مواد و روش ها: این مطالعه همگروی گذشته نگر بر روی یک گروه مورد 100 نفره از کودکان پیش دبستانی با سابقه بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان بیمارستان امیرکلا و یک گروه شاهد 100 نفره بدون سابقه بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان انجام شد. جهت تشخیص اختلال از پرسشنامه استاندارد DSM-IV استفاده شد. اطلاعات مربوط به متغیرهای جنس، وزن کنونی و هنگام تولد، هفته بارداری و نوع زایمان جمع آوری شده و داده های به دست آمده توسط آزمون آماری رگرسیون لجیستیک تحت آنالیز قرار گرفتند.

یافته ها: در این مطالعه 3/34 درصد از کودکان، مبتلا به یکی از سه تیپ اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی بودند. شیوع این اختلال در کودکان با سابقه بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان بیشتر از کودکان بدون سابقه بستری بود (1/45% در مقابل 5/23%، 001/0= p value). شیوع این اختلال در پسران بیشتر از دختران بود (8/40% در مقابل 8/27%، 038/0 p value =). ارتباط معناداری بین نوع زایمان و وزن کنونی کودکان با بروز اختلال نقص توجه/بیش فعالی وجود نداشت (به ترتیب 758/0p value = و 481/0p value = ). کودکان با سابقه یک روزه بستری در بخش مراقبت های ویژه 11/1 برابر بیشتر از کودکان بدون سابقه بستری به این اختلال مبتلا شدند ( 006/0 p value=). همچنین به ازای هر روز بستری در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان، خطر بروز آن 16/1 برابر می شود ( 015/0 p value =).

نتیجه گیری: یافته های حاصل از این مطالعه نشان داد که ریسک ابتلا به اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی، مستقلاً با بستری در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان افزایش می یابد، بنابراین توصیه می‌شود مدت زمان بستری در این بخش، تا حد ممکن کاهش یابد. بررسی‌های بیشتر جهت شناسایی و کاهش عوامل آسیب‌رسان احتمالی موجود در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان، پیشنهاد می‌گردد.

واژه های کلیدی: بخش مراقبت های ویژه نوزادان، اختلال نقص توجه/بیش فعالی، تولد پیش از موعد، وزن کم هنگام تولد

فهرست مطالب

فصل اول: مقدمه ، کلیات و بررسی متون.. 1

1-1        مقدمه  1

1-2        بیان مساله. 2

1-3        اهداف و فرضیات.. 3

1-4-     کلیات   4

1-5        بررسی متون.. 10

فصل دوم :مواد و روش ها 21

2-1        جامعه مورد مطالعه. 22

2-2        روش اجرای پژوهش…. 22

2-3        نوع مطالعه  27

2-4        متغیرها 27

فصل   3   یافته ها 1

فصل       4. 8

4-1        بحث… 9

4-2        نتیجه گیری   11

4-3        پیشنهادها 12

فصل   5   مراجع.. 13

فهرست نمودارها

شکل 1 فراوانی نسبی زیرگروه های اختلال نقص توجه و بیش فعالی در بین تمامی کودکان وارد شده در مطالعه  2

شکل 2شیوع اختلال نقص توجه و بیش فعالی در بین کودکان با سابقه بستری در بخش مراقبت های ویژه نوازادان و کودکان بدون سابقه بستری. همانگونه که مشاهده می شود، شیوع این اختلال در بین کودکان با سابقه بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان بیشتر است (p value=0.00). 5

شکل 3 نمودار error bar برای اختلال نقص توجه و بیش فعالی برحسب تعداد روزهای بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان با حدود اطمینان 95%. میانگین روزهای بستری در بخش مراقبت های ویژه در گروه مبتلا به این اختلال برابر با 5.99 ± 5.61 روز و در گروه غیر مبتلا برابر با 2.6 ± 4.13 است. 6

فهرست جداول

جدول 1 متغیرهای مورد بررسی در پژوهش…. 1

جدول 2 همراهی بین متغیرهای مورد مطالعه با بروز ADHD در سنین پیش دبستانی.. 3

جدول 3. رگرسیون لجستیک بروز ADHD و بستری در بخش مراقبت های ویژه نوزادان.. 7

فصل اول:

مقدمه ، کلیات و بررسی متون

• مقدمه

طی 15 سال گذشته، تولد نوزادان خیلی کم وزن، افزایش چشم‌گیری داشته است. به دلیل وجود بخش مراقبتهای بعد از تولد در اتاق زایمان و بخش های مراقبت ویژه نوزادان ، تعداد زیادی از نوزادان کم وزن و نارس پس از بستری طولانی مدت به منزل می روند (1). همزمان با کاهش مرگ و میر نوزادان، اختلالات رشدی- تکاملی در جمعیت افزایش یافته است. در این مطالعه هدف بررسی بروز اختلال بیش فعالی و کم توجهی که یکی از شایع ترین اختلالات رشدی تکاملی است با تعداد روزهای بستری در بخشهای مراقبتهای ویژه است.

این مطالعه در پنج فصل مقدمه و مروری بر مطالعات گذشته، مواد و روشها، یافته ها، بحث و نتیجه گیری تدوین شده است.

در این فصل به بیان مساله، اهداف و فرضیات ، تشریح کلیات و بررسی متون مرتبط پرداخته شده است.

• بیان مساله

با وجود افزایش تعداد نوزادان نارس 37 هفته جنینی با وزن کم زیر 2500 گرم، میزان مرگ و میر نوزادان در امریکا از 12 در 1000 تولد زنده در سال 1980 به 7 در 1000 تولد در سال 1998 کاهش پیدا کرده است(2).

اثر منفی تولد پیش از موعد بر روی تکامل عصبی و روانی کودکان و نوجوانان به خوبی مستند شده است (2-4). اختلال نورولوژیک شدید در 10 تا 12 درصد از کودکان در سنین مدرسه که بسیار پیش از موعد (کوچکتر از 32 هفته) متولد شده اند، گزارش شده است (5, 6). اختلال های عصبی-شناختی خفیف تر مانند ضریب هوشی پایین تر از نرمال و پیشرفت آکادمیک ضعیف، در مقادیر بیشتری گزارش شده است (2, 4, 7-10). تحقیقات ثابت کرده که صدمات به ماده سفید مغز همراه با نقایص سلامت روان و حرکت، شناختی و ادراکی است (11).

نگرانی واضحی راجع به عملکردهای اجرایی و توجهی نوزادان بستری شده در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان در آینده وجود دارد. عملکردهای اجرایی مرتبط با موفقیت در سنین مدرسه است. ظرفیتهای توجهی به سرعت در سالهای قبل از مدرسه تکامل می‌یابد (12-14)، این زمان برای تشخیص مشکلات بسیار مهم است تا امکان و مداخله‌های زود هنگام وجود داشته باشد (15, 16).