بدون تمرین بیشتر بود. بنابراین تمرین آمادگی جسمانی، منجر به افزایش خودپنداره ظاهر بدنی در دختران نوجوان زودرس شد.
۴-۴-۴-۳ فرضیه سوم
بین اثر ۸ هفته تمرین آمادگی جسمانی بر خودپنداره ظاهر بدنی دختران نوجوان کم تحرک دیررس و زودرس تفاوت وجود ندارد. در واقع بین میانگین نمرات خود پنداره ظاهر بدنی دیررسها و زودرسها در پس آزمون، پس از خارج کردن اثر احتمالی پیش آزمون تفاوت وجود ندارد.
بهمنظور بررسی فرضیه فوق از تجزیه و تحلیل کوواریانس چندگانه استفاده شد که نتایج آن در جدول ۴-۱۱ دارد. با توجه به اطلاعات مندرج در جدول میتوان دریافت چون F=321.27 در سطح ۹۵ درصد اطمینان معنی داربود، بنابراین فرض صفر رد شد. به عبارت دیگر میزان بالیدگی بر میزان تاثیر برنامه آمادگی جسمانی بر خودپنداره ظاهر بدنی دختران نوجوان کم فعال اثر متفاوت دارد. با توجه به جدول ۴-۱۱ میتوان دریافت که چون میانگین خودپنداره ظاهر بدنی در گروه زود رس در مقایسه با گروه دیررس بیشتر بود. بنابراین ، زودرس بودن منجر به افزایش بیشتری در خودپنداره ظاهر بدنی در دختران نوجوان کم تحرک شد.
۴-۵ تحلیل کوواریانس مربوط به متغیر خودپنداره توانائی بدنی
جهت اجرای تحلیل واریانس روی متغیر خودپنداره ظاهر بدنی باید بین نمرههای پیش آزمون خودپنداره توانایی بدنی چهار گروه اختلاف معناداری وجود داشته باشد. برای بررسی این موضوع از آزمون تحلیل واریانس یکراهه استفاده گردید. نتایج مربوط به این آزمون در جدول ۴-۱۵ گزارش شده است. طبق آمارههای گزارش شده بین نمرههای پیش آزمون چهار گروه اختلاف معناداری وجود دارد.
جدول ۴-۱۵: آمارههای تحلیل واریانس یکراهه، نمرههای خودپنداره توانایی بدنی
متغیر |
|
p |
F |
درجات آزادی |
مجموع مجذورات |
نمره پیش آزمون خودپنداره توانایی بدنی |
بین گروهی |
۰۰۰/۰ |
۶۸۲/۱۱۵ |
۳ |
۲۴۶/۹۸۸ |
درون گروهی |
– |
– |
۷۶ |
۴۵۳/۸ |
کلی |
– |
– |
۷۹ |
– |
۴-۵-۱ آمارههای توصیفی
جدول ۴-۱۶ و شکل ۴-۳ آمارههای توصیفی را نشان میدهد. بر اساس نتایج جدول ۴-۱۶ و شکل ۴-۳ میتوانیم به مقایسه بصری تفاوت میانگین های نمره خود پنداره توانایی بدنی در گروههای کنترل و تجربی زودرس و گروههای تجربی و کنترل دیررس بپردازیم.
جدول ۴-۱۶: آمارههای توصیفی گروه های چهارگانه در نمره های پس آزمون خودپنداره توانایی بدنی
متغیر وابسته |
گروه بالیدگی |
گروه برنامه |
میانگین |
انحراف استاندارد |
فراوانی |
خودپنداره توانایی بدنی |
زودرس |
تجربی |
۰۰۰۰/۱۰۸ |
۴۸۳۸۸۹/۴ |
۲۰ |
کنترل |
۳۵۰۰/۵۰ |
۳۹۰۲۲۱/۲ |
۲۰ |
دیررس |
تجربی |
۳۵۰۰/۸۹ |
۱۱۶۵۹۴/۳ |
۲۰ |
کنترل |
۰۰۰۰/۶۲ |
۳۴۰۳۴۴/۳ |
۲۰ |
شکل شماره ۴-۳: نمودار ستونی میانگین پیش آزمون و پس آزمون نمرات خودپنداره توانایی بدنی و انحراف استاندارد در گروههای تجربی زودرس و دیررس
۴-۵-۲ بررسی پیش فرضها
۴-۵-۲-۱ آزمون پیش فرض همگنی واریانس
قبل از آزمون فرضیه ها میبایست از برقراری پیش فرض همگنی واریانس ها اطمینان حاصل کرد. نتایج مربوط به آزمون لون مربوط به متغیرهای این فرضیه در جدول زیر گزارش شده است. همانگونه که در جدول گزارش شده معناداری گزارش شده بیشتر از ۰۵/۰ می باشد بنابراین پیش فرض همگنی واریانس ها رعایت شده است.
جدول ۴-۱۷: آمارههای مربوط به آزمون لون
درجات آزادی اول |
درجات آزادی دوم |
نسبت F |
معناداری |
۳ |
۷۶ |
۱۴۶/۲ |
۷۴۲/۰ |
۴-۵-۲-۲ آزمون پیش فرض همگونی شیب رگرسیونی:
برای برقراری این پیش فرض می بایست معناداری گزارش شده بیشتر از ۰۵/۰ باشد در جدول ۴-۱۸ مقادیر معناداری گزارش شده است.
جدول شماره ۴-۱۸: نتایج آزمون همگونی شیب رگرسیونی
آمارهمنبع |
نسبت F |
معناداری |
گروه برنامه*پیش آزمون خودپنداره توانایی بدنی |
۳۶۶/۰ |
۲۳۰/۰ |
گروه بالیدگی* پیش آزمون خودپنداره توانایی بدنی |
۳۵۴/۰ |
۵۵۴/۰ |
۴-۵-۲-۳ آزمون پیش فرض خطی بودن همبستگی متغیر همپراش و متغیر مستقل
مقدار F حاصل از این آزمون تاثیر متغیر همپراش بر متغیر مستقل را نشان میدهد در صورتی که معناداری بهدست آمده کمتر از ۰۵/۰ باشد این پیش فرض رعایت شده است.
جدول شماره ۴-۱۹: نتایج آزمون خطی بودن همبستگی متغیر همپراش و مستقل
آمارهمنبع |
نسبت F |
معناداری |
پیش آزمون خودپنداره توانایی بدنی |
۱۵۱/۸۳ |
۰۰۰/۰ |
۴-۵-۳ نتایج آزمونهای اثرات بین شرکت کنندگان
در ادامه به آزمون معناداری یا عدم معناداری کل و همچنین تاثیر جداگانه هر متغیر مستقل بر متغیر وابسته میپردازیم.
۴-۵-۳-۱ اثر اصلی برنامه
بر اساس نتایج جدول ۴-۲۰، تاثیر جداگانه متغیر برنامه (F=875.698, P=.028) بر نمره خودپنداره ظاهر بدنی معنادار میباشد. یعنی به لحاظ آماری، میانگین نمره خودپنداره جسمانی در گروههای کنترل وتجربی تفاوت معنادار دارد.
جدول ۴-۲۰: آمارههای تحلیل کواریانس متغیر توانایی بدنی
منبع |
درجات آزادی |
ضریب ایتا |
F |
P |
مجموع مجذورات |
برنامه |
۱ |
۶۸۳/۰ |
۶۹۸/۸۷۵ |
۰۲۸/۰ |
۳۲۰/۳۹۲۳ |
۴-۵-۳-۲ اثر اصلی میزان بالیدگی
جدول ۴-۲۱ نشان میدهد، در مورد تاثیر میزان بالیدگی بر نمره خودپنداره توانایی بدنی، بر اساس مقادیر آزمون (F=81.217, P=0.013)، شاهد تفاوت معنادار نمره خودپنداره ظاهر بدنی بین شرکت کنندگان با سطوح بالیدگی مختلف هستیم. یعنی شرکت کنندگان با سطوح بالیدگی مختلف، نمره خودپنداره توانایی بدنی متفاوتی دارند.
جدول ۴-۲۱: تحلیل کواریانس تاثیر بالیدگی بر خودپنداره توانایی بدنی
منبع |
درجات آزادی |
ضریب ایتا |
F |
P |
مجموع مجذورات |
میزان بالیدگی |
۱ |
۴۱۷/۰ |
۲۱۷/۸۱ |
۰۱۳/۰ |
۲۹۸/۳۱۲ |
۴-۵-۳-۳ اثر متغیر همپراش یا کمکی
در این بخش، نمره پیش آزمون خودپنداره توانائی بدنی به عنوان متغیر همپراش وارد شد. نتایج تحلیل کوواریانس که در جدول ۴-۲۲ آورده شده نشان داد که متغیر همپراش، تاثیرگذار است و به درستی انتخاب شده است.
جدول ۴-۲۲: نتایج تحلیل کواریانس متغیر همپراش
منبع |
درجات آزادی |
ضریب ایتا |
F |
P |
مجموع مجذورات |
نمرههای پیش آزمون خودپنداره توانائی بدنی |
۱ |
۵۲۶/۰ |
۱۵۱/۸۳ |
۰۰۰/۰ |
۵۳۳/۳۷۲ |
۴-۵-۳-۴ اثر تعامل بین برنامه میزان بالیدگی
همانطور که جدول ۴-۲۳ نشان میدهد، تعامل بین برنامه و میزان بالیدگی وتاثیر همزمان این دو متغیر مستقل بر متغیر وابسته نمره خودپنداره توانائی بدنی، به لحاظ آماری معنادار میباشد. (F=85.695, P=0.000). به عبارتی، میانگین نمره خودپنداره توانائی بدنی در گروههای کنترل و تجربی هر دو گروه دیررس و زودرس یکسان و برابر نیست.
جدول ۴-۲۳: آمارههای تحلیل کواریانس تعامل بین برنامه و میزان بالیدگی
منبع |
درجات آزادی |
ضریب ایتا |
F |
P |
مجموع مجذورات |
برنامه* میزان بالیدگی |
۱ |
۶۲۱/. |
۶۹۵/۸۵ |
۰۰۰/۰ |
۹۳۹/۳۸۳ |
همچنین مقدار ضریب تعیین (R SQURED) برابر با ۷۹۹/۰ می باشد. این مقدار نشان می دهد که دو متغیر برنامه و میزان بالیدگی به طور مشترک توانسته اند ۷۹۹/۰ درصد از واریانس متغیر وابسته نمره خودپنداره توانایی بدنی را تبیین کند.
همچنین در جدول زیر میانگینهای اصلاح شده متغیر وابسته برای هر یک از گروهها ارائه شده است. عبارت اصلاح شده نشاندهنده این است که اثر همپراش به لحاظ آماری حذف شده است. در شکل ۴-۴ نیز نمودار میانگینهای اصلاح شده نشان داده شده است.
جدول ۴-۲۴: میانگینهای اصلاح شده پس آزمون توانایی بدنی
میزان بالیدگی |
گروه |
میانگین |
انحراف استاندارد |
دیررس |
تجربی |
۷۵۱/۶۸ |
۶۹۶/۰ |
|
کنترل |
۱۲۷/۵۹ |
۶۹۰/۰ |
زودرس |
تجربی |
۴۸۰/۷۴ |
۶۹۴/. |
|
کنترل |
۰۹۲/۵۶ |
۶۹۱/. |
دیررس
میانگین اصلاح شده خودپنداره توانایی بدنی
زودرس
کنترل
تجربی
شکل ۴-۴: نمودار میانگین اصلاح شده نمرات خودپنداره توانایی بدنی
تحلیل کوواریانس بین گروهی ۲*۲ برای ارزیابی اثر بخشی برنامه در افزایش خودپنداره توانائی بدنی در گروههای زودرس و دیررس انجام شد. پس از اصلاح نمرات در زمان پیش آزمون، اثر تعامل معنادار وجود داشت (۸۵٫۶۹۵, P≤۰٫۰۵=F(1.75)) با یک اندازه اثر بزرگ (مجذور جزئی ایتا= ۰٫۶۲۱). به طور کلی نتایج نشان میدهد که برنامه بر هر دو گروه دیررس و زودرس تاثیرگذار بوده است و همچنین زودرسها و دیررسها پاسخ متفاوتی به مداخله دادهاند. در ادامه، فرضیات چهار و پنج و شش مربوط به متغیر وابسته خودپنداره توانایی بدنی بررسی میگردد.
