پایان نامه : بررسی تطبیقی داستان‌های كلیله و دمنه و مرزبان نامه در آثار مهدی آذریزدی |
 |
عنوان صفحه
چكیده………………………………………………………………………………………………………………. 1
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………….. 2
فصل اول: مروری بر ادبیات كودك و نوجوان
1-1-درآمد…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 7
1-2-تعریف ادبیّات كودك و نوجوان…………………………………………………………………………………………… 7
1-3- روند رشد ادبیّات كودكان در ایران…………………………………………………………………………………….. 8
1-4-تفاوت ادبیّات كودك و نوجوان با ادبیّات بزرگسالان………………………………………………………….. 12
1-5-ادبیّات داستانی……………………………………………………………………………………………………………………… 13
1-6- بازنویسی و بازآفرینی در ادبیّات كودك و نوجوان……………………………………………………………. 13
1-7- معرفی مهدی آذریزدی……………………………………………………………………………………………………….. 14
1-7-1- زندگی نامه و جایگاه ادبی………………………………………………………………………………….. 14
1-7-2- آثار و سبك سخن………………………………………………………………………………………………. 16
فصل دوم: تحلیل و بررسی بازگردانی داستان‌های مرزبان نامه در آثار مهدی آذریزدی
2-1- درآمد…………………………………………………………………………………………………………………………………… 19
2-2- داستان آواز بزغاله………………………………………………………………………………. 19
2-2-1- نمای کلی……………………………………………………………………………………………………………. 19
2-2-2- درون مایهها………………………………………………………………………………………………………… 21
2-2-3- شخصیّت‌ها…………………………………………………………………………………………………………. 21
2-2-4- ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………. 21
2-2-5- ویژگیهای ادبی…………………………………………………………………………………………………. 23
2-2-6- پیام اخلاقی………………………………………………………………………………………………………… 24
2-3- داستان درخت مراد…………………………………………………………………………….. 25
2-3-1- نمای کلی…………………………………………………………………………………………………………….. 25
2-3-2- درون مایهها…………………………………………………………………………………………………………. 25
2-3-3- شخصیّت‌ها………………………………………………………………………………………………………….. 26
2-3-4- ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………. 26
2-3-5- ویژگی ادبی…………………………………………………………………………………………………………. 27
2-3-6- پیام اخلاقی…………………………………………………………………………………………………………. 28
2-4- داستان پیاده و سوار…………………………………………………………………………….. 28
2-4-1- نمای کلی…………………………………………………………………………………………………………….. 28
2-4-2- درون مایهها…………………………………………………………………………………………………………. 29
2-4-3- شخصیّت‌ها………………………………………………………………………………………………………….. 29
2-4-4- ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………. 29
2-4-5- ویژگی ادبی…………………………………………………………………………………………………………. 30
2-4-6- پیام اخلاقی…………………………………………………………………………………………………………. 31
2-5- داستان گربه و موش…………………………………………………………………………….. 31
2-5-1- نمای کلی…………………………………………………………………………………………………………….. 31
2-5-2- درون مایهها…………………………………………………………………………………………………………. 32
2-5-3- شخصیّت‌ها………………………………………………………………………………………………………….. 33
2-5-4- ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………. 33
2-5-5- ویژگیهای ادبی………………………………………………………………………………………………….. 34
2-5-6- پیام اخلاقی…………………………………………………………………………………………………………. 36
2-6- داستان شغال خرسوار………………………………………………………………………….. 36
2-6-1- نمای کلی…………………………………………………………………………………………………………….. 36
2-6-2- درون مایهها…………………………………………………………………………………………………………. 37
2-6-3- شخصیّت‌ها………………………………………………………………………………………………………….. 38
2-6-4- ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………. 38
2-6-5-ویژگیهای ادبی…………………………………………………………………………………………………… 39
2-6-6-پیام اخلاقی …………………………………………………………………………………………………………. 40
2-7-داستان موش و مار……………………………………………………………………………….. 40
2-7-1-نمای کلی …………………………………………………………………………………………………………….. 40
2-7-2-درون مایهها………………………………………………………………………………………………………….. 41
2-7-3-شخصیت‌ها……………………………………………………………………………………………………………. 41
2-7-4-ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………… 42
2-7-5-ویژگیهای ادبی……………………………………………………………………………………………………. 43
2-7-6-پیام اخلاقی………………………………………………………………………………………………………….. 44
2-8-داستان زشت و زیبا………………………………………………………………………………. 44
2-8-1-نمای کلی……………………………………………………………………………………………………………… 44
2-8-2-وجوه تفاوت…………………………………………………………………………………………………………… 45
2-8-3-درون مایهها………………………………………………………………………………………………………….. 46
2-8-4-ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………… 46
2-8-5-ویژگیهای ادبی……………………………………………………………………………………………………. 47
2-8-6-پیام اخلاقی………………………………………………………………………………………………………….. 48
2-9-داستان حاضر جوابی بزرگ مهر……………………………………………………………… 48
2-9-1-نمای کلی……………………………………………………………………………………………………………… 48
2-9-2-وجوه تفاوت…………………………………………………………………………………………………………… 48
2-9-3-درون مایهها………………………………………………………………………………………………………….. 50
2-9-4-ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………… 50
2-9-5-ویژگیهای ادبی……………………………………………………………………………………………………. 52
2-9-6-پیام اخلاقی………………………………………………………………………………………………………….. 53
2-10-داستان رسم راسویی………………………………………………………………………….. 53
2-10-1-نمای کلی…………………………………………………………………………………………………………… 53
2-10-2-وجوه تفاوت……………………………………………………………………………………………………….. 54
2-10-3-شخصیت‌ها…………………………………………………………………………………………………………. 55
2-10-4-ویژگیهای زبانی………………………………………………………………………………………………… 55
2-10-5-ویژگیهای ادبی…………………………………………………………………………………………………. 56
2-10-6-پیام اخلاقی……………………………………………………………………………………………………….. 57
فصل سوم: تحلیل و بررسی بازگردانی داستان‌های کلیله و دمنه در آثار مهدی آذریزدی
3-1-درآمد…………………………………………………………………………………………………………………………………….. 60
3-2-داستان خرچنگ و مرغ ماهی خوار…………………………………………………………. 60
3-2-1-نمای کلی……………………………………………………………………………………………………………… 60
3-2-2-درون مایهها………………………………………………………………………………………………………….. 61
3-2-3-شخصیّت‌ها……………………………………………………………………………………………………………. 62
3-2-4-ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………… 62
3-2-5-ویژگیهای ادبی……………………………………………………………………………………………………. 63
3-2-6-پیام‌های اخلاقی…………………………………………………………………………………………………… 64
3-3-داستان اشتباه اردک…………………………………………………………………………….. 64
3-3-1-نمای کلی……………………………………………………………………………………………………………… 64
3-3-2-درون مایهها………………………………………………………………………………………………………….. 65
3-3-3-شخصیت‌ها……………………………………………………………………………………………………………. 66
3-3-4-وجوه تفاوت…………………………………………………………………………………………………………… 66
3-3-5-ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………… 67
3-3-6-ویژگی ادبی…………………………………………………………………………………………………………… 68
3-3-7-پیام اخلاقی………………………………………………………………………………………………………….. 68
3-4- داستان سنگ پشت پرحرف…………………………………………………………………. 68
3-4-1-نمای کلی……………………………………………………………………………………………………………… 68
3-4-2-شخصیّت‌ها……………………………………………………………………………………………………………. 70
3-4-3-ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………… 71
3-4-4-درون مایه……………………………………………………………………………………………………………… 72
3-4-5-ویژگیهای ادبی……………………………………………………………………………………………………. 72
3-4-6-پیام‌های اخلاقی…………………………………………………………………………………………………… 72
3-5-داستان شغال سیاستمدار………………………………………………………………………. 73
3-5-1-نمای کلی……………………………………………………………………………………………………………… 73
3-5-2-شخصیت‌ها……………………………………………………………………………………………………………. 74
3-5-3-ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………… 74
3-5-4-ویژگی ادبی…………………………………………………………………………………………………………… 75
3-5-5- مقایسه كلی میان دو نثر…………………………………………………………………………………….. 75
3-5-6- پیام اخلاقی…………………………………………………………………………………………………………. 76
3-6- داستان خرگوش باهوش……………………………………………………………………….. 77
3-6-1-نمای کلی……………………………………………………………………………………………………………… 77
3-6-2-درون مایهها………………………………………………………………………………………………………….. 77
3-6-3-شخصیّت‌ها……………………………………………………………………………………………………………. 77
3-6-4-وجوه تفاوت…………………………………………………………………………………………………………… 78
3-6-5- ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………. 80
3-6-6-ویژگی ادبی…………………………………………………………………………………………………………… 82
3-6-7-پیام اخلاقی………………………………………………………………………………………………………….. 82
3-7-داستان آدم خیال باف……………………………………………………………………………. 83