۴-۵-۴ بررسی فرضیه ها
۴-۵-۴-۱ فرضیه چهارم
۸ هفته تمرین آمادگی جسمانی، خودپنداره توانایی بدنی دختران نوجوان کم تحرک دیررس را افزایش نمیدهد. در واقع بین میانگین نمرات خودپنداره توانایی بدنی دیررسها در دو گروه تجربی و کنترل در پس آزمون، پس از خارج کردن اثر احتمالی پیش آزمون تفاوت وجود ندارد.
بهمنظور بررسی فرضیه فوق از تجزیه و تحلیل کوواریانس چندگانه استفاده شد که نتایج آن در جدول ۴-۲۰ وجود دارد. با توجه به اطلاعات مندرج در جدول میتوان دریافت چون F=875.698 در سطح ۹۵ درصد اطمینان معناداربود، بنابراین فرض صفر رد شد. به عبارت دیگر تمرین آمادگی جسمانی بر خودپنداره توانایی بدنی دختران نوجوان دیررس اثر مثبت دارد. با توجه به جدول ۴-۲۰ میتوان دریافت که چون میانگین خودپنداره توانایی بدنی با تمرین آمادگی جسمانی از میانگین خودپنداره توانایی بدنی بدون تمرین بیشتر بود. بنابراین تمرین آمادگی جسمانی، منجر به افزایش خودپنداره توانایی بدنی در دختران نوجوان دیررس شد.
۴-۵-۴-۲ فرضیه پنجم
۸ هفته تمرین آمادگی جسمانی، خودپنداره توانایی بدنی دختران نوجوان کم تحرک زودرس را افزایش نمیدهد. در واقع بین میانگین نمرات خود پنداره توانایی بدنی زودرسها در دو گروه تجربی و کنترل در پس آزمون، پس از خارج کردن اثر احتمالی پیش آزمون تفاوت وجود ندارد.
بهمنظور بررسی فرضیه فوق از تجزیه و تحلیل کوواریانس چندگانه استفاده شد که نتایج آن در جدول ۴-۲۰ دارد. با توجه به اطلاعات مندرج در جدول میتوان دریافت چون F=875.698 در سطح ۹۵ درصد اطمینان معنی داربود، بنابراین فرض صفر رد شد. به عبارت دیگر تمرین آمادگی جسمانی بر خودپنداره ظاهر بدنی دختران نوجوان زودرس اثر مثبت دارد. با توجه به اطلاعات جدول ۴-۲۰ میتوان دریافت که چون میانگین خودپنداره توانایی بدنی با تمرین آمادگی جسمانی از میانگین خودپنداره توانایی بدنی بدون تمرین بیشتر بود بنابراین تمرین آمادگی جسمانی، منجر به افزایش خودپنداره توانایی بدنی در دختران نوجوان زودرس شد.
۴-۵-۴-۳ فرضیه ششم
بین اثر ۸ هفته تمرین آمادگی جسمانی بر خودپنداره توانایی بدنی دختران نوجوان کم تحرک دیررس و زودرس تفاوت وجود ندارد. در واقع بین میانگین نمرات خود پنداره ظاهر بدنی دیررسها و زودرسها در پس آزمون، پس از خارج کردن اثر احتمالی پیش آزمون تفاوت وجود ندارد.
بهمنظور بررسی فرضیه فوق از تجزیه و تحلیل کوواریانس چندگانه استفاده شد که نتایج آن در جدول ۴-۲۱ دارد. با توجه به اطلاعات مندرج در جدول ۴-۲۱ می توان دریافت چون F=81.217 در سطح ۹۵ درصد اطمینان معنی داربود، بنابراین فرض صفر رد شد. به عبارت دیگر میزان بالیدگی بر میزان تاثیر برنامه آمادگی جسمانی بر خودپنداره توانایی بدنی دختران نوجوان کم فعال اثر متفاوت دارد. با توجه به اطلاعات جدول ۴-۲۱ میتوان دریافت که چون میانگین خودپنداره ظاهر بدنی در گروه زودرس در مقایسه با گروه دیررس بیشتر بود. بنابراین ، زودرس بودن منجر به افزایش بیشتری در خودپنداره توانایی بدنی در دختران نوجوان کم تحرک شد.
۴-۶ تحلیل کوواریانس مربوط به متغیر خودتوصیفی جسمانی
جهت اجرای تحلیل واریانس روی متغیر خود توصیفی جسمانی باید بین نمرههای پیش آزمون خود توصیفی جسمانی چهار گروه اختلاف معناداری وجود داشته باشد. برای بررسی این موضوع از آزمون تحلیل واریانس یکراهه استفاده گردید. نتایج مربوط به این آزمون در جدول ۴-۲۵ گزارش شده است. طبق آمارههای گزارش شده بین نمرههای پیش آزمون چهار گروه اختلاف معناداری وجود دارد.
جدول ۴-۲۵: آمارههای تحلیل واریانس یکراهه متغیر خودتوصیفی جسمانی
متغیر |
|
p |
F |
درجات آزادی |
مجموع مجذورات |
نمره پیش آزمون خودپنداره ظاهر بدنی |
بین گروهی |
۰۰۰/۰ |
۸۵۱/۲۱۴ |
۳ |
۶۰۰/۲۹۹۶ |
درون گروهی |
– |
– |
۷۶ |
۹۴۷/۳۱ |
کلی |
– |
– |
۷۹ |
– |
۴-۶-۱ آمارههای توصیفی
جدول ۴-۲۶ و شکل ۴-۵ آماره های توصیفی را نشان می دهند. بر اساس نتایج جدول ۴-۲۶ و شکل ۴-۵ نیز میتوانیم به مقایسه بصری تفاوت میانگینهای نمره خودتوصیفی جسمانی بین گروههای کنترل و تجربی زودرس و گروههای تجربی و کنترل دیررس بپردازیم.
جدول ۴-۲۶: آمارههای توصیفی گروههای چهارگانه در نمره های پس آزمون خود توصیفی جسمانی
متغیر وابسته |
گروه بالیدگی |
گروه برنامه |
میانگین |
انحراف استاندارد |
فراوانی |
خود توصیفی جسمانی |
زودرس |
تجربی |
۱۵۰۰/۱۵۸ |
۹۴۰۷۱۶/۵ |
۲۰ |
کنترل |
۹۵۰۰/۷۹ |
۶۲۵۲۸۲/۲ |
۲۰ |
دیررس |
تجربی |
۳۰۰۰/۱۳۷ |
۸۶۷۵۴۴/۳ |
۲۰ |
کنترل |
۷۵۰۰/۱۰۱ |
۲۱۶۱۹۷/۴ |
۲۰ |
شکل ۴-۵: نمودار ستونی میانگین نمرات پیش آزمون و پس آزمون خود توصیفی جسمانی در گروههای تجربی و کنترل دیررس و زودرس
۴-۶-۲ بررسی پیش فرض ها
۴-۶-۲-۱ آزمون پیش فرض همگنی واریانس
قبل از آزمون فرضیه ها باید از برقراری پیش فرض همگنی واریانسها اطمینان حاصل کرد. نتایج مربوط به آزمون لون مربوط به متغیرهای این فرضیه در جدول زیر گزارش شده است. همانگونه که در جدول ۴-۲۷ معناداری گزارش شده بیشتر از ۰۵/۰ می باشد بنابراین پیش فرض همگنی واریانسها رعایت شده است.