3-7-1-نمای کلی……………………………………………………………………………………………………………… 83
3-7-2-درون مایهها………………………………………………………………………………………………………….. 83
3-7-3-ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………… 84
3-7-4-ویژگی ادبی…………………………………………………………………………………………………………… 84
3-7-5-پیام اخلاقی………………………………………………………………………………………………………….. 84
3-8-داستان موش آهن خور…………………………………………………………………………. 85
3-8-1-نمای کلی……………………………………………………………………………………………………………… 85
3-8-2-درون مایهها………………………………………………………………………………………………………….. 86
3-8-3-ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………… 86
3-8-4-ویژگیهای ادبی……………………………………………………………………………………………………. 86
3-8-5-پیام اخلاقی………………………………………………………………………………………………………….. 87
3-9-داستان شتر خوش باور………………………………………………………………………….. 87
3-9-1-نمای کلی……………………………………………………………………………………………………………… 87
3-9-2-شخصیّت‌ها……………………………………………………………………………………………………………. 87
3-9-3-وجوه تفاوت…………………………………………………………………………………………………………… 88
3-9-4-ویژگیهای زبانی…………………………………………………………………………………………………… 88
3-9-5-ویژگی ادبی…………………………………………………………………………………………………………… 89
3-9-6-پیام اخلاقی………………………………………………………………………………………………………….. 89
3-10-داستان همکاری موش و زاغ و آهو و سنگ پشت……………………………………. 90
3-10-1-نمای کلی…………………………………………………………………………………………………………… 90
3-10-2-وجوه تفاوت……………………………………………………………………………………………………….. 91
3-10-3-درون مایهها……………………………………………………………………………………………………….. 92
3-10-4-ویژگیهای زبانی………………………………………………………………………………………………… 93
3-10-5-ویژگی ادبی………………………………………………………………………………………………………… 95
3-10-6-پیام‌های اخلاقی………………………………………………………………………………………………… 95
3-11-داستان کبوتر بی صبر………………………………………………………………………… 96
3-11-1-نمای کلی…………………………………………………………………………………………………………… 96
3-11-2-شخصیّت‌ها…………………………………………………………………………………………………………. 96
3-11-3-ویژگیهای زبانی………………………………………………………………………………………………… 97
3-11-4-ویژگیهای ادبی…………………………………………………………………………………………………. 98
3-11-5-پیام‌های اخلاقی………………………………………………………………………………………………… 99
فصل چهارم: نتیجه گیری
نتیجه گیری و پیشنهادها…………………………………………………………………………………………………………………… 101
فهرست منابع و مآخذ………………………………………………………………………………………………………………………….. 103
چكیده‌ی انگلیسی………………………………………………………………………………………………………………………………… 105
چکیده
ادبیّات کودک و نوجوان به آثاری اطلاق می شود که هم از نظر درون مایه و ساختار و هم از نظر زبان و شیوه‌ی بیان، با نیازها، علاقه مندی‌ها و توانایی‌های درک و خواندن کودکان و نوجوانان متناسب باشد.
مهدی آذریزدی یکی از نویسندگانی است که در حوزه‌ی ادبیات کودک و نوجوان به خوبی درخشیده است و مجموعه‌ی آثارش به لحاظ بهره جستن از متون کهن و امهّات کتب فارسی، قابل تحلیل و بررسی می باشد. این پژوهش؛ به تحلیل ساختار و محتوای داستان‌هایی که این نویسنده، به تأسّی از کتاب‌های کلیله و دمنه و مرزبان نامه نگاشته است، اختصاص یافته و در چهار فصل تنظیم گردیده است. در فصل نخست، ضمن نگاهی اجمالی به تاریخچه ادبیات کودک و نوجوان، به معّرفی نویسنده و آثار او پرداخته شده است.
در فصل‌های دوم و سوم با توجّه به تأثیر پذیری نویسنده از کتب کلیله و دمنه‌ی نصرالله منشی و مرزبان‌نامه‌‌ی سعدالدین وراوینی و ذکر مأخذهایی که مورد استفاده‌ی نویسنده بوده است؛ داستان‌ها به دو فصل جداگانه تقسیم شده اند که در این میان به تحلیل و بررسی نمادینگی شخصیّت‌های داستان، ساختار و ویژگیهای زبانی، ادبی، درون مایهها؛ پیام‌ها و نکات اخلاقی در هر قصّه به تفکیک، پرداخته شده است و برای هر کدام از ویژگیهای مورد بحث نمونه‌هایی از هر دو نوع نثر به جهت مقایسه و تطبیق و ذکر شاخص سبکی نویسنده و بیان وجوه تفاوت این دو آورده شده و در فصل چهارم به تحلیل و بررسی نتایج بدست آمده از این پژوهش پرداخته شده است. دستاورد این تحقیق، نشانگر این است که آذریزدی در آثار خود با بازنویسی‌های ساده از داستان‌های متون کهن به ذکر مضامین اخلاقی و اجتماعی و پند و اندرز پرداخته است و برای بیان مفاهیم مورد نظر خود به شیوه ای بسیار ساده و عامیانه و به دور از آرایه‌های ادبی و واژگان دشوار و نزدیک به ذهن و زبان مخاطبان خود از هیچ کوششی دریغ نورزیده است.