جدول ۴-۲۷: آمارههای مربوط به آزمون لون
درجات آزادی اول |
درجات آزادی دوم |
نسبت F |
معناداری |
۳ |
۷۶ |
۹۵۳/۴ |
۱۷۲/۰ |
۴-۶-۲-۲ آزمون پیش فرض همگونی شیب رگرسیونی:
برای برقراری این پیش فرض می بایست معناداری گزارش شده بیشتر از ۰۵/۰ باشد در جدول ۴-۲۸ مقادیر معناداری گزارش شده است.
جدول شماره ۴-۲۸: نتایج آزمون پیش فرض همگونی شیب رگرسیونی
آمارهمنبع |
نسبت F |
معناداری |
گروه برنامه*پیش آزمون خودتوصیفی جسمانی |
۵۹۳/۰ |
۳۹۳/۰ |
گروه بالیدگی*پیش آزمون خودتوصیفی جسمانی |
۴۷۷/۰ |
۵۱۰/۰ |
۴-۶-۲-۳ آزمون پیش فرض خطی بودن همبستگی متغیر همپراش و متغیر مستقل
در جدول ۴-۲۹، مقدار F حاصل از این آزمون تاثیر متغیر همپراش بر متغیر مستقل را نشان می دهد در صورتی که معناداری به دست آمده کمتر از ۰۵/۰ باشد این پیش فرض رعایت شده است.
جدول شماره ۴-۲۹: نتایج آزمون پیش فرض خطی بودن همبستگی متغیر همپراش و مستقل
آمارهمنبع |
معناداری |
نسبت F |
پیش آزمون خودتوصیفی جسمانی |
۰۲۰/۰ |
۴۸۳/۱۰۱ |
۴-۶-۳ نتایج آزمونهای اثرات بین شرکت کنندگان
در ادامه به آزمون معناداری یا عدم معناداری کل و همچنین تاثیر جداگانه هر متغیر مستقل بر متغیر وابسته میپردازیم.
۴-۶-۳-۱ اثر اصلی برنامه
نتایج جدول ۴-۳۰ نشان میدهد تاثیر جداگانه متغیر برنامه (F=875.698, P=.028) بر نمره خودتوصیفی جسمانی معنادار میباشد. یعنی به لحاظ آماری، میانگین نمره خودتوصیفی جسمانی در بین گروه های کنترل وتجربی تفاوت معنادار دارد.
جدول ۴-۳۰: تحلیل کواریانس متغیر برنامه بر خودتوصیفی جسمانی
منبع |
درجات آزادی |
ضریب ایتا |
F |
P |
مجموع مجذورات |
برنامه |
۱ |
۷۱۳/۰ |
۹۳/۱۳۲ |
۰۰۸/۰ |
۵۸۶/۹۸۰۲ |
۴-۶-۳-۲ اثر اصلی میزان بالیدگی
جدول ۴-۳۱ نشان میدهد، در مورد تاثیر میزان بالیدگی بر نمره خودتوصیفی جسمانی، بر اساس مقادیر آزمون (F=4.445, P=0.038)، شاهد تفاوت معنادار نمره خودتوصیفی جسمانی بین شرکت کنندگان با سطوح بالیدگی مختلف هستیم. یعنی شرکت کنندگان با سطوح بالیدگی مختلف، نمره خودتوصیفی جسمانی متفاوتی دارند.
جدول ۴-۳۱: تحلیل کواریانس تاثیر میزان بالیدگی بر نمره خودتوصیفی جسمانی
منبع |
درجات آزادی |
ضریب ایتا |
F |
P |
مجموع مجذورات |
میزان بالیدگی |
۱ |
۵۶۰/۰ |
۴۴۵/۴ |
۰۳۸/۰ |
۸۰۰/۳۲ |
۴-۶-۳-۳ اثر متغیر همپراش یا کمکی
در این قسمت، نمره پیش آزمون خودپنداره توانائی بدنی به عنوان متغیر همپراش وارد شد. نتایج تحلیل کوواریانس که در جدول ۴-۳۲ آورده شده نشان داد که متغیر همپراش، تاثیرگذار است و به درستی انتخاب شده است.
جدول ۴-۳۲: آمارههای تحلیل کواریانس متغیر همپراش