کلید واژگان: ادبیات کودکان، کلیله و دمنه، مرزبان نامه، مهدی آذریزدی، ساختار و محتوا.
مقدمه
ادبیّات كودك و نوجوان شامل بخشی از ادبیات است كه برای كودكان از سنین پیش دبستانی تا پایان دوران نوجوانی، مناسب تشخیص داده شده است. كتابهای تصویری، قصّههای فرهنگ عامّه، داستان‌های رئالیستی، دانستنیهای علمی، شعر و بسیاری نوشته‌های دیگر كه مناسب برای این گروه سنی است.
«در یک تقسیم بندی كلّی ادبیّات كودك را می توان به دو دسته تقسیم كرد:
الف: كتابها، نوشتهها و سرودههایی كه به طور مشخص و از ابتدا برای كودكان با توجّه به كیفیّت ذهنی و نیاز آن ها آفریده شده است.
ب: كتابها، نوشتهها و سرودههایی كه در اصل برای كودكان آفریده نشده است، ولی به دلیل كیفیت خاص برای كودكان نیز مناسب است كه شامل ادبیّات متعلّق به فرهنگ عامّه می شود و آفرینندهی خاصّی ندارد و هم نوشته‌هایی كه مخاطب آن در اصل، بزرگسالان بودند ولی برای كودكان نیز مناسب از كار درآمده، مورد استقبال آنها قرار گرفته است.» (پولادی، 1387: 23)
توجّه نویسندگان و پژوهشگران به شناسانیدن امهّات كتب فارسی مانند كلیله و دمنه و مرزبان نامه و دیگر متون كهن به كودكان و نوجوانان این مرز و بوم سبب گردیده كه نویسندگان برجسته‌ای چون مهدی آذریزدی در زمینه ادبیّات كودك گام بردارند و در جهت اعتلای رشد فرهنگی و فكری نسل معاصر خود همواره به توفیقاتی نائل گردند.
بنابراین، پیشبرد و بهبود كیفیّت و گستردگی ادبیات كودك، مستلزم تحقیق و پژوهش است. در این پژوهش، كه به منظور دستیابی به سبك نوشتاری مطلوب در حوزه ادبیّات كودك و نوجوان، صورت پذیرفته است؛ سعی شده است تا ضمن تحلیل ساختار و محتوای كتابهای كلیله و دمنه و مرزبان
نامهی آقای آذریزدی؛ كه با تأسی از متون كهن بازنویسی شده است و معّرفی جایگاه این نویسنده‌ی ادبیّات كودك، در بین دیگر نویسندگان این شاخه از ادبیّات به تفاوت‌های میان ادبیّات كودك با ادبیّات بزرگسال، بازنویسی آثار كهن و تفاوت آن با باز آفرینی، معرفی ادبیّات داستانی و قصّه گویی نیز، پرداخته شود.
این تحقیق در چهار فصل به قرار زیر تنظیم شده است:
فصل اوّل: ادبیّات كودك و جایگاه مهدی آذریزدی
در این فصل، مختصری درباره‌ی ادبیّات كودك، روند رشد آن، تفاوت ادبیّات كودك با بزرگسال، ادبیّات داستانی و تفاوت بازنویسی و بازآفرینی سخن گفته شده است و سپس به جایگاه مهدی آذریزدی، معّرفی آثار و سبك نوشتاری وی اشاره گردیده است.
فصل دوم: تحلیل و بررسی بازگردانی داستان‌های مرزبان نامه در آثار مهدی آذریزدی
در این فصل، قصّههای آذریزدی كه به تأسی از داستان‌های مرزبان نامه آورده شده است، مأخذهای مورد استفاده‌ی نویسنده، نمای كلّی هر داستان و ذكر ویژگی‌هایی مانند شخصیّت پردازی، ساختار زبانی، ویژگیهای ادبی و درون مایهها، وجوه تفاوت و پیام‌های اخلاقی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.
فصل سوم: در این فصل به تحلیل قصّههای آذریزدی كه به تأسّی از داستان‌های كلیله و دمنه آورده، پرداخته شده است و مانند فصل پیشین از منظر ویژگیهای مختلف بررسی شده است و برای هر ویژگی نمونه ای از مجموعه‌های مذكور آورده شده است.
فصل چهارم : نتیجه گیری و پیشنهادها
فرم در حال بارگذاری ...
|
[یکشنبه 1399-09-30] [ 07:36:00 ب.ظ ]
|